Ga naar de inhoud

TISA blootgelegd: WikiLeaks onthult gedetailleerd plan voor machtsgreep bedrijfsleven

TISA blootgelegd: ‘Heilige Graal’ van lekken onthult gedetailleerd plan voor machtsgreep  bedrijfsleven

Verdrag van 52 landen over Handel in Diensten gebruikt handelsakkoorden als ‘rookgordijn om burgerrechten in te perken,’ verklaart vakbondsleider.

6 min leestijd

(Oorspronkelijke Engelstalige versie bij commondreams.org, vertaling globalinfo.nl) foto: Bij protest in Geneve vorig jaar (foto: Annete Dubois/flickr/cc)

(Origineel verscheen op 1 juli 2015) Enkele dagen voor een nieuwe ronde van geheime internationale onderhandelingen, publiceerde WikiLeaks afgelopen Woensdag wat het omschreef als “een moderne journalistieke heilige graal: de geheime centrale tekst van de grootste ‘handelovereenkomst’ in de geschiedenis.Die overeenkomst is de Trade in Services Agreement (Handel in Diensten Verdrag), ofwel TISA, waarover momenteel door 52 landen wordt onderhandeld die samen twee derde van het mondiale BBP voor hun rekening nemen.

De landen zijn de Verenigde Staten, de 28 lidstaten van de Europese Unie, en 23 andere landen waaronder Turkije, Mexico, Canada, Australië, Pakistan, Taiwan, en Israël. Volgens WikiLeaks is TISA “de grootste component van het strategische triumviraat van ‘handels’verdragen van de Verenigde Staten, dat verder bestaat uit het Trans Pacific Partnership (TPP) en het Trans Atlantic Trade and Investment Partnership (TTIP).

“Bij elkaar vormen de drie handelsverdragen niet alleen een nieuwe juridische orde die vormgegeven is voor transnationale bedrijven, maar een nieuwe economische ‘grand enclosure’ dat China en all andere BRICS-landen uitsluit,” verklaarde WikiLeaks uitgever Julian Assange in een persverklaring. Daar komt bij, vult de persverklaring aan, “[a]lle drie verdragen zwaar bekritiseerd zijn vanwege hun gebrek aan transparantie en publieke consultatie gedurende hun onderhandelingsproces.”

De teksten die woensdag naar buiten werden gebracht, beslaan alles van financiële diensten tot telecommunicatie en bescherming van arbeidsmigranten.

“TISA wordt tentoongesteld als een verlanglijstje van het bedrijfsleven in de ontwikkelde landen voor diensten, die proberen om de weerstand in het  mondiale Zuiden tegen deze agenda in de WTO te omzeilen, en die een verdrag over diensten zeker willen stellen zonder zich te hoeven te bekommeren over de aanhoudende zorgen op het gebied van landbouw, intellectuele eigendomsrechten, subsidies op katoenteelt, en vele andere onderwerpen.“ – Our World Is Not For Sale

In het algemeen geeft het lek nieuwe bewijzen voor hoe „een zelf-gekozen groep van hoofdzakelijk rijke landen“ van plan is om „andere regeringen binnen de Wereld Handels Organisatie (WTO) te omzeilen en diens verdrag over diensten te herschrijven in het belang van hun ondernemingen,“ meldt een deskundigen-analyse die is opgesteld door de professor in Recht van de Universiteit van Auckland Jane Kelsey. „Het maakt ook veel duidelijker welke dreiging TISA vormt voor het recht van regeringen om hun nationale belang te reguleren.“

Of, zoals het netwerk Our World is Not for Sale het beschreef in een verklaring: „TISA wordt tentoongesteld als een verlanglijstje van het bedrijfsleven in de ontwikkelde landen voor diensten, die proberen om de weerstand in het  mondiale Zuiden tegen deze agenda in de WTO te omzeilen, en die een verdrag over diensten zeker willen stellen zonder zich te hoeven te bekommeren over de aanhoudende zorgen op het gebied van landbouw, intellectuele eigendomsrechten, subsidies op katoenteelt, en vele andere onderwerpen.“ De groep heeft al sinds 2013 de alarmbel geluid over TISA.

Zoals Common Dreams vorige maand al bericht heeft, toonden eerdere lekken aan dat TISA gericht is op verdere privatisering en deregulering van belangrijke diensten, van transport tot gezondheidszorg, met een mogelijk vernietigend effect voor mensen in de landen die bij het verdrag zijn betrokken, en de hele wereld in bredere zin.

Bij voorbeeld, de bijlage over overheidsaanbestedingen (Government Procurement (GP) , die handelt over alle regeringsinstellingen voor diensten zoals bouw of onderhoud van infrastructuur, “vestigt een internationaal juridisch regime dat als doel heeft om de levering van diensten te dereguleren en te privatiseren – wat slaat op het grootste deel van de economie in alle TISA-lidstaten,” volgens WikiLeaks.

In haar analyse van dat onderdeel, verklaart de juridische adviseur van Third World Network Sanya Reid Smith dat de GP-tekst gericht is op het “ondermijnen van gericht regeringsbeleid van een reeks ontwikkelde en ontwikkelende landen die lid zijn van TISA die proberen hun binnenlandse dienstenbedrijven te bevorderen en daarmee lokale werkgelegenheid, inclusief voor inheemse volkeren, etc. via wetten en beleid op het gebied van GP.”

Een andere sectie die woensdag uitlekte is TISA’s Bijlage over Transparantie – maar de “transparantie”die gedekt wordt in de tekst heeft niets van doen met de gegroeide publieke bewustwording over het bedrijfsvriendelijke handelsverdrag.

“Er bestaat een grote ironie wanneer regeringen verplichtingen aangaan over “transparantie’ in huidige pro-bedrijfsleven verdragen die onderhandeld worden onder voorwaarden van buitengewone geheimhouding.” – WikiLeaks

In feite, legt WikiLeaks uit, “[r]icht de concept Bijlage zich op het zorgen dat regeringen meer transparant zijn voor mondiale commerciële spelers, en verplichtingen creëren om waarschuwingen te geven aan en overleg te plegen met transnationale bedrijven over besluiten en maatregelen die hun belangen zouden kunnen aantasten.”“

Er bestaat een grote ironie wanneer regeringen verplichtingen aangaan over “transparantie’ in huidige pro-bedrijfsleven verdragen die onderhandeld worden onder voorwaarden van buitengewone geheimhouding,” luidt de analyse van WikiLeaks.

Het gaat verder:

“Transparantie” betekent in deze TISA-tekst het verzekeren dat commerciële belangen, in het bijzonder maar niet alleen transnationale bedrijven, toegang en invloed kunnen hebben op regeringsbesluiten die hun belangen aangaan – rechten en mogelijkheden die vaak niet beschikbaar zijn voor lokale bedrijven of nationale burgers.

Larry Cohen, president van de vakbond Communications Workers of America (CWA) verwees naar die ironie in een verklaring die uitgebracht werd ten tijde van de TISA-onthulling. “Opnieuw onthult WikiLeaks wat we niet van onze eigen regeringen te weten komen, een regering die verzaakt ten gunste van handelsverdragen die gevolgen zullen hebben voor generaties van Amerikanen, gehuld in geheimen totdat ze praktisch aangenomen zijn,” verklaarde hij.

Verwijzend naar de Trade Promotion Authority Bill (‘fast track,’ vert.) die maandag ondertekend werd door Presidnet Barack Obama – en die Obama in staat zal stellen om TISA, TPP en TTIP door het Congress te rammen onder minimale inbreng van wetgevers – voegde Cohen toe: de lekken van vandaag … onthullen eens te meer hoe gevaarlijk Fast Track toestemming is als het gaat om het beschermen van de rechten van burgers tegenover die van bedrijven. Deze TISA-tekst is wederom een bevoordeling van privatisering ten op zichte van publieke dinesten, beperkt actie van regeringen op gebieden die strekken van veiligheid tot milieu waarbij handel gebruikt wordt als rookgordijn om rechten van burgers te beperken… TISA is een grote klap voor onze rechten en vrijheden, net als het Trans Pacific Partnership en in beide gevallen is de geheimhouding van onze regeringen een cruciale factor om dat mogelijk te maken

Deborah James van het OWINFS netwerk stelde het op dat gebied nog sterker: “Gegeven de toegevoegde gevaren van de recentelijk aangenomen Fast Track besluiten die ook van werking zouden zijn op een mogelijk TISA, roepen we regeringen op om weg te lopen uit de onderhandelingen over dit verlangslijstje van het bedrijfsleven, en zich te richten op het versterken van regelgeving voor het publieke belang en het democratische proces.”
———————–

Dit stuk is uitgebracht onder een Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 vergunning