Ga naar de inhoud

21/02: Voedsel uit West-Sahara en illegale Israëlische nederzettingen

21 febr, Wageningen: workshop voedselproductie West-Sahara en illegale Israëlische nederzettingen, en import EU, NL

6 min leestijd

(8 februari 2014) Op vrijdag 21 februari organiseert Supermacht een workshop over de productie van fruit en groente (en vis) in bezet West-Sahara (‘Made in Morocco’) en de illegale Israëlische nederzettingen (‘Made in Israel’). Frank Willems (WSRW) en Egbert Harmsen (docP) leggen uit welke gevolgen dit heeft voor de lokale bewoners en kleine boerenbedrijven, en hoe bestaande handelsverdragen en  Europees en Nederlands beleid in de hand werken dat deze producten hier in de supermarktschappen liggen. Ze geven ook aan wat zou er moeten veranderen en hoe we hieraan kunnen bijdragen.

Illegale Israëlische nederzettingen

In de Israëlische nederzettingen op de West Bank en Golan Hoogte worden onder meer groente en fruit geproduceerd en verwerkt. Van hieruit vindt export (‘Made in Israel’) plaats naar vooral de Europese Unie. De nederzettingen zijn volgens internationaal recht echter illegaal omdat de West Bank en Golan Hoogte buiten de zogenaamde Groene Lijn van 1967 liggen. Het is in feite Palestijns gebied, maar de Palestijnen boeren worden stelselmatig en in toenemende van hun land en waterbronnen verdreven met alle gevolgen van dien. Ondertussen verdienen tal van Israëlische bedrijven in de nederzettingen flink aan de export door de gunstige handelsvoorwaarden, en maken tal van samenwerkende buitenlandse bedrijven zich medeschuldig aan de mensenrechtenschendingen.

Palestijnse organisaties riepen vorig jaar op tot politieke actie om een eind te maken aan het voortgaande onrecht, de vernietiging van de Palestijnse landbouw, het onteigenen van boeren en de diefstal van de natuurlijke hulpbronnen. Politieke vooruitgang op Europees vlak is echter gegijzeld door zogenaamde vredesbespekingen en ‘oplossingen’ als herkomstregels worden masaal ontdoken. De politieke discussie in Nederland (over consumentenkeuze en beperking van voorkeursbehandeling) laaide in de zomer van 2013 even op, maar stroperigheid en een afwachtende houding leidden tot een nieuwe impasse. Wat is er nodig richting politiek en richting retail om een doorbraak te forceren?

West-Sahara

In weerwil van ruim 100 VN-resoluties en uitspraken van het Internationale Hof van Justitie gaat Marokko door met de bezetting van West-Sahara. Sinds 1975 plunderen Marokkaanse bedrijven daar onder militaire bescherming de rijke visgronden, de vruchtbare stukken land, de grondwatervoorraden en de rijke voorkomens van mineralen en ertsen. Een groot deel van de oorspronkelijke bevolking werd door bombardementen en repressie verdreven en belandde in vluchtelingenkampen in de woestijn. Beroofd van land en visgronden, in armoede en ondervoed, leerden ze daar te overleven met voedselhulp en door de aanleg van tuinen. Ondertussen zijn vele duizenden Marokkaanse kolonisten aangevoerd om als arbeider in bezet gebied te werken en tevens om een VN-plan voor een volksreferendum over de toekomst van het gebied te frustreren.

Op van de buitenwereld afgeschermde plantages en kassen worden groente en fruit geteeld, bestemd voor de export naar Europa. De agrarische productie is laatste jaren enorm toegenomen (evenals de uitputting van grondwatervoorraden), vooral in de regio Dakhla, in het zuidwesten van het bezette gebied. De opbrengst gaat ondermeer richting Europa. Het zijn de bedrijven van de Marokkaanse elite die er wel bij varen, evenals met hen samenwerkende buitenlandse bedrijven; de welvaart gaat in zijn geheel voorbij aan de oorspronkelijke bevolking.
De uitverkoop wordt verergerd door een recent landbouwverdrag tussen de EU en Marokko met allerlei voorkeursregelingen. Samen met zeer gebrekkige regelingen voor herkomstcontroles in Europa, werkt dit misbruik in de hand doordat producten afkomstig uit West-Sahara onterecht het label van ‘Made in Morocco’ krijgen. Wat moet er veranderen aan deze situatie en hoe kunnen politiek en retailers hierop worden aangesproken?

Workshop: De voedselproductie in West-Sahara en de illegale Israëlische nederzettingen (Nederlandstalig)

Sprekers: Egbert Harmsen (Diensten en Onderzoek Centrum Palestina) en Frank Willems (Western Sahara Resource Watch)
Moderator: Rob Bleijerveld (Supermacht.nl)
Tekst: “Nederlandse supermarkten verkopen groente- en fruit uit bezet West-Sahara (‘made in Morocco’) en de illegale Israëlische nederzettingen (‘made in Israel’). Dat heeft grote gevolgen voor de lokale bewoners en kleine boerenbedrijven. Hoe werken bestaande handelsverdragen en beleid in de EU en Nederland dit in de hand? Wat zou er moeten veranderen en hoe kunnen we hieraan bijdragen?
Wanneer: vrijdag 21 februari 2014 van 14:45 – 16:00 uur
Waar: (workshop A4) Oriongebouw (gebouw 103), Bronland 1, Campus Universiteit Wageningen.

Deze lezing vindt plaats in het kader van de Voedsel Anders Conferentie “Naar eerlijke en duurzame voedsel- en landbouwsystemen
Algemeen programma
Workshops-programma
Minilezingen-programma
Accomodatie
Aanmelden

Over de conferentie: “Steeds meer boeren, burgers, wetenschappers en maatschappelijke organisaties werken aan een eigentijdse, duurzame en eerlijke manier van voedsel produceren. Zij geven inhoud aan nieuwe relaties tussen boer en consument. Ze bieden creatieve, dynamische en diverse alternatieven voor een grootschalige, anonieme en geïndustrialiseerde voedselproductie en de groeiende invloed van multinationale ondernemingen. Wilt u leren, ervaren, meedenken, discussiëren over nieuwe en bereikbare vormen van voedsel en landbouw? Wilt u en helpen bruggen te slaan en meewerken aan een duurzamer en eerlijker voedsel- en landbouwsysteem? Kennismaken met duurzame (jonge) boeren? Geïnspireerd raken door innovatieve voorbeelden uit Nederland, Vlaanderen en het buitenland? Kom dan naar deze tweedaagse conferentie in Wageningen op 21 en 22 februari 2014!

Keynote speakers:
– Vandana Shiva, wetenschapper en activist (“spreekt op inspirerende wijze over de kracht van de beweging voor een eerlijke landbouw en de verlammende invloed van handel en monopolisering op de voedselketen“).
– Olivier de Schutter, VN rapporteur voor het Recht op Voedsel (“wijst op de knelpunten in ons voedselsysteem, de noodzakelijke aanpassingen en alternatieven op landbouwgebied elders in de wereld“).
– Pablo Tittonell, Farming Systems Ecology, Wageningen Universiteit (“laat zien dat de industriéle landbouw aan zijn eind is en dat agro-ecologie de toekomst heeft“).
– Hanny van Geel, La Via Campesina Europa, boerin (“benadrukt in dit internationale jaar van de familielandbouw het belang van kleine en middelgrote boeren, die wereldwijd zorgen voor driekwart van de wereldvoedselproductie“).

Met workshops, lezingen en discussies over onder meer: lokale voedsel netwerken, agroecologie, zaden en biodiversiteit, rechtvaardig handels- en landbouwbeleid, kringlooplandbouw, stadslandbouw, permacultuur, en landrechten.

Kosten: € 50 voor twee dagen (€ 25 voor studenten en lage inkomens), inclusief excursies en koffie/thee. (Lunch en diner ter plekke te bestellen)

Deze conferentie is een initiatief van het ‘Voedsel Anders’ Netwerk, en wordt ondersteund door: ActionAid, A SEED, BD-vereniging, Bionext, Boerenverstand, Both ENDS, Brabantse Milieu Federatie, Centrum voor Biologische Landbouw, CLM, Cordaid, ELPG, ETC, FIAN Nederland, Greenpeace, Hivos, ICCO, ILEIA, Louis Bolk Instituut, Milieudefensie, OtherWise, Oxfam Novib, Oxfam Solidarité, Platform Aarde Boer Consument , Stichting RUAF, Stichting Boerengroep, The Hunger Project, Transition Towns, Transnational Institute, Urgenda , Leerstoelgroep Rurale Sociologie en Leerstoelgroep Farming Systems Ecology WUR , Warmonderhof, Velt, Vredeseilanden, Wervel, Youth Food Movement

Meer lezen:
– “EU-Marokko handelsverdrag benadeelt boeren, landarbeiders en milieu, en legaliseert landroof in West-Sahara,” Supermacht, 29 februari 2012
– “Oproep aan supermarkten en groothandels: ‘Stop verkoop van producten uit illegale Israëlische nederzettingen’,” Supermacht, 29 april 2013
– “Vrij Nederland over West-Saharaanse bloedtomaten bij Albert Heijn,” Supermacht, 16 juli 2012
– “Israelische bezetting van de West-Bank: EU-richtlijnen en Nederlandse supermarktboycot,” 23 juli 2013
– “Boycot producten illegale nederzettingen Israël gaat ´ondergronds´, maar effectief douanetoezicht is noodzakelijk!,” Supermacht, 29 juli 2013

(Verkorte weblink: http://www.supermacht.nl/?p=3424)