Voorbereiding voor een lange oorlog
Kijk op de week van 25 september – 2 oktober 2023
Dit overzicht van de stand van zaken rond het front wordt begin van de week opgesteld door Guido van Leemput en verschijnt dan op www.stopdeoorlogamsterdam.nl.
Afgelopen week werd in Kiyiv het eerste Defense Industries Forum gehouden. Het was een drukte van belang met een Britse en Franse minister, NAVO-baas Stoltenberg en een heleboel wapenproducenten.
De besprekingen gingen over veel urgente zaken. De versterking van de Oekraïense luchtafweer in de winter, om nieuwe grote Russische aanvallen op de energievoorziening af te wenden. Ten tweede natuurlijk het opvoeren van de munitieproductie. Zelfs de eventuele inzet van Westerse troepen in Oekraïne.
Ten slotte het maken van lange-termijnafspraken over de opname van de Oekraïense industrie in het Westerse militair-industrieel complex. Stoltenberg gaf toe dat de oorlog moeilijk verloopt, maar ‘Oekraïne wint hier en daar wel wat’.
Opnieuw herhaalde Stoltenberg dat de oorlog morgen afgelopen kan zijn, ‘als de Russen ophouden’. Dat is nog steeds de formele boodschap. Het is niet erg waarschijnlijk dat Rusland dat zal doen. Het heeft een verhoging van het Defensiebudget bepaald met 68%. Er wordt een lange oorlog voorbereid.
Dat brengt me op de volgende punten
- Ongelukkige gebeurtenissen voor Oekraïne.
- Wie wint er het meeste terrein in de oorlog?
- Westerse componenten in Russische drones.
- Oekraïne wordt knooppunt in het internationaal militair-industrieel complex.
- Een jaar na de Nordstream ontploffingen in de Oostzee.
Ongelukkige gebeurtenissen voor OekraïneNa de agressieve Wij-Zijn-Goed-En-Zij-Zijn-Fout-speeches van Zelensky in New York en Washington in de week voor 25 september met openlijke en verkapte dreigementen tegen twijfelaars en critici in Amerika en elders in de wereld, kreeg Oekraïne een paar publicitaire en politieke opstoppers te verwerken.
Afgelopen zaterdag, de 30ste, zijn de verkiezingen in Slowakije gewonnen door een partij die stelt een einde te willen maken aan de wapenzendingen aan Oekraïne. De Smer is de grootste geworden en zal in coalitiebesprekingen de koers willen uitzetten. Polen had het stopzetten van wapenleveranties vorige week al aangekondigd.
De grootste publicitaire schrobbering valt Canada én Oekraïne ten deel. Daar kreeg Yaroslav Hunka, een stokoude Oekraïense nazi, een staande ovatie van het hele Canadese parlement in aanwezigheid van Canada’s president Trudeau en Zelensky. Deze Hunka vocht in de Tweede Wereldoorlog in een Duits onderdeel van nazistische Oekraïners.
Volgens het zakenblad Bloomberg is het geduld in het Westen eerder opgebruikt dan dat de oorlog afgelopen is. Het meest opvallende cijfer dat door de Eurobarometer is vastgesteld is dat de steun voor wapenzendingen in de bevolking van Europa is gezakt tot 24%. Dat is zeer opvallend en werpt meer licht op de rol van de massamedia.
Wie wint het meeste terrein in de oorlog?
Afgelopen week werden diverse gegevens bekend over de balans in verloren of gewonnen grondgebied van zowel Oekraïne als Rusland. Wat is de kwantitatieve winst en verliesrekening. De samenvatting van het resultaat is: allebei even weinig. In de negen maanden van dit kalenderjaar 2023 is 500 vierkante mijl ‘uitgewisseld’.
Ondanks de enorme aandacht in de Westerse media voor het Oekraïense contraoffensief blijkt dat Rusland een paar vierkante kilometer méér heeft gewonnen dan Oekraïne. In vierkante kilometers uitgedrukt. Het front zit al een jaar vast en het contraoffensief van Oekraïne verandert daar niet zo veel aan. Een ontnuchterend beeld dat aanleiding zou moeten geven voor strategisch beraad in de hoofdstad van verschillende landen. Dat gebeurt niet.
Russische drones met westerse componenten
Uit een rapport van de Oekraïense geheime dienst blijkt dat tal van componenten in Russische drones van Westerse bedrijven komen. Daarbij is ook het Nederlandse bedrijf NXP Semiconductor genoemd. Oekraïne heeft het rapport eerder deze zomer al aan de G-7 aangeboden. Daarbij vroeg het een einde te maken aan de levering van deze componenten voor de feitelijk Iraanse drones. Iran is vorig jaar begonnen Rusland te bewapenen. Oekraïne heeft ook vastgesteld waar de fabrieken staan en hoe de transportroutes naar Rusland zijn. De Iraanse fabrieken zouden ook in Syrië staan, naast Iran en Rusland. Oekraïne heeft toestemming gevraagd om deze faciliteiten (zelf) te mogen bombarderen. Dat zou een verdere internationalisering van de oorlog zijn.
Oekraïne wordt knooppunt internationaal militair-industrieel complex
Vorige week is in Oekraïne de conferentie Defense Industries Forum gehouden. 252 producenten van militaire producten uit 30 landen kwamen naar Kiyiv om grote zaken te doen. President Zelensky wil van Oekraïne een internationaal militair-industrieel knooppunt maken. Daarbij is in de eerste instantie voor de korte termijn een enorme hoeveelheid munitie nodig. Dat is nu van belang om stand te houden in de oorlog. Daarnaast is de lange termijn, tientallen jaren, een plan in ontwikkeling om een krachtige defensie-industrie te ontwikkelen. De eerste stap is de oprichting van een Defensiealliantie en bestond uit het tekenen van een verklaring met 13 (verder nog onbekende) ondernemingen om samen met Oekraïne een nieuw wapenarsenaal te bouwen. Er komt ook een speciaal Defensiefonds dat in alle plannen moet gaan investeren.
Rob de Wijk moet de oprichting van de Defensiealliantie met Oekraïne als muziek in de oren klinken. Want het opvoeren van de wapenproductie is volgens hem nu de enige oplossing. De Wijk, de realistische analist over de feiten van de oorlog, sloeg dit weekeinde een andere toon aan dan meestal bij hem opviel. Op WNL op zondag stelde hij dat er scheuren in het westerse bondgenootschap ontstaan. De laatste barst is de genoemde verkiezingsoverwinning van de Smer in Slowakije die genoeg heeft van de oorlog in Oekraïne en steun aan Oekraïne. Een droge analyse die er al lang aan zat te komen, maar nu bij De Wijk leidt tot een pleidooi voor nog een grotere westerse oorlogsinspanning. Rusland immers wil toch niet onderhandelen en Russische winst in de oorlog voert de kosten van Oekraïne en het Westen nog hoger op dan ze nu al zijn.
Oekraïne moet de oorlog volhouden en waarschijnlijk opvoeren om een gunstig resultaat te behalen. Is het opvoeren van de wapenproductie genoeg? De nieuwe Britse minister van Defensie, Shapps, opperde afgelopen dagen om Britse instructeurs ín Oekraïne de militaire opleiding te laten vervolgen. Premier Sunak drukte dat ideetje gelijk de kop in. Misschien een keertje ná de oorlog, zei hij. Een paar weken geleden waren het nog denktank-types die opperden om ‘instructeurs’ te sturen, nu was het een minister van een groot land. De tendens is duidelijk. Een discussie over betrokkenheid met Westerse militairen ín Oekraïne. Het opvoeren van kwantitatieve en kwalitatieve steun aan Oekraïne zonder duidelijke politieke strategie hoe de oorlog te beëindigen. Escalatie.
Een jaar na de ontploffing aan de Nordstream-pijpleidingen
Vorige week 26 september was het een jaar geleden dat de gaspijpleidingen Nordstream 1 en 2 in de Oostzee werden opgeblazen. Sindsdien zijn er een paar verklaringen gepubliceerd over wie het gedaan heeft en/of verantwoordelijk is voor het vernielen van de pijpleidingen. De eerste stelling over de daders kwam van Seymour Hersh. Hij stelde dat de VS het hebben gedaan samen met de Noorse marine.
Deze week scherpte Hersh de geopolitieke kant van zijn verhaal aan door te stellen dat de aanslag uitsluitend bedoeld was om Duitsland aan Westerse, Amerikaanse, kant te houden. Voorkomen moest worden, in Amerikaanse ogen, dat Duitsland vanwege de goedkope Russische energie gevoelig zou worden voor verdere (economische of politieke) samenwerking met Rusland. Daarom werden de ontploffingen niet voor of aan het begin van de oorlog uitgevoerd maar toen de Duitse twijfel over bewapening en verloop van de oorlog toesloeg.
Een tweede vertelling over de aanslagen kwam later dit jaar van een conglomeraat van media: waarschijnlijk was het een ploegje Oekraïners in een gehuurd zeilbootje, de Andromeda. Eind augustus bracht het Duitse weekblad Der Spiegel een zeer uitgebreid onderzoek naar de omzwervingen van de Andromeda en haar bemanning. Daaruit werd duidelijk dat het technisch mogelijk was om een dergelijke operatie vanuit deze boot te doen.
Nieuwsuur heeft nu ook een reconstructie van de reis van de Andromeda gemaakt en komt net als Der Spiegel met enkele namen van de bemanning en/of organisatoren. Dat zijn Oekraïners. Nieuwsuur suggereert ook dat de contactpersoon van de Nederlandse MIVD, de militaire inlichtingen en veiligheidsdienst) die alles op gang heeft gebracht, eventueel door de Russen gestuurd zou kunnen zijn. Dat zou een Russisch dwaalspoor zijn. Hersh zei in januari al dat dat het verhaal van de Oekraïners juist een Amerikaans dwaalspoor is om te verhullen dat de Amerikanen erachter zitten.
Blijft over de MIVD. Daarover heeft de SP eerder dit jaar na het Andromedaverhaal meteen vragen gesteld. De regering gaf geen inhoudelijk antwoord, maar Nieuwsuur brengt de rol van de MIVD nu nog stelliger. De media zullen het antwoord moeten uitzoeken.
Wordt ongetwijfeld vervolgd.
Guido van Leemput is mede-initiatiefnemer van ‘Stop de Oorlog Amsterdam’. Zijn boek over de oorlog, ‘De gelaagde oorlog in Oekraïne en de botsing van grootmachten’ is hier te bestellen.