Ga naar de inhoud

Oproep aan alle burgers om de winkels van Delhaize volledig te boycotten

131 academici, kunstenaars en persoonlijkheden doen een oproep aan de bevolking om alle winkels van Delhaize te boycotten. “Deze multinational wil zijn werknemers met geweld zijn vraatzucht voor nog meer winsten opleggen en bedreigt zo de funderingen van de sociale welvaartsstaat. Wij moeten het evenwicht te herstellen door solidair te zijn met alle arbeidsters en arbeiders van het bedrijf. De meest directe manier om dat te doen is het bedrijf te boycotten.”

9 min leestijd

(Voor de Nederlanders: Delhaize = Ahold)

Om ons sociaal model te beschermen roepen wij op tot een boycot van Delhaize tot het geweld tegen zijn werknemers stopt

Tien weken na de aankondiging van het franchiseplan voor de 128 supermarkten in eigen beheer van Delhaize roepen 131 academici, kunstenaars en persoonlijkheden van het maatschappelijk middenveld consumenten op om niet meer naar Delhaize-winkels te gaan zolang het sociaal conflict daar voortduurt.

Op 7 maart kondigde Delhaize de ‘franchisering’ aan van zijn 128 winkels in eigen beheer. De Belgische topman van Delhaize had op 24 februari nog verklaard dat er geen franchiseplan was.

Deze strategie is bedoeld om de winst van de groep te verhogen ten koste van banen en arbeidsomstandigheden. De brutaliteit waarmee Delhaize zijn beslissingen wil opleggen aan de werknemers zet ons overlegmodel op de helling. Als we hier tegen reageren zullen anderen dit voorbeeld volgen.

Te midden van een koopkrachtcrisis, terwijl Delhaize België winsten maakt en de Delhaize-holding 2 miljard uitkeert aan zijn aandeelhouders, heeft dit nieuws het effect van een bom gehad op de 10.000 medewerkers van de supermarktketen, die gisteren nog onze helden waren tijdens de pandemie, maar nu gereduceerd worden tot een financiële aanpassingsvariabele.

Als reactie is het personeel aan de kassa’s, in de slagerijen of in de magazijnen massaal in staking gegaan. Het werd den kordate maar vreedzame beweging die al tien weken duurt, een uitzonderlijke duur die verklaard kan worden door de ernst van de situatie die door dit eenzijdig besluit van Delhaize is ontstaan.

Deregulering van de sector

Deze 128 betrokken winkels zijn goed voor iets minder dan de helft van de omzet van de onderneming, terwijl de rest afkomstig is van 634 winkels die de holding de afgelopen jaren als franchise heeft geopend. De directie beweert dat de rentabiliteit en de groei van de eigen winkels te laag is en dat franchisering het enige mogelijke antwoord is.

Volgens analisten van de sector is deze daling van de rentabiliteit echter het gevolg van de crisis (we kopen minder en goedkoper) en van de deregulering waardoor bedrijven in de sector (waaronder Delhaize) veel te veel nieuwe winkels openen. Het argument van de arbeiders dat ‘franchisering’ hun arbeidsomstandigheden zal vernietigen en de werkgelegenheid drastisch zal verminderen, klinkt op zijn zachtst gezegd zeer overtuigend.

Het is goed om er hier aan te herinneren dat het gemiddelde loon in de distributiesector al 30 procent lager is dan het nationale gemiddelde en dat het werk in deze sector schadelijk is voor de gezondheid en de levensverwachting verlaagt.

Weigeren om verantwoordelijkheid te nemen voor de geplande afdanking van enkele duizenden mensen zonder enig sociaal overleg op zich te nemen, is mensonwaardig.

Wat echter nog meer vragen oproept dan dit project van de bazen van Delhaize om altijd maar meer winst te willen, is het geweld waarmee de arbeiders door het bedrijf worden behandeld. Weigeren om verantwoordelijkheid te nemen voor de geplande afdanking van enkele duizenden mensen, zonder enig sociaal overleg op zich te nemen, is mens onwaardig.

Bovendien nam de directie haar toevlucht tot gerechtelijke vonnissen die er alles aan deden om, zonder enige evenwichtige vertegenwoordiging van de betrokken partijen voor de rechtbanken, te verhinderen dat stakers concreet hun stakingsrecht kunnen uitoefenen: fouillering bij de ingang, aanwezigheid van veiligheidspersoneel en politie bij de ondernemingsraad, arrestatie van een vakbondsafgevaardigde, dreigingen om stakers niet langer in dienst te houden, ‘gespierde’ interventies van de politie om stakingspiketten te verwijderen …

Spreekverbod

De reactie van de Nederlandse multinational op deze massaal opgevolgde en vreedzaam georganiseerde staking is ronduit schokkend. Op basis van eenzijdige verzoekschriften bekrachtigd door gerechtelijke vonnissen, heeft Delhaize een effectief verbod op stakingspiketten verkregen. Het is het personeel nu verboden om binnen 200 meter van hun winkel folders uit te delen op straffe van een boete van 1.000 euro (per persoon, per overtreding).

Dit staat mijlenver van het beweerde argument van de “bescherming van het recht op werk” dat door de werkgevers wordt opgeworpen. Voor werknemers komt dit neer puur en uitsluitend neer op een verbod om zich te uiten. Met behulp van studenten en nieuwe aanwervingen voor beperkte periodes worden winkels met geweld opengehouden, terwijl de staking in feite doorgaat.

Collectieve actie van werknemers stelt hen in staat een zeker evenwicht te herstellen tegenover de macht van aandeelhouders en van het grote geld. Op dit evenwicht, dat complex is en waarover steeds opnieuw moet worden onderhandeld, is het sociale compromis gebaseerd waarop de Belgische democratie is gebouwd. Om zijn winsten ten koste van alles te verhogen, stelt Delhaize dit compromis ter discussie,  dat overigens al verzwakt is door de globalisering en door het neoliberalisme.

Het lijdt geen enkele twijfel dat deze economische wanpraktijken, als ze slagen, zullen worden overgenomen door de andere sectoren van de economie. We ondervinden nochtans dagelijks de rampzalige gevolgen van een wereld die enkel nog gehoorzaamt aan de wetten van winst en groei.

Het evenwicht moet hersteld worden

Als klanten, maar vooral als burgers, roepen wij op om Delhaize volledig te boycotten zolang dit sociaal conflict doorgaat. Dat een multinational die zijn werknemers uitverkoopt om nog meer winst te maken is geen banaal fait divers.

Nog meer ten gronde, dat deze multinational het gerecht inschakelt om werkende mensen het recht op collectieve actie te ontzeggen is niet alleen een onaanvaardbare vorm van geweld. Dit riskeert de basis zelf van onze sociale democratie te ondermijnen.  Om al deze redenen is het volgens ons de plicht van elke democraat om de werkende mensen van Delhaize te ondersteunen.

Delhaize ontneemt zijn werkende mensen, die trouwens meestal vrouwelijke arbeidsters zijn, hun rechten en hun collectieve stem. Deze multinational wil hen immers met geweld zijn vraatzucht voor nog meer winsten opleggen. Dat doet Delhaize door de funderingen van ons sociaal compromis te bedreigen. Wij moeten daarom de taak opnemen om het evenwicht te herstellen door heel concreet solidair te zijn met arbeidsters en arbeiders van het bedrijf. De meest directe manier om dat te doen is door het bedrijf volledig te boycotten. Dat is de oproep die wij hier doen.

Ondertekenaars:

Mateo ALALUF (Professeur Em. ULB), Dirk AMEEL (ex-executive officer EUROCADRES), Aurélie AROMATORIO (Chercheuse ULB), Kristin BARTIK (Professeure ULB), Patrick BEBI (Professeur Conservatoire Royal de Liège), Thomas BERNS (Professeur ULB), Francoise BLOCH (Metteuse en scène), Christine BLUARD (Museologue Africamuseum), Hassan BOUSSETTA (Chercheur FNRS ULiège), Carine BRATZLAVSKY (Arts de la scène productrice RTBF), Bernard BREUSE (metteur en scène), Victor BRUNFAUT (Professeur Em. ULB), Agnès BURNIAT (Professeure, ULB), Lies BUSSELEN (Wetenschapster Africamuseum), Véronique CABIAUX (Professeure ULB), Florence CAEYMAEX (Professeure ULiège), Laurent CARON (Comédien), Albert CARTON (Retraité), Jenneke CHRISTIAENS (Hoogleraar VUB), Grégor CHAPELLE (Ancien directeur Actiris), Marie-France COLLARD (Réalisatrice), Yves COPPIETERS ’T WALLANT (Professeur ULB), Eric CORIJN (Hoogleraar VUB), Ludo CUYVERS (Em.Hoogleraar UA), Nicolas DASSONVILLE (Dirigeant de club sportif), Luc DARDENNE (Cinéaste), Daniel DE BEER (Professeur USL-B), Patrick DEBOOSERE (Hoogleraar VUB), Miguel DECLEIRE (metteur en scène), Chloé DELIGNE (Chercheuse FNRS, ULB), Edouard DELRUELLE (Professeur ULiège), Marc DELREZ (Professeur ULiège), Alban DE KERCHOVE D’EXAERDE (Chercheur FNRS ULB), Jacques DELCUVELLERIE (Président Collectif Groupov Asbl), Gérald DESCHIETERE (Unité de Crise UCL), Olivier DE SCHUTTER (Professeur UCL), Magda DEVOS (Hoogleraar UGent), Arnaud DESTREBECQZ (Professeur ULB), Hans DE WOLF (Hoogleraar VUB), Anne DRUMAUX (Professeur ULB), Philippe DUBOIS (Professeur ULB), Jan DUMOLYN (Historicus UGent), Véronique DE KEYSER (Présidente du CAL), Henri EISENDRATH (Em. Hoogleraar VUB), Vincent ENGEL (Professeur UCL), Jacques ENGLEBERT (enseignant ULB), Yvon ENGLERT (Pro Recteur ULB), Claude FAFCHAMPS (Secrétaire Général Création artistique ARSENIC ASBL), Jacqueline FASTRES (Directrice RTA Asbl), Bruno FOHN (Coordinateur APALEM ASBL CHR Citadelle Liège), Frederic FONTEYNE (cinéaste), Bruno FRERE (Chercheur FNRS ULiège), Pierre GALAND (Président OMCT-Europe), Eric GEERKENS (Professeur ULiège), Valentine GERARD (comédienne), Michel GEVERS (Professeur UCL), Jean-Christophe GOFFARD (Professeur ULB), Jean-Claude GREGOIRE (Professeur ULB), Jean-Jacques GRODENT (Citoyen altermondialiste), Serge GUTWIRTH (Hoogleraar VUB), Susann HEENEN- WOLFF (Professeure UCL), Hilde HEYNEN 5Hoogleraar KUL), Patrick ITALIANO (Chercheur ULiege), Xavier JADOUL (Enseignant), Chris KESTELOOT (Em. Hoogleraar KUL), Olivier KLEIN (Professeur ULB), Jean-Michel LAFLEUR (Chercheur FNRS ULiège), Tom LANOYE (auteur), Rudi LAERMANS (Em. Hoogleraar KULeuven), Sylvie LAUSBERG (CAL), Judith LE MAIRE DE ROMSEE (Professeure ULB), Alain LEVEQUE (Professeur ULB), Laurent LICATA (Professeur ULB), Cathy MACHARIS (Hoogleraar VUB), Pierre-Paul MAETER (Président honoraire du Comité Direction SPF Emploi, Travail et Concertation sociale), Christine MAHY (Directrice Réseau Wallon de Lutte contre La Pauvreté Asbl), Marie MANDY (Réalisatrice), Pierre MARAGE (Professeur Em. ULB), Catherine MARNEFFE (Pedopsychiatre), Bérengère MARQUES PEREIRA (Professeure invitée ULB), Marco MARTINELLO (Chercheur FNRS ULiège), Esteban MARTINEZ (Professeur ULB), Laura MERLA (Professeure UCL), Sybille MERTENS DE WILMARS (Professeure HEC Liège), Badja MESQUITA (Hoogleraar KUL), Nadia MIGLIARI (Citoyenne), Michel MOLITOR (Professeur Em. UCLouvain), Yves MOREAU (Hoogleraar KUL), Muriel MOSER (Professeure ULB), Olivier MARESCAUX (Coordinator Stadsboerderij Kortrijk), Frank MOULAERT (Em. Hoogleraar KUL), David MURGIA (Acteur), Fabrice MURGIA (Metteur en scène), Carla NAGELS (Professeure ULB), Celine NIEUWENHUYS (Secrétaire générale FdSS Asbl), Stephane OLIVIER (Art Vivant), Noria OUALI (Professeure ULB), Pierre OZER (Professeur ULiège), Ronon O’Brian (Steering Committee Euromemeo Group), Christine PAGNOULLE (Professeure Em. ULiège), Jef PEETERS (Research Fellow UC Leuven-Limburg), Jeroen POBLOME (Hoogleraar KUL), Hervé PARMENTIER (CAL), Karen PHALET (Hoogleraar KUL), Pietro PIZZUTI (acteur), Marc RAYET (Professeur ULB), Marc SAPIR (Directeur Em. Institut Syndical Européen), Vincent SCHELTIENS (Historicus UA), Serge SCHIFFMANN (Professeur ULB), Olivier SERVAIS (Professeur UCL), Jean STILLEMANS (Professeur UCL), Marcelle STROOBANTS (Professeure Em. ULB), Erik SWYNGEDOUW (Hoogleerar UManchester), Marc SWYNGEDOUW (Hoogleerar KUL), Pascale SEYS (Philosophe), Hermanus TEULE (Hoogleraar Em. KUL), Francine TOUSSAINT (Fonctionnaire Em. ULB), Nathalie VAECK (Professeure ULB), Pieter VAN DEN BROECK (Hoogleraar KUL), Hugo VAN DIENDEREN (voormalig VRT Journalist), Barbara VAN DIJK (Ass. Professor CU), Jaco VAN DORMAEL (Cinéaste), Sophie VAN ECK (Professeure ULB), Philippe VAN PARIJS (Chaire Hoover d’éthique économique et sociale UCL), Dan VAN RAEMDONCK (Professeur ULB), Anne Winter (Historiticus VUB), Pierre VERJANS (Professeur ULiège), Han VERSCHURE (Hoogleraar Em. KUL), Vincent YZERBYT (Professeur UCL), Marc ZUNE (Professeur UCL), Peter ZANGL (Vice-Président OMCT-Europe)