bloedaardbeien: vrijspraak van Griekse teler en slavenhouder

(Bron: supermacht.nl)

Op donderdag 30 juli deed een rechtbank in de Griekse stad Patras [1] uitspraak in een geruchtmakende zaak tegen een aardbeienteler uit Nea Manolada (Peloponnesos) en drie van zijn medewerkers. In april 2013 droeg de teler een opzichter en twee voormannen op om een groep van 200 kwade Bengaalse landarbeiders met geweld te keren die hun achterstallige loon kwamen opeisen [2]. De arbeiders hadden al 6 maanden niet uitbetaald gekregen en hadden elk nog zo´n 75 tot 100 euro tegoed. Geld dat ze nodig hadden voor eigen levensonderhoud en om hun families in Bangladesh te kunnen onderhouden.

Bij de aanval op 17 april 2013 werden de Bengalen beschoten met jachtgeweren en in elkaar geslagen; er vielen zo´n 30 gewonden waarvan vier (of meer) met ernstig letsel. Na de aanval werd eerst de melder van het incident gearresteerd en kregen twee van de daders de gelegenheid te vluchten. Pas na enige tijd werden de eigenaar en zijn medewerkers alsnog gearresteerd en vastgezet.
De aangeklaagde voormannen zeiden zich niet schuldig te hebben gemaakt aan enige misdaad maar te hebben gehandeld uit zelfverdediging [3].

Vonnis

Tijdens het proces werden de aangeklaagden bijgestaan door een groep topadvokaten. Tegen de verwachting van velen sprak de rechtbank de eigenaar en de opzichter vrij alle aanklachten incluis mensensmokkel en bepaalde dat tegen dit vonnis geen beroep mogelijk was…

De twee voormannnen, lid van de plaatselijk afdeling van de fascistische Gouden Dageraad, werden veroordeeld wegens zware mishandeling en illegaal wapenbezit. Ze kregen straffen opgelegd van 14 jaar en 7 maanden en 8 jaar en 7 maanden onvoorwaardelijk, maar mogen hun hoger beroep in vrijheid afwachten.

De Bengaalse arbeiders kregen geen enkele schadevergoeding of compensatie in welke vorm dan ook. Hen hangt uitwijzing boven het hoofd omdat hun verblijfsvergunning in september afloopt. Dan kunnen ze fluiten naar hun centen!Reacties De uitspraak heeft geleid tot veel verbijstering en enorme woede onder de landarbeiders en hun medestanders. Meteen na het vonnis werd er gedemonstreerd voor de rechtbank. Antiracisten die de aardbeiplukkers steunen gingen de straat op en blokkeerden het verkeer buiten het gerechtsgebouw. De plaatselijk autoriteiten zouden bedacht zijn op mogelijke agressieve reacties in de komende dagen.

Advokaat Moisis Karabeyidis, die namens 35 Bengalen de zaak had aangespannen, zei zich te schamen voor deze ¨schandalige¨ uitspraak waarin de rechtbank een verwerpelijke houding tentoonspreidde jegens de slachtoffers. ¨Dit vonnis houdt mensen in soortgelijke omstandigheden af van het opkomen voor hun rechten, het stopt slachtoffers van mensensmokkel om te vechten voor hun waardigheid, vrijheid en levens.¨ Hij wil deze zaak aanhangig maken bij het Europese Hof voor Mensenrechten [4].Linkse politici, vakbonden en anti-racisme groepen veroordeelden het vonnis en beschreven het gebeuren als een zwarte dag voor rechtvaardigheid in een zaak die juist licht wierp op de afschuwelijke omstandigheden waaronder veel migrantenwerkers in Griekenland leven [5] en op hun rechteloosheid.

¨Het is een zeer onwelkom signaal als zouden buitenlandse werknemers als honden behandeld mogen worden om daarna ergens op veld of in boomgaard te sterven,¨ aldus parlementslid Vassiliki Katrivanou van de Syriza partij. Er zijn in de fruitsector zeer veel buitenlanders werkzaam en volgens haar is de aanval in Manolada zeker geen op zich staand incident. ¨De ogen hiervoor sluiten biedt ruimte voor nieuwe slachtoffers van het wrede, onmenselijke en racistische karakter van de uitbuiting waar landarbeiders in Griekenland mee kampen,¨ aldus het kamerlid.

Ook anti-racism organisaties ageerden tegen het vonnis. Volgens hen roept dit vragen op over de onpartijdigheid van de rechterlijke macht. Ze riepen op tot protesten tegen het besluit en vragen vakbonden en mensenrechtengroeperingen om zich uit te spreken tegen dit ¨racistische schandaal zonder weerga¨. Volgens Petros Constantinou, de coórdinator van de Beweging Tegen Racisme en de Fascistische Dreiging mag het winstbejag in de aardbeiensector niet leiden tot het beschieten van veldarbeiders.

Zelfs de meestal gematigde grootste vakbondscentrale van het land, de GSEE, die zich vaak stilhoudt als het op dit soort zaken aankomt, verlaarde nu dat dit vonnis in gaat ¨tegen het algemene gevoel van rechtvaardigheid en fairness¨. De bond uit zijn ¨ongenoegen over de vrijspraak van de zakenman en zijn ondergeschikten die verantwoordelijk zijn voor de mishandeling van 200 werkers, vooral uit Bangladesh, ze in erbarmelijke omstandigheden lieten leven, zonder arbeidsrechten en zonder betaling van loon.¨

Michele LeVoy, directeur van het Platform voor Internationale Samenwerking over Ongedoucumenteerde Migranten waarvan meer dan 160 organisaties lid zijn, zei: ¨Ongedocumenteeerde migrantenwerkers worden veelal uitgebuit in heel Europa en vooral omdat ze niet in staat zijn om voor hun arbeidsrechten op te komen en justitie in te schakelen bij schendingen daarvan. De vrijlating van deze werkgevers die zelfs toegaven geweld te hebben uitgeoefend tegen hun arbeiders heeft niet alleen een negatieve uitwerking op deze migrantenwerkers, maar ook op alle andere arbeiders in Europa.¨ [6]

In februari dit jaar namen de Europese Raad en het Parlement een wet aan die de positie van seizoensarbeiders moet verbeteren [7]. Economische belangenDeze zaak die vorig jaar wereldwijd voor voorpaginanieuws zorgde, laat slechts het topje van de ijsberg zien van ernstige misstanden en mensenrechtenschendingen in de Griekse land- en tuinbouwsector. De teler in kwestie, M. Vangelatos (www.vangelatos-sa.gr), werd – net als zijn collega aardbeitelers – tot voor kort nog uitbundig bejubeld als een ondernemer die in tijden van crisis flink investeert en innoveert en daarmee een steun is voor de Griekse economie. Vangelatos bouwde zijn familiebedrijf uit tot een grote leverancier van een breed assortiment aan fruit en groente die onder meer wordt verkocht via supermarktketens als Metro, Makro, Carrefour en Lidl.

In de Westerse Peloponessis rond de stad Manolada zijn tientallen soortgelijke bedrijven actief met intensieve tuinbouw. Dat levert alleen al voor aardbeien jaarlijks ruim 90 miljoen euro op. Een groot deel is voor de Griekse markt bestemd, maar ook wordt veel uitgevoerd naar Rusland, Duitsland en de UK.

Journalisten bedreigd

In 2008 werd al geconstateerd dat er sprake was van slavernij en mensensmokkel in en rond Manolada, centrum van een uitgebreid tuinbouwgebied in de Westerse Peloponessis [8]. Twee journalisten van de krant Eleftherotypia bezochten het gebied om berichten over een staking onder landarbeiders na te trekken. Ze waren getuige van onmenselijke werk- en leefomstandigheden en maakten daarvan melding. Een van hen, Dina Daskalopoulou, vertelde dat ze werden weggeduwd, gevolgd en bedreigd toen de eigenaars ontdekten dat ze daar met een onderzoek bezig waren. Na publicatie van hun artikel werden ze onder meer uitgemaakt voor ¨vijand van de Grieken¨ en ¨anti-christ¨.

Coverup en toenemende crisiseffecten

De plaatselijke politie die geheel op de hoogte was van wat er zich had voorgedaan, deed niets om hen te beschermen. Geen enkele officier van justitie ondernam actie zelfs niet toen er telefonische dreigementen binnenkwamen waarin werd aangekondigd dat ¨2000 euro genoeg was΅ om hen (de journalisten) te vermoorden.

Dit geeft aan hoe groot de economische belangen van de slavermij zijn en waarom alles wordt toegedekt en zoveel mogelijk stilgehouden.

Politiek klimaat

De laatste 6 jaar bovendien groeide het Griekse sentiment tegen de migranten sterk door de langdurige recessie die een kwart van de economie vernietigde en 1 op vier Grieken werkeloos maakte. De fascistische Gouden Dageraad, waarvan tal van leden van gewelddaden beschuldigd zijn en waarvan een deel van de leiding op dit moment gevangen zit, werd tijdens de recente verkiezingen voor het Europese Parlement zelfs de twee na grootste partij van het land. Mensenrechtengroepen beschuldigen de autoriteiten er geregeld van een oogje toe te knijpen wanneer het gaat om extreem-rechts geweld en slavernijtoestanden. En ze veroordelen ook de dubbele moraal die zich manifesteert in het geval van Manolada. Zoals het aan de ene kant afwijzen van de gebeurtenissen in Nea Manolada door regeringswoordvoerder Simos Kedikoglou in 2013 maar aan de andere kant wel heel hard tekeer gaan tegen migranten. Of: het beloven van strafvervolging, schadevergoeding en een verblijfsvergunning ten overstaan van de gewonde slachtoffers door de toenmalig minister van Openbare Orde, maar wat is daarvan terecht gekomen?

Op 19 maart 2014 presenteerde de minister van Binnenlandse Zaken, Giannis Michelakis, zelfs een voorstel om de wetgeving rondom immigratie aan te scherpen. Hij wilde arrestatie, vervolging en uitwijzing van migranten mogelijk maken die overheidsambtenaren beschuldigen van het uitoefenen van geweld tegen hen indien een officier van justitie vast zou stellen dat de beschuldigingen niet kloppen of dat het bewijs onvoldoende is. Maar dit amendement riep heel veel weerstand op, zelfs bij regeringspartner PASOK en het werd later in maart weer ingetrokken [9]. De vraag is echter hoe lang het duurt voordat voorstellen voor verdere verscherping van de wetgeving weer op tafel liggen.

Oproep

Een blogger op This Is Not My Country (http://thisisnotmycountry.com/) doet een wanhopige oproep aan ons Europese consumenten: ¨Boycot aardbeien uit Manolada! En als je er niet zeker van bent of het aanbod Griekse aardbeien bij je super uit de Manolada-streek komt, laat ze dan gewoon maar liggen!

MEER LEZEN:

– Artikelen over slavernij op Supermacht.nl (http://www.supermacht.nl/?s=slavernij)
– ¨Human Trafficking & Modern-day Slave¨ (http://gvnet.com/humantrafficking/Greece.htm)
– ¨The Pakistani slaves of modern Greece,¨ Dawn, 25 juli 2014.
(http://www.dawn.com/news/1121527).
– ¨Migrant workers protest conditions at Nea Manolada farms,¨ Ekathimerini, 14 maart 2014. (http://www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_wsite1_1_14/03/2014_538178)
– ¨Bengalen tussen de bloedaardbeien; In Griekenland laait soms ook in de dorpen het geweld tegen immigranten op,¨ NRC, 27 mei 2013. (http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2013/mei/27/bengalen-tussen-de-bloedaardbeien-1250629). – ¨Moderne slavernij in Nea Manolada,¨ Bruno Tersago, 18 april 2013. (http://btersago.com/blog/?p=8583). – ¨Getuige in proces tegen aardbeikweker wordt bedreigd,¨ Bruno Tersago, 1 juli 2014.
(http://btersago.com/blog/?p=10630).
– ¨De schaamte ver voorbij,¨ Bruno Tersago, 31 juli 2014. (http://btersago.com/blog/?p=10781).
– ¨ Wansmakelijke grap,¨ Bruno Tersago, 13 juni 2014. (http://btersago.com/blog/?p=10542)
– ¨Griekse werknemer overgeleverd aan de willekeur van de werkgever,¨ Bruno Tersago, 03 december 2013. (http://btersago.com/blog/?p=9707)
– ¨Man gearresteerd die schietpartij in Nea Manolada meldde,¨ Bruno tersago, 25 april 2013. (http://btersago.com/blog/?p=8642)
– ¨Hoe zit het nog in Nea Manolada?,¨ Bruno Tersago, 24 april 2013. (http://btersago.com/blog/?p=8636)

FOTOS:

– ¨Édition : Immigration: un autre regard – Grèce: ´Le verdict de la honte´,¨ Blog Mediapart, 1 augustus 2014. (http://blogs.mediapart.fr/edition/immigration-un-autre-regard/article/010814/grece-le-verdict-de-la-honte) – ¨Manolada workers: ‘no Greek would want this job anyway’,¨ Roarmag, 1 augustus 2014. (http://roarmag.org/2014/08/manolada-shooters-strawberry-pickers-acquitted/?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+roarmag+%28ROAR+Magazine%29)
– ¨Court decides two innocent for last year’s shooting against workers,¨ 30 juli 2014.
http://www.demotix.com/news/5407531/court-decides-two-innocent-last-years-shooting-against-workers#media-5407436

– ¨’Als we niet gaan werken, schoppen ze ons’,¨ Trouw, 26 april 2013
(http://www.trouw.nl/tr/nl/5009/Archief/archief/article/detail/3432120/2013/04/26/Als-we-niet-gaan-werken-schoppen-ze-ons.dhtml).
– ¨Griekenland: asielzoekers en migranten opgejaagd door politie en extreemrechts,¨ DeWereldMorgen, 20 december 2012.(http://www.dewereldmorgen.be/artikels/2012/12/20/griekenland-asielzoekers-en-migranten-opgejaagd-door-politie-en-extreemrechts). – ¨

NOTEN:

[1] 260 km ten westen van Athene.
[2] Dat gebeurde in een (bijna) slavenkamp in Nea Manolada, regio Ilia.

[3] ¨“We will burn you alive if you ask for your accruals”,¨ I Cant Relax In Greece, 2 augustus 2014.(http://icantrelaxingreece.wordpress.com/2014/08/02/we-will-burn-you-alive-if-you-ask-for-your-accruals/).

[4] Er lijkt een discussie op gang te komen met als mogelijke inzeteen erziening van het vonnis door het Hooggerechtshof, zie bijvoorbeeld ¨Manolada shooting verdict to be reviewed,¨ Provlepseis, 2 augustus 2014. (http://www.provlepseis.gr/20013/manolada-shooting-verdict-to-be-reviewed).

[5] Het leven in mensonwaardige omstandigheden betekent bijvoorbeeld het leven met zo´n 20 andere mannen in een uit lappen plastic en stukken hout vervaardigde keet zonder toegang tot schoon water en sanitaire voorzieningen waarvoor de eigenaar ook nog eens 20 euro per maand ontvangt. Ondanks dat en de zeer lage lonen en het ontbreken van verzekering en gezondheidszorg blijft er voor migranten zonder verblijfs- en werkvergunning vaak geen andere keus dan te blijven. Zie ook de oogegetuigenverslag van Tamara van der Putten in ¨Manolada workers: ‘no Greek would want this job anyway’,¨ (Roarmag, 1 augustus 2014 met fotoserie van Piet den Blanken. (http://roarmag.org/2014/08/manolada-shooters-strawberry-pickers-acquitted/?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+roarmag+%28ROAR+Magazine%29). Meer fotos in ¨Modern Slaves in Greece…,¨ Keep Talking Greece, 16 april 2011. (http://www.keeptalkinggreece.com/2011/04/16/modernslaves-in-greece/)
[6] Zie: ¨Blood Strawberry trial: Farmers who shot Bangladeshi fruit pickers walk free in Greece,¨ Euronews, 31 juli 2014. (http://www.euronews.com/2014/07/31/blood-strawberry-trial-farmers-who-shot-bangladeshi-fruit-pickers-walk-free-in-/)
[7]
Zie: ¨Council and EP adopt directive on third-country national seasonal workers,¨ EFFAT, 17 februari 2014 (http://www.effat.org/en/node/11052) en ¨EFFAT position on the seasonal workers directive,¨ 15 april 2014. (http://www.effat.org/en/node/11051).

[8] ¨Greece’s modern slavery: lessons from Manolada,¨ New Statesman, 19 april, 2013. (http://www.newstatesman.com/austerity-and-its-discontents/2013/04/greeces-modern-slavery-lessons-manolada). Dit soort miserabele werk- en leefomstandigheden zijn bekend in de Griekse landbouwsector. Behalve Bengalen zijn er ook veel Albaniërs, Bulgaren en Macedoniërsd werkzaam. De telers geven de voorkeur aan buitenlanders omdat die niet snel naar de arbeidsinspectie of de rechter zullen stappen.

[9] Zie: ¨Grèce/Manolada: libération de 2 accusés impliqués dans les tirs contre les travailleurs migrants,¨ Okeanews, 30 juli 2014.(http://www.okeanews.fr/20140730-grece-manolada-liberation-2-accuses-impliques-les-tirs-contre-les-travailleurs-migrants)

BRONNEN:

– ¨Manolada workers: ‘no Greek would want this job anyway’,¨ Roarmag, 1 augustus 2014. (http://roarmag.org/2014/08/manolada-shooters-strawberry-pickers-acquitted/?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+roarmag+%28ROAR+Magazine%29)

– ¨Greek court acquits farmers who shot 28 Bangladeshi strawberry pickers – ‘Scandalous’ verdict condemned by politicians and anti-racist groups after case that revealed migrant workers’ plight,¨ Guardian, 31 juli 2014. (http://www.theguardian.com/world/2014/jul/31/greek-court-acquits-farmers-shot-strawberry-pickers).

– ¨Greek court ruling on migrant shootings causes outrage,¨ Yahoo News, 31 juli 2014. (http://news.yahoo.com/greek-court-ruling-migrant-shootings-causes-outrage-130309588.html)

– ¨Édition : Immigration: un autre regard – Grèce: ´Le verdict de la honte´,¨ Blog Mediapart, 1 augustus 2014. (http://blogs.mediapart.fr/edition/immigration-un-autre-regard/article/010814/grece-le-verdict-de-la-honte)

– ¨Manolada immigrants strawberries,¨ DeWereldMorgen, 31 juli 2014 (http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/07/31/griekse-aardbeikweker-die-op-migrantenwerkers-schoot-vrijgesproken)

– ¨Vrijspraak boer die plukkers beschoot,¨Nederlands Dagblad, 1 augustus 2014.
(https://www.nd.nl/artikelen/2014/juli/31/vrijspraak-boer-die-plukkers-beschoot)
– ¨Manolada immigrants strawberries,¨ DeWereldMorgen, 31 juli 2014. (http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2014/07/31/griekse-aardbeikweker-die-op-migrantenwerkers-schoot-vrijgesproken).