Davos: Europese ondernemers maken zich grote zorgen
Trump, Xi Jinping, Macron en May waren er niet. Dat de ondernemers zich zorgen maken over de situatie in de wereld, is meer dan waarschijnlijk. Ze hebben een aantal pogingen gedaan om hun greep op de macht te versterken. Dat is niet overal een succes geworden. Zeker is dat ze ongerust zijn over de protesten van grote volksmassa’s in talrijke landen in meerdere werelddelen.
(Door Maurice Ferares, oorspronkelijk verschenen bij solidariteit)
Het belangrijkste protest in Europa is dat van de Gele Hesjes in Frankrijk dat Macron buiten spel heeft gezet, terwijl hij met bakken geld aan de macht is geholpen door de Franse bourgeoisie. Met als doel om de georganiseerde arbeidersbeweging niet alleen in Frankrijk, maar ook in de rest van Europa in de hoek te trappen. Iets waarin hij niet is geslaagd, gezien de beweging van de Gele Hesjes, de recente stakingen in Duitsland, bij de spoorwegen en de vliegvelden en de herhaalde grote demonstraties van de bevolking in Hongarije en Polen tegen hun regeringen.
Niet in Davos
Niet alleen de beweging van de Gele Hesjes is reden voor de ongerustheid van de Europese ondernemers. Ook de verdeeldheid in Groot Brittannië tussen conservatieven en Labour over de Brexit is dat. Evenals het isolationisme van de Amerikaanse regering onder Trump, vooral nu ze steeds minder bereid blijkt te zijn om Europa militaire bescherming te bieden. Tenslotte baart de opkomst van China als wereldmacht hun grote zorgen.
Opmerkelijk is dat Trump, Macron, May en de Chinese president Xi Jinping niet aanwezig waren op het Economisch Wereldforum dat van 16-23 januari in Davos plaatsvond. De reden voor de verhindering van Macron was dat hij volgens de NRC van 23 januari 2019 in debat moet met de Gele Hesjes. De aanwezigen waren teleurgesteld, 3.200 mensen, waaronder 65 regeringsleiders en 300 ministers. Dit jaar in Davos geen Trump spektakel, kopte Het Financieele Dagblad, 26 januari 2019. Wel veel indringende gesprekken over Gele Hesjes en het klimaat.
Geen geloof in huidig systeem
Larry Fink is de bestuursvoorzitter van BlackRock, een heel, heel groot investeringsfonds met een belegd vermogen van 6.000 miljard dollar. In zijn jaarlijkse brief aan de bestuursvoorzitters van de betrokken ondernemingen heeft Fink medio januari geschreven dat ze verder moeten kijken dan de winst en zich moeten bemoeien met economische en sociale problemen in een tijd dat overheden falen. Die stelling kan niet worden misverstaan. Nu het verzet van de mensen die hun brood met werken moeten verdienen tegen de kapitalistische uitbuiting toeneemt en de traditionele ‘politiek’ niet in staat blijkt te zijn erger te voorkomen, zullen de ondernemers de zweep zelf ter hand moeten nemen. Het is een klassiek verhaal.
Het is het verhaal van de ondernemers uit het interbellum tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog. De tijd waarin zij ‘aan politiek deden’ en gebruik maakten van bandieten als Hitler, Franco, Mussolini, Salazar en anderen om de arbeidersbeweging te vernietigen en de arbeiders tot slaven te maken. Niemand mag hierover zijn schouders ophalen, omdat dit ongeloofwaardig zou zijn en ‘we nu in een heel andere tijd leven’.
We leven inderdaad in een andere tijd, dat blijkt uit de demonstraties in zoveel landen tegen de honger en de onderdrukking. Maar wat is er niet veranderd? Dat zijn de enorme winsten die veel ondernemers maken. Een voorbeeld uit vele. Akzo keert twee miljard euro uit aan zijn aandeelhouders. Dit douceurtje is onderdeel van de in totaal 6,5 miljard euro die de verfmaker aan beleggers heeft beloofd rond de verkoop van de chemiedivisie (Het Financieele Dagblad, 18 januari 2019)
Voordat het wereldforum in Davos begon, is het resultaat van een onderzoek gepubliceerd over de situatie in de wereld. Er werden 33.000 personen in 27 landen ondervraagd. Slechts 20 procent van de ondervraagden zegt dat het huidige politieke en economische systeem goed voor ze is. (NRC, 23 januari 2019)
Een onthutsende situatie dat 80 procent meent in een maatschappij te leven die niet goed voor hen is. De uitkomst van het onderzoek is geen verrassing, want zo is het kapitalisme waarin de grote meerderheid van de mensen niet meetelt.