Letland: een opkomend Europees belastingparadijs
Het Duitse Der Spiegel had een belangrijk artikel met als titel:”Letland en de Euro: Maak kennis met het nieuwste belastingparadijs van de EU”. Het begint als volgt: “In januari 2014 wordt Letland het nieuwste lid van de Eurozone met gemeenschappelijke munt –op hetzelfde moment dat nieuwe fiscale wetgeving in werking treedt, waardoor het land kan concurreren met Cyprus en Malta. Dit zou de Europese economie verder destabiliseren”.
(oorspronkelijk verschenen op de website van Attac Vlaanderen
Zo drukt Sven Giegold, een stichter van Tax Justice Network en nu lid van het Europees Parlement,het uit: “In plaats van gevestigde belastingparadijzen te elimineren, hebben we er een nieuw toegevoegd aan de eurozone. TJN heeft niet per se problemen met de toetreding van Letland tot de Eurozone, maar het heeft wel problemen met zijn schandalige belastingwetgeving op inkomsten.”
Wat heeft Letland in de aanbieding? “Wel, een tarief van de vennootschapsbelasting van 15 procent, daar zal het meest over gesproken worden. Terwijl aan de orde van de dag is, is het tegelijk -zoals het 12,5 procent belastingtarief van Ierland – een afleiding van de echte problemen.”
Meer nog: “Holdings – bedrijven die aandelen van andere bedrijven houden – genieten nu nog meer voordelen in Letland . Sinds het begin van 2013, zijn hun buitenlandse winsten via dividenden en verkopen van effecten belastingvrij geweest. De transfer van dergelijke winsten uit het land wordt ook niet belast. Bovendien zullen vanaf 2014 Letse holdings niet langer belastingen moeten betalen over rente- en licentiekosten die zij betalen aan buitenlandse bedrijven. Hierdoor kunnen massa’s rijke mensen en bedrijven aan belastingen ontsnappen, en zo de race naar de bodem nog versnellen.”
Het artikel citeert verder TJN’s Markus Meinzer met een beschrijving van Letland als een “Luxemburg voor de armen.”
“Verontrustend,want het gaat niet alleen over het aanbieden van fiscale achterpoortjes: het gaat bovendien over zwart geld. Letland heeft geen bijzonder hoge geheimhoudingscore op onze Index van Financiële Geheimhouding. Maar het heeft nogal lakse normen m.b.t. zwart geld, en – net als bij Cyprus – een lange geschiedenis van niet vast te houden aan haar eigen normen. (Dit is een veel voorkomende belastingparadijstruc: stel mooie wetten op , stap uit de zwarte lijsten, negeer vervolgens je eigen wetten, en zie hoe het vuile geld binnenrolt! De druk van de bijna onbeperkte hoeveelheden twijfelachtig geld uit de voormalige Sovjet-Unie – en Letland is vrij algemeen Russisch sprekend – zal Letland waarschijnlijk aanmoedigen tot een uitgebreide stel-geen-vragen en zie-geen-kwaad- houding ten opzichte van zwart geld. En het feit dat het gaat om een vrij klein land (populatie: 2.miljoen inwoners) zal er nagenoeg voor zorgen dat dit nog meer een ’gevangen staat ‘ wordt , waar de wetten worden gedicteerd door de financiële sector, met weinig of geen democratische raadpleging over die wetten, en grote schade aan de rechtsstaat in dat deel van de wereld in het bijzonder. Het feit dat het gaat om een EU-lid, zal een paar scherpe kantjes afvijlen, maar het geeft tegelijk ook de beleggers een extra aanmoediging om Letland te gebruiken juist vanwege dit Euro-lidmaatschap.
Professor Michael Hudson, een bekende Amerikaanse economische commentator en een Letland deskundige, schreef een paar maanden geleden mee aan een zeer nuttig stuk en sabelde veel van het commentaar op Letland neer : “Hoewel het niet kan concurreren met Londen, New York en Zürich als een criminogene vluchthoofdstad, heeft Letland toch een aanzienlijke niche ontdekt in het mondiale geldwitwassysteem. Bijvoorbeeld Letland ‘s (offshore) banksector die kapitaalvlucht aantrekt en verwerkt. Het was voor de onafhankelijkheid al een stek voor illegale overdracht van Sovjet-olie en metalen naar de wereldmarkten, en Letland werd een belangrijke bestemming voor geld met een reukje van oligarchen. De Letse haven Ventspils was een export terminal voor Russische olie,en voor het verstrekken van deviezen, een droom van de Sovjet- en later Russische verduisteraars. Figuren zoals de beruchte Grigory Loutchansky van Letland en zijn Nordex, werden bekend voor het witwassen van geld. Zelfs Amerikanen waren betrokken, zoals Loutchansky’s partner, Marc Rich (later kreeg hij gratie van Bill Clinton) die later de Nordex operatie overnam.”
Michael Hudson: “De Letse regering maakte haar voornemen duidelijk, om deze offshore-banksector ten koste van alles te verdedigen ( dus ook het opleggen van bezuinigingsmaatregelen aan zijn volk), toen het Letland grootste offshore bank, Parex, uit de puree hielp. De Europese Commissie en de autoriteiten van het IMF gaven een enorme buitenlandse lening aan Letland, waarmee de regering gedeeltelijk kon functioneren na deze bail-out van Parex en dus ook de offshore-rekeningen en de betaling van abnormaal hoge rentes aan “bevoorrechte” (lees: “goed bevriende “) klanten. Iedereen die hierbij onmiddellijk denkt aan Cyprus, doet dat niet alleen.”
Luxemburg en Oostenrijk speelden in de Eurozone al (in competitie met Zwitserland daarbuiten) een verschrikkelijke rol in het blokkeren van krachtige hervormingen voor transparantie in Europa, en het zal zeer verontrustend zijn als – wat waarschijnlijk lijkt – ook Letland binnen Europa in alliantie met deze obstructieve, nontransparante spelers een samenwerking begint.
Terwijl de inspanningen voortduren om de offshore-kanker in de wereldeconomie aan te pakken, blijft deze maar uitzaaien.
Met dank voor de vertaling aan Inge De Vriendt