Ga naar de inhoud

Dijsselbloem, treed af als voorzitter van de Eurogroep!

Hoe Dijsselbloem de Griekse economie ondermijnt… Op 5 juli, de dag van het referendum in Griekenland, heeft de voorzitter van de Eurogroep en PvdA prominent, Jeroen Dijsselbloem, een brief gestuurd aan de leden van zijn partij. Naar mijn mening bevat de brief van dhr. Dijsselbloem een overvloed van onnauwkeurige argumenten en is het eigenlijk niets anders dan een herhaling van de inaccurate en neoliberaal georiënteerde artikelen van de Nederlandse pers de laatste maanden.

7 min leestijd

(Oorspronkelijk verschenen bij Joop.nl)

De toetreding van Griekenland tot de Eurozone wordt min of meer gepresenteerd als een truc van corrupte Grieken tegen de eerlijke regeringen van Noord-Europa. Wat dhr. Dijsselbloem vergeet te vermelden is de mate waarmee de economische elite van Noord-Europa heeft geprofiteerd van de toetreding van Griekenland (en andere landen in het Zuiden) tot de Eurozone. Zoals de volgende grafiek laat zien, was het deficit van een aantal landen van de Eurozone (inclusief Griekenland) het surplus van een aantal andere landen (inclusief Nederland).

Defensiebudget en lage rente

Dijsselbloem heeft ook kritiek op het Griekse defensiebudget, waarop volgens de Europgroep veel meer moest worden bezuinigd. Wat betreft dat defensiebudget lijkt het, dat dhr. Dijsselbloem denkt dat mensen geen verstand hebben: Nederland is de vierde grootste leverancier van militair materieel aan Griekenland, met contracten die zelfs in de crisisjaren zijn uitgevoerd (na 2010). Griekenland werd tijdens de crisis door de Troika gedwongen om de contracten voor aankoop van militair materieel te eerbiedigen, zelfs in gevallen waarin het materieel te duur en gebrekkig was (zie de zaak van de aanschaf van defecte onderzeeërs van het Duitse bedrijf HDW).

Het argument dat Griekenland heeft geprofiteerd van lage rente om goedkope leningen te krijgen gaat ook niet op. Deze leningen werden verstrekt door voornamelijk in de noordelijke Europese landen gevestigde private banken, die massaal hebben geprofiteerd van het verstrekken van deze leningen.

Wie profiteerde?

Het is hierom dat we het argument van dhr. Dijsselbloem omdraaien door te vragen: wie profiteerde er echt van de toelating van Griekenland tot de Eurozone? Griekenland voldeed absoluut niet aan de criteria van het Verdrag van Maastricht om toe te treden tot de Eurozone. In werkelijkheid zijn deze criteria erkend als ad hoc neoliberale criteria die niet geschikt zijn om het naar elkaar toe groeien van verschillende economieën te garanderen.

In ieder geval verzekerde de aanwezigheid van Griekenland en andere zwakke economieën in de periferie van de Eurozone zowel de export- als de bankensector van Noord-Europa van een grote markt zonder grenzen. Bovendien garandeerde de crisis in de zuidelijke landen dat de noordelijke landen zoals Duitsland en Nederland door investeerders beschouwd werden als een ‘veilige haven’. Volgens conservatieve schattingen zijn de winsten van Duitsland op de nul-rentetarieven waarvan het land profiteerde voor zijn obligaties en de rente die Griekenland betaalde voor de bilaterale leningen gestegen tot €80 miljard.

Behoed voor erger?

De meest ongelofelijke uitspraak van dhr. Dijsselbloem is dat de reddingspakketten en de bezuinigingsmaatregelen die de afgelopen vijf jaar op Griekenland werden toegepast, het volk heeft behoed voor een grotere ramp. Hier kan veel over worden gezegd. Echter, het beste antwoord komt van iemand van zijn eigen club, Karl Otto Pohl, een voormalig directeur van de Bundesbank: “The bail-out was about protecting German and – above all – French banks from debt write-offs. (…) In this way, one understands that in reality it was about saving the banks and the rich Greeks…” [Spiegel, 18/5/2010].

De realiteit bevestigt de voorgaande uitspraak. De onhoudbaarheid van de Griekse schuld was sinds 2009 bij de EU bekend. De sociaaldemocratische premier G. Papandreou manipuleerde het begrotingstekort tot 15.2% (een juridisch onderzoek naar de kwestie is gaande), zodat Griekenland het grootste tekort in de EU heeft en een verzoek om hulp gerechtvaardigd is. Na twee opeenvolgende reddingspakketen in 2010 en 2012 is de Griekse schuld nauwelijks afgenomen.

Wat wel veranderde, is de samenstelling van de schuldeisers. Concreet: In 2010 bezaten de officiële schuldeisers (regeringen, ECB enz.) minder dan een derde van de Griekse staatsschuld. Tegenwoordig bezitten ze meer dan drie kwart. Conclusie: de Europese banken werden gered van een faillissement! De bewering van dhr. Dijsselbloem “…de jaarlijkse kosten van Griekse rentebetalingen zijn erg laag” maakt duidelijk dat hem kennis ontbreekt over de basisgegevens van de Griekse economie. Alleen al over 2015 bedroegen de kosten voor de rentebetalingen van de staatsschuld 12.3% van het bbp en meer dan 50% van het netto nationaal beschikbaar inkomen.

Tegelijkertijd explodeerden de inkomensongelijkheid en de ongelijkheid van de verdeling van de rijkdom in Griekenland. Van 2009 tot 2012 is de inkomensverhouding tussen het rijkste vijfde deel van de bevolking en het armste vijfde deel gestegen van 5.8 tot 6.6. Van 2011 tot 2013 steeg het aantal individuen met een rijkdom groter dan €30 miljoen van 445 tot 505 en steeg hun totale rijkdom van €50 miljard tot €60 miljard ofwel 32% van het bbp. Dit alles gebeurde onder de neus van de Troika, die elke kleine wet goedkeurde die het parlement aannam.

De Trojka frustreert de belastingplannen

Wij nodigen dhr. Dijsselbloem uit om bewijs aan te dragen dat de Troika van enige Griekse regering in de afgelopen vijf jaar serieus heeft geëist om de allerrijksten belasting op te leggen. Heeft de Troika gedreigd met stoppen van het aanbieden van de tranches van de lening vanwege het falen van de voorgaande regeringen om de ‘Lagarde lijst’ te onderzoeken (de lijst met mogelijke belastingontduikers met spaarrekeningen bij HSBC in Zwitserland)? Heeft de Troika ooit geëist dat de private tv kanalen worden belast, die sinds 1991 opereren zonder een enkele euro belasting te betalen? In de laatste onderhandelingen voor het referendum eiste de Troika (en specifiek het IMF) in plaats daarvan van de Griekse regering, om het plan af te schaffen om een eenmalige nieuwe belasting op te leggen aan bedrijven met een netto winst groter dan €1 miljoen, als een maatregel die groei belemmert! In plaats daarvan eisten ze van de regering om een speciale aanvulling van pensioenen (EKAS) te schrappen, met het gevolg dat mensen met pensioenen van €400 en €500 nieuwe verliezen moeten dragen.

Dhr. Dijsselbloem heeft ook verzaakt om een aantal andere eisen tot ‘hervormingen’ van de Troika te rapporteren. De Troika eiste van de SYRIZA-regering afschaffing van de plannen voor de versterking van de kracht van collectieve arbeidsovereenkomsten en het verhogen van het minimum loon tot een brutobegrag van €751 per maand. Dhr. Dijsselbloem en zijn collega’s eisten van de Griekse regering afschaffing van het plan van €200 miljoen (dat is wat dhr. Dijsselbloem ‘een hoop geld’ noemt…), om voedselbonnen en gratis electriciteit te verstrekken aan families die in de diepste armoede leven. Ze eisten ook de afschaffing van de bescherming van arme huiseigenaren tegen uitzettingen vanwege schulden. Dit zijn de structurele hervormingen die dhr. Dijsselbloem eist van de Grieken!

De EU, ECB en het IMF vertegenwoordigen niet de Europeanen

Dijsselbloem en co in de EU, de ECB en het IMF vertegenwoordigen niet de Europeanen. Zij vertegenwoordigen het belang van de financiële markten en de economische elites. Voor hen is het ultieme doel een linkse regering (zelfs met een zeer gematigd links programma) enige kans op succes te ontnemen. Zij willen laten zien dat neoliberalisme en bezuinigingen de enige weg zijn voor Europa; niet alleen voor Griekenland, maar ook voor Nederland, zoals de praktijk van de huidige regering laat zien. Dat is waarom dhr. Dijsselbloem bot intervenieerde in het proces van het referendum en dat is waarom hij in zijn brief duidelijk aangeeft dat hij zou willen dat andere politici ingrijpen in Griekenland.

Het Griekse volk nam een duidelijke beslissing in het referendum; het bezuinigingsbeleid zou moeten ophouden. Ze gaven ook een duidelijk antwoord op de chantage van Dijsselbloem en co: het volk zelf zal beslissen over de toekomst van Griekenland en niet de bureaucraten en lobbyisten van Brussel of de bankiers van Frankfurt. Nu zijn de progressieven overal in Europa aan de beurt om hierover een positie in te nemen.

Het is de hoogste tijd dat dhr. Dijsselbloem aftreedt als voorzitter van de Eurogroep. Hij heeft laten zien dat hij de democratie niet respecteert en dat hij het recht van het volk om over de eigen toekomst te beslissen negeert. Het is van belang dat zelfs de PvdA leden dit verzoek onderschrijven en een standpunt in nemen voor het recht van het Griekse volk om los te breken van de dodelijke spiraal van bezuinigingen. Het standpunt van dhr. Dijsselbloem en de manier waarop hij de ‘Griekse kwestie’ heeft behandeld maakt duidelijk dat hij niets te maken heeft sociaal-democratische principes.

Lees hier de brief van Jeroen Dijsselbloem aan de PvdA-leden

—————–

Aanvulling globalinfo: Zie ook artikel Kees van der Pijl in Trouw: Dijsselbloem en co wurgen Griekenland