‘Gouvernance’, Een Bestuursvorm Om Het Volk Op Afstand Te Houden
In Nederland zijn de parlementsverkiezingen weer achter de rug. Een van de winnaars is GroenLinks met Jesse Klaver als haar lijsttrekker. In Frankrijk loopt nog een aantal weken de presidentsverkiezing (twee rondes). Hoewel er grote verschillen bestaan tussen het een en het ander, vallen enkele punten wat de Nederlandse en Franse verkiezingen aangaat als tamelijk gelijksoortig op. Het eerste ligt op het persoonlijke vlak en het tweede op het vlak van de politieke keuze, een neoliberale.
(Oorspronkelijk verschenen op ‘libertaire orde’)
Wat het persoonlijke vlak aangaat, kan je constateren dat Jesse Klaver en Emmanuel Macron, de Franse president-kandidaat, beiden jong zijn. Ze hebben eenzelfde goedlachse gladheid en lijken een betrouwbare indruk te maken. Gelet op de mediahectiek zijn dit pluspunten – hoewel dit inhoudelijk geen donder met politiek van doen heeft. GroenLinks heeft dan wel in haar geschiedenis de pacifistische PSP van weleer, maar dat is allang geleden losgelaten. En er hoeven maar ergens wat bommen gedropt te worden als ‘vergelding’, als ‘straf’ of GroenLinks zingt vanaf de zijlijn in koor mee: ‘Goed gedaan meneer Trump’.
Anders dan Klaver heeft Macron, oud Rothschild bankier, zijn politieke start gemaakt in de (Franse) Socialistische Partij (PS), maar om door te dringen in de publieke opinie begon hij zijn eigen partij, ‘En Marche!’ genaamd. En die blijkt lekker te liggen bij alles wat autoritair is en het anti-kapitalisme van zich af wil houden. Dus niks socialisme. Daarmee komt de tweede gelijksoortigheid boven water. Dit maakt, dat ik me permitteer met een Frans voorbeeld te komen. Het betreft iets wat ook Nederland te wachten staat met een regering waarin de VVD de toonzet en gevolgd wordt door CDA/D66/GroenLinks (in deze of andersoortige combinatie). Want reken maar dat al die politici naar elkaar kijken en van elkaar afkijken (Militaire/sociale dienstplicht? Fillon/Le Pen en de Nederlandse Buma liggen in elkaars politieke armen; Klaver vind ik een figuur om erbij aan te sluiten). Hier gaat het in het volgende evenwel om de bestuursvorm die al op grote schaal in toepassing is, gouvernance.
Die wordt gepropageerd door Macron, waarmee opslag ook zijn autoritaire instelling blijkt. De Amerikaanse politicologe en journaliste, Diana Johnstone, schreef daar een bijdrage over voor de Franse site Le Grand Soir. Ik vertaalde een aantal paragrafen eruit om enerzijds het gebruik van ‘gouvernance’ te verduidelijken en anderzijds de bronnen ervan te tonen, zoals Johnstone die in dit geval met de politieke levensloop van Macron illustreert. De opmerkingen die in haar betoog hieronder tussen haken [ ] staan zijn van mij. [ThH]
Diana Johnstone, ‘La gouvernance contre le peuple’ [Gouvernance tegen het volk]
De Franse presidentsverkiezingen van 2017 lijken meer en meer op de historische ontmoeting tussen twee totaal tegengestelde politieke opvattingen. Aan de ene kant gouvernance, een term ontleend aan de leer van het bedrijfsmanagement. De bestuursvorm impliceert een gecoöpteerde elite en een structuur die ingericht is naar het voorbeeld van de grote bedrijven. Aan de andere kant bevindt zich het systeem dat van oudsher de naam democratie draagt en dat verwijst naar een bestuur gevormd op grond van vrije en eerlijke verkiezingen door de mensen die daarmee hun leiders aanwijzen (direct of bemiddeld). […]
Wat wil ‘gouvernance’ zeggen?
Het wordt steeds duidelijker dat de trans-Atlantische, heersende elite al enige tijd geleden besloten heeft, dat de traditionele representatieve democratie niet meer past bij de geglobaliseerde wereld die gebaseerd is op het vrije verkeer van kapitaal. Het werd noodzakelijk geacht over te stappen op een ander systeem, ‘gouvernance’ genaamd. Het gaat om ‘goed beheer’ van grote bedrijven, verenigd in één doel en gericht op maximale efficiency. Deze afkomst is te herkennen in een aantal aspecten die in de politieke gouvernance zijn ondergebracht (onder neoliberale druk) zoals: (a) eenparigheid wat de ‘waarden’ en doelstellingen aangaat; (b) het gebruik maken van de gespecialiseerde commissies om gevoelige kwesties te behandelen; (c) de bepaalde rol die wordt toegekend aan ‘civil society’ en aan ‘niet-gouvernementele organisaties’; (d) het gebruik van de psychologie en communicatie om de publieke opinie te vormen; (e) isolatie van spelbedervers en (f) bovenal de coöptatie van de leiders.
Het politieke leven in het Westen komt steeds meer met die beschrijving overeen. Ondanks de afwisseling van politieke partijen die aan de macht zijn, blijft het meest fundamentele beleid steeds hetzelfde. Je zit dus in een soort marionettentheater. Zo was Hillary Clinton dol op de term ‘governance’ om haar doelstellingen te beschrijven, met name in de betrekkingen met Goldman Sachs en de ‘civil society’. Maar zelfs Hillary was echter niet zo zuiver een product van ‘gouvernance’ zoals de Franse presidentskandidaat Emmanuel Macron dat is. […]
Hoe leiders rijp te maken voor gouvernance?
Het pad naar de top is gemarkeerd door contacten. De bestuurs-elite reproduceert zich door coöptatie. De leden ervan herkennen zich in elkaar, ze ‘voelen’ dat ze met elkaar kunnen opschieten. In reactie hierop wordt er door menigeen geroepen dat er complotisme is waar te nemen. Maar er is geen complot of samenzwering want er is geen behoefte aan. Degenen die op dezelfde manier denken, stemmen zich zonder probleem op elkaar af. Men heeft geen toestemming nodig.
Bovendien lijken zij die ‘samenzwering’ roepen te geloven, dat degenen die immense macht bezitten, in het bijzonder financiële macht, deze niet gebruiken. ‘Laat de mensen beslissen!’, denken zij ruimhartig, zo in de stijl van George Soros, bijvoorbeeld. Maar zij die grote macht bezitten, gebruiken die niet alleen, ze zijn er eveneens van overtuigd dat ze die gebruiken voor het welzijn van de mensheid, voor het algemeen belang. Hun superieure positie maakt dat ze er niet aan twijfelen, dat ze weten wat ze moeten doen. Dus waarom zou je de onwetende massa er een puinhoop van laten maken?
Het is in deze geest dat veertig jaar geleden David Rockefeller de Trilaterale Commissie oprichtte, om een ‘teveel aan democratie’ af te romen, een teveel dat bij de arbeidersklasse alleen maar leidde tot het op tafel leggen van een te groot eisenpakket. De hedendaagse ideologie zorgt er dan ook voor dat de massa zich vermaakt met ruzie over vraagstukken als identiteit, over welke groep meer slachtoffer is dan andere, over hoeveel soorten seksen er erkend moet worden, en wie men moet ‘haten’ om te strijden tegen ‘haat’ als misdrijf. Ondertussen overleggen de leden van de elite onderling en beslissen. Hoe loopt de haas voor Emmanuel Macron in dit spel?
Dankzij de goed ingevoerde Franse politicus Jean-Pierre Jouyet werd Macron in 2007 gecoöpteerd door de ‘Club des Gracques’ [een soort ‘denktank’ die het Franse links wil vernieuwen rond sociaalliberale waarden]. Zij wijdt zich aan de verspreiding van ‘waarden’, gebaseerd op het idee dat de Keynesiaanse welvaartsstaat een gepasseerd station is, overweldigd door de globalisering en de constructie van Europese Unie. Vervolgens wordt Macron in 2011 gecoöpteerd door de ‘Club van de Rotonde’ [een groep uiteenlopende economen rond Hollande die in het café La Rotonde bijeenkwamen]. Die club adviseerde president Hollande om Frankrijk een ‘concurrentie schok’ te geven – dat wil zeggen, om investeringen te bevorderen [werd een miljardeninjectie voor het grote Franse bedrijfsleven] en door het verminderen van de overheidsuitgaven [bezuinigingen] en arbeidskosten [langer werken voor minder]. In 2012 werd Macron verwelkomd door de Frans-Amerikaanse Foundation, die zich prijst over de wijze waarop zij ‘jonge leiders’ van de toekomst selecteert.
In 2014 heeft de carrièrist Macron de top bereikt. Van 31 mei tot 1 juni van dat jaar woont Macron de jaarlijkse bijeenkomst van de Bilderberg-Conferenties bij, gehouden in Kopenhagen. Dit gezelschap van invloedrijke figuren [uitsluitend mannen, meen ik] werd in 1954 opgericht door Prins Bernhard [geen onbekende in de wereld van ‘schurken zonder grenzen’]. Geen woord wordt losgelaten om het publiek te informeren over de gevormde overeenstemming wat er bereikt zou moeten worden op politiek-economisch vlak.
En het programma?
Aandachtig bekeken en goedgekeurd, wisselt Macron zijn rol als adviseur van president Hollande in voor het ministerschap (Economie) in de regering van de ‘socialist’ Manuel Valls, waar hij het programma van de ‘Commissie Attali’ doordrukt, onder het mom van stimuleren van groei en, natuurlijk, om ‘banen te creëren’ [terwijl het natuurlijk om accumulatie van kapitaal gaat; l’argent = geld]. Onder zijn heldendaden rekent men de verkoop van de energiesector van Alstom aan General Electric, tegen de weigering van zijn voorganger Arnaud Montebourg in.
In de regering zittend, slaagt Macron erin om de meest impopulaire maatregelen tijdens Hollande’s presidentschap te nemen. Zijn ‘Wet groei en gelijke economische kansen’, de ‘Wet Macron’ genoemd, was in lijn met de Brusselse richtlijnen over deregulering van de economie, maar waarvoor geen meerderheid te krijgen was in het parlement. Daarom werd het gebruik van artikel 49.3 van de Franse grondwet in gezet, waarbij de Eerste minister (Valls) een wet kan aannemen zonder parlementaire goedkeuring [met andere woorden een ‘autoritaire handeling’]. Zijn volgende succes betreft de ‘hervorming’ (of wel ontmanteling) van de Arbeidswet, die de naam draagt van de jonge minister van Arbeid, Myriam El Khomri. Het leidde tot wekenlang durende protesten en een verdeelde Socialistische partij, waardoor Valls zich opnieuw gedwongen voelde artikel 49.3 grondwet te gebruiken. [Valls heeft zich inmiddels herenigd met Macron in de verkiezingsstrijd om het presidentschap.]
Rechts noch links
In het vervolg van het verhaal zit een zwenking naar zwarte humor. Macron stapt uit de regering en laat de Socialistische Partij verdeeld en gedemoraliseerd achter. Daarna maakt hij zich de heldhaftige kampioen van de ‘toekomst’, ‘rechts noch links’ heet de nieuwe beweging te zijn die hij opricht en ‘En Marche!’ (Voorwaarts!) noemt [zie de AS 195, p. 50-51]. Op dit moment staat Macron plusminus gelijk in de peilingen met Marine Le Pen voor de eerste ronde. De mainstream media doen wat ze kunnen om de charme van de voormalige Rothschild bankier voldoende te laten zijn om de verkiezingen voor het presidentschap van de Franse Republiek te winnen. […] Macron is de kandidaat van het autoritaire gouvernance tegen de rest van de Franse ‘democratie’.
Diana Johnstone
31 maart 2017
[De cartoons, behalve de laatste, zijn al 100 jaar oud. De wereld mag dan zeer veranderd heten, sommige zaken zijn fundamenteel dezelfde gebleven. De bedoelde cartoons zijn ontleend aan het tijdschrift L’Assiette au Beurre toen het nog als weekblad verscheen (van 1901-1912).]