Ga naar de inhoud

Verkiezingen in Bolivia een jaar na de ‘Rechtse Coup’ van 2019

“Het is heel belangrijk dat ieder van ons rustig wacht tot elke stem wordt geteld,” zei Evo Morales, de democratisch gekozen leider van de natie, uit ballingschap in Argentinië. (aanvullingen)

5 min leestijd

(Door Jon Queally, Common Dreams, CC3.0, vertaling globalinfo.nl foto van twitterfeed Ollie Vargas van militairen die openlijk verklaren voor MAS te stemmen)

Aanvullingen globalinfo: Voor actualiteiten zie liveblog CEPR

Exitpolls, ook de ‘neutrale’ wijzen op een grote overwinning voor Luis Arce en David Choquehuanca van de MAS, die zelfs meer dan 50% zouden halen en daarmee geen tweede ronde meer hoeven te gaan. Naar verluidt heeft Jeanine Anez, de dame die de coup leidde en zichzelf tot interim president had laten benoemen, op twitter al de overwinnaars gefeliciteerd.

——————-

Na een “gewelddadige rechtse staatsgreep” vorig jaar die leidde tot de afzetting van president Evo Morales, ging de bevolking van Bolivia op zondag in groten getale naar de stembureaus voor lang uitgestelde nationale verkiezingen, waarbij de partij Movement Towards Socialism (MAS) de regering weer in handen kon krijgen.

Bij de verkiezingen heeft een kandidaat meer dan 50% van de stemmen in een eerste ronde nodig – of 40% van de stemmen met ten minste een voorsprong van 10 punten op de volgende kandidaat – om tot winnaar te worden uitgeroepen. Als die drempel niet wordt gehaald, wordt er eind november een tweede ronde tussen de twee hoogste scoorders gehouden.

Volgens the Guardian:

Opiniepeilingen suggereren dat de MAS-kandidaat, de Brits-opgeleide oud-minister van Financiën Luis Arce, een voorsprong heeft op zijn belangrijkste tegenstrever, een centristische journalist en voormalig president genaamd Carlos Mesa.

“Zij [MAS] zitten op winst als zij de kiezers dit weekend kunnen mobiliseren – en zij zijn de enige partij met de capaciteit om dat te doen – dan kunnen zij dat heel goed doen,” zei Eduardo Gamarra, een Bolivia-expert bij de Internationale Universiteit van Florida.

Gamarra dacht dat een tweede ronde – die 67 jaar oude Mesa waarschijnlijk zou winnen – het meest waarschijnlijk is. Als geen enkele kandidaat een absolute meerderheid behaalt, of 40% van de stemmen met 10% voorsprong op nummer twee, er op 29 november een tweede ronde wordt gehouden. De derde grote kandidaat is Luis Fernando Camacho van de nieuwe rechtse Creemos (“Wij geloven”) alliantie. Áñez trok vorige maand haar kandidatuur in en zei dat ze de conservatieve stem niet wilde splitsen.

Lange rijen kiezers konden worden gezien in de bastions van MAS zondag en nadat Arce zijn stemb in de buurt van La Paz had afgegeven, zei hij: “We hopen dat het hele proces vreedzaam verloopt.”

Ongelooflijk lange rijen buiten dit stembureau in Sopocachi, La Paz. Het Boliviaanse regime beloofde meer stemlokalen te openen om zo menigte te voorkomen en het risico op besmetting van Covid19 te verminderen. Dat is duidelijk niet gelukt. pic.twitter.com/q9aj1w7xxs

— Ollie Vargas (@OVargas52) October 18, 2020

De verkiezingen voltrekken zich met bittere herinneringen aan de rol van de door de Amerikaanse Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS) , toen deze de claims van de rechtse krachten in het land dat de verkiezingen van 2019, die Morales en zijn partij wonnen, frauduleus waren, ondersteunde en legitimiteit gaf.

Mark Weisbrot, co-directeur van het Center for Economic and Policy Research (CEPR) in Washington D.C., waarschuwde vrijdag dat de OAS nog steeds in staat is om opnieuw onheil te zaaien omdat het zich aansluit bij de “tussentijds zorgdragende” Boliviaanse regering van Jeanine Áñez, die de macht heeft gegrepen nadat Morales vorig jaar gedwongen werd om het land te ontvluchten.

“De OAS heeft een leidende rol gespeeld bij het scheppen van de voorwaarden voor de militaire omverwerping van de democratische regering van Bolivia, na de verkiezingen van vorig jaar in Bolivia”, zei Weisbrot in een verklaring. “Het wierp al snel twijfel op de voorlopige resultaten die Evo Morales een overwinning in de eerste ronde gaf, met een valse verklaring over de dag na de verkiezingen, en het herhaalde deze onwaarheid in meerdere verklaringen. Zoals de New York Times heeft gemeld, heeft de ‘gebrekkige’ analyse van de OAS ‘een keten van gebeurtenissen gevoed die de geschiedenis van de Zuid-Amerikaanse natie heeft veranderd.’ Dit omvatte de militaire staatsgreep van 10 november.

Laten we hopen dat de verkiezing van vandaag in Bolivia eindelijk rechtvaardigheid en overwinning brengt voor de dappere inheemse bevolking die zich moedig heeft verzet tegen de door de VS gesteunde rechtse staatsgreep. https://t.co/fGqLBZbpkf

— Charles Idelson (@cidelson) October 18, 2020

Zoals de CEPR in haar verklaring heeft opgemerkt, zou de OAS nog steeds een mogelijke rol kunnen spelen bij het ondermijnen van de stem van de Bolivianen bij de verkiezingen van zondag:

Op 30 september had de secretaris-generaal van de OAS, Luis Almagro, een ontmoeting met de de facto minister van Binnenlandse Zaken van Bolivia, Arturo Murillo, in het hoofdkwartier van de OAS in Washington, DC. Naar aanleiding van de bijeenkomst tweette Almagro dat Murillo “zijn bezorgdheid had geuit over de mogelijkheid van een nieuwe fraude” bij de verkiezingen van 18 oktober in Bolivia. Almagro stemde ermee in om de waarnemingsmissie van de OAS ter plaatse te “versterken” voor de stemming. Ondanks Almagro’s retoriek over mogelijke MAS-fraude, blijkt uit talrijke peilingen dat MAS-kandidaat Luis Arce op de eerste plaats komt en dicht bij de marge komt die nodig is om een tweede ronde van de verkiezingen te vermijden.

Op zondag heeft Morales, die nog steeds in ballingschap in Argentinië leeft, steun betuigd aan zijn bevolking en erop aangedrongen dat de legitieme resultaten zowel in Bolivia als in het buitenland worden geëerbiedigd.

“Verkiezingen moeten altijd een democratische partij zijn waarin we elkaar weer ontmoeten voorbij de verschillen”, tweette de verdreven leider (vertaling uit het Spaans). “Onze diversiteit is de rijkdom van onze identiteit en is de bron van onze eenheid.”

Morales riep zijn bevolking op om niet ten prooi te vallen aan provocaties en zei dat de “grote les die we nooit mogen vergeten is dat geweld alleen maar geweld voortbrengt en dat we daarmee allemaal verliezen”.

“Het is heel belangrijk dat ieder van ons rustig wacht tot elke stem wordt geteld,” zei Morales, en hij riep verder de “strijdkrachten en de Boliviaanse politie op om hun zeer belangrijke institutionele en grondwettelijke rol trouw te vervullen” terwijl de resultaten binnenkomen.