Ga naar de inhoud

Bedrijven gebruiken spionnen tegen actiegroepen

Gelekte documenten leggen bloot hoe bedrijven spionnen gebruiken om sociale bewegingen wereldwijd te ondermijnen, blijkt uit geleke documenten in The Guardian. Gezien waar “deze bedrijven mee weggekomen zijn”, concludeerde Naomi Klein, is het “geen wonder dat ze onze macht vrezen”.

6 min leestijd

(Door Jake Johnson, oorspronkelijk verschenen op commondreams, vertaling globalinfo.nl, foto Craig Dietrich cc/flickr Los Angeles 2011)

Dat overheden undercover agenten inzetten om te infiltreren, informatie te verzamelen en protestbewegingen te ondermijnen is al lang algemeen bekend. Minder bekend is echter de mate waarin enkele van ’s werelds meest winstgevende bedrijven privé-spionnen hebben ingehuurd om de politieke bewegingen die zij als een bedreiging voor hun macht en winst beschouwen, in de gaten te houden.

“De gelekte documenten suggereren dat het gebruik van geheime bedrijfsbeveiligingsbedrijven om informatie te vergaren over politieke campagnevoerders wijdverbreid is geweest.”
-Meiron Jones en Rob Evans, the Guardian

Honderden pagina’s met nieuw gelekte documenten – voor het eerst beschreven op dinsdag door The Guardian en het Bureau of Investigative Journalism (TBIJ) – geven een ongekend kijkje in deze mysterieuze wereld van ‘corporate spies’, die zijn ingehuurd door grote bedrijven zoals de Duitse autoconstructeur Porsche, de in de VS gevestigde productiegigant Caterpillar, en de Royal Bank of Scotland om anti-oorlogsdemonstraties te volgen, protesten tegen de Israëlische bezetting van Palestijnse gebieden en milieucampagnes tegen de vernietiging van de planeet.

“De gelekte documenten suggereren dat het gebruik van geheime bedrijfsbeveiligingsfirma’s om informatie te verzamelen over politieke campagnevoerders wijdverspreid is”, rapporteren Rob Evans en Meirion Jones van The Guardian.

Ondanks dit feit – en ondanks beweringen van de politie dat spionnen van bedrijven die ingebed zijn in protestbewegingen vaak met meer zijn dan undercoveragenten – worden deze particuliere bedrijven geconfronteerd met ‘weinig of geen regelgeving’.

En hoewel deze “beveiligingsbedrijven” zichzelf hebben proberen te profileren als gewone serviceproviders, zijn ze in werkelijkheid heel wat anders.

“Een belangrijke onderscheidende factor is dat onderzoeksbureaus voor bedrijven  (‘corporate investigation firms’) vaak worden bemand en gerund door voormalige spionnen en veteranen van speciale eenheden, ook al werken ze samen met afgestudeerden, accountants en advocaten,” merkt TBIJ op. “Sommige van de bedrijven hebben zelfs particuliere militaire wapens.”

De man die beweert persoonlijk geïnfiltreerd te hebben bij politieke groeperingen voor een spionagebedrijf zei anoniem dat zijn werk meer inhield dan alleen het verzamelen van informatie over demonstranten.

“Hij beschreef hoe de spionnen heimelijk conflicten aanwakkeren binnen een campagne om activisten tegen elkaar op te zetten, teneinde ze af te matten en hen hun politieke motivatie te laten verliezen”, meldt de Guardian.

Een van de bedrijven die zwaar in de uitgelekte documenten is opgenomen, is het particuliere beveiligingsbedrijf C2i International, dat spionnen heeft ingezet namens Porsche en andere grote bedrijven om groepen milieuactivisten en mensen actief in campagnes tegen de oorlog tegen Irak te infiltreren.

Volgens The Guardian “tonen documenten aan dat C2i beweerde dat het ‘real-time intelligence-assets’ (daadwerkelijke actieve inlichtingenmiddelen) had in een reeks milieu-campagnes, waaronder Greenpeace, Friends of the Earth, lokale groene groepen in Oxford en ‘alle anti-luchtvaartgroepen’.”

In 2008 heeft C2i ook “zijn diensten aangeboden aan het vastgoedontwikkelingsbedrijf van Donald Trump, dat bezig was een enorme golfbaan en een hotel en appartementen op ecologisch kwetsbaar land in Schotland te ontwikkelen.” C2i waarschuwde Trump naar verluidt dat zijn bedrijf “bedreigd werd door een consortium van milieuactivisten”, maar het is onduidelijk of Trump C2i ook daadwerkelijk ingehuurd heeft.

In één geval, onthullen de gelekte documenten, bespiedde C2i – ingehuurd door Caterpillar – de familie van Rachel Corrie, die in 2003 was gedood na te zijn overreden door een Israëlische militaire bulldozer terwijl ze protesteerde tegen de vernietiging van Palestijnse huizen. De bulldozer is door Caterpillar vervaardigd en verkocht aan het Israëlische leger.

Zoals de Guardian meldt: “De familie van Corrie nam juridische stappen tegen Caterpillar, met de beschuldiging dat het bedrijf medeplichtig was aan oorlogsmisdaden door bulldozers naar de Israëliërs te exporteren, wetende dat ze zouden worden gebruikt om Palestijnse huizen te slopen.”

Slechts enkele dagen nadat Amerikaanse rechters de rechtszaak hadden afgewezen, sprak Corrie’s moeder tijdens een telefonische vergadering met leden van de campagne die de legale actie van het gezin  ondersteunen. C2i lijkt te hebben meegeluisterd en een verslag van het gesprek te hebben verkregen.

Nadat ze had gehoord dat haar gesprek was geïnfiltreerd door privé-spionnen, vertelde Corrie’s moeder Cindy de Guardian dat het ‘echt onsmakelijk’ is dat bedrijfsmedewerkers zouden liegen over hun identiteit om te luisteren naar een gesprek waarvan ze geloofden dat het alleen maar uit medestanders bestond.

Reagerend op de nieuw gelekte reeks documenten, beweerde auteur en milieuactivist Naomi Klein – die uitgebreid heeft geschreven over de wapenfeiten van de bedrijfshuurlingen – dat, gezien de enorme menselijke en ecologische wandaden die grote bedrijven hebben gepleegd, het niet verrassend is dat ze spionnen zouden inhuren om toezicht houden op diegenen die hun criminaliteit dreigen te ontmaskeren.

“Surveillance firms spied on campaign groups for big companies, leak shows” – Read this + think about all the human + environmental abuses, all the trillions lost to tax-dodging, that these companies have gotten away with. No wonder they fear our power. https://t.co/QfCepfzbyC
— Naomi Klein (@NaomiAKlein) December 12, 2017

(“beveiligingsbedrijven bespioneerden campagnegroepen voor grote bedrijven, toont lek aan” – Lees dit + denk na over alle wandaden tegen mensen en milieu, alle miljarden verloren aan belastingontduiking, waar deze bedrijven mee weg zijn gekomen. Geen wonder dat ze onze macht vrezen. https://t.co/QfCepfzbyC
– Naomi Klein (@NaomiAKlein) 12 december 2017)

————–

Aanvulling globalinfo;

In de berichtgeving over de gelekte documenten in The Guardian vallen veel meer details te lezen over de praktijken van verschillende bedrijven.

De Nederlandse onderzoeksjournaliste Eveline Lubbers schrijft hier al jaren over. Ze publiceerde twee boeken over ‘corporate crooks’ waarvan het eerste Battling Big Business, countering greenwash, front groups and other forms of corporate bullying ook in een Nederlandse vertaling is verschenen onder de titel Schone Schijn, Smerige Streken in Strijd tussen Burgers en Bedrijven.

Haar jongste boek, Secret Manoeuvres in the Dark (Corporate and Police Spying on Activists), Pluto Press 2012, is geschreven naar aanleiding van de ‘outing’ van Mark Kennedy, een man die langdurig voor de Britse politie heeft geïnfiltreerd in actiegroepen, en vervolgens ‘private’ is gegaan. Website:  https://secretmanoeuvres.org/