Ga naar de inhoud

WTO-deadlock niet slecht voor ontwikkeling

De poging van de rijke landen om de WTO-onderhandelingen weer in de hun gewenste koers te dwingen, als voorbereiding op de decemberconferentie in Hong Kong, is op een mislukking uitgedraaid. En dat is maar goed ook, concludeert het GATS-platform en XminY Solidariteitsfonds

5 min leestijd
Placeholder image

Genève, 28 juli 2005
PERSBERICHT

WTO-deadlock niet slecht voor ontwikkeling

De WTO is bijeen in Genève om voortgang te boeken in de Doha Ontwikkelingsronde richting de afsluitende Ministeriele Conferentie in Hong Kong. Meer dan 50 maatschappelijke organisaties uit arme en rijke landen, bijeen in de General Council of Peoples in Genève, wijzen gezamenlijk de liberaliseringvoorstellen van de WTO die nu op tafel liggen af.
Nederlandse NGOs, die in Genève de General Council van de WTO kritisch volgen, roepen de EU en VS op eindelijk werkelijk ontwikkeling boven handel te stellen.

De NGOs hekelen het feit dat de EU onverminderd zwaar inzet op zijn offensieve belangen in industriele producten (NAMA) en diensten (GATS), en alle eisen van ontwikkelingslanden op deze terreinen categorisch afwijst. Tegelijkertijd weigert de EU tegemoet te komen aan de eisen van ontwikkelingslanden op het gebied van landbouw.

Deze houding draagt bij aan de moeizame voortgang van de WTO-onderhandelingen. Zolang de harde eisen van de rijke landen op NAMA en GATS niet van tafel gaan, en de dynamiek van de WTO fudamenteel wordt gewijzigd, zal de Doha-ronde nooit de beloofde ontwikkelingsronde worden. De huidige impasse zou moeten leiden tot herziening van de WTO-agenda.

De Nederlandse NGOs houden de rijke landen verantwoordelijk voor de impasse in de WTO-onderhandelingen. De rijke landen belijden voortdurend dat de Doha-ronde ten dienste staat van de ontwikkeling van arme landen. Maar feitelijk zetten zij vrijhandel en markttoegang van hun grote transnationale bedrijven voorop.

De rijke landen pushen agressief de belangen van grootschalige agrobusiness, en vergaande markttoegang voor hun industriële producten en diensten in ontwikkelingslanden.

Het forceren van markttoegang voor grote transnationale bedrijven op het gebied van landbouw, industriële producten en diensten gaat ten koste van de opkomende economieën van ontwikkelingslanden. Zij zullen niet overeind blijven tegen deze concurrentie. Met alle sociale gevolgen van dien.

Ontwikkelingslanden moeten zelf kunnen bepalen of beschermende maatregelen nodig zijn om hun economieën te beschermen in het belang van een evenwichtige sociale ontwikkeling en de opbouw van een goede publieke dienstverlening. Het bindend vastleggen van liberalisering in de WTO biedt die ruimte niet.

De huidige WTO-agenda versterkt de tegenstellingen mondiaal: tussen Noord en Zuid, maar ook tussen mondiaal opererende bedrijven en kleinschalige, nationaal georiënteerde bedrijvigheid. Want ook kleine Europese boeren zijn niet gebaat bij deze concurrentie op de geliberaliseerde wereldmarkt. Ook zij pleiten voor bescherming en productiebeheersing in het belang van duurzame landbouw in Noord en Zuid.

GATS-platform
XminY Solidariteitsfonds

aanvulling

Informatie voor de pers: GATS update (Genève, vrijdag 29 juli)

WTO: EU laat ontwikkelingsperspectief varen in GATS

De WTO is bijeen in Genève om voortgang te boeken in de Doha Ontwikkelingsronde, die in december tijdens de Ministeriele Conferentie in Hong Kong afgesloten zou moeten worden. De EU stelt in deze onderhandelingen haar eigen economische belangen onverhuld voorop. De ontwikkelingsagenda van de onderhandelingen lijken naar de achtergrond gedrongen. De EU zet niet alleen hard in op markttoegang voor industriële producten, maar ook op diensten.

In diensten eist de EU met de introductie van benchmarks een nieuwe aanpak, die het ontwikkelingsperspectief van de arme landen volledig uit het oog verliest, doordat het de bestaande flexibiliteit in het GATS-akkoord vergaand ondermijnt. WTO-leden hebben nu nog de vrijheid om in de dienstenonderhandelingen zelf te bepalen of en welke sectoren ze willen liberaliseren en onder GATS willen brengen. [Het onder GATS brengen betekent dat de liberalisering onomkeerbaar wordt.]

De EU is van mening dat de dienstenonderhandelingen niet snel genoeg verlopen. Om deze crisis te bezweren, heeft de EU een voorstel gelanceerd om de voortgang op het terrein van de dienstenonderhandelingen te versnellen. De EU wil dat landen zich vastleggen op een liberaliseringquotum uit een vooraf opgestelde lijst van (sub)sectoren in diensten. In dit quotum zou dan een vastgesteld minimumniveau van liberalisering gehaald moeten worden. Dit systeem van benchmarking zou ontwikkelingslanden dwingen tot liberalisering, ongeacht of hun ontwikkelingsniveau dit toelaat. De enige ontwikkelingsconcessie is dat rijke landen op een groter aantal sectoren zouden moeten liberaliseren dan ontwikkelingslanden.

De EU wil dus dat er in Hong Kong op GATS wordt onderhandeld aan de hand van vergelijkbare modaliteiten als in landbouw en NAMA (Non-Agricultural Market Access). Eerste doel daarbij is het versneld creëren van nieuwe business opportunities voor de grote westerse, transnationale ondernemingen. Onder het motto aid for trade gaan er in Nederland ook steeds meer stemmen op om de ontwikkelingsbudgetten in te zetten voor het versterken van de zakelijke infrastructuur. Deze middelen zijn dan niet meer beschikbaar voor sociale doelstellingen op bijvoorbeeld het gebied van gezondheidszorg of de drinkwatervoorziening. Deze door zakelijk belangen gedomineerde agenda bedreigt zo de beleidsruimte van landen om sociale en ontwikkelingsdoelstellingen vorm te geven.

Het beleid van de EU, zo blijkt in Genève, is steeds openlijker gericht op het offensieve eigenbelang. De ontwikkelingsdoelstelling, die de Unie tot op heden zo hoog in het vaandel zegt te hebben, wordt steeds verder naar de achtergrond gedrongen.

Voor meer informatie gelieve contact opnemen met Roelien Knottnerus (coördinator GATS-platform) telefoon: +31-624867442.

Aanvullingen:

Zie voor meer informatie: website GATSplatform.

Zie voor meer info over protesten tijdens de WTO-raad in Geneve: website attac-Zwitserland.

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door GATS-Platform en XminY.)