Zapatistas onder vuur in Chiapas

Sinds
begin van dit jaar maken de autoriteiten van de Zapatistische verzetsgemeentes
melding van toenemende ernstige aanvallen en bedreigingen door de paramilitaire
organisatie OPDDIC (organisatie voor de verdediging van Inheems en Boeren
Land). Het grondgebied wordt binnengevallen, er wordt gedreigd met geweld, in
de lucht geschoten, maisvelden en bezittingen worden vernield, oogst gestolen,
mishandelingen, arrestaties en ontvoeringen zijn een dagelijkse bron van
terreur geworden die honderden inheemse gezinnen in Chiapas treft. Erger nog:
volgens de autonome autoriteiten wordt dit alles gedaan met de steun en
betrokkenheid van de staat en federale overheden, de politie en het leger, als
onderdeel van een plan van de staat om de Zapatistas hun land af te nemen en de
ontginning van natuurlijke hulpbronnen en de ontwikkeling van grote
toeristenprojecten mogelijk te maken.

 
Gealarmeerd
door de situatie – die  weinig aandacht van de media heeft gekregen – is er
een internationale informatie brigade gevormd in het begin van maart om de
beschuldigingen te onderzoeken en ze in Mexico en in de wereld bekend te
maken. Vertegenwoordigers van Spanje, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, de
VS en Mexico zijn langs verschillende gemeentes en gemeenschappen gereisd om te
spreken met de Dorpsraden van Goed Bestuur, de autonome gemeenteraden en gewone
bewoners. Wat ze hebben ontdekt, is nog alarmerender dan ze gevreesd hadden.

"We
hadden dit allemaal verbouwd toen de broeders en zusters van OPDDIC in oktober
2006 met wapens kwamen en al de maïs meenamen," vertelt een man in de
autonome regio van La Montañ. "Ze lieten geen enkele kolf
achter. Ze hebben drie hectares van onze compañeros vernield."

"Het
ergste was dat ze de kabel naar het basketbalveld drie keer doorsneden en met
machetes de gemeenschappelijke boot vernield hebben," vertelt een van de
bewoners van het dorp San Miguel, waar men alleen kan komen door de Agua Azul
rivier over te steken. "We bleven geïsoleerd achter." San Miguel ligt
in de regio van het beroemde reservaat Agua Azul, waar de bewoners van Progreso
en Joyeté baat bij hebben, allen leden van OPDDIC. " Ze
vertellen toeristen dat we rovers zijn. Soms vallen leden van OPDDIC toeristen
aan en geven ons de schuld. Ze hebben een van onze compañeros
vastgebonden en zijn geld gestolen."

Op 22
en 23 februari werden drie boeren van het dorp Olga Isabel ontvoerd door OPDDIC
en gedreigd om levend verbrand te worden. Alleen door druk van de Zapatistas en
mensenrechtenorganisaties werden ze gered en de volgende dag vrijgelaten.

De
vertegenwoordigers van de Goede Regering Raad van Morelia vertelde dat ze
brieven van OPDDIC hadden gekregen waarin de dialoog met de Zapatistas
verbroken verklaard werd en ze met gewelddadige ontruiming bedreigd werden als
ze hun land niet zouden verlaten.

Vanwaar
deze aanvallen? De oorsprong ligt in conflicten over grondbezit. OPDDIC is
sinds 1998 actief en is sterk gegroeid onder de regering van Vicente Fox. Maar
de recentelijke oplaaiing van activiteiten is ongetwijfeld een weerspiegeling
van het nieuwe regeringsbeleid om de Zapatastas van hun grondgebied te
verjagen, de beweging te beschadigen en de weg vrij te maken voor
multinationals om hun handen te leggen op de grote natuurschatten in de regio:
tropisch hout, water en mijnbouw. In
het proces leiden duizenden inheemse bewoners dagelijks onder bedreigingen en
terreur.

Chiapas
is Mexico's armste staat en geniet de slechtste spreiding van welvaart. Voor
1994 had de overgrote meerderheid van
inheemse boeren geen land, die geconcentreerd was in de handen van wat
grootgrondbezitters. Met de opstand van de Zapatistas heroverden duizenden
Tzotzil, Tzelatal, Chol en Tojolabal indianen land dat ze gedurende eeuwen
afgenomen was. Kerndoel van OPDDIC is om dit bezit weer van de indianen af te
nemen.

In de
gemeente Vicente Guerrero, leggen de autoriteiten uit, is de helft van de
bevolking in die gemeente aanhanger van de Zapatistas en de andere helft zit bij
OPDDIC. Sinds 2002 hebben de leden van die organisatie geprobeerd de
Zapatistas te verjagen en hun land over te nemen. Onlangs hebben ze een
officiële aanvraag ingediend bij het Ministerie van Landbouwhervorming om het
gehele gebied op hun naam geregistreerd te krijgen als ejido.

Een van
de belangrijkste verworvenheden van de revolutie van 1910 was de vorming van
ejidos, die bedoeld waren om boeren te beschermen tegen speculatie met grond.
Ejidos zijn gemeenschappelijke gronden die niet verkocht konden worden en die
door de landhervorming aan Inheemse en boerengemeenschappen gegeven werden om
het historische probleem van de monopolie in land op te lossen. Maar in 1992,
tijdens de regering van Carlos Salinas de Gortari werd de grondwet hervormd
zodat ejidos verhandeld zouden kunnen worden. Daardoor zijn de ejidos die ooit
als bescherming opgericht werden, omgevormd in een middel om de belangen van
grote bedrijven te dienen.

Als de
grond eenmaal tot ejido is verklaard, kunnen de leden van de ejido het
registreren onder Procede, een regeringsprogramma voor privatisering van
ejido-grond. Is het daar eenmaal geregisteerd, dan kan het verkocht worden aan
houtmultinationals, of hydroelectrische of mijnbouwbedrijven. Het probleem is
dat om de grond tot ejido verklaard te krijgen, alle boeren moeten instemmen.
In de gemeenschap van Nance bijvoorbeeld, zijn nog steeds 26 gezinnen die zich
daartegen verzetten.

Dit
verklaart de gewelddadige methode van OPDDIC; ze proberen de bevolking de hoek
in te jagen zodat ze zich bij hen aan moeten sluiten en al degenen die dat niet
doen bestempelen ze als 'krakers' die ze met gewelddadige ontruiming bedreigen.
Ze krijgen ondersteuning van de regering en zelfs wapens. Volgens de
vertegenwoordigers van het dorp San Miguel Agua Azul, verkoopt de politie van
Chiapas ze granaten en kogels. Ze ontvangen ook financiële steun uit
regeringsprograma's die, onder omstandigheden van armoede en angst, sterke druk
uitoefent op Zapatistische boeren om zich los te maken van de Zapatistas en op
te houden met verzet bieden.

Het
Ministerie van Landbouwhervorming (SRA) werkt ook goed samen met OPDDIC.
Onlangs onthulde het Center for Political Analysis and Social and Economic
Research (CAPISE) dat Beltrán Ruiz Chacón, de advocaat die OPDDIC
vertegenwoordigd had bij het Landbouwtribunaal in hun poging om de Zapatistas
te verjagen uit de gemeenschap van Nance, ook vertegenwoordiger is van de
Arbeiders Unie van SRA. Na deze onthulling was de SRA gedwongen toe te geven
dat zijn activiteiten illegaal waren. Toch blijft de zaak voorkomen bij het
Landbouwtribunaal.

Er is
echter nog een mogelijk nog ernstiger factor: de mogelijkheid van een militaire
aanval. De Zapatistas hebben herhaaldelijk verklaard dat ze hun gronden tegen
alle kosten zullen verdedigen en dat is ook heel goed te begrijpen: het heeft
ze veel levens gekost in 1994 en de jaren erna om het in handen te krijgen en
te houden. Ze hebben in het hele gebied autonome systemen van onderwijs en
gezondheid opgebouwd, nieuwe vormen van democratie ontwikkeld, alcoholisme en
drugsgebruik uitgeroeid, netwerken van eerlijke handel ontwikkeld en, boven
alles, hun kinderen geleerd om eervol te leven. Ondanks dagelijkse provocaties
hebben de Zapatistische gemeentes geweld weten te ontwijken, door met
bewonderenswaardige discipline en organisatievermogen te antwoorden. Maar een
eerlijke vraag is hoeveel langer ze zich vreedzaam kunnen verzetten tegen het
geweld, de bedreigingen en de vernederingen. Alles duidt erop dat OPDDIC
methodes heeft die ontwikkeld zijn om geweld te provoceren om een militaire
inval te rechtvaardigen. Met Felipe Calderon's hardvochtige retoriek zou niets
logischer zijn (en niets zou ook tragischer en rampzaliger kunnen zijn).

Ondertussen
is het onze verantwoordelijkheid, als bewuste wereldburgers, om alles wat in
onze macht ligt is te doen om deze 'low intensity' oorlog te stoppen en te
helpen verdedigen wat onze inheemse broeders en zuster opgebouwd hebben.

Voor
meer achtergrond en getuigenissen over deze zaak luister naar
www.radiozapatista.org.

————–

Links
naar meer websites en artikelen vind je hier: