Exxonmobil sleept Venezuela voor rechtbank

Dit artikel is geschreven door Humberto
Márquez (IPS) en verscheen eerder op de website mo*.be

  ExxonMobil
neemt Venezolaans aardoliebedrijf in juridische houdgreep

CARACAS,
11 februari 2008 (IPS) – De Venezolaanse regering beschuldigt de Amerikaanse
oliegigant ExxonMobil van "juridisch terrorisme". ExonMobil heeft
rechtbanken in New York, Londen en Den Haag gevraagd bewarend beslag te leggen
op activa ter waarde van 12 miljard dollar (8 miljard euro) die het
Venezolaanse aardoliebedrijf Pdvsa in die landen bezit. Met die extreem hoge
vordering wil de aardoliemaatschappij een forse schadevergoeding veilig stellen
voor de "nationalisering" van de oliereserves in het zuidoosten van
Venezuela.

Het
geschil draait om de aardolievelden langs de Orinoco, in het zuidoosten van
Venezuela. De grote voorraden heel zware ruwe olie die er daar in de grond
zitten, kunnen alleen bovengehaald en verwerkt worden met financiële en
technologische inbreng van grote buitenlandse oliebedrijven. Verscheiden
bedrijven hebben er al zwaar geïnvesteerd. Maar sinds mei vorig jaar mogen er
alleen nog gemengde bedrijven aan de slag, waarin Pdvsa de grootste
aandeelhouder moet zijn.

Een
tiental buitenlandse bedrijven heeft de nieuwe voorwaarden al aanvaard. Het
Franse Total moest zijn participatie in een project in het Orinocogebied van 47
procent naar 30 procent terugschroeven, en kreeg daarvoor een schadevergoeding
in aardolie voor een totale waarde van 837 miljoen dollar (573 miljoen euro).

Typisch
Amerikaans

Maar
ExxonMobil wil niet af van het aandeel van 41,67 procent dat het heeft in het
project Cerro Negro, dat per dag 200.000 vaten olie produceert. Het bedrijf zal
zich dus waarschijnlijk helemaal terugtrekken. Onderhandelingen die in
Venezuela werden gevoerd over een schadevergoeding leverden niets op, waarop
ExxonMobil de zaak internationaal aanhangig maakte.

De eis
van ExxonMobil om beslag te leggen op een deel van het vermogen van Pdvsa komt
niet onverwacht, maar de hoogte van het bedrag deed in Caracas de monden wel
openvallen. Als zo’n groot deel van de activa van Pdvsa bevroren wordt, zou de
onderneming zwaar in de problemen komen.

ExxonMobil,
de grootste onderneming ter wereld, is een "typisch Amerikaans bedrijf dat
altijd zijn wil heeft proberen op te leggen aan producentenlanden",
reageert de Venezolaanse minister van Energie, Rafael Ramírez. Ramírez is ook
voorzitter van het staatbedrijf Pdvsa.

Normaal
eisen bedrijven het drievoudige van het bedrag dat ze hopen te krijgen, zeggen
experts. In het geval van ExxonMobil is dat 4 miljard dollar (2,7 miljard
euro), "en dat ligt ver boven het bedrag waar ze echt aanspraak op kunnen
maken", zegt Ramírez.

Volgens
het consultancy-bedrijf Ecoanalítica bedraagt de marktwaarde van Cerro Negro
3,4 miljard dollar (2,3 miljard euro). ExxonMobil zou dus hoogstens op een
schadevergoeding van 1,5 miljard dollar (1 miljard euro) kunnen rekenen.
"Dat bedrag is haalbaar voor Pdvsa", zegt Ramírez.

Verwaarloosbaar
bedrag

Ramírez
onderstreept dat Pdvsa over nagenoeg zijn hele vermogen blijft beschikken.
Voorlopig is er alleen een rekening met 315 miljoen dollar in de VS bevroren
die betrekking heeft op het project Cerro Negro. "Een verwaarloosbaar
bedrag in vergelijking met de omvang van de activiteiten van Pdvsa", vindt
Ramírez. Volgens de minister zijn de activa van Pdvsa 107 miljard dollar (73
miljard euro) waard. De export van aardolie brengt het bedrijf elke dag meer
dan 100 miljoen dollar (68 miljoen euro) op.

"Het
wordt een strijd van lange adem", oordeelt Elie Habalián, een voormalige
Venezolaanse bestuurder in de Organisatie van Olie-exporterende Landen (OPEC).
"Ik geloof niet dat Pdvsa hierdoor zwaar zal worden getroffen. Ze hebben
genoeg middelen en advocaten om zich te verdedigen."

Volgens
Mazhar al-Shereidah, een professor die in Venezuela toegepaste economie in de
petroleumsector doceert, kan het geschil toch vooral Pdvsa schaden. "Geen
van beide bedrijven heeft er belang bij ergens op een zwarte lijst te komen,
maar Pdvsa heeft meer te verliezen omdat het andere bedrijven nodig heeft om
zijn doelstellingen te verwezenlijken."

De
obligaties van Pdvsa daalden eind vorige week met vier procentpunten in waarde
nadat het nieuws over de eis van ExxonMobil bekend was geraakt. Het beslag op
de 315 miljoen dollar kan samen met eventuele andere bewarende maatregelen tot
financiële problemen leiden voor Pdvsa, oordeelt José Suárez Núñez, de
directeur van het zakentijdschrift Petrofinanzas.

De
financiële situatie van Pdvsa leek de laatste tijd al niet zo gezond. Eind
vorig jaar kortte het bedrijf de betalingstermijn die het toestaat aan klanten
in van dertig tot acht dagen. Vorige week deed Pdvsa een grote hoeveelheid
huisbrandolie die het in zijn reserves had in één lot van de hand, een
ongebruikelijke werkwijze.

De
oppositie wijt de problemen waarmee Pdvsa worstelt aan slecht bestuur en een
gebrek aan aandacht voor de core business van het bedrijf. De staatsonderneming
is ook actief in de landbouwsector, helpt wegen aan te leggen en huizen te
bouwen en verdeelt zelfs levensmiddelen.

De
Amerikaanse regering heeft zich al gehaast duidelijk te maken ze niets te maken
heeft met de juridische stappen die ExxonMobil zet. De relaties tussen de VS en
Venezuela zijn heel slecht, en Caracas verdenkt Washington ervan de regering
van president Hugo Chávez op alle mogelijk manieren stokken in de wielen te
steken.

IPS(PD, MC)