Wind van verandering voelbaar op het WSF
Aan de universiteitscampus El Manar in Tunis vindt op dit ogenblik het Wereld Sociaal Forum plaats. Vele duizenden uit de hele wereld zijn er samen om ervaringen uit te wisselen, van elkaar te leren en samen campagnes en actiekalenders uit te werken. Onder een zomerse zon vinden er op vijf dagen tijd honderden workshops en meetings plaats.
(Oorspronkelijk verschenen op de website climaxi.be)
Dit WSF speelt zich af tegen de achtergrond van de Jasmijnrevolutie die in 2011 werd ingezet in dit land en de start vormde van de Arabische lente. Toch heeft die lente al wat aan frisheid moeten inboeten. Als je hier aan de mensen vraagt wat ze nu vinden van de situatie in hun land krijg je meestal als antwoord: c’est compliqué… En het is inderdaad ingewikkeld!
Als vertegenwoordiger van de VZW Climaxi hou ik me hier vooral op in de ‘Climat space’, waar allerhande bewegingen voor klimaatrechtvaardigheid en duurzame landbouw tal van activiteiten en debatten opzetten. Die activiteitenreeks zal vrijdag eindigen met een convergence meeting, waarop we samen conclusies trekken en, wie weet, wel een globale campagne rond klimaatrechtvaardigheid op de rails kunnen zetten. Maar die klimaatactiviteiten vormen slechts een fractie van wat er hier gebeurt. Het programmaboekje van dit WSF leest als een weekendkrant: er komt geen einde aan. De meest uiteenlopende onderwerpen komen aan bod: van de toekomst van de Arabische lente, over de nieuwe vrijhandelsakkoorden die op touw worden gezet, tot pleidooien voor seksuele bevrijding of een snelcursus hacken… Het kan allemaal.
De moord op Chokri
Dit WSF beroert Tunis, dat is duidelijk. Je vindt hier delegaties vanuit de hele wereld, maar er zijn uiteraard ook bijzonder veel Tunesiërs op de afspraak. En die staan erg open voor debat, want het loopt niet zo goed met de Jasmijnrevolutie. Minder dan twee maanden geleden werd hier de linkse oppositieleider Chokri Belaid voor zijn huis vermoord, met schoten in nek en hoofd. Belaid was de woordvoerder van een linkse oppositiepartij die deel uitmaakt van het Front Populaire. Hij trok hevig van leer tegen de zittende regering, onder leiding van de Islamitische partij Ennahda. Dat het om een politieke moord ging, is duidelijk. Wie er precies achter zat, daarover woeden de speculaties.
De moord op Chokri was een zoveelste illustratie dat de Jasmijnrevolutie niet bracht wat velen gehoopt hadden: echte democratie, maar ook sociaal-economische vooruitgang voor het land en de bevolking. Dat laatste hoor je ook vaak: de prijzen verveelvoudigden sinds de revolutie, terwijl het gemiddelde inkomen bleef steken op 350 dinar, wat neerkomt op zo’n 175 euro. Het gevolg daarvan is dat niet alleen de armoede hand over hand toeneemt, zeker onder de jongeren. Die situatie leidt bovendien tot groeiende veiligheidsproblemen, waar evenzeer gewone mensen het slachtoffer van zijn. Appartementen worden onbetaalbaar, de werkloosheid is wijd verbreid en de regering dient te zeer de eigen belangen. Zo hoor je het vaak.
Bovendien proberen krachten uit binnen- en buitenland om de vrijgekomen ruimte na de revolutie, religieus in te kleuren. De positie van vrouwen dreigt er daardoor op achteruit te gaan. En nee, dat betekent niet dat de mensen heimwee krijgen naar het despotisme van Ben Ali, het maakt wel dat heel wat progressieve sociale en politieke krachten zich zorgen maken over de toekomst van het veranderingsproces. Chokri is op die manier uitgegroeid tot een symbool voor de linkerzijde: we moeten terugvechten en het veranderingsproces terug een progressieve wending geven. Maar… c’est compliqué. Over één zaak is iedereen het wel eens: na de Jasmijnrevolutie kunnen we tenminste onze mond open doen en zeggen wat we willen. Die verworvenheid is binnen!
Belgische delegatie
Er zijn toch ook best wel wat Belgen op dit WSF, met een duidelijk overwicht van Franstaligen. Op woensdag 27 maart werden we ontvangen in de tuin van de residentie van de Belgische ambassadeur, een man van SP.A-signatuur. Een 150-tal Belgen maakte er zijn opwachting en werd door de ambassadeur getrakteerd op Tunesische wijnen en pilsbier. Het ABVV is hier aanwezig met een dertigtal personen en ook het ACV neemt deel aan dit WSF. Voorts vertegenwoordigers van 11.11.11, Oxfam, Climaxi, Victoria Deluxe, DeWereldMorgen.be, VZW Vrede, Attac, Solidarité Socialiste, CNCD en nog een heleboel andere organisaties.
Komende zaterdag eindigt dit forum met een manifestatie door de straten van Tunis. Aan ambiance alvast geen gebrek. Muziek is alom tegenwoordig op dit WSF en hier en daar wordt er stevig gedanst. Over de logistiek en de organisatie wordt wel wat gemord – vooral de vertalingen gaan wel eens de mist in – maar al bij al hebben de Tunesische bewegingen knap werk geleverd met dit Wereld Sociaal Forum. Het is de geschikte thuisbasis voor een WSF, gezien de wind van verandering nog voelbaar is en de honger naar ideeën groot. Ook voor Europeanen vallen hier bijzonder veel ideën te sprokkelen. De Tunesiërs hebben immers tijdens de laatste twee jaar meer dan ooit de oorspronkelijke slogan van het Wereld Sociaal Forum in de praktijk omgezet: Een ander Tunesië en een andere wereld zijn mogelijk!
—————–
Aanvulling globalinfo: zie ook:
- WSFTV.net: video from the opening march
- Live blogs from Tunis in Italian and other languages
- Globalsquare:http://www.global-square.net
- Counterpunch.org: World Social Forum opens in Tunisia
- Tunisia-live.net: Liveblog from the WSF
- Nawaat.org: Ouverture du FSM : Les femmes en lutte à l’honneur