Spanning bij distributiecentra Jumbo over CAO
De strijd om het behoud van de cao spitst zich toe bij de Jumbo distributiecentra. De onrust onder het personeel neemt toe. Jumbo beschuldigt de FNV van gestook en de FNV beschuldigt Jumbo van chantage en gegoochel met cijfers.
(door Rob Bleijerveld, bron: Supermacht.nl foto: van website fnv)
Op 24 januari vonniste een rechter dat de cao Logistiek bij Jumbo [1] tenminste nog tot 1 april 2019 door loopt. De Jumbo directie bleek die cao namelijk nooit formeel te hebben opgezegd. Toch voerde het bedrijf op 26 februari 2018 een eigen arbeidsvoorwaardenregeling (avr) in. Die was het eind december 2017 intern overeengekomen met de centrale ondernemingsraad (COR) [2].
Meteen na de rechterlijke uitspraak van januari dit jaar zegde Jumbo alsnog de cao op zodat het bedrijf na 1 april zijn avr wettelijk kan invoeren. En begin deze maand ging het supermarktconcern ook in beroep tegen het vonnis.
Verzet tegen de avr
Op 21 februari verzamelden activistische werknemers naar eigen zeggen binnen een paar uur tijd ruim 200 handtekeningen onder een brief aan de directie van Jumbo. In de brief spraken ze hun wantrouwen uit naar de eigen ondernemingsraad (OR Supply Chain) en naar de centrale ondernemingsraad (COR).
Aanleiding was een interne nieuwsbrief waarin de ondernemingsraden de avr actief hebben gepromoot. Volgens initiatiefnemer Grzegorz Graduszewski toont dit aan dat de raden vooral de werkgeversbelangen dienen. De avr is niet op democratische of onafhankelijke wijze tot stand gekomen, de werkers worden met geld verleid om ermee in te stemmen en zij worden niet gewezen op de gevaren van de avr.
In de avr van Jumbo is voor dit jaar een loonsverhoging van 1,5% geregeld, maar de ontevreden werknemers willen dat er tenminste 3,5% bovenop komt. Ook willen ze de garantie dat de vaste banen blijven bestaan. Want, zo Graduszewski, ¨De recessie is allang voorbij, het gaat hartstikke goed bij Jumbo¨.
De briefschrijvers dreigden met vervolgstappen als de ondernemingsraden blijven vasthouden aan de avr. En ze eisten voor 28 februari een antwoord van de raden.
De eerste reacties
De Jumbo directie deed de brief af als ¨onderdeel van het spel dat de vakbonden spelen¨. FNV een CNV zouden het moeilijk kunnen accepteren dat hun rol op het vlak van arbeidsvoorwaarden voor Jumbo logistiek is uitgespeeld, aldus het bedrijf.
Volgens Piet Otsen, vice-voorzitter van de OR Supply Chain, heeft de OR geprobeerd om de belangen van het personeel zo goed mogelijk te integreren in de avr. Als ze dat niet zouden hebben gedaan, zou de directie een avr naar eigen inzicht hebben ingevoerd.
Kitty Huntjens van CNV Vakmensen haalde de rechterlijke uitspraak aan die Jumbo dwingt om de avr-weigeraars met terugwerkende kracht het achterstallige loon uit te betalen dat ze volgens de cao-afspraken misliepen. Daarmee is het voor Jumbo niet meer vol te houden dat de avr beter is dan de cao, alsdus Huntjes.
Ali Aklalouch van FNV Handel drong er bij Jumbo op aan om de ontstane tweedeling op de werkvloer ongedaan te maken. Er is veel onrust onder het vaste personeel ontstaan omdat degenen die terecht vasthielden aan de cao qua loon zijn benadeeld en deze ongelijke behandeling is niet toegestaan.
Onrust op werkvloer neemt toe
De OR Supply Chain was op 28 februari nog steeds bezig met intern overleg en daarmee verliep het ultimatum dat aan hen was gesteld. Dat maakte de opstandige distributiemedewerkers nog kwader. Ze besloten door te gaan met hun handtekeningenactie. Het aantal ondertekenaars is volgens hen inmiddels al toegenomen tot meer dan 600 [3]. Woordvoerder Graduszewski zei te vermoeden dat de ondernemingsraad zich juridisch wil indekken en waarschijnlijk met de bedrijfsleiding overleg pleegt.
Om de druk te verhogen besloten ze een klacht te deponeren bij de Sociaal-Economische Raad (SER). Een SER-bedrijfscommissie kan bemiddelen bij een geschil over de toepassing van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) en een niet-bindend advies uitbrengen. (Ze houden het actiemiddel van de staking nog achter de hand).
Jumbo zei klachten van medewerkers te hebben ontvangen over intimidatie door kaderleden van vakbond FNV bij het verzamelen van handtekeningen. Nogmaals geeft het supermarktconcern aan er na 1 april ¨onder geen beding¨ een voortzetting van de cao komt. Ongeveer 83% van de vaste werknemers zou de avr inmiddels vrijwillig hebben getekend [4], waarmee ¨de historisch opgebouwde rechten zijn gewaarborgd en de jaarlijkse loonsverhoging is gekoppeld aan de VGL-cao¨.
Ook zou Jumbo op 1 maart (?) een initiatiefvoorstel vanuit de COR hebben ontvangen. Volgens de woordvoerder zou Jumbo dit voorstel bestuderen en zich erop beraden.
De Telegraaf meldde op 2 maart anoniem een kopie van het OR-voorstel aan Jumbo te hebben ontvangen. Daarin stelt de COR aan Jumbo vooor om om de 17-18% van het personeel ¨die noch voor een cao, noch voor een avr heeft gekozen¨ toch de loonsverhoging van 2,5% te geven die de avr-mensen al kregen [5].
´Generaal pardon-regeling´
Dit voorstel werd op 4 maart gepresenteerd door de ondernemingsraden en de directie van Jumbo als een ´generaal pardon-regeling´. Distributiemedewerkers die de arbeidsvoorwaardenregeling alsnog accepteren wordt uitbetaling met terugwerkende kracht van de gemiste loonsverhogingen in het vooruitzicht gesteld.
De uitleg van de Centrale Ondernemingsraad en de OR Supply Chain [6]: de werknemers vinden het moeilijk een advies van de vakbonden naast zich neer te leggen. Ze zitten daarmee klem tussen Jumbo en de vakbonden en weten niet wie te geloven. Daarom kiezen de raden voor een generaal pardon-regeling voor hen die nog geen keuze hebben gemaakt. Werknemers die er nadrukkelijk voor kiezen om in de cao te blijven moeten beseffen dat die de komende vier jaar bevroren blijft.
Volgens financieel topman van Jumbo, Ton van Veen, kreeg het voorstel na uitvoerig beraad de steun van de Raad van Bestuur van Jumbo. Namens Jumbo zei hij te hopen dat er met de ´generaal pardon-regeling´ ¨een einde komt aan de onzekerheid¨. De lonen voor het logistieke personeel zitten ¨al boven het gemiddelde¨ en het zou ¨zaak zijn om voor een gezonde loonkostenontwikkeling te gaan¨. Hij schatte de kosten van de terugbetalingsregeling op 500 duizend tot 1 miljoen euro. ¨Maar er is ons in het kader van goed werkgeverschap veel aan gelegen om de collega’s nog een eenmalige kans te geven de avr op hen van toepasing te laten zijn¨.
Hij erkende dat FNV en CNV hun gelijk bij de rechter hebben behaald over het doorlopen van de cao. Maar Jumbo zou ¨praktisch gezien¨ gezien niet in staat zijn geweest eerder op te zeggen. Daarom gaat Jumbo in hoger beroep tegen de uitspraak van de rechter. En mocht Jumbo dat hoger beroep winnen, dan zou Jumbo geen loonvordering stellen aan zijn personeel.
´Olie op het vuur´
De voorgestelde regeling verhoogt de druk op de avr-weigeraars aanzienlijk. Volgens FNV-bestuurder Ali Aklalouch voelt het personeel zich door deze stap van Jumbo helemaal niet meer serieus genomen. Het is extra olie op het vuur…
Ook ¨goochelt¨ Jumbo volgens hem met percentages. Een terugbetalingsregeling die 1 miljoen euro kost, komt neer op ongeveer 1400 werknemers die de avr niet hebben getekend. Dat staat volgens Aklalouch gelijk aan bijna het volledige vaste personeelsbestand in de Jumbo DC´s. Daarmee zou het door Jumbo geclaimde percentage van avr-instemmers (83) niet kloppen. De FNV-bestuurder heeft gehoord dat er afdelingen in de DC´s zijn waar 80% van het vaste personeel geen avr wil maar een nieuwe cao (mét loonsverhoging).
De FNV schat het aantal uitzendkrachten op zo´n 40%. Zij zijn gedwongen de avr te accepteren. Ook is ongeveer 25% van de werknemers avond- en weekendkracht (AWK´s). Veelal studenten die na korte tijd weer weg gaat en niet betrokken bij hun arbeidsvoorwaarden. Vaste medewerkers worden volgens Aklalouch de dupe van dit debacle: ¨zij willen tot hun pensioen in het dc werken¨.
[redactie Supermacht: FNV en Jumbo gaan duidelijk uit van andere aantallen vaste krachten in de DC´s! Jumbo heeft het over 3000 vaste krachten (naast 1500 uitzendkrachten) – zie: ¨Grote meerderheid logistieke medewerkers Jumbo kiest voor nieuwe Arbeidsvoorwaarden Regeling (AVR),¨ Jumbo, 1 mei 2018. (https://nieuws.jumbo.com/persbericht/grote-meerderheid-logistieke-medewerkers-jumbo-kiest-voor-nieuwe-arbeidsvoorwaarden-regeling-avr/308/). Gezien de uitlatingen van FNV-bestuurder Aklalouch lijkt de vakbond uit te gaan van maximaal 1800 vaste werknemers]
Afsluitend doet hij het voorstel aan Jumbo om weer met de bonden om tafel te gaan zitten om te onderhandelen over een nieuwe cao.
Klachtenmeldpunt CNV en FNV
Jumbo-medewerkers die zich onder druk gezet voelen om de arbeidsvoorwaardenregeling te tekenen, kunnen dat melden aan FNV en CNV. De bonden willen via het meldpunt een inschatting maken van de omvang van het probleem. Melden kan desgewenst oook anoniem.
Meer lezen:
– ¨Jumbo houdt vast aan een eigen regeling voor personeel, maar wat levert dat eigenlijk op?,¨ AD, 4 maart 2019..
– ¨Analyse: Onrust bij Jumbo is uitzondering,¨ Telegraaf, 4 maart 2019.
– ¨FNV en CNV winnen rechtszaak tegen Jumbo en Otto. Een echte overwinning? -update,¨ Supermacht, 27 januari 2019.
– ¨Jumbo: ´Merendeel distributiewerkers kiest voor onze arbeidsvoorwaardenregeling´,¨ Supermacht, 5 mei 2018.
– ¨Grote meerderheid logistieke medewerkers Jumbo kiest voor nieuwe Arbeidsvoorwaarden Regeling (AVR),¨ Jumbo, 1 mei 2018.
– ¨FNV en CNV dagvaarden Jumbo wegens stakingsbreking en onrechtmatigheid avr,¨ Supermmacht, 3 april 2018.
– ¨Jumbo en COR bereiken akkoord op hoofdlijnen over nieuwe Arbeidsvoorwaarden Regeling voor logistieke medewerkers,¨ Jumbo, 29 december 2017.
– ¨Verzet groeit tegen omzeilen cao distributiecentra door Jumbo,¨ Supermacht, 15 juli 2017.
– ¨Flinke arbeidsonrust bij Delhaize, Jumbo en Albert Heijn,¨ Supermacht, 11 april 2017.
– ¨Acties tegen opjaagbeleid en cao-ontduiking bij Lidl, Ahold Delhaize en Jumbo,¨ Supermacht, 28 dNoten:ecember 2016.
– ¨Cao onder druk?,¨ Peter van der Valk, Burcht Publicatie nr. 11, januari 2016
Noten:
[1] Jumbo Cao Logistiek.
[X] De 3000 zijn werknemers met een vast contract. Zij konden tot 1 mei 2018 kiezen voor de avr of voor de cao. Daarnaast zijn er nog ongeveer 1500 uitzendkrachten (inclusief avond- en weekendkrachten) die geen keuze hadden; de Jumbo directie bepaalde dat zij vanaf 1 mei 2018 onder de avr vallen.
[2] ¨Jumbo en COR bereiken akkoord op hoofdlijnen over nieuwe Arbeidsvoorwaarden Regeling voor logistieke medewerkers,¨ 29 december 2017.
[3] Jumbo DC-werkers die op 26 februari 2018 de avr hebbben getekend konden die vóór 26 februri 2019 weer opzeggen. Zie ¨Red alert AVR!¨ FB DC-werkers, 20 februari 2019.
[4] Naar zeggen van Jumbo had op 1 mei 2018 al 72% van het personeel de avr getekend. Zie: ¨Grote meerderheid logistieke medewerkers Jumbo kiest voor nieuwe Arbeidsvoorwaarden Regeling (AVR),¨ Jumbo, 1 mei 2018.
[5] ¨´Intimidatie door de vakbond´ Nieuwe clash bij Jumbo,¨ 2 maart 2019.
[6] Zie ¨De COR van jumbo wil een ´Generaal Pardon´,¨ FB DC-werkers, 3 maart 2019.
Bronnen:
– ¨Meldpunt geopend voor geïntimideerd personeel Jumbo,¨ AD, 5 maart 2018.
– ¨Directie wil dat rust terugkeert: ´generaal pardon´ voor opstandig personeel Jumbo,¨ AD, 4 maart 2019.
– ¨FNV: ´Jumbo goochelt met percentages´,¨ Distrifood, 4 maart 2019.
– ¨FNV noemt generaal pardon voor Jumbo-personeel ´een poppenkast´,¨ Het Financieele Dagblad, 4 maart 2019.
– ¨Medewerkers distributiecentra Jumbo zeggen vertrouwen op in ondernemingsraad¨, RTV Drenthe, 2 maart 2019.
– ¨Woede personeel Jumbo over arbeidsvoorwaarden neemt toe: ze nemen ons niet serieus,¨ AD, 1 maart 2019.
– ¨Onrust over avr Jumbo: 200 medewerkers vertrouwen or niet,¨ Ornet, 26 februari 2019.
– ¨Onrust onder personeel Jumbo over nieuwe arbeidsvoorwaarden,¨ AD, 22 februari 2019.