De nutsvoorzieningen weer in eigen hand
De stadstaat Berlijn wil weer eigenaar worden van de nutsvoorzieningen gas, water en elektriciteit. Onder druk van de linkse fracties, zoals de Grünen, Piraten, Initiative, komt de zeggenschap van deze noodzakelijke, dagelijkse voorzieningen weer in handen van het volk. Door een “Volksbegehren” – het ophalen van het vereiste aantal handtekeningen – probeert de linkse oppositie over deze publieke overdracht een referendum af te dwingen.
(Oorspronkelijk verschenen op de website van solidariteit)
De stand van zaken
Het aantal benodigde handtekeningen om een referendum te starten, is 173.000 en tot twee keer toe is het gelukt om er rond de 200.000 op te halen. Een mooi resultaat dat aangeeft dat het leeft onder de bevolking (inwonersaantal Berlijn: 3,5 miljoen).
In mei 2013 is het debat over de nieuwe aanbesteding van het stroom- en gasnet in de gemeenteraad gevoerd. Deze besloot de nutsvoorzieningen weer in handen te nemen. De eigen maatschappij “Berlin-Energie” werpt zich in de strijd om de aanbestedingen te winnen. De overdracht van de watervoorziening, de BWB (Berliner Wasserbetriebe), is al in vergevorderd stadium. De overname van het gasnet wordt eind van dit jaar aanbesteed en voor het elektriciteitsnet moet dat eind 2014/begin 2015 gebeuren.
Standpunten
De wethouder van de sociaaldemocratische partij SDP, Michael Muller, zei tijdens de Berlijnse energiedagen: “Wij hebben de politieke opdracht dat Berlijn meer verantwoordelijkheid neemt en de energienetwerken niet meer aan de private sector overlaat.”
Het gaat om grote bedragen en de verschillen tussen de sociaaldemocraten en christendemocraten, samen de meerderheid in de stadstaat-regering, zijn aanzienlijk. Müller, benadrukte dat een gemeentebedrijf de mix van groene energie in het aanbod kan verhogen, dat wil zeggen een combinatie van wind- en waterkracht en energie van de zon en uit afvalverbranding. Bovendien kunnen de winsten aan de gemeenschap ten goede komen.
De christendemocratische partij CDU wil vooral uitbesteden aan private partijen. Met kort samengevat de stelling: de winsten moeten vooral naar de private sector vloeien, omdat daar het kapitaal zit.
De linkse oppositie stelt hier met het “Volksbegehren” kort en bondig tegenover: publieke overdracht moet!
Perspectief
De Europese wetgeving schrijft ook in Duitsland de loskoppeling voor van het transport en de productie van energie. Dit om te voorkomen dat er eisen gesteld kunnen worden aan de energieproducenten om bijvoorbeeld groene stroom te leveren of minder winsten te maken ende prijzen voor burgers omlaag te brengen. De officiële reden komt erop neer dat als het transportsysteem en de productie in één hand is concurrentievervalsing kan optreden. Hoe serieus dit argument is, wordt duidelijk als blijkt dat in Berlijn het transportsysteem in handen is van “Stromnetz Berlin GmbH”, een dochterbedrijf van Vattenfall (één van de grootste stroomproducenten en onder andere eigenaar van Nuon).
Interessant en leerzaam is het om te zien hoe de blinde privatisering, kenmerkend voor de neoliberale politiek, ter discussie komt te staan. De tegenstand van de publieke overname komt van de Kamer van Koophandel Berlijn, de CDU en de liberale FDP, terwijl de medestanders te vinden zijn bij de SPD, Linken, Grünen, Piraten en Burger Initiatieve.
De laatste groepen voeren ook een debat over hoe de overheid een bedrijf moet runnen en financieren, hoe dat uitpakt voor de burger en of uiteindelijk de lasten omlaag gaan.
Ontstaan in Nederland ook deze initiatieven? Ik hoop van wel.