Defensie onderzoekt effect crisis op ‘veiligheid’
In een ‘dreigingsanalyse’ van een denktank en een omvangrijk eigen rapport van defensie, wordt nauwkeurig onderzocht wat de effecten van de economische crisis zijn voor de ‘stabiliteit en veiligheid’, zowel internationaal als in Nederland. De vraag is natuurlijk wat de houwdegens met de conclusies gaan doen, want ze vrezen onrust en destabilisering en zelfs (‘mogelijk’) ‘gewelddadig activisme’.
Het rapport ‘Dreigingsanalyse Economische Crisis‘ van het The Hague Centre for Strategic Studies, de club van de vaak in media als deskundige opgevoerde Rob de Wijk, is al in juli 2009 uitgekomen. Ondertitel: ‘Een geactualiseerd beeld van de gevolgen van de economische crisis voor de nationale veiligheid en crisismanagement in Nederland.’ Het bevat ook een beschrijving van internationale verschijnselen en de internationale gevolgen, waarbij geconstateerd wordt dat voor het eerst sinds 1873 twee systeemcrises samenvallen: de financieel-economische crisis en een verschuiving in de machtsverhoudingen, wat tot instabiliteit leidt. (website)
Het gaat natuurlijk ook over wat wel aangeduid wordt als ‘nieuwe veiligheidsuitdagingen’. Dat was ook een onderwerp van een bijeenkomst van diezelfde club over het nieuwe strategisch concept van de NAVO.. Dat strategisch concept van de NAVO wordt ontwikkeld door een commissie waarvan Jeroen van der Veer (ja, ja de oud-Shelltopman) vice-voorzitter is. Uiteraard kreeg die op de bijeenkomst vragen over de zogenaamde energievoorzieningsveiligheid (door velen beschouwd als hét veiligheidsissue van deze en de komende tijd), die hij beantwoordde door te benadrukken dat de NAVO niet met geweld dichtgedraaide gas- of oliekranen zal opendraaien
Kenmerkende observatie in het rapport: Door de afname van de relatieve economische macht van Westerse staten zal Nederland (in Westerse coalities) minder goed in staat zijn proactief op te treden en stabiliteit te creëren in gebieden waarin nationale vitale belangen worden bedreigd. Dit tast de economische veiligheid aan. (par. 2.2) Verder staat het rapport vol met schema’s waarin gedetailleerd aangegeven wordt welke politieke effecten er te verwachten zijn en waarin ‘gewelddadig activisme’ voor ‘mogelijk’ wordt gehouden, en ‘sociale onrust’ en ‘radicalisering’ voor ‘waarschijnlijk’. ‘polarisatie’ zelfs ‘zeer waarschijnlijk’.
Een soortgelijke analyse biedt het rapport ‘Verkenningen. Houvast voor de krijgsmacht van de toekomst‘ , afgelopen maandag uitgebracht aan het ministerie van defensie. Het bevat een uitvoerige situatieschets waarin allerhande dreigingen worden behandeld ook op het gebied van milieu, energie, grondstoffen, demografie (interessant; veel nadruk op de dreigende demografische situatie in Rusland). Het rapport telt meer dan 300 pagina’s en is via de website te downloaden. Een opvallende zin: Groeiende aandacht voor militaire bijdragen aan energieveiligheid en grondstoffenstrategieën. Daarbij kan het gaan om het brengen van stabiliteit in regio’s die van belang zijn voor onze grondstoffenvoorziening of het beschermen van aanvoerroutes, pijpleidingen en vitale infrastructuur. Een deel van de oplossing kan ook gevonden worden in een geringere afhankelijkheid van de toevoer uit instabiele regio’s. Dit kan worden bereikt door fossiele brandstoffen te vervangen door schone energie (“groene revolutie”). Ook een combinatie van importsubstitutie en geringere afhankelijkheid behoort tot de mogelijkheden.’
Natuurlijk, dat weten we allemaal al, maar bijzonder is dat ‘zij’ het ook weten, en er naar zouden gaan handelen. Helaas is de natuurlijke reflex bij onveiligheid niet die van het aanpakken van oorzaken maar de reflex die Poetin onlangs weer zo onverbloemd verwoordde (in navolging van Bush, over uitroken e.d.), en waarvan we weten dat die contraproductief is.
Een van de conclusies van het defensierapport: (par. 9.2): Kans op de politieke en sociale instabiliteit in Europese landen. In veel Europese landen loopt de werkloosheid de komende jaren verder op. De kans bestaat dat in West-Europese landen – ook in Nederland – polarisatie, sociale onrust en politieke instabiliteit de kop op steekt. Daarbij kunnen zich ook verstoringen van de openbare orde voordoen.