Roel van Duin: ‘Het echte complot, de waarheid achter de wanen’
Tot zijn verbijstering en verdriet trof ex-kaboutervoorman Roel van Duijn in zijn vrienden- en kennissenkring mensen aan die een virale fascinatie voor absurde verklaringen van de coronapandemie aan de dag legden. Dat motiveerde hem om zich te verdiepen in hun leefwereld en op zoek te gaan naar de historische wortels van hun wanen. Ook onderzocht hij de verwevenheid daarvan met de propaganda van extreem-rechts en de werking van Russische desinformatiecampagnes. Aan het eind van zijn vlot geschreven boek van minder dan 150 bladzijden waagt hij zich aan de vraag ‘Wat te doen?’ en vraagt hij zich af welk nepplot de aanleiding zal worden tot de derde wereldoorlog.
(Door Hans van Heijningen)
Reptielenmensen, elites – veel Joden natuurlijk – die kinderbloed drinken, die de deur open zetten voor vreemdelingen en ziekteverspreiders die tot decimering met 90 procent van de wereldbevolking moet leiden en – op zijn minst – tot ondergang van de westerse beschaving. Waar komt die politiek gevaarlijke flauwekul nu eigenlijk vandaan? Met Van Duijn maken we een hink-stap-sprong door de Europese geschiedenis van wanen. Zo kaartte paus Gregorius IX in 1233 in ‘Pax in Rama’ de verering van de Satan door heksen aan en maande hij de Orde van de Dominicanen om daar paal en perk aan te stellen. Van heksen is bekend dat ze seks met Satan hebben, kinderen eten, en samenspannen met de Joden. Die laatsten zouden op hun beurt verantwoordelijk zijn voor het uitbreken van de pest in 1348. De Franse revolutie (1789-1799) was dan weer het werk van illuminaten (een geheim genootschap dat geduid werd als de lange arm van de Joden), anarchisten en vrijmetselaars. Als beoefenaars van perverse seks waren ze erop uit om het christendom te vernietigen. Tsaar Nicolaas II is de man achter ‘Protocollen van de Wijzen van Zion’, een schokkend verslag van een bijeenkomst van Joden die nooit heeft plaatsgevonden. De tsaar wist daarmee de onvrede over zijn eigen beleid succesvol richting de Joodse minderheid in Rusland te kanaliseren, met pogroms tot gevolg.
Ook in Duitsland vormden de Joden een vermeend bron van kwaad. Als vijfde colonne van landverraders waren zij volgens generaal Ludendorf verantwoordelijk voor het feit dat Duitsland de Eerste Wereldoorlog verloor. Zo effende hij het pad voor Hitler die daar wel een oplossing voor had. De Russische revolutie was, dat zou dan blijken als je wat dieper graaft, het werk zijn van de illuminaten en de Joden. Ook in de Arabische wereld doen zich al jaar en dag uitingen van anti-semitisme voor waar de honden geen brood van lusten. Komen we bij de dag van vandaag. Gates, Soros, Schwab, Rothschild (welke?) en Rockefeller (welke?) zouden de wereld aan een touwtje hebben. Vaccins, Joods, liberale rechtsstaat en geld vormen de rode draad in het moderne spookverhaal, dat door een steeds grotere groep mensen omarmd wordt. Feiten en argumenten doen er niet toe voor deze dwaallichten. Het complotdenken zit diep in onze genen, concludeert Van Duijn.
Is het de angst voor de hel die mensen ertoe drijft om die gedetailleerd te beschrijven of dient hun beschrijving ertoe om die als machtsinstrument te gebruiken, vraagt de schrijver zich af. Allebei is het antwoord. Onmacht dient in ieder geval als voedingsbodem voor wanen. En die onmacht is voorstelbaar als je bedenkt dat 26 personen net zoveel rijkdom in handen hebben als de helft van de wereldbevolking en vrijwel iedereen zich machteloos voelt om daar verandering in aan te brengen. Machtsmisbruik door autoriteiten bevordert het geloof in nepplotten (niet bestaande complotten) en ondermijnt het vertrouwen in de democratie. De tabaksindustrie, Shell en andere dubieuze multinationals corrumperen de wetenschap door onderzoekers in te kopen die met neprapporten komen. Vind je het soms gek dat sommige mensen op die manier de weg kwijt raken?
Extreem-rechts mag graag een snuifje spiritualiteit toevoegen aan haar propaganda, wat maakt dat het conspiritisme (samenvoeging van conspiratie/samenzwering en spiritisme) de leegte vult die de New Age-beweging heeft nagelaten. Wat daaruit voortkomt is niet best: een slangenkuil waarin niet alleen spiritisten en yogabeoefenaars maar ook racisten en nationalisten rondkruipen. Daartegen lijkt geen kruid gewassen omdat de alternatieve werkelijkheid zich aan feiten en logisch argumenteren onttrekt. De complotten die deze mensen zien, zijn in feite nepplotten want het zijn niet bestaande complotten. Want met leidende elites is van alles mis, maar reptielen, kinderbloed drinkende pedofielen getuigen van een te wilde fantasie, niet van realiteitszin.
Websites, oproepen tot demo’s tegen het anti-coronabeleid, agitatie tegen pedofiele gezagsdragers, rituele kindermoorden, Joden en anonieme oproepen tot geweld, Europa is succesvol besprongen door QAnon. Baudet is in Nederland de meest heldere vertolker van het verhaal dat de elite doelbewust werkt aan de ondergang van ons land en de westerse beschaving door migranten binnen te halen en onder het mom van pandemiebestrijding een dictatuur te vestigen. Baudet, waarschijnlijk getipt dat Van Duijn met dit thema bezig was, nam telefonisch contact op met de schrijver. Die voelde eerst medelijden omdat de politicus zich bedreigd voelde, maar daarna een enorme woede vanwege de gevaarlijke implicaties van de waanzin die hij te horen kreeg.
Naast extreem-rechts doen ook sommige grootmachten er alles aan om de westerse wereld op het verkeerde been te zetten. Het Internet Research Agency, een digitaal initiatief uit Sint-Petersburg dat in opdracht van de Russische staat werkt, heeft inmiddels een spoor van vernieling veroorzaakt met haar succesvolle manipulatieve pro Trump-, pro Brexit- en anti Oekraïne-campagnes. Fazze (zogenaamd in Londen maar in werkelijkheid in Moskou gevestigd) bood Europese influencers aanzienlijke bedragen om westerse anti-covid vaccins in diskrediet te brengen. Waarom richten de complotdenkers hun pijlen niet op Rusland en China waar hun spookverhalen over de VS en Europa al lang realiteit zijn geworden, vraagt Van Duijn zich terecht af. De website ‘EUvsdisinfo.eu’ documenteert de nepcomplotten weliswaar, maar daar lijkt het bij te blijven.
Van Duijn’s boek heb ik met plezier en instemming gelezen, maar valt er dan niets op aan te merken? Zeker wel, want wie op zoek gaat naar bronnen of een literatuuroverzicht komt met lege handen thuis. Ook de bewering van de schrijver dat de huidige samenzwering (van wie?) gericht is op de opbouw van een autoritaire staat, lijkt mij op zijn minst onvolledig. Wat voor Baudet zou kunnen gelden, geldt in ieder geval niet voor Rusland en China. Die zijn uit op chaos en zelfvernietiging van de westerse wereld en beschouwen extreem-rechts in de westerse wereld als nuttig hulpje om dat doel te verwezenlijken. Ook de hoop die Van Duijn stelt in het vermogen van het onderwijs om leerlingen zin en onzin van elkaar te leren scheiden, vind ik naïef. Want zolang de kiezers ons in de westerse landen opzadelen met regeringen die de vrije markt niet aan banden leggen, de sociale mediabedrijven hun gang laten gaan en geen grenzen stellen aan extreem-rechts, houden de complotverkopers de wind in de rug.
Ondanks deze kritiekpunten is het boek (‘Het echte complot’, de waarheid achter de wanen, Roel van Duijn, Aspect 2021 (*)) een aanrader. In de eerste plaats omdat het betoog van de schrijver de nodige aandacht verdient. Hij maakt zich terecht grote zorgen over het ontstaan van parallelle werelden en de gevaren die verbonden zijn aan haat zaaien tegen minderheden door het verspreiden van fascistische en racistische kletskoek. Uit de fragmentarische stukjes geschiedenis die hij opdient, kun je op zijn minst concluderen dat je niet met vuur moet spelen bij een benzinevat. Terwijl de media in veel gevallen sensatiebelust inzoomen op de wereld van complotten en de gevestigde politiek daar onvoldoende afstand van neemt, lijkt het rechts-radicalisme steeds meer genormaliseerd te raken. En dat moeten we niet willen. Dat het coronabeleid op tal van punten niet deugt, is geen reden om de afslag naar de vuilnisbelt van de geschiedenis te nemen.
——-
(*) Toevoeging globalinfo: helaas een allerminst onomstreden uitgever, zie de berichten erover op de website van de stelling.