Ga naar de inhoud

Mexico: EZLN wijst mogelijke ontmoeting met AMLO van de hand

Sinds de centrumlinkse kandidaat Andrés Manuel López Obrador (AMLO) de verkiezingen in Mexico heeft gewonnen, gissen velen naar de implicaties die dat zou kunnen hebben voor het gebied waar de Zapatistas de macht hebben veroverd in het zuiden van het land. De relatie tussen de Zapatistas en de officiële politieke partijen en hun kandidaten, ook de progressieve, is immers gespannen. De priester Alejandro Solalinde die nauw met AMLO verbonden is, heeft beweerd dat er voorbereidingen zijn voor een ‘dialoog’. De zapatista’s hebben dat in een verklaring ontkend. Telesurtv heeft er (op 17 juli) over bericht.

5 min leestijd

(Een vertaling van een bericht van telesurtv, foto Eneas de Troya, cc/flickr)

“Als we ‘sektarisch,’ ‘marginaal’ en ‘radicaal’ zijn; als we ‘geïsoleerd’ en ‘alleen’ zijn; als we niet ‘in de mode’ zijn; als we niets of niemand vertegenwoordigen; waarom laat je ons dan niet met rust en blijf je ‘overwinning’ vieren? Waarom bereidt u zich niet voor, zonder leugens, voor de vijf jaar en tien maanden die u de federale overheid zult bekleden?” meldt een verklaring van het EZLN die antwoordt op meerdere beschuldigingen van Solalinde (*) en sectoren van links die steun geven aan Lopez Obrador.

Na de overtuigende overwinning van AMLO bij de presidentsverkiezingen van 1 juli, hebben velen het EZLN opgeroepen voor een mogelijke dialoog met de toekomstige regering. Op maandag zei Solalinde dat de Zapatistas akkoord waren gegaan met een ontmoeting met hem en dat hij een brief zou overhandigen die Lopez Obrador voor hen schreef.

Maar volgens het EZLN zelf, zal iets dergelijks niet gebeuren.

“Het EZLN heeft niets anders ontvangen dan leugens, beledigingen, laster en racistische, seksistische opmerkingen van de heer Solalinde die – zoals werd gezegd in de tijd van Salinas en Zedillo – denkt dat we arme, onwetende inheemse mensen zijn die gemanipuleerd worden door ‘Caxlanes’ [blanke mensen] die het Zapatismo besturen, ‘met zijn eigen woorden, en dat belet ons om onze hoofden neer te leggen en te buigen voor degene die meneer Solalinde als de nieuwe redder beschouwt’, zei het EZLN in een verklaring.

(“Ik roep de ideologische adviseurs van de broeders en zusters Zapatistas op om de ontmoeting, dialoog en constructie van het door ons gewenste Mexico mogelijk te maken. We kunnen samen en verenigd optrekken.”)

Solalinde staat dicht bij Lopez Obrador en heeft het EZLN meerdere keren opgeroepen tot een dialoog. Recentelijk heeft hij een aanbod gedaan om de nationale mensenrechtencommissie te leiden.

“We hebben al een afspraak met het EZLN om de brief te overhandigen”, zei Solalinde, wiens woorden snel werden opgepikt door nationale en internationale media. Hij zou de brief op dinsdagochtend afleveren, maar het EZLN publiceerde in plaats daarvan een open brief en ontkende elke mogelijke ontmoeting.

“Het is algemeen bekend dat het EZLN de afgelopen 16 jaar, na de inheemse tegen-hervorming, niet in dialoog is geweest met de federale regeringen, noch met Fox na 2001, noch met Calderon of Peña Nieto. Onze bereidheid tot dialoog is altijd beantwoord met leugens, laster en verraad. Als je zo vriendelijk bent, geef dan Mr. Solalinde krantenknipsels en boeken waarin dit wordt beschreven, omdat hij hetzelfde doet, ” verklaarden ze.

De open brief is ondertekend door de woordvoerder van het EZLN, Subcomandante Moises, die zichzelf omschrijft als ‘100 procent Mexicaans, 100 procent origineel volk van de Tzeltal taal en 100 procent Zapatista’, in reactie op Solalinde’s opmerkingen dat het inheemse leger wordt gemanipuleerd door ‘mestizos’. ”

Het Zapatista-leger is in het verleden in dialoog geweest met de federale regering van Mexico, resulterend in een reeks mislukkingen die hen op hun hoede hebben gemaakt voor elke deal of ontmoeting. Na hun opstand op 1 januari 1994 stemde het leger in met een dialoog met Ernesto Zedillo Ponce de Leon, die later officieel presidentskandidaat werd, en die de Zapatistas ervan beschuldigden hen verraden te hebben.

In die tijd was een van de belangrijkste onderhandelaars van Zedillo Esteban Moctezuma Barragan, die door de Zapatistas beschouwd werd als het brein achter de moordpogingen tegen het leiderschap van de EZLN.

Nu is Moctezuma Barragan door AMLO aangesteld als minister van Onderwijs en het EZLN is niet bereid om hem te vergeven of aan Solalinde een kans te geven.

“We weten niet of nu Mr. Solalinde de heer Moctezuma Barragan wil vervangen in de rol die hij met Zedillo had”, meldt de verklaring.

Onlangs verklaarde Lopez Obrador’s toekomstige hoofd van de inheemse zaken Adelfo Regino Montes dat de toekomstige regering een constitutionele hervorming zal bevorderen om de lang vertraagde San Andres-overeenkomsten ten uitvoer te brengen en te respecteren.

De overeenkomsten zijn een reeks toezeggingen en voorstellen die de federale regering en het EZLN in 1996 hebben gedaan om de relatie tussen de inheemse volkeren in Mexico, de samenleving in het algemeen en de staat te herstructureren.

Het hoofddoel van de gezamenlijke voorstellen was een einde te maken aan de asymmetrische relatie tussen de regering en de inheemse bevolking, en een einde te maken aan ongelijkheid, discriminatie, armoede, uitbuiting en politieke uitsluiting.

De regering van Ernesto Zedillo Ponce de Leon stelde later echter een andere hervorming voor, met de redenering dat de oorspronkelijke overeenkomsten de integriteit van het land bedreigden en de onderhandelingen niet erkend werden. Het EZLN wees het nieuwe voorstel af en het proces werd stopgezet.

In 2000 en kort na zijn beëdiging, stelde Vicente Fox ook een nieuwe wet voor op basis van de San Andres-overeenkomsten met de belangrijke uitzondering dat het het recht op autonomie en zelfbeschikking van inheemse volkeren niet werd erkend, die (de nieuwe wet van Fox, vert.) ook door de EZLN werd afgewezen.

Aan het einde van hun verklaring beloofde het EZLN om te blijven doen wat ze al bijna 25 jaar doen, omdat “vrijheid niet wordt verleend als liefdadigheid, noch als een menselijke of goddelijke gunst, het wordt veroverd met de strijd.”

———

*) Alejandro Solalinde (wikipedia) is een katholieke priester die vooral bekend staat als voorvechter van rechten van migranten. Hij is coordinator van het South Pacific Human Mobility Ministry en heeft lange tijd in ballingschap moeten leven omdat hij met de dood bedreigd werd. Nu werpt hij zich op als bemiddelaar tussen de nieuwe regering en de Zapatistas. (NVDV)