Ontsnapt aan het oog
'De
alomtegenwoordigheid van de communicatietechnologieën roept verzet op.' Onder
deze titel bracht de Franse krant 'Le Monde' op 18-19 november 2007 het
volgende bericht over 'het recht op loskoppeling'.
Oorspronkelijk vertaald door en verschenen op yabasta.be
In
oktober gonsde het op de blogwereld over de Zero E-Mail Friday, een initiatief
van Intel, waarbij de kaderleden opgeroepen worden hun e-mails niet op vrijdag
te lezen. Reeds in 2002 eiste het Forum voor internetrechten 'de invoering van
een waarachtig recht op loskoppeling'. Het voorstel is des te actueler nu de
dichtheid van het communicatienetwerk nog steeds blijft toenemen, en dat het
weldra niet meer zal volstaan om zijn gsm of PC af te zetten, wil men zich
'loskoppelen'.
Met wat
men nu al het 'internet van de objecten' noemt – of de 'alomtegenwoordige
informatica' -, wordt in feite gans onze omgeving gekoppeld, door middel van
RFID-chips (draadloze radio-identificatie) die bevestigd worden op de
dagelijkse gebruiksvoorwerpen, hun verpakking, de muren, de vloer, de
zoldering… om hun gebruik te verbeteren, maar ook om hun traject te kunnen
traceren – het onze daarbij inbegrepen.
Indien
er software bestaat om de effecten van de controle (voor onder meer
reclamedoeleinden) op de gewoontes en gebruiken van eenieder op internet te
kunnen beperken, dan verkeren de oplossingen om zich in de fysieke ruimte te
beschermen, nog in een elementair stadium. Het is onmogelijk om zich te behoeden
voor camerabewaking, tenzij men een masker opzet, hetgeen ongetwijfeld de
aandacht van de veiligheidsdiensten zal trekken… Het is daarentegen mogelijk
om vanop afstand elk televisiescherm uit te schakelen. De TV-B-Gone, een
sleutelhanger die in 2004 gelanceerd werd door een ondernemer van Sillicon
Valley, bevat aldus een universele afstandsbediening met slechts één knop: een
knop die de televisie kan uitschakelen. Sommige mensen gebruiken het om de tijd
dat hun kinderen voor de beeldbuis doorbrengen te beperken, anderen om alle
schermen uit te schakelen die ze in de winkelgalerijen of in culturele
supermarkten tegenkomen.
De
stoorzenders voor GSM's zijn misschien de volgende stap in dit soort verzet
tegen de agressie, of misschien wel tegen de verslaving die men meent te
ondergaan in het veelvuldig gebruik van deze nieuwe communicatietechnologieën.
De 'New York Times' vermeldde recentelijk het geval van een psychotherapeut die
besloten had zijn cabinet ermee uit te rusten nadat de getuigenis van een – verkrachte
– patiënte onderbroken was door de telefoon van één van de deelnemers van zijn
groepstherapie. Anderen gebruiken het om niet langer lastiggevallen te worden
door al diegenen die op het openbaar vervoer in hun mobieltje brullen.
Het
gebruik van dergelijke apparatuur is verboden, maar niet hun commercialisering,
in elk geval niet in het Verenigd Koninkrijk, waar hun verkoop op het internet
sterk toeneemt. In dezelfde geest hebben Duitse hackers een klein
fotoapparaatje in elkaar geknutseld waarmee ze RFID-chips kunnen uitschakelen.
In afwachting van de commercialisering van dergelijke toestellen, volstaat het
voor sommigen om dit soort chips, heel eenvoudig, met een ferme hamerslag kapot
te slaan.
Minder
pragmatisch, maar méér georganiseerd, verkiezen sommigen het bij elkaar te
komen ter gelegenheid van de 'Week zonder televisie' of van de 'Koopjesvrije
dag' (die voor 24 november voorzien is) en die in Frankrijk door de 'Casseurs
de pub' gepropageerd wordt.
In
dezelfde geest van 'desintoxicatie' roept het 'Rassemblement pour la démocratie
à la télévision' op om van 30 november een 'Nationale dag zonder Sarkozy in de
media' te maken, ter gelegenheid van de eerste verjaardag van de aankondiging
van zijn kandidatuur voor het presidentschap.
N.B.