Naomi Klein: Eenvoudige oplossing klimaatverandering

(Het Engelse origineel is te vinden op otherworlds.org vertaling globalinfo)

Zelfs als de klimaatwetenschap een ingewikkelde zaak is, wil auteur Naomi Klein dat je weet dat het vinden van een oplossing voor de opwarming van de aarde eenvoudig is.

In haar krachtige nieuwe boek This Changes Everything: Capitalism vs. the Climate, (in het Nederlands vertaald als: No Time, verander nu, voor het klimaat alles verandert) boort de Canadese globaliseringsdeskundige dwars door het luidruchtige klimaatdebat om te bevinden dat de mensheid geen andere keuze heeft dan de door fossiele brandstoffen aangedreven wereldeconomie in te ruilen voor een lokaal model aangedreven door hernieuwbare energie.

Weg met olie, gas en kolen. Hier met wind, zon, kleinschalige waterkracht, en andere dingen die het klimaatprobleem niet erger maken. Punt.

Het hele boek door houdt Klein zich aan haar belofte om zoveel mogelijk buiten de wetenschappelijke jungle te blijven. En ze dringt de lezer ook geen ingewikkelde programma’s op – zoals het Clean Development Mechanism en REDD + – die op dit moment falen in het terugdringen van de uitstoot van koolstof die fabrieken, auto’s, vrachtwagens, en enorme boerderijen de atmosfeer in pompen.

Klein gelooft dat slechts “een massale beweging die in staat is om machtige vervuilers het hoofd te bieden” een einde zou kunnen maken aan de waanzin van de steeds giftigere winning van fossiele brandstoffen. Zonder brede mobilisatie, zou het wel eens onmogelijk kunnen zijn om de economie te hervormen en op een andere koers te zetten dan die richting catastrofale overstromingen, branden en droogte.

Officiële inspanningen om de opwarming van de aarde te verminderen, legt ze uit, nam “wat begon als een onomwonden discussie over uitfaseren van fossiele brandstoffen en perste dat door een jargon-generator die zo ingewikkeld was dat het hele klimaatprobleem te complex en geheimzinnig zou lijken voor niet-deskundigen om het te begrijpen”.

Die “jargon-generator” verhult ook het feit dat de meeste klimaatinspanningen zich vastklampen aan de leugen dat iedereen voordeel kan hebben in deze strijd – van ExxonMobil en Shell tot de ijsberen en kariboes.

Klinkt dat niet absurd? Maar dit waanidee heeft “oplossingen” voortgebracht die op goede voet stonden met de markt, zoals emissiehandel.

Deze regeling, ook wel “cap and trade” genoemd, staat bedrijven toe dat ze blijven vervuilen als ze in ruil ervoor betalen dat iemand anders, om maar een voorbeeld te noemen, een bos kapt op een afgelegen eiland. Niet alleen werkt de verkoop van het recht om te vervuilen niet, het kan ook verstorend werken voor koolstofarme levenswijzes die het minst bijdragen aan klimaatverandering.

Het feit is dat koolstofemissies die het klimaat veranderen nog steeds stijgen na 25 jaar van mondiale klimaatonderhandelingen. Ze bereikte een recordniveau in 2013, ondanks een snelle groei in de productie van elektriciteit uit wind- en zonne-energie.

“Het falen van deze keurige strategie staat buiten kijf,” verklaart Klein. Maar politici, bureaucraten, en miljardairs zullen die niet loslaten.

De beschrijving die Klein geeft, vanuit het oogpunt van een infiltrant, van een ‘geo-engineering’ conferentie is een van de meest huiveringwekkende passages van het boek. Voor de niet-ingewijden, dat is de “wetenschap” van het manipuleren van het weer door het knoeien met wolken of de oceaan. Geo-engineers willen “de planeet hacken”, omdat ze geloven dat de mens de opwarmingseffecten van al dat overtollige koolstof teniet kan doen. door bijvoorbeeld vulkaanuitbarstingen na te bootsen.

Ze verwerpt deze “geoclique” (Klein munt soms haar eigen jargon) als “propvol met overmoedige mannen die voornamelijk bezig zijn elkaar te complimenteren over hun angstaanjagende intelligentie”. En ze verwerpt het idee dat Richard Branson – die beloofde 3 miljard dollar te steken in de bestrijding van klimaatverandering en uiteindelijk minder dan $ 300 miljoen investeerde – of enige andere “groene miljardair” de boel zal kunnen redden.

Klein heeft meer vertrouwen in de mensen die vooraan staan bij de nieuwe klimaatbeweging, en zoekt hen overal op, van Griekenland tot Montana. Veel van deze mensen verdedigen hun omgeving tegen steeds extremere vormen van boren, mijnbouw en verbranding, en zullen deelnemen aan wat waarschijnlijk de grootste klimaatdemonstratie tot nu toe in New York zal zijn.

Terwijl Klein wel degelijk oproept om de gehele wereldeconomie op de schop te nemen – voorwaar geen kleine uitdaging – en de meeste op de markt gebaseerde klimaat-reparaties verwerpt, sabelt ze ook niet alle financiële oplossingen voor de klimaatverandering neer.

“Er is voldoende ruimte om een winst te maken in een koolstofloze economie,” zegt ze. De oplossingen die Klein voorstaat zouden de ongelijkheid verminderen en de economie in het algemeen eerlijker maken. Ze omarmt ook inspanningen om investeringen van instellingen en personen in olie-, gas- en steenkoolbedrijven terug te draaien, en te investeren in meer duurzame energie-opties.

Maar, Klein waarschuwt: “Het winstmotief zal niet de vroedvrouw zijn voor die grootse transformatie.” Er zullen daarentegen miljoenen of zelfs miljarden mensen nodig zijn die samenwerken.

Ben je er klaar voor?

———–

Emily Schwartz Greco is de hoofdredacteur van otherwords, een landelijke non-profit journalistieke dienst. gerund door het Institute for Policy Studies. OtherWords.org@ESGreco