De Strijd Van De Zapatistas: Universele Strijd Van Het Leven Tegen ‘Verwoestijning’ Ervan
Het is in Chiapas (Mexico) weer aan het rommelen vanwege de plannen van de Mexicaanse regering. Dat gebied moet volgens die plannen worden opengelegd voor toerisme en voor multinationals. Die moeten er, net als overal elders in deze wereld, hun verderflijke en vernietigende kracht voor winstneming gaan uitoefenen. De in het gebied levende zapatistische Maya indianen hebben evenwel al 25 jaar lang een heel ander leef-, woon-, werk- en bestuurssysteem in dat gebied ingericht.
(Door Raoul Vaneigem, Inleiding door Thom Holterman, vertaling Geert Carpels)
Die inrichting heeft met strijd plaats gevonden en zij zullen wat ze hebben bereikt met strijd verdedigen. Inmiddels heeft zich een actieve ondersteuning van hun strijd ontpopt vanuit heel de wereld. De Belgische maatschappijcriticus schrijft regelmatig over deze problematiek, zoals ook nu weer met een betoog op de site van La voie du jaguar. Zijn landgenoot Geert Carpels vertaalde dit in het Nederlands. Hieronder het betoog van Raoul Vaneigem. [ThH]
Raoul Vaneigem: ‘Nu de financiële belangen en het totalitarisme van het geld al wat leeft doden door alles in handelswaar te veranderen, rijst de wind van een opstand die zich uitbreidt; een wind die niet zo zeer afkomstig is uit de zucht van de ideeën, dan wel uit het ondraaglijke bestaan dat de vrouwen en mannen over heel de wereld wordt opgedrongen.
Het is vijftig jaar geleden dat de meest radicale stellingen van de Bezettingsbeweging van Mei 1968 uiting gaven aan de weigering van het bedrog van de ‘welfare state’, de staat van het consumentenwelzijn. Het is 25 jaar geleden dat het “Ya basta!” weerklonk waarmee de Zapatisten uitdrukking gaven aan hun wil om vrij over hun eigen lot te beschikken door collectieven op te richten die in staat waren een einde te maken aan de onderdrukking die al eeuwen het recht en de waardigheid van vrouwen en mannen met de voeten treedt. Als de beleving van deze echte democratie al snel gehoor vond buiten haar kleine territorium, waarvan de mediagenieke leugen liever het strikt lokale karakter benadrukt, dan is dat omdat het vulkanisme van deze sociale uitbarsting in haar opschudding de seismische barst heeft doen verschijnen die de vrijheid gedurende heel de geschiedenis heeft getrokken. De grote verzuchtingen, geboren uit de Franse Revolutie, de Parijse Commune, de soviets van Cronstadt, de zelf bestuurde collectieven van de Spaanse Revolutie, werden in het verleden begraven door een opvoeding in onwetendheid en een cultuur van het vooroordeel. Maar het menselijke bewustzijn sterft nooit, het dommelt in, vegeteert, lijdt episodisch aan lethargie, maar er komt altijd een moment waarop het wakker wordt en de verloren tijd als het ware inhaalt.
De vastberaden strijdlust van de Zapatisten, vormt, net als de verbeten strijd van Rojava, zones van resonantie waar het menselijke bewustzijn zich opnieuw laaft, waar het recht op het leven vastberaden is de macht te doorbreken van de gerentabiliseerde dood. Het is niet zonder reden dat de kapitalistische graaizucht haar slagkracht ontplooit tegen de gebieden waar radicaal nieuwe maatschappijvormen, met menselijke zingeving, een levensstijl herontdekken, gebaseerd op de solidariteit, de kosteloosheid, de arbeid vervangende schepping. We zagen het toen de technocratische regering in Frankrijk, een echt tandrad van de grote hakselaar van het profijt, onder de laars van de dominante orde de collectieve moestuinen vertrapte, de schapenstal, de zelfbouw woningen en de nieuwe maatschappij in wording die zich aftekende in Notre-Dame des Landes.
Terwijl we het slijpen van de zeis van de verwoestijning horen, weerklinken ook de kreten van een sinds lang ingehouden revolte. Zelfs indien de beweging van de gele hesjes wegzinkt in de karresporen van het verleden, ondergaand in de verwarring, zich ontbindt, dan nog rest dat ze blijk gaf van een radicaliteit die geroepen is, zich te blijven vernieuwen en ontwikkelen. Het weigeren van bazen en vertegenwoordigers, het afwijzen van de politieke vriendendiensten, het aanklagen van de mediagenieke leugen, de veroordeling van een ontmenselijkend systeem waar het cynisme en de arrogantie een plan van algemene verpaupering opdringen, zoals geëist door de koortsachtigheid van de korte termijnwinst en de aangroei van de reusachtige sommen die de speculatieve luchtbel tot het absurde opblazen. Er wentelen miljarden boven onze hoofden en wij worden gedwongen besparingen op begrotingen te ondergaan die onze gezondheid, ons onderwijs, onze mobiliteit, de noodzakelijke goederen van een eenvoudig overleven, aantasten.
Terugkeren naar de basis is de enige manier om te stoppen met de politiek die vanaf haar imbeciele hoogte volhoudt beslissingen te nemen in onze plaats. De republiek van de statistieken, van de balansen en van de cijfers heeft niets gemeen met de opwarmingskosten en de verloedering van het milieu. Ze overweldigen de vrouwen en de mannen die worden mishandeld en gemanipuleerd door de macht die hen ‘burgers’ noemt.
Alleen de lokale vergaderingen zijn op de hoogte van de problemen van de inwoners van het dorp, van de wijk, van de regio. Alleen de volksvergadering kan een poging ondernemen om die problemen op te lossen en om de kleinere eenheden te verbinden tot een onafscheidelijk lokaal en internationaal front, tegen de Internationale van het geld waarvan de verrotte journalistiek het onvermijdelijke karakter en de ontwikkeling wettigen door ze ‘mondialisering’ te dopen. Heeft de solidariteit met het EZLN een betere manier om zich uit te drukken dan door de spontane vermenigvuldiging en radicalisering van de zelf-bestuurde collectieven over de hele wereld?
Er groeit nu, zonder enige bestuurlijke vorm, een internationale van de mensheid, een ontdekking van die praktische poëzie, die door iedereen samen wordt gemaakt en voor elkeen afzonderlijk besluit ‘we zijn niets, laat ons alles wezen’.’
Raoul Vaneigem
[Uit het Frans vertaald door Geert Carpels. Eerst in het Spaans gepubliceerd 20 januari 2019 in La Jornada, Mexico.]