Voetbal is proxy-oorlog
Het zou natuurlijk mooi zijn als het Mexicaanse WK-voetbalteam (zeg nooit: Mexico) zondag korte metten maakt met het oranje team. Dan zijn we in een keer weer af van de hysterische taferelen in de stad en de verpletterende saaie mediagelijkschakeling en ziet de supermarkt er niet langer uit alsof je een congres van de NSDAP betreedt. Het blijft een wonder hoe zo’n spektakel er toch elke keer in slaagt om miljoenen mensen te doen geloven dat zij persoonlijk wat te maken hebben met die voetballers die aan de andere kant van de wereld over een veld rennen. En een flink aantal van die miljoenen denkt zelfs dat hun leven zo ongeveer afhangt van het verloop van het spel. Stel je eens voor dat die massa’s zich druk zouden maken om zaken die echt belangrijk zijn!
(column voor konfrontatie.nl)
Brazilië, waar het wereldkampioenschap zich dit jaar afspeelt, geldt als het land van de voetbalgekte bij uitstek. Toch is juist daar een omslag te zien en zijn er talloze protesten tegen het WK, waarvan u als het goed is wel een glimp of meer hebt opgevangen. Sinds vorig jaar een protestgolf tegen verhoging van de prijs van het openbaar vervoer ontstond, wordt er voortdurend geprotesteerd rond de stadions. Bij de aftrap van de eerste wedstrijd waren er massale rellen rond het stadion waarbij indianen (die voor de gebouwen van hun land gedreven waren) en krottenwijkbewoners naast elkaar tegen de politie streden. “Een van de ME-ers werd gesignaleerd met een pijl in zijn been” volgens de fotoreportage op Huffington Post (bekijk de verbijsterende beelden hier)
Over het verband tussen het sportspektakel en de ontruimingen en protesten verschijn in linkse media en op internet regelmatig achtergrondverhalen. Meer dan 200.000 mensen zouden uit hun huis gezet zijn om plaats te maken voor de stadions of andere benodigdheden voor het toernooi. De woede van de mensen gaat echter verder dan dat: ze beklagen ook dat een meerderheid in armoede moet leven, maar dat er kennelijk wel met geld gesmeten kan worden voor dit soort vermaak.
Vreemd genoeg lijkt er in Europa juist minder weerstand tegen het spektakel te zijn dan voorheen. Bij het vorige WK waren er in Nederland en vooral Duitsland allerlei initiatieven tegen het ‘eigen’ team (zoals in Duitsland de campagne ‘vorrundenaus’) maar de meeste links die aangelegd werden in een overzicht van al dan niet melige anti-WK-initiatieven in 2006 doen het inmiddels niet meer, en nieuwe acties zijn er niet. Misschien kenmerkend voor de depressie en depolitisering in Europa?
Wat ook niet of nauwelijks meer gebeurt, is dat de spelers zich engageren. Met uitzondering misschien van Messi (en reden waarom Argentinië mag winnen als ze hem opstellen) die niet te beroerd is om aan campagnes van familieleden van verdwenen activisten deel te nemen. Hij weigert ook het volkslied mee te zingen, de held!
De icoon van activistisch profvoetballen blijft Luther Blisset, de eerste zwarte Britse speler die in Italië ging spelen: , tevens een schoolvoorbeeld van sabotage van de commercialisering van het voetbal.
Sinds Erik Cantona in 1997 vervroeg met pensioen ging – en dat op een weergaloze persbijeenkomst toelichtte – (“When the seagulls follow the trawler, it’s because they think sardines will be thrown into the sea. Thank you very much.”)
Lijkt er geen speler meer te zijn opgestaan die nog wat te melden heeft. Maar dan nu misschien Messi, dus.
Waar we natuurlijk wel van uit ons dak kunnen gaan, is de wedstrijd die het Algerijnse team volgende week vrijdag tegen het Franse elftal speelt (waarvoor ze maandag dan wel even de voetballers uit Duitsland moeten verslaan).
Zie ook http://www.democracynow.org/2014/6/16/dave_zirin_on_the_world_cup
http://vimeo.com/97988149
http://fpif.org/soccer-democratic-world-cup-oligarchy/
http://beyondblindfold.com/need-food-not-football-brazilian-graffiti-art-expresses-outrage-over-world-cup-photos.html
http://www.youtube.com/watch?v=fTW1ePYoV7Q