Andeslanden willen een ander EU-handelsakkoord

Dit stuk is door Alma de Walsche geschreven voor Mo*

Omstreden domeinen zijn landbouw, intellectuele eigendomsrechten, de dienstensector en buitenlandse investeringen. 
Hoewel de EU telkens weer benadrukt dat een associatieakkoord gaat over politieke integratie, ontwikkelingssamenwerking en handel, toch is het overduidelijk dat de EU enkel in handel geïnteresseerd is en dat deze akkoorden zuivere handelsakkoorden zijn, zo luidt de kritiek op het lopende proces. Bovendien, zo stelt het platform van ngo’s CAN-EU Alliance en RED CAN-EU, gaan de eisen die in deze akkoorden gesteld worden, verder dan de vrijhandelsakkoorden die de Andeslanden sloten met de VS, bijvoorbeeld op het vlak van intellectuele eigendomsrechten.

Meerkost
‘Zoals de voorstellen nu op tafel liggen, zou de bevolking van de Andeslanden het eerste slachtoffer worden van die nieuwe akkoorden,’ aldus de ngo’s. Het verdrag zou de bescherming van patenten van twintig jaar naar vijfentwintig willen brengen, wat een serieuze meerkost voor de consument betekent en een toegeving van de farmaceutische lobby, volgens Health Action International.
De EU zou ook erg protectionistisch blijven voor import van landbouwproducten uit de betrokken landen. Ook het gebrek aan transparantie over de onderhandelingen wekt frustraties. Bovendien, zo stellen de ngo’s, zou een verdrag tekenen met Colombia de goedkeuring betekenen van het beleid van Alvaro Uribe, waarvan internationaal geweten is dat dit systematisch de mensenrechten schendt en de vakbondsbeweging wil vernietigen. 

Huiswerk voor de Europarlementariërs 
Om hun kritiek kenbaar te maken, hielden de ngo’s woensdag voormiddag een actie aan de EU-instellingen. Vorige maandag overhandigden de ngo’s ook drie impactstudies aan twee Europarlementsleden, met name aan Bart Staes voor de groep van de Europese Groenen, en aan Paul-Emile Dupréz, vertegenwoordiger van Helmut Markov voor de groep van Verenigd Links.
Eén van de impactstudies onderzocht de potentiële gevolgen van de associatieakkoorden op het vlak van intellectuele eigendomsrechten. De EU-Commissie doet te veel toegevingen aan de farmaceutische industrie, een benadering die haaks staat op het ontwikkelingsbeleid dat de EU verkondigt.

 Het beleid over Intellectuele Eigendom kan niet losgekoppeld worden van de impact op de volksgezondheid, zo stelt de studie van Health Action International. De tweede impactstudie wijst op de concentratie van buitenlandse investeringen in enkele sectoren, vooral op vlak van ontginning van grondstoffen.
De Andeslanden boeten hierdoor niet alleen in aan soevereiniteit maar worden ook nog dieper verankerd in een onduurzaam ontwikkelingsmodel. De derde studie onderzoekt het effect van Europese investeringen in biobrandstoffen, die een bedreiging kunnen inhouden voor de voedselveiligheid van de regio. De EU kan onmogelijk dit soort akkoorden afsluiten, als ze werkelijk wil opkomen voor mensenrechten en duurzame ontwikkeling, vinden de ngo’s.

Uiteengespeeld
Bij de CAN – Comunidad Andina de Naciones- hoort eigenlijk ook Bolivia, maar omwille van meningsverschillen over onder meer het thema van culturele identiteit, is Bolivia uit de onderhandelingen gestapt. Die worden nu bilateraal verder gezet met de drie landen. Ook dit gegeven krijgt veel kritiek, omdat de EU zelf voortdurend benadrukt dat het aan integratie werkt, terwijl het in deze onderhandelingen het blok van landen uit elkaar heeft gespeeld.

Terwijl Europa druk uitoefent om zo snel mogelijk de onderhandelingen rond te krijgen, willen de Andeslanden geen slecht akkoord. Ze hebben immers ook jarenlang druk uitgeoefend om ALCA, het vrijhandelsverdrag van de VS met Zuid-Amerika, te verhinderen. Intussen wordt er wel een groeiend aantal handelsakkoorden afgesloten met China, dat met grote belangstelling en grote honger naar Latijns-Amerika’s grondstoffen kijkt.