Imperialisme van twee kanten en ziekmakende wapendepots
De Nederlandse regering staat paraat om het aangevallen Oekraïne voor miljoenen, zeg maar miljarden, van wapens te voorzien. Tot nog toe heeft Nederland ter waarde van 1,2 miljard euro aan wapens cadeau gedaan. Voor 2023 is een steunbedrag van 2,5 miljard euro begroot, een bedrag dat ook voor enkele andere uitgaven als wapens is bedoeld. Minister Hoekstra lichtte vorig jaar al zijn bewapeningsbeleid toe met de uitleg dat imperialisme niet kan worden getolereerd. Die ministeriële inzichten waren nieuws voor me, al was het maar omdat ik uit eigen ervaringen een andere conclusie trok, laat staan mijn lessen uit de geschiedenisboeken. Het Russisch imperialisme zal niet worden getolereerd. Daar valt iets voor te zeggen. Eigen imperialisme eerst, dan maar.
(Plaatje van defensie.nl)
Wapensteun is een belangrijke manier waarop de Nederlandse staat steun aan Oekraïne betuigt. e belangrijkste bijdrage van de Nederlandse bevolking is onderdak en wegwijs verschaffen aan de tienduizenden Oekraïense vluchtelingen. Eén van die militaire projecten is de betaling van honderd oude Leopard I-tanks van Duitsland. Binnenkort ook Leopard-2’s. Maar daarnaast zijn er allerlei wapensystemen. Pantserhouwitzers, pantsergevechtsvoertuigen, maar ook jeeps en keuken- en aanhangwagens die cadeau worden gedaan. Om deze wapensystemen gevechts- of gebruiksklaar te maken, is een depot ingericht tot werkplaats. Het is het oude POMS-depot in Vriezenveen (POMS – Prepositioned Organizational Materiel Storage). Wat daar precies gebeurt, blijft een beetje geheimzinnig. Begin maart mocht het dagblad Tubantia even neuzen (2) en eind april werden de camera’s van het NOS-journaal kort toegelaten voor een paar beelden en een propagandaverhaal van ene overste Jansen.(3)
Oorlogsvoorbereiding
POMS in Vriezenveen voert ons terug in de tijd van de Koude Oorlog toen Nederland in totaal vijf POMS-depots kenden waar Amerikaanse spullen werden opgeslagen. Naast Vriezenveen, Coevorden, Ter Apel in het oosten en noorden van het land, stonden die depots in Brunssum en Eygelshoven in Limburg. Als de Verenigde Staten de opgeslagen tanks en andere wapensystemen nodig hadden voor een oorlog, stonden ze kant en klaar. Prima in orde gemaakt door Nederlands personeel.
Ooit in 1984 werden de depots opgezet met het oog op een oorlog met de Sovjet-Unie, maar zover kwam het gelukkig niet. Ze bleken in 1991 en 2003 wel gebruikt voor oorlogen tegen Irak. De Amerikaanse oorlog in 1991 was gericht tegen Irak dat de onafhankelijke soevereine staat Koeweit met een agressieoorlog had ingepikt. Die oorlogen kregen kritiek uit vooral linkse kringen die, volledig terecht voor de goede orde, geen bloed aan olie wensten te betalen. Bloed van soldaten voor olie van de ‘verenigde Shells’.
Kankerverwekkend
In de afgelopen jaren schreef ik voor Solidariteit over het lot van de arbeiders bij de POMS. (4) De soms dodelijke en vaak ziekmakende gevolgen van het werken met gevaarlijke stoffen. De verhalen die me verteld werden, gingen over ernstig vervuilde tanks en ander materieel dat zwaar beschadigd terugkwam uit die oorlogen. Bewerkt met verarmd uranium, vervuild met stukken dromedaris tussen de rupsbanden en de assen. Kern van de zaak was dat de gevechtsvoertuigen beschermd waren door verf op basis van chroom-6. Dat is een sterk kankerverwekkende stof. Er werden nog veel meer gevaarlijke stoffen gebruikt, honderden, maar naast chroom-6 is alleen CARC/HDI vastgesteld (veel gebruikte, giftige verf). (5)
Is de werkwijze nu in Vriezenveen vergelijkbaar met de dagen van de Koude Oorlog, waarin het personeel de middagboterham nuttigde in de smerige werkplaats? Wat zijn de lessen en hoe kan de vliegende haast die vereist is om de wapens voor Oekraïne gereed te maken er niet toe leiden dat het personeel in Vriezenveen onveilig werkt? Moeten ze werken met gevaarlijke ‘preserveringsstoffen’ als chroom-6? Of is daar verandering in gekomen? Die vragen werden in een recent Kamerdebat voorgelegd aan staatssecretaris Van der Maat die voorzichtig antwoordde dat ‘op papier’ alles goed geregeld is, maar dat de praktijk moet uitwijzen of dat het geval was.
Nederlandse arbeiders waren en zijn opnieuw schakel in de imperialistische wereldpolitiek en daarom mag ten ‘minimaalste’ minste verwacht worden dat dit personeel fatsoenlijk behandeld wordt. Is de vakbond al wezen kijken in Vriezenveen? Of is dat niet anti-imperialistisch volgens minister Hoekstra?
(1) Op 25 mei verschijnt mijn De gelaagde oorlog in Oekraïne & de botsing van grootmachten. Een boek over het eerste jaar van de oorlog in Oekraïne – 120 pagina’s, A4, twintig euro. Te bestellen bij: ‘bestellen at soc21.nl’; download gratis vanaf 12 mei via soc21.nl
Het afgelopen jaar gaf ik iedere week een overzicht van de ontwikkelingen in die oorlog; zie: www.stopdeoorlogamsterdam.nl. Hier de link naar de laatste bijeenkomst op maandag 24 april: www.stopdeoorlogamsterdam.nl/komt-er-een-oekraiens-offensief. Vanaf mei iedere 24ste van de maand op het Spui in Amsterdam, van 18.00 – 19.00 uur.
(2) Defensie maakt in Almelo oorlogsmaterieel klaar voor levering aan Oekraïne: Enorme klus, Almelo, tubantia.nl
(3) Afdankertjes Nederlands leger ‘slagveld-taxi’s’ voor Oekraïne – nos.nl
(4) Guido van Leemput en Sadet Karabulut, De Onderste steen boven, werken met giftige stoffen bij Defensie. September 2020, www.sp.nl: onderste-steen-boven-sp-boek-over-giftige-stoffen-defensie.
(5) Zie: https://www.rivm.nl/en/chromium-vi/carc-hdi