Supermarkten en arbeidsomstandigheden in Italiaanse tomatenketen
Het onderzoek namens de Nederlandse supermarkten en de FNV naar de mensenrechtensituatie op de Italiaanse tomatenvelden is deze maand gepubliceerd. Op basis van de uitkomsten ervan stelde de retailkoepel CBL een actieplan op voor een gezamenlijke supermarktaanpak om de arbeidsomstandigheden in de Italiaanse tomatenketen te verbeteren.
(door Matt Hermers, oorspronkelijk verschenen bij supermacht, foto van website FNV)
De Italiaanse tomatenketen vertoont een hoog risiko waar het gaat om de schending van mensenrechten. De Nederlandse supermarkten en A-merkleveranciers nemen bijna 5% van de totale Italiaanse ingeblikte tomatenexport af.
Vorig jaar vonden de supermarktbranche en vakbond FNV elkaar en gaven zij een onafhankelijk buro opdracht om onderzoek te doen naar de mensenrechtensituatie in die keten [1]. Ze wilden antwoord op de vraag welke specifieke risico´s op mensenrechtenschendingen zich daar voor doen en wat Nederlandse afnemers en producenten kunnen doen om positieve verbeteringen in gang te zetten.
Volgens het CBL bevestigt het onderzoek [2] dat er op de Italiaanse tomatenvelden uitbuiting plaats vindt en dat er sprake is van illegale arbeid waarvan met name arbeidsmigranten het slachtoffer zijn. Jennifer Muller, manager Duurzaamheid bij het CBL, gaf aan dat de supermarktbranche haar deel van de verantwoordelijkheid graag wil oppakken met als uitgangspunt dat mensenrechtenschending in de keten op geen enkele manier mag plaatsvinden.
FNV
Jos Hendriks, bestuurder FNV Voedingsindustrie, gaf aan dat de onderzoeksuitkomsten bevestigen dat er misstanden plaatshebben in de productieketen. De Nederlandse leveranciers en afnemers (zoals supermarkten) hebben volgens hem een verantwoordelijkheid om die misstanden op te lossen en te voorkomen. Dat de brancheorganisatie CBL samen met haar leden hier werk van wil maken, is een belangrijke stap voorwaarts voor zowel de werknemers ter pkekke, de retailbedrijven in Nederland maar ook voor hun klanten die liever geen producten koopt waarbij de rechten van anderen zijn geschonden.
De FNV en het CBL zullen samenwerken om de situatie in de Italiaanse tomatenketen te verbeteren. Ook belangrijk is de medewerking van fabrikanten en andere ketenschakels om de maatregelen goed door te kunnen voeren. Daarnaast gaan FNV en CBL binnenkort praten met de minister van Buitenlandse Zaken om de problematiek en de Nederlandse (en Europese) rol hierin te bespreken.
CBL: Supermarkten actieplan
Om bij te dragen aan de verbetering van de arbeidsomstandigheden in de keten heeft het CBL met de aangesloten supermarkten een actieplan opgesteld [3]. Op basis daarvan gaan de retailers individueel én gezamenlijk hun inkoopkracht inzetten om veranderingen teweeg te brengen.
Daarnaast acht het CBL het van wezenlijk belang dat alle ketenpartijen, maatschappelijke organisaties, vakbonden en overheden de mensenrechtenrisico´s erkennen en dat zij daar gezamenlijk hun acties op afstemmen. Uitgangspunt is transparantie in de keten uitgaande van de vragen: wie koopt van wie en hoe wordt dat geproduceerd?
De acties van het overkoepelende actieplan zijn onder te verdelen in drie categorieën:
1. Verkenning van bestaande Italiaanse initiatieven en toepasbaarheid op de ketens van de Nederlandse supermarkten.
2. Inzet op betere verankering van de geïdentificeerde mensenrechtenrisico´s in bestaande standaarden, beleid en analyses.
3. Gezamenlijk op Nederlands en Europees niveau onderzoeken hoe bij te dragen aan verbetering van de arbeidsomstandigheden in de keten.
De acties worden later dit jaar geëvalueerd en om te zien welke vervolgacties nodig zijn.
Meer lezen en beluisteren:
– Radio-interview met Jennifer Muller, manager Duurzaamheid bij het CBL. ¨Schrijnende werkomstandigheden in Italiaanse tomatenteelt¨, NOS Radio 1 Journaal, 13 januari 2022.
– Radio-interview met voedingsexpert Loethe Olthuis. ¨Plukkers lijden onder multi-toepasbaarheid tomaat,¨ Nieuwsweekend (MAX), 15 januari 2022.
– ¨FNV en supermarkten willen gerichte aanpak van misstanden in Italiaanse tomatenteelt,¨ Parool, 13 januari 2022.
Noten:
[1] ¨Supermarkten en FNV onderzoeken Italiaanse tomatenproductieketen op mensenrechtenschendingen,¨ Supermacht, 18 mei 2021.
[2] ¨Dutch actors and the Human Rights Issues in the Italian processed tomato supply chain – A focused human rights impact assessment,¨ ImpactBuying bv, 10 januari 2022.
[3] ¨Actieplan 2022 supermarktbranche naar aanleiding van de impact assessment in de Italiaanse tomatenketen,¨ CBL, 12 januari 2022. CBL: ¨Het uitgevoerde onderzoek wordt ondersteund door andere partners in het IMVO-convenant Voedingsmiddelen, namelijk het ministerie van Buitenlandse Zaken en de FNLI. In het IMVO-convenant Voedingsmiddelen staan afspraken tussen de Nederlandse voedingsmiddelensector, maatschappelijke organisaties, vakbonden en de overheid gericht op internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen.¨
Bronnen:
– ¨FNV en CBL willen arbeidsomstandigheden in Italiaanse tomatenketen verbeteren,¨ CBL, 13 januari 2022.
– ¨FNV en CBL willen arbeidsomstandigheden in Italiaanse tomatenketen verbeteren,¨ FNV, 13 januari 2022.
(verkorte weblink: https://www.supermacht.nl/?p=11039)