Ga naar de inhoud

Brazilië: activisten worden vermoord

In verschillende delen van Brazilië zijn de conflicten over landbezit opgelaaid tot golven van repressie en geweld.

6 min leestijd
Placeholder image

Brutale repressie uitzetting Goiania

In verschillende delen van Brazilië zijn de conflicten over landbezit opgelaaid tot golven van repressie en geweld. Chico Méndes, de in 1988 vermoorde beroemde vakbondsleider van de rubbertappers, heeft er binnen een week weer zeker zeven nieuwe lotgenoten bij. Eén van de slachtoffers is Dorothy Stang, een 73-jarige Amerikaans-Braziliaanse non en activiste in de strijd tegen illegale houtkap en uitbuiting van de lokale bevolking door grootgrondbezitters. Ze werd op zaterdag 12 februari doodgeschoten in het dorp Anapú in het Amazonegebied van de noordelijke staat Pará.

De moord op de buitenlandse non en activiste werd groot nieuws in het binnen- maar ook in het buitenland. De regering van de Braziliaanse president Luiz Inácio Lula da Silva heeft kort na de moord op Stang 2000 militairen naar de staat Pará gestuurd om de daders te vinden en de illusie van vrede terug te laten keren in Anapú en Altamira en Paraupebas. In Paraupebas werd dinsdag 15 februari, drie dagen na de moorden in Anapú op Stang en twee boeren, vakbondsleider Daniel Soares da Costa Filho om het leven gebracht. Negen dagen voor haar dood had Stang nog gesproken met de overheid over de doodsbedreigingen aan haar adres door houthakkers en grootgrondbezitters. Toen vond de overheid het echter niet nodig om maatregelen te treffen.

Het geweld in het Amazonegebied en op het platteland van Brazilië is zeker geen nieuw fenomeen. 2003 – het eerste regeringsjaar van president Lula da Silva – was voor Braziliaanse boeren het bloedigste jaar sinds eind jaren 80. De staat Pará – die qua oppervlakte ongeveer twee keer zo groot is als Frankrijk – is het gebied van het grootste aantal doden in de conflicten over landbezit. In Anapú zouden bijvoorbeeld de grootgrondbezitters een aanzienlijk deel van de grond in hun bezit mogen houden volgens een regeling uit de jaren 70, mits ze destijds de grond binnen vijf jaar zouden hebben bewerkt. Dit is veelal niet gebeurd, wat betekent dat de staat de grond terug kan vorderen. Toch zien de grootgrondbezitters de grond als hun eigendom. Momenteel zijn de grootgrondbezitters daardoor bang voor ondermeer het landhervormingsprogramma van president Lula da Silva. Als maatregel hebben de grootgrondbezitters gewapende huurlingen ingeschakeld. De regering van president Lula da Silva wil illegaal bezette grond gaan terugvorderen en hoopt zo binnen vier jaar aan 400 000 landloze families de mogelijkheid te geven een stuk grond te bezitten. De grootgrondbezitters proberen door middel van intimidatie – bedreigingen, vernielingen en moorden – de landloze en kleine boeren, die deelnemen aan het landhervormingsprogramma van de overheid, te verdrijven.

Daar waar militairen worden ingezet om te trachten de vrede te bewaren, worden ook militairen ingezet om de vrede te schenden. Woensdag 16 februari, vier dagen na de moord op Stang, werd in de staat Goiás, in het hart van Brazilië, de bezette landstreek Sonho Real (Echte Droom) in het Parque Oeste Industrial em Goiâna door 2000 militairen met geweld ontruimd. Bij de operatie, Triumfo genoemd, waarbij de militairen onder meer vuurwapens, traangas en schokgranaten gebruikten, kwamen zeker twee bewoners van Sonho Real (de 26-jarige Pedro Nascimento da Silva, en de 20-jarige Wagner Silva Moreira) om het leven. Veel bewoners, onder wie kinderen, raakten gewond. Ruim 800 bewoners en activisten werden bij de ontruiming gearresteerd. Velen worden vermist. Sonho Real ontstond in maart 2004 op een terrein in de stad Goiâna dat al jaren was verwaarloosd. Al gauw woonden er naar schatting 3000 landloze families. In januari 2005 werd door Justitie besloten tot ontruiming. Sindsdien werden de families door de politie geïntimideerd met onder meer doodsbedreigingen, traangas en schokgranaten. Onder druk van onder anderen verschillende mensenrechtenorganisaties heeft Marconi Ferreira Perillo Júnior, gouverneur van de staat Goiás, dinsdag 15 februari verklaard geen geweld te zullen gebruiken bij de ontruiming. Deze belofte is helaas bij mooie woorden gebleven.

Dinsdag 22 februari, anderhalve week na de moord op Stang, kwam het nieuws van de moord op de 59-jarige milieuactivist Dionisio Julio Ribeiro. De regering van president Lula da Silva – die aan de macht is gekomen mede door de steun van de landlozen – heeft na de moord op de bekende activistische non Dorothy Stang verklaard een enorm natuurreservaat te creëren en de terugvordering van illegaal bezette grond te zullen versnellen. Het landhervormingsprogramma van de Braziliaanse overheid heeft een moeilijke weg te gaan.

Van de gebeurtenissen in Sonho Real is uitgebreide berichtgeving te vinden op internet. Vooral de verschillende indymedia-websites leveren werk van hoge kwaliteit af.
Ten eerste is er natuurlijke de lokale Braziliaanse indy-site http://www.brasil.indymedia.org/ oftewel
http://www.midiaindependente.org, maar daarop is het meest in het Portugees. Interessant is bijvoorbeeld de daar geposte audio-opname waarop de gouverneur van de staat Goiás glashard belooft geen politie op de bezetters af te sturen. Alarmerend is de melding dat daags na de bloedig verlopen ontruiming een hetze tegen indymedia in de lokale pers verscheen (twee indy-reporters werden gearresteerd tijdens de ontruiming, hun opnameapparatuur in beslag genomen…).
Volgens de hetze zou indymedia mede verantwoordelijk zijn voor de hele toestand bron

Bij de ontruiming was ook een medewerker van indymedia-New York aanwezig waardoor daar veel goede Engelstalige informatie gepost is, foto’s, ooggetuigenverslagen etcetera. Die werd vervolgens door talloze indymedia’s over de hele wereld overgenomen. Op de Duitse indy-site bijvoorbeeld die er een hoofdartikel van maakten met veel handige links en foto’s. Op dezelfde Duitse site is een printkrant van vier pagina’s in pdf- format gemaakt over de zaak, die makkelijk te reproduceren en ophhangen/uitdelen is:
Er is een kleine feature op de algemene indymedia.org site met links naar de Braziliaanse. En idem op de Nederlandse.

Foto’s van de gebeurtenissen in Goiâna:
hier

uit: http://www.noticias.nl/achtergrond_artikel.php?id=763

Aanvulling

Weer milieuactivist vermoord in Brazilië

24/02 09:15
In Brazilië is opnieuw een milieuactivist vermoord. De 59-jarige Dionisio Julio Ribeiro werd door het hoofd geschoten in het regenwoudpark Tinguá. Dat gebeurde bij de ingang van het park bij Rio de Janeiro. De politie gaat ervan uit dat de moord het werk is van tegenstanders van de milieuactiviteiten van Ribeiro; de directeur van het park zegt dat Ribeiro geregeld met de dood is bedreigd. Hij had de strijd aangebonden met stropers en met de illegale houtkap. Zijn dood, dinsdag, komt krap anderhalve week na de geruchtmakende moord op de Amerikaanse non en milieuactiviste Dorothy Stang in het Amazone-gebied. Twee verdachten van de vermoedelijke huurmoord op Stang zijn inmiddels opgepakt, evenals een tussenpersoon. De zoektocht naar de vermeende opdrachtgever, die 19.000 dollar zou hebben betaald, duurt nog voort. Vanwege deze en andere moorden heeft de Braziliaanse regering vorige week tweeduizend militairen gestuurd naar het junglegebied in de staat
/RNW
bron: rnw op noticias
bericht op indy-Brasil

website MST

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Latinos Locos & globalinfo.)