Elpisma..!
Al eerder schreef ik in dit digitale periodiek (bedoeld wordt: konfrontatie.nl) over Griekenland, een land waarvan ik met de opkomst van Syriza hoopvolle verwachtingen had (evenals van Podemos in Spanje), ik was zelfs even steunlid van die partij geworden, maar hoe bedrogen kwam ik uit… De ontwikkelingen in Griekenland volg ik echter nog met belangstelling.
(Door Bas van der Plas, oorspronkelijk verschenen bij konfrontatie.nl)
Op 18 mei van dit jaar werden nieuwe bezuinigingsmaatregelen in het Griekse parlement goedgekeurd door de Syriza-ANEL-coalitie. Deze bezuinigingen omvatten een verlaging van de belastingvrije inkomensdrempel en de afschaffing van diverse fiscale voordelen, waardoor werknemers met een inkomen van een paar honderd euro per maand inkomstenbelasting gaan betalen. Werkloosheidsuitkeringen voor jongeren worden gekort en er zijn ook bezuinigingen van 9 tot 18% op de reeds lage pensioenen.
Deze bezuinigingen zijn een nieuwe aanslag op het levenspeil van de Griekse bevolking. Volgens een recente EU-studie wordt 35% van de Griekse bevolking geconfronteerd met armoede en sociale uitsluiting, terwijl ruim 22 % ver onder het sociaal minimum leeft. Maar ja, de Griekse overheid, met het eens ‘linkse’ Syriza in de coalitie, heeft zich ertoe verbonden de uitgaven te verminderen met ruim 5 miljard euro en dan pak je natuurlijk degenen die zich het slechts kunnen verweren, oude kapitalistische traditie! Meer overheidsbedrijven zullen worden geprivatiseerd, waaronder elektriciteitscentrales en het staatsoliebedrijf.
Deze maatregelen werden door de regering van Syriza genomen om oude schulden terug te betalen en waren tevens een voorwaarde om een nieuw ‘reddingsplan’ te bespreken, waarover met de ministers van Financiën van de Eurogroep op 15 juni een akkoord werd bereikt. Griekenland krijgt deze zomer een bedrag van 8,5 miljard euro, omdat “de Grieken zich hebben gehouden aan het strenge bezuinigingsregime van de internationale geldschieters”, tranen schieten je in de ogen bij dergelijke mooie woorden.
De Europese Commissie stelt dat er een langetermijn-oplossing voor de Griekse schuldencrisis zal worden gevonden, waardoor de Griekse economie kan groeien met ongeveer 2% tot … 2060! Dit is absolute onzin. De Griekse economie is uiterst zwak. Er is sprake van recessie en een werkloosheid van 23%. Het langetermijnplan van de Europese Commissie komt uit niets anders voort dan het eigenbelang van het Europese – en dan met name Duitse – kapitalisme, dat geen andere oplossing heeft voor de crisis van het Griekse kapitalisme dan het Griekse volk dood te laten bloeden en de weg vrij te maken voor een Grexit.
De Europese Unie is niets anders dan een organisatie die de gemeenschappelijke belangen van de Europese bourgeoisie bestuurt. Al diegenen die illusies hebben over het veronderstelde progressieve karakter van de EU zouden een kijkje moeten nemen in deze roverspolitiek in Griekenland. Het is dan ook niet verwonderlijk dat 54,8% van de Grieken volgens een recent onderzoek de huidige regeringspolitiek afwijst, zelfs als dit zou leiden tot uitzetting uit de eurozone.
Geconfronteerd met de roekeloosheid van de EU heeft Syriza geprobeerd steun te krijgen van andere imperialistische krachten, met name Rusland en China. Zo had de Griekse premier Alexis Tsipras een ontmoeting met de Chinese president Xi Jinping en werden er vergaande economische afspraken gemaakt. Griekenland speelt een belangrijke rol in de Chinese zijderoute, die een opening voor Peking naar de Middellandse Zee biedt. Het Chinese staatsbedrijf COSCO heeft een meerderheidsbelang in de haven van Piraeus gekocht en een van de belangrijkste kandidaten bij de privatisering van de Griekse elektriciteitsvoorziening is het Chinese staatselektriciteitsbedrijf.
Tegelijkertijd blijft Syriza fungeren als het flexibele instrument van de Europese en Griekse kapitalisten. Syriza is uitgegroeid tot de beheerder van het Griekse kapitalisme in crisis en wordt gebruikt om de Griekse bevolking te onderdrukken.
De absolute degeneratie van Tsipras en zijn kliek toont hun politieke faillissement en het falen van hun pogingen, hoe idealistisch misschien ook in het begin, om de problemen van de Griekse bevolking binnen de grenzen van het kapitalisme op te lossen. Hun hervormingsstrategie bevatte vanaf het begin de kiemen van verraad en nederlaag en dient als afschrikwekkend voorbeeld voor andere bewegingen van radicaal links over de gevaren van het onderhandelen met de kapitalisten en het aanspreken van hun goede wil.
Tsipras’ populariteit is verdwenen, hij is uitgegroeid tot een van de meest gehate politici in het land. Het verraad van Syriza heeft de weg gebaand voor de demoralisering van de bevolking en voor de geleidelijke ineenstorting van de partij Syriza zelf. In augustus 2015 kwam het al tot een scheuring in de partij. Opiniepeilingen tonen een breed gedragen gevoel van bitterheid, cynisme en ontnuchtering onder de Griekse bevolking en een recente studie onthulde dat 72% van de Grieken zich teleurgesteld voelt, 64% is boos, 41% is bang en 71% onzeker over de toekomst. Syriza heeft in haar regeerperiode parlementsleden verloren en daarmee de parlementaire meerderheid. Het zou geen verrassing zijn als Tsipras nieuwe verkiezingen nodig heeft als een wanhoopsdaad om te overleven.
Op de aankondiging van de nieuwe bezuinigingsmaatregelen volgden een algemene staking en diverse protestdemonstraties. In de afgelopen maanden waren er ook al protestacties van studenten, ouderen, boeren, de antifascistische beweging en wijkbewoners.
De demoralisering die na het verraad van Syriza ontstond neemt geleidelijk af en vooral de meest progressieve elementen van de bevolking zoeken naar een uitweg uit de huidige wanhopige situatie van eindeloze aanvallen, provocaties en bezuinigingen Er ontstaat meer en meer het besef dat deze niet kunnen worden stopgezet zonder de actieve interventie van de massa’s in het politieke leven. Het is veelzeggend dat uit een door de EU gefinancierde studie bleek dat 67% van de Griekse jeugd een gewelddadige opstand tegen de regering zou aangaan, het hoogste percentage in Europa. Dat geeft hoop op de toekomst!
Op de middelbare school leerden we de Griekse mythe van Pandora. Zij trouwde met Epimetheus, de domme broer van Prometheus. Oppergod Zeus schonk het paar een schitterende met goud versierde doos, waarin alle ongelukken zaten opgesloten. Zeus gaf een sleutel bij de doos, maar zolang die gesloten bleef konden de rampen niemand treffen. Pandora werd echter verteerd door nieuwsgierigheid en opende de doos. Toen kwamen alle rampen, ziekten en zorgen tevoorschijn en verspreidden zich over de aarde: aan het kommerloze bestaan van de mensen was een einde gekomen.
Pandora wilde nog gauw het deksel dichtklappen, maar als laatste bleef een klein vogeltje over, de hoop, dat troost en moed geeft aan de mens. Vandaar dat onder de hevigste rampen die de mensen op aarde teisteren alleen de hoop nog resteert. Uit de huidige ontwikkelingen in Griekenland ontstaat elpisma, het oud-Griekse woord voor hoop… laat de doos zich snel openen en het vogeltje elpisma zich bevrijden!