Ga naar de inhoud

WTO-Zip nr. 61, 28 november 2005

De nieuwste Zip, in de aanloop naar een nieuwe WTO-top

26 min leestijd
Placeholder image

Inhoud

A) Van finishlijn naar pit-stop: waarom de WTO schakelt

(met redactioneel naschrift 27 november)

Met het aannemen van het July Framework door de Algemene Raad eind juli 2004 was de stemming bij de grote handelsmachten en het secretariaat van de Wereld Handels Organisatie triomfantelijk en was er vertrouwen dat de onderhandelingen na de nederlaag van Cancún weer op gang zouden komen. Na oktober dit jaar sloeg de stemming echter om en zijn de verwachtingen voor Hong Kong omlaag geschroefd.

B) Disneyland, Doha en de WTO in Hongkong:

Spektakel van angst, absurditeit en het Nieuwe Universalisme

Luttele maanden na de opening van Disneyland komt de Zesde Ministeriële Conferentie van de WTO naar Hongkong. In beide gevallen wordt de werkelijkheid bij de ingang verlaten en nemen Fictie en Fantasie het roer over. Achtbaan, veel rook, spiegels en oogverblindende ‘special effects’, in de fantasiewereld van de Doha Ronde is ‘markttoegang’ het toverwoord. De werkelijkheid: groeiende armoede en ellende, en kwalificatie van internationale mensenrechten als “concurrentiehindernissen”. Is het collectief aanklagen van grote ondernemingen een perspectief?

C) Vandana Shiva bekritiseert Jeffrey Sachs’ “stop armoede-recept”

“Twee mythes die de wereld arm houden”

De Indiase milieuactiviste Vandana Shiva bekritiseert de stellingname van Jeffrey Sachs in zijn boek “The End of Poverty. De armen in de wereld zijn en blijven niet arm omdat anderen zich economisch ontwikkelen, maar door natuurvernietiging en het ontnemen van mogelijkheden om in het levensonderhoud te voorzien. In deze tijd van grote aandacht voor het armoedevraagstuk is het nodig twee belangrijke mythes over armoede te ontkrachten. Een samenvatting.

D) Debat: “Requiem voor de Ontwikkelingshulp?”

Maandag 28 november, Den Haag

Een debat tussen drie linkse critici en drie parlementaire woordvoerders Ontwikkelingssamenwerking over de (on)wenselijkheid van het huidige beleid van het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking en de Ontwikkelingshulp, meer in het algemeen.

E) Politiek café: Hulp in handel

Woensdag 30 november, Den Haag

Both ENDS nodigt uit voor het politieke café DOOR DE BANK GENOMEN over de aankomende Ministeriële Conferentie van de Wereldhandelsorganisatie, de WTO, in Hongkong en wat deze betekent voor arme landen.

F) Latijns-Amerikaanse bananen mogelijk breekpunt WTO top

Onlangs verloor de Europese Unie een slag in de handelsoorlog met negen Latijns-Amerikaanse landen. Inzet van de strijd zijn de importtarieven van bananen die naar Europa worden geëxporteerd. Zonder oplossing voor deze ruzie is de kans groot dat de betrokken Latijns-Amerikaanse landen in Hong Kong verdere deelname aan de WTO onderhandelingen weigeren. Wat zijn de landbouwbelangen van Latijns-Amerika?

G) WTO-special Hong Kong 2005 (Noticias)

Het Latijnsamerikacentrum Noticias heeft een deel van haar website ingericht onder de titel “WTO-special Hong Kong 2005” [*] Met artikelen, beeld- en geluidsmateriaal, links over de gevolgen van de WTO-afspraken in het algemeen en voor Latijns-Amerika in het bijzonder. Noticias zal samen met andere organisaties verslag doen vanuit Hong Kong.

H) Nieuw: “WTO Ontsporings Gids”! en
“WTO: Why it is really bad for you”-film

Naast de instructieve korte film over de WTO (“WTO: Why it is really bad for you”) heeft Focus on the Global South ook een Ontsporingsgids voor de komende WTO-top uitgebracht: “Derailers Guide to the WTO”, met suggesties voor strategie en actie om het liberaliseringsoffensief van de WTO dwars te zitten of te helpen ontsporen.

I) Film: “Wereldhandel, wat staat er op het spel?”

Lokaalmondiaal over WTO-beleid en gevolgen

De internationale handel bepaalt voor een steeds groter deel het welzijn van mensen in landen wereldwijd. Een film over het beleid van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en de vaak negatieve gevolgen voor ontwikkelingslanden.

J) Fototentoonstelling: “Kleurrijk protest tegen neoliberale globalisering”

Kleurrijk protest tegen neoliberale globalisering te leen. Iets om komende activiteiten rond de WTO top aan te kleden?

K) Introductiecursus multilaterale handel, landbouw- en dienstenakkoorden

Online IATP-cursus voor stafleden van NGO’s

Het Institute for Agriculture and Trade Policy (IATP) verzorgt in samenwerking met Earth Council e-learning een twee-wekelijkse online pilot-cursus over de WTO voor personeel van NGO’s.

L) Worst EU Lobbying Award

Stem mee!

In samenwerking met LobbyControl, Spinwatch en Friends of the Earth Europe, nodigt Corporate Europe Observatory uit tot het uitbrengen van een stem in de verkiezing van de meest offensieve bedrijfslobby-kwesties van dit jaar in EU-hoofdstad Brussel.

M) Tijd voor transparantie in de Europese Unie

ALTER-EU wijst vrijwillige bedrijfslobby-standaards af

Met de Nederlandse en Franse afwijzing van het Europese Grondwetsvoorstel is de tijd rijp voor krachtige transparantiemaatregelen rond het lobbyen in Brussel. De Alliance for Lobbying Transparency and Ethics Regulation roept op tot het verplicht openbaar maken van alle lobby-gegevens.

N)Bevoorrechte toegang van European Services Forum tot de Commissie bevestigd
Belangrijke rol ESF bij ontwerpen van GATS-offer van EU

BBC-radio 4 wijdde een programma aan het lobbywerk van bedrijven bij de EU en vermeldde de bevoorrechte toegang van de European Services Forum tot het Directoraat-Generaal Handel van de Europese Commissie. Link aanwezig.

O) Alternative People’s Forum “Climate, Oil and Resistance”

27 november – 8 december 2005, Montreal (Canada)

Van 27 november tot 8 december wordt in Montreal het Alternative People’s Forum “Climate, Oil and Resistance” gehouden. Een plek voor de stemmen van hen die strijden tegen olie- en kolenwinning, raffinaderijen, vervuilings-“neutrale” projecten, het gedestabiliseerde klimaat, olieoorlogen en alle andere gevolgen van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.

P) CO2-kredieten via het Clean Development Mechanism
Over klimaat-chantage en pure bedrijfswinsten
(door Rob Bleijerveld)

Een deel van de website van het Transnational Institute is reserveerd voor Carbon Trade Watch. Hier bevinden zich kritische artikelen over de (gevolgen van de) opkomende CO2-handelsmarkten. Hier volgt een samenvatting van een artikel over Zuidafrikaaanse kolenwinning en de CO2-kredieten van het Clean Development Mechanism van het Kyoto Protocol.

***********************

A) Van finishlijn naar pit-stop: waarom de WTO schakelt
(met redactioneel naschrift 27 november)
(door Mary Lou Malig [1])

Dit artikel staat als apart stuk op globalinfo.nl

Met het aannemen van het July Framework door de Algemene Raad eind juli 2004 was de stemming bij de grote handelsmachten en het secretariaat van de Wereld Handels Organisatie triomfantelijk en was er vertrouwen dat de onderhandelingen na de nederlaag van Cancún weer op gang zouden komen. Na oktober dit jaar sloeg de stemming echter om en zijn de verwachtingen voor Hong Kong omlaag geschroefd.

B) Disneyland, Doha en de WTO in Hongkong:
Spektakel van angst, absurditeit en het Nieuwe Universalisme
(door Hidayat Greenfield [1])

Het is passend dat de Zesde Ministeriële Conferentie van de WTO luttele maanden na de opening van Disneyland naar Hongkong komt. In beide gevallen wordt de werkelijkheid bij de ingang verlaten en nemen Fictie en Fantasie het roer over (…). In de achtbaan door een fictieve wereld beginnen we bij wereldwijde armoedebestrijding en bereiken uiteindelijk onze bestemming van de toegenomen verarming. Veel rook, spiegels en oogverblindende ‘special effects’, maar we eindigen waar we zijn begonnen. (…) In de fantasiewereld van de Doha Ronde is ‘markttoegang’ het toverwoord: kleine boeren en arbeiders moeten harder concurreren, meer voor minder geld produceren en onderwijl hopen op toegang tot overzeese markten opdat ze meer kunnen verkopen van het spul dat hen arm maakt. (…)

Ook dit stuk staat als apart artikel op globalinfo.nl

C) Vandana Shiva bekritiseert ‘stop armoede-recept’ van Jeffrey Sachs
“Twee mythes die de wereld arm houden”
(door Rob Bleijerveld)

In een essay in Ode Magazine nr 28 [1] bekritiseert de Indiase milieuactiviste Vandana Shiva de argumentatie die ten grondslag ligt aan het boek “The End of Poverty” van Jeffrey Sachs. De armen in de wereld zijn en blijven niet arm omdat anderen zich economisch ontwikkelen, zoals de invloedrijke econoom [2] stelt, maar door natuurvernietiging en het ontnemen van mogelijkheden om in het levensonderhoud te voorzien. In deze tijd van grote aandacht voor het armoedevraagstuk is het nodig dat twee mythes over armoede ontkracht worden, aldus Shiva. Een samenvatting.

Het Stuk staat als apart artikel op globalinfo.nl.

D) Debat: “Requiem voor de Ontwikkelingshulp?”
Maandag 28 november, Den Haag

(Is al gepaseerd. Zie hier de eerdere aankondiging).

E) Politiek café: Hulp in handel
Woensdag 30 november, Den Haag

Both ENDS nodigt u uit aanstaande woensdag deel te nemen aan het politieke café DOOR DE BANK GENOMEN. Dit café gaat over de aankomende Ministeriële Conferentie van de Wereldhandelsorganisatie, de WTO, in Hongkong en wat deze betekent voor arme landen.

De WTO houdt zich vooral bezig met de handelsregels tussen landen. Zo wordt er onderhandeld over de hoogte van import- en exporttarieven, over subsidies van lidstaten aan het eigen bedrijfsleven en over toegang tot elkaars markt. Vrije handel moet leiden tot meer ontwikkeling. Arme ontwikkelingslanden bevinden zich echter in een ongelijke onderhandelingspositie tegenover de rijke landen. Het is de vraag of zij kunnen profiteren van vrijhandel. Daarom is via de Wereldbank en het IMF het “Aid for Trade”-initiatief gelanceerd. Doel van dit initiatief is om
ontwikkelingshulp te gebruiken om deze landen voor te bereiden op de concurrentie van de wereldmarkt. Wordt de WTO-handelsronde hiermee ook een beetje meer een ontwikkelingsronde of wordt hulp hier gebruikt als inzet bij de onderhandeling over handel?

Deelnemers:
– Otto Genee, Ministerie van Buitenlandse Zaken
– Jane Nalunga, SEATINI Uganda
– Adrie Papma, Novib
– (ovb) Carlos Braga, Wereldbank
– (ovb) Myriam Vander Stichele, SOMO
– (ovb) Harry van Bommel, SP Tweede Kamer
– (ovb) Corien Jonker, CDA Tweede Kamer
Presentatie: Marcel Ham

Plaats: café Dudok, Hofweg 1a, Den Haag
Tijd: 17:30 tot 19:30
Toegang: gratis (inschrijving vooraf is niet noodzakelijk)

F) Latijns-Amerikaanse bananen mogelijk breekpunt WTO top
(door Edith van Overveld [1])

Onlangs verloor de Europese Unie een slag in de handelsoorlog met negen Latijns-Amerikaanse landen. Inzet van de strijd zijn de importtarieven van bananen die naar Europa worden geëxporteerd. Zonder oplossing voor deze ruzie is de kans groot dat de betrokken Latijns-Amerikaanse landen in Hong Kong verdere deelname aan de WTO onderhandelingen weigeren. Wat zijn de landbouwbelangen van Latijns-Amerika?

Dit stuk staat als apart artikel op globalinfo.nl

G) WTO-special Hong Kong 2005 (Noticias)

Het Latijnsamerikacentrum Noticias heeft een deel van haar website ingericht onder de titel “WTO-special Hong Kong 2005” [*]

De zesde WTO-topconferentie is van 13 tot 18 december in Hong Kong. Het is de laatste kans om de Doha-ronde, waarin de positie van ontwikkelingslanden centraal staat, te redden. De besluiten die tot nu toe zijn genomen, vallen niet positief uit voor de arme landen. Ook in Latijns-Amerika worden de negatieve gevolgen van de toenemende liberalisering steeds meer zichtbaar. WTO-afspraken hangen nauw samen met de onderhandelingen voor de Latijns-Amerikaanse vrijhandelszonde ALCA.

In artikelen, en middels beeld- en geluidsmateriaal (interviews, impressies) wordt aandacht besteed aan de gevolgen van de WTO-afspraken in het algemeen en voor Latijns-Amerika in het bijzonder. Noticias zal samen met andere organisaties verslag doen vanuit Hong Kong.

Verder zijn er een aantal handige WTO-relevante links in Nederland en het buitenland te vinden, waaronder die naar websites van radiogroepen in Hong Kong en de Hong Kong People’s Alliance on WTO. Ook kan er teruggekeken worden naar wat er tijdens en rond de WTO-top in Cancún 2003 gebeurde.

Noten:
[*] link.

H) Nieuw: “WTO Ontsporings Gids”! en film

Naast de instructieve korte film over de WTO (“WTO: Why it is really bad for you”) heeft Focus on the Global South ook een Ontsporingsgids voor de komende WTO-top uitgebracht: “Derailers Guide to the WTO”.

“Derailer’s Guide to the WTO”

Hierin is veel beknopte informatie te vinden over de WTO-akkoorden, wat er op het spel staat in Hong Kong en wat er daarna te verwachten valt, en wie er bij de WTO-onderhandelingen een belangrijke rol spelen.
Daarnaast zijn er suggesties voor strategie en actie om het meest recente liberaliseringsoffensief van de WTO – dat vermomd gaat als ‘ontwikkelingsproces’ – dwars te zitten of te helpen ontsporen.

Een nieuw WTO-handelsakkoord zal grote gevolgen hebben voor de hulpbronnen en voorzieningen die nu gemeenschappelijk beheerd worden. Maar zal ook voorkomen dat we zelf in de hand hebben hoe onze gemeenschappen en maatschappij zich ontwikkelen. Daarom is het van het grootste belang dat er geen handelsakkoord komt in Hong Kong of daarna. Daarom moet de WTO ONTSPOREN!

De gids kan worden opgehaald via:
hier (pdf)

“WTO: Why it is really bad for you”

Deze korte film gaat over de WTO en de komende topconferentie in Hong Kong (13-18 december).
De documentaire (op cd-rom) duurt ruim 25 minuten en legt uit wat de belangrijke punten op de agenda zijn, en wat de problemen daarvan zijn. De documentaire eindigt met een oproep om de WTO uit het spoor te laten lopen: “No deal is better than a bad deal!”.

Een kopie van de cd-rom kan bij XminY Solidariteitsfonds tegen kostprijs verkregen worden (2 euro, inclusief porto). U krijgt er dan tevens het eerste filmpje van Focus bij (“WTO, Why it is BAD for you”, dat gemaakt werd voorafgaand aan de vorige WTO-top in Cancún, Mexico). Zie http://www.xminy.nl/ voor adresgegevens.

U kunt de film ook (gratis) downloaden van de website van Focus: website

Indien gewenst kan XminY ook behulpzaam zijn bij het organiseren van een publiekelijke vertoning van de film, eventueel aangevuld met meer informatie over de WTO en de komende top.
Neem daarvoor contact op met Kees Hudig: kh AT xminy.nl

I) Film: “Wereldhandel, wat staat er op het spel?”
Lokaalmondiaal over WTO-beleid en gevolgen

De internationale handel bepaalt voor een steeds groter deel het welzijn van mensen in landen wereldwijd. Het beleid dat landen voeren, is vaak het gevolg van regelgeving door internationale instituties zoals de Wereldbank en Wereldhandelsorganisatie (WTO). Toch is maar bij weinig mensen bekend wat deze instituties precies doen en wat de gevolgen zijn van het beleid dat zij uitdragen. Een beleid dat voor ontwikkelingslanden vaak zeer negatieve gevolgen heeft.

In de film “Wereldhandel, wat staat er op het spel?” legt Sylvana Simons uit wat de WTO is en doet. Om beurten komen experts aan het woord die hun visie op de WTO geven. Zo is er een delegatielid van Uganda geïnterviewd en komt Bernard Kuiten (Hoofd NGO-relaties van de WTO) aan het woord. Met dit project willen lokaalmondiaal, Both ENDS, SOMO en de Landelijke Vereniging van Wereldwinkels een helder beeld geven hoe de WTO werkt, wat de belangrijkste themas en de gevolgen van haar beleid zijn. De link tussen de wereldhandel en veel problemen, zoals armoede en honger, wordt duidelijk aan de hand van concrete voorbeelden, die gefilmd zijn in Afrika, Jamaica en tijdens de WTO-vergadering in Genève. Het project wil mensen tonen dat dit beleid van liberalisering en vrijhandel niet langer voortgezet kan worden en dat het tijd is om nu in actie te komen! In de film wordt het belang van deze acties duidelijk en laat het project zien wat mensen zelf kunnen doen.

De film duurt 12 minuten en is bekijken of op te halen via: deze link
De film kan ook besteld worden via desire AT lokaalmondiaal.net

Over lokaalmondiaal:

Lokaalmondiaal zendt televisieitems uit op regionale en lokale omroepen. Door internationale issues vanuit het lokale en regionale perspectief te belichten wil lokaalmondiaal bewustwording creëren over internationale samenwerking en respect voor culturen bevorderen. Een televisieprogramma van lokaalmondiaal is “Zappen naar de Wereld.” In dit magazine van een half uur komen telkens verschillende rubrieken over ontwikkelingssamenwerking, globalisering en de multiculturele samenwerking aan bod.
Het programma wordt maandelijks uitgezonden in Utrecht, Tilburg en Amsterdam. Lokaalmondiaal werkt met een groot aantal vrijwilligers dat zich actief inzet in het hele land.

J) Fototentoonstelling: “Kleurrijk protest tegen neoliberale globalisering”

Kleurrijk protest tegen neoliberale globalisering te leen
Misschien iets om komende activiteiten rond de WTO top aan te kleden.

Fototentoonstelling bestaande uit 32 kleuren foto’s (formaat 30 X 40 cm).
Foto’s zijn gemaakt in Genua (protest bij G8, juli 2001); Praag (protesten
tegen imf/wereldbank september 2001); Amsterdam, (31 augustus 2002 UN
Maskerade); Florence (ESF, november 2002); Brussel (protest Eurotop december
2002); Den Haag (maart/september 2003 protesten tegen GATS en WTO-top in
Cancun); Cancun (september 2003, bij WTO-top in Cancun); Londen (3e Europees
Sociaal Forum, oktober 2004)

De foto’s zijn eenvoudig te vervoeren en te bevestigen op panelen.

Nadere informatie te verkrijgen bij Jan Vugts

Bureau Ver(?)antwoord
Stationsstraat 39
5038 EC Tilburg
013-5425587
jan AT bureauverantwoord.nl
http://www.bureauverantwoord.nl

K) Introductiecursus multilaterale handel, landbouw- en dienstenakkoorden
Online IATP-cursus voor stafleden van NGO’s

Het Institute for Agriculture and Trade Policy (IATP) verzorgt in samenwerking met Earth Council e-learning een twee-wekelijkse online pilot-cursus (probeerversie) over de WTO. De cursus is bestemd voor personeel van NGO’s en er zijn slechts een beperkt aantal ‘plaatsen’ beschikbaar.
Aan de hand van deze test zal komend voorjaar een definitieve en volledige cursus opgezet worden.

Voor meer informatie: wtopilot.

L) Worst EU Lobbying Award
Stem mee!

Kies uw kandidaat voor Europa’s eerste ‘Slechtste EU Lobby’-prijs 2005!

In samenwerking met LobbyControl, Spinwatch en Friends of the Earth Europe, nodigt Corporate Europe Observatory uit tot het uitbrengen van een stem in de verkiezing van de meest offensieve bedrijfslobby-kwesties van dit jaar in EU-hoofdstad Brussel.
Beslis mee welke van de tien genomineerden het waard is om herinnerd te worden als de meest meedogenloze invloed-dealer, de snelste misleider, de grootmeester van vermomming, ofwel als winnaar van de EU Worst Lobby Award 2005.

Elk van deze gevallen roept serieuze vragen op over de rol van grote ondernemingen bij de besluitvorming in Brussel en toont de noodzaak om snel te komen tot een verplichte vorm van lobby-transparantie.

Daaronder bevinden zich: CEFIC (zet zich in tegen nieuwe Europese regulering voor chemische stoffen), Campaign for Creativity (presenteert zich als nette, neutrale NGO maar verdedigt ondertussen de belangen van grote software multinationals), ExxonMobil (financiert denk-tanks die ontkennen dat Europese aktie tegen klimaatverandering nodig is), en European Patients’ Forum (betaald door de farmaceutische industrie, maar wel met bevoorrechte toegang tot EU fora).

Lijst met de tien genomineerden: http://www.corporateeurope.org/worstlobby/
Uitslag van de verkiezingen: 14 december
Meer informatie: Owen Espley (ceo AT corporateeurope.org) of Ulrich Mueller (u.mueller AT lobbycontrol.de)

M) Tijd voor transparantie in de Europese Unie
ALTER-EU wijst vrijwillige bedrijfslobby-standaards af
(door Owen Espley [*])

Met de Nederlandse en Franse afwijzing van het Europese Grondwetsvoorstel is de tijd rijp voor krachtige transparantiemaatregelen rond het lobbyen in Brussel. Het European Transparency Initiative van Europees Commissaris Siim Kallas zou dit democratische tekort moeten wegnemen. De Alliance for Lobbying Transparency and Ethics Regulation roept op tot het verplicht openbaar maken van alle lobby-gegevens.

Met de Nederlandse en Franse afwijzing van het Europese Grondwetsvoorstel is de tijd rijp voor krachtige maatregelen om te komen tot meer transparantie rond het lobbyen in Brussel. Het European Transparency Initiative, opgezet door vice-president van de Commissie, Siim Kallas, zou gebruik moeten maken van deze gelegenheid. Er wordt al lang gediscussieerd over het Europese democratische tekort en toch lijkt dat nooit weg te gaan. De gewaarwording blijft bestaan dat de Europese Unie een ondoordringbaar fort is, waar elites uit de ondernemingswereld en de politiek besluiten nemen zonder enige ruimte voor betrokkenheid door burgers. Van de Brusselse lobbyisten, waarvan het aantal wordt geschat op 15000, is het overgrote meerderheid werkzaam voor bedrijven. Samen met praktijken van onbehoorlijk bestuur en een gebrek aan enig geloofwaardig mechanisme dat transparantie waarborgt, geeft dit feit voedsel aan deze gewaarwording.

Voorbeeld C4C

Een recent voorbeeld van een misleidende bedrijfslobby – blootgelegd door Corporate Europe Observatory – is de ‘Campaign for Creativity’ (C4C). Hoewel de de indruk gewekt wordt dat het hierbij gaat om een organisatie van artiesten, musici, ontwerpers, software ontwikkelaars en andere creatieve professionals, wordt C4C in werkelijkheid bestuurd door Campbell Gentry, een firma voor beleidsadvies.

C4C lobbyde zeer actief bij leden van het Europese Parlement ten behoeven van krachtige bescherming van software patenten, hetgeen ten voordele zou komen aan grote software multinationals. Terwijl de website op vage wijze meldt dat de campagne “gesteund wordt” door software multinationals (zoals Microsoft en SAP) en de industrie-associatie CompTIA, geeft het algehele beeld de indruk dat het een website is van creatieve individuen.

Toen C4C gevraagd werd naar details over de financiering kwam er geen duidelijk antwoord. Daarom blijft onduidelijk of C4C werkelijk een organisatie is die creatieve professionals vertegenwoordigt, danwel dat de verschijning op internet de financierders van de campagne, de software multinationals, in de kaart speelt.

Taktieken

Naast het gebruik van front-organisaties, beschikken de Europese ‘adviseurs’ voor overheidsbeleid – die voornamelijk betaald worden door grote ondernemingen – over een aantal andere taktieken. Het verschaffen van fondsen aan denk-tanks, onderzoeksinstellingen, patiëntgroepen en dergelijke, en de capaciteit om rapport na rapport te laten uitbrengen creëren condities die de identiteit en belangen van de betrokken partijen verbergen. Hun invloed is nog groter zodra voormalige overheidsbeambten regelmatig lobbywerk gaan doen bij de instellingen waar ze tot voor kort werkten.

Alter-EU

Nadat zich de schadelijke gevolgen van bedriegelijke lobby’s op vele beleidsterreinen, waaronder die van internationale ontwikkeling, gezondheidszorg en milieu, aftekenden, zetten een aantal organisaties de Alliance for Lobbying Transparency and Ethics Regulation (ALTER-EU) op. Alter-EU roept op tot het verplicht openbaar maken van alle lobby-gegevens zodat duidelijk wordt wiens belangen een rol spelen bij de totstandkoming van beleidsmaatregelen. Alle lobby-organisaties vanaf een bepaalde omvang, inclusief NGO’s, zouden informatie moeten overdragen over hoe ze gefinancierd worden en op welke terreinen van overheidsbeleid ze werkzaam zijn. Andere voorgestelde maatregelen zijn: openbaarmaking van (notulen van) bijeenkomsten, de communicatie tussen lobbyisten en topambtenaren en een ‘afkoelingsperiode’ voordat Europees overheidspersoneel kan worden ingehuurd voor lobby-werk.

Het zou een grote klap zijn voor de Europese demokratie indien bedrijfslobbyisten in staat zijn om de tot nu toe sterke positie van Commissaris Kallas te verzwakken door het pushen van zelfregulerende standaards. Het European Transparency Initiative van Commissaris Kallas heeft het potentieel om deze belangrijke zaak die aan het hart ligt van de Europese demokratie te beslechten. En die kans moet niet gemist worden.

Meer informatie op: http://www.alter-eu.org of http://www.corporateeurope.org

Noot:
[*] Origineel: “Time for Transparency in the EU,” 18 oktober 2005 (link). Vertaling/bewerking: Rob Bleijerveld

N) Bevoorrechte toegang van European Services Forum tot de Commissie bevestigd
Belangrijke rol ESF bij ontwerpen van GATS-offer van EU
(door Olivier Hoedeman [1])

In het (zeer interessante) radioprogramma File On 4 “Lobbying the EU” (BBC-radio 4) van 22 november [2] werd gedurende de laatste 10 minuten stil gestaan bij de bevoorrechte toegang van de European Services Forum (ESF) tot het Directoraat-Generaal Handel van de Europese Commissie (DG Trade).

Notulen van bijeenkomsten en emailcorrespondentie tonen aan dat het ESF een belangrijke rol speelde bij het ontwerpen van het GATS-offer van de EU. Dit vond plaats in het geheim, en op een moment waarop de EC een officiële dialoog voerde met civil society.
In het BBC-programma bevestigt Pascal Kerneis van het ESF dat zijn organisatie een intieme werkrelatie heeft met DG Trade. Andrew Pendleton van de Engelse NGO ChristianAid legt uit dat de bijeenkomsten met DG Trade waarvoor civil society uitgenodigd wordt niet hetzelfde niveau hebben als die van het ESF. Roger Liddle, lid van het staf van Commissaris voor Handel Mandelson ontkent echter ten stelligste dat het ESF bevoorrechte toegang geniet. Volgens hem zou Mandelson zich zelfs niet kunnen herinneren ooit met het ESF bijeen te zijn geweest (toch is bekend dat Mandelson verschillende keren ESF delegaties ontving)….

Kerneis bevestigt dat zijn groep meerdere keren vergaderde met leden van het 133-Committee, waarbij het volgens hem ging om informele uitwisseling van visies gevolgd door cocktail parties. Volgens Kerneis varieerde het aantal 133-C leden dat daarbij aanwezig, “sometimes 4, sometimes 30”. NGO’s als het Wereld Natuur Fonds en ChristianAid daarentegen is stelselmatig de toegang tot het 133-Committee geweigerd. laat staan dat ze met hen vergaderden. ChristianAid werd zelfs verteld door de Britse regering dat het 133-Committee geen externe relaties onderhield. Het laatste woord is voor Roger Liddle: “This idea that the European Service Forum has privileged access to 133 Committee, in my view, is nonsense, end of story, nonsense.”

Noten:
[1] Olivier werkt voor Corporate Europe Observatory. Vertaling/bewerking: Rob Bleijerveld
[2] Het programma is op te halen (MP3, 15 Mb) via: deze link

O) Alternative People’s Forum “Climate, Oil and Resistance”
27 november – 8 december 2005, Montreal (Canada)

“Hoor de stemmen van hen die direkt benadeeld worden door klimaatverandering, de olie- en kolenindustrie en CO2-handel”

Van 28 november tot en met 9 december worden in Montreal diverse bijeenkomsten gehouden over het klimaat.
Zo is er de 11th Conference of the Parties (COP-11) van de VN die betrekking heeft op de Convention in Montreal. Het gaat daarbij ondermeer over de toekomst van de United Nations Framework Convention on Climate Change en over de vraag of bindende reductiedoelen voor uitstoot van broeikasgassen gehandhaafd moeten blijven.
Tevens vind dan de 1st Meeting of the Parties to the Kyoto Protocol (COP/MOP-1) plaats, het begin van een (lastige) onderhandelingsronde om te komen tot een vervolg van de eerste fase van het Kyoto Portocol in 2012 [1].

Van 27 november tot 8 december is er ook een tegentop: het Alternative People’s Forum “Climate, Oil and Resistance” [2]. In het Climate Justice Convergence Centre is ruimte voor de stemmen van hen die strijden tegen olie- en kolenwinning, raffinaderijen, vervuilings-“neutrale” projecten, het gedestabiliseerde klimaat, olieoorlogen en alle andere gevolgen van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen.

Er zijn films, fotoexposities, sprekers en werkgroepen over thema’s variërend van energiegebruik, boomplantages, Wereldbank, G8, CO2-handel, kernenergie, en genetische modificatie (zie ook lijst onderaan).

Organisatie van het Alternative People’s Forum: The Durban Group for Climate Justice, Sierra Youth, Energy Action, Indigenous Environment Network, Environmental Justice Climate Change Initiative, FERN, Transnational Institute, Global Justice Ecology Project, The Corner House, Sustainable Energy & Economy Network/Institute for Policy Studies, en Chesapeake Climate Action Network.
Meer informatie: http://www.carbontradewatch.org/durban, http://www.tni.org/ en climatejustice.blogspot.com (blog).
Contact: Heidi Bachram (heidi AT carbontradewatch.org) of Graham Erion (graham AT erion.ca)
Plaats: Climate Justice Convergence Centre, 2070 Rue Clark (near Sherbrooke and St.Laurent), 4 Blocks Northwest of the Palais de Congres, Montreal, Canada.

Een greep uit het programma:
– panel: “Indigenous Youth, Climate Impacts and Sollutions
– foto-expositie: gevolgen van Braziliaanse eucalyptus monoculturen
– gefilmde getuigenissen: benadeelden door olie-industrie, en opinies uit het Zuiden over kwesties met betrekking tot klimaatverandering
– boekpresentatie: “Trouble in the Air: Global Warming and the Privatized Atmosphere”
– panel: “Extraction, Pollution, Offsets, Hurricanes & Wars: Different Locations, Same Struggle”
– panel: “Lessons about pollution trading that Kyoto never learned from the US”
– panel: “Indigenous Stories from the Struggle: Dialogue of Indigenous peoples from throughout the Americas, experiencing the links between oil and fossil fuel development, health, climate changes and Indigenous rights”
– workshop: “Forests and Climate Change”
– Film en discussie: “Rising Waters – global warming and the fate of the Pacific Islanders”
– panel: “The lessons about pollution trading that Kyoto never learned from the US”
– workshop: “The World Bank, G8 & Climate Change: moving forward or backward?”
– workshop: “Visions for the Movement: skills and tactics to be an effective climate activist”
– panel: “Visions from the Movement. What inspires you to fight global warming?”
– ALTERNATIVE PEOPLE’S FORUM: Workshops door milieurecht-activisten en leden van inheemse volkeren
– panel: “Who Says There are No Alternatives to the Kyoto Carbon Market?”
– film: “Nuclear power & climate change”
– panel: “GE Trees, Carbon offset plantations and global warming”

Noten:
[1] “To bind or not to bind: climate change meeting considers future,” Bridges Trade BioRes Vol. 5 No. 21, ICTSD, 25 november 2005 (http://www.ictsd.org)
[2] Zie: http://www.carbontradewatch.org/ en http://www.tni.org/

P) CO2-kredieten via het Clean Development Mechanism
Over klimaat-chantage en pure bedrijfswinsten
(door Rob Bleijerveld)

Een deel van de website van het Transnational Institute is reserveerd voor Carbon Trade Watch. Hier bevinden zich kritische artikelen over de (gevolgen van de) opkomende CO2-handelsmarkten. Hier volgt een samenvatting van een artikel over Zuidafrikaaanse kolenwinning en de CO2-kredieten van het Clean Development Mechanism van het Kyoto Protocol.

In het artikel “Trading the Absurd” van Carbon Trade Watch, november 2005 [1], wordt een impressie gegeven van een gefilmde getuigenis van de Zuidafrikaanse activiste Caroline [2] die vertelt over de strijd tegen kolenmaatschappij Sasol en de gevolgen van de kolenwinning op haar gemeenschap. “Sasol is one of the companies that are known for causing a lot of pollution in my community. People living in Sasolberg are suffering with many kinds of illnesses, respiratory and asthma”, zegt ze met zachte stem, nadat de camara ingesteld is.

Sasol deed een aanvraag voor CO2-kredieten via het Clean Development Mechanism van het Kyoto Protocol (CDM): de maatschapppij zou van plan zijn om af te zien van het openen van een nieuwe kolenmijn en daarvoor in de plaats te willen investeren in een pijplijn voor aardgas. CDM-financiering wordt toegekend aan projecten die leiden tot reductie van CO2-uitstoot en die zonder deze steun niet geraliseerd zouden worden.
Volgens Caroline gaat het hier echter om regelrechte klimaat-chantage: vervuilende bedrijven kiezen alleen voor het milieu als ze daarvoor een grote financiële steun krijgen. In plaats van de vervuiler te laten betalen voor de vervuiling, wordt die juist gecompenseerd. “I feel that Sasol should not be credited because projects in CDM should not benefit companies like Sasol that are not contributing towards sustainable development. People are sick and Sasol is not respecting the lives of the community.” Voor haar is het een kwestie van verraad van de gevoerde strijd dat het bedrijf, dat door gaat met het veroorzaken van ziekte en ellende in haar gemeenschap, beloond wordt door de internationale gemeenschap terwijl zijn kernactiviteit onaangetast blijft.

Retoriek en realiteit

Sasol is absoluut niet van plan om de bestaande milieuvervuiling door de kolenwinning te verminderen en heeft deze aanvraag alleen gedaan om op gemakkelijke wijze geld binnen te halen. Dat ze toch al van plan waren om zo’n pijpleiding aan te leggen, wordt bevestigd door een medewerker van Sasol in een ander filminterview. Theoretisch levert de pijpleiding CO2-kredieten op voor de wereld, feitelijk betekent het pure winst voor de kolenreus.

In werkelijkheid heeft de zogenaamde ‘win-win’-situatie van de opkomende klimaatmarkt vooral betrekking op vervuilende bedrijven als Sasol en op bedrijven die betrokken zijn bij de bouw van nieuwe infrastruktuur. In Zuidafrika zijn er vele van dit soort dubieuze projecten. Daaronder ook door het Wereld Natuur Fonds geaccrediteerde projecten die de hoogste criteria aanhouden, de zogenaamde “Gold Standard”. In zijn artikel “Low Hanging Fruit Always Rots First: Observations from South Africa’s Crony Carbon Market”, van oktober 2005 geeft Graham Erion daarvan een beschrijving [3].

Ook elders in de wereld is er sprake van grootschalige malversatie, zo blijkt uit recent onderzoek. De voorbeelden variëren van projecten voor terugdringing van HFC (een krachtig broeikasgas) in India tot aan boomplantages in Ecuador.

De Afrikaanse journalist Firoze Manji gebaart heftig voor de camara terwijl hij de absurditeit aangeeft waarmee de CO2-handel wordt gerechtvaardigd: “Stel je voor dat je zou zeggen, OK, dit jaar werden er in New York een X aantal moorden gepleegd en in Nairobi een Y aantal. In Nairobi was het aantal lager dan normaal dus het kan dat verschil verkopen aan een andere stad ergens in de wereld. Ik bedoel: het is absurd!”

Noten:
[1] link
[2] De gefilmde getuigenissen zijn online beschikbaar op http://www.raisedvoices.net Ook kan een DVD- of CDrom-kopie betseld worden via: heidi AT carbontradewatch.org
[3] link (pdf).

Nieuwsbrief over ontwikkelingen rondom Wereld Handels Organisatie WTO en de Europese Unie. Het is een initiatief van de Werkgroep Globalisering Delft-Den Haag. Aan dit bulletin hebben meegewerkt: Olivier Hoedeman, Edith van Overveld, Renate Ebner en Rob Bleijerveld
Stuur mededelingen, copy of reacties naar:Nieuwsbrief WTO.ZIP (en meer over globalisering) is te vinden op https://www.globalinfo.nl, op http://www.indymedia.nl en op http://www.stelling.nl/trouble. Voor een gratis email-abonnement, mail naar

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door redactie WTO.Zip.)