Kroniek van een aangekondigde winkeldood op Zeeburgereiland
Buurtsupermarkt en groenteboer Borneo gooit de doek in de ring. Woensdag sluit de zaak definitief. Albert Heijn, die een jaar nadat Borneo begon er tegenover een filiaal opende, ondanks beloftes van de gemeente dat dat niet zou gebeuren, heeft weer een hardwerkend familiebedrijf kapot gemaakt.
Toen bekend werd dat AH haar filiaal zou openen, wat in oktober 2019 gebeurde, was het vonnis voor Borneo in feite getekend. Zo’n concern is niet te verslaan; die kopen goedkoper in, bedingen lagere huren, en betalen hun personeel – voor zover ze dat nog hebben – het allerlaagst mogelijk. Tel daarbij op de torenhoge huren die gelden voor de plinten op nieuwbouwplekken als Zeeburgereiland (ZBE) en je weet: we zijn overgeleverd aan de gelijkschakeling van de winkelketens.
De harde werkers van Borneo hadden de winkel geopend toen ZBE nog maar half af was. Ze moesten een zeer duur huurcontract aangaan om zich hier te kunnen vestigen, maar deden dat omdat ze geloofden dat de halfzachte beloftes van de gemeente om geen ketensupermarkt ernaast te accepteren, waarachtig waren. Even verderop, op IJburg, zaten immers al een stel vestigingen van de ketens. Een goed jaar later ging de AH open, schuin tegenover Borneo.
Op facebook werd korte tijd door een deel van de bewoners fel gediscussieerd over de problematiek. Een deel van hen maakte duidelijk dat het ze niets uitmaakte of was zelfs openlijk fan van de multinational. Een van hen noemde de dag van de opening zelfs ‘de mooiste dag uit zijn (of haar) leven’ . Dat zegt niet alleen wat over het leven van die persoon. Veel anderen snapten wat hier aan de hand was en probeerden Borneo te steunen, en velen kochten bij voorkeur daar, ook al was het er vaak een paar dubbeltjes duurder. Maar voor het overgrote deel van de mensen, zeker voor degenen die de hele voorgeschiedenis niet mee hadden gekregen, was het een simpel geval van ‘de markt zijn werk laten doen’.
Hoe dan ook: Borneo heeft het niet gered. Ze waren eigenlijk voornamelijk nog aan het werk om de verhuurder te betalen en hielden er niets meer aan over. Na jarenlang procederen hebben ze een akkoord met de verhuurder bereikt waardoor ze per 1 september de huur op kunnen zeggen. Dinsdag 24 augustus is de laatste dag dat ze open zijn, daarna zijn ze nog een paar dagen aan het inpakken en verhuizen. Voortaan moet je weer voor al die kruiden, groente en lekkere hapjes die je nooit bij de AH aan zult treffen naar Amsterdam Oost fietsen… Op Zeeburgereiland heerst weer rust en orde.
Buurtbewoners gaan rond sluitingstijd bloemen brengen om ze te bedanken voor hun moedige poging om wat anders te bieden dan de kapitalistische sleur je aan wil smeren.