Ga naar de inhoud

Zo Werkt Het Dus

Een artikel in de Volkskrant van dit weekend over de zakelijke belangen van de man van minister Schultz van Haegen zorgt voor de nodige ophef. Het bedrijf Kiwa waar de heer Schultz van Haegen belangen in heeft doet niet alleen zaken met het ministerie van zijn vrouw, maar dat ministerie  stelt ook de tarieven vast die Kiwa (als monopolist) bij derden voor verplichte keuringen in rekening kan brengen. Vooral het feit dat mevrouw Schultz van Haegen de belangen van haar man niet voor haar aantreden als minister aan toenmalig formateur Rutte heeft gemeld leidt tot opschudding in en rond den Haag.

3 min leestijd
austerity1

(Oorspronkelijk verschenen op konfrontatie.nl)
 
Maar veel interessanter dan deze belangenverstrengeling in huize Schultz van Haegen – Maas Geesteranus en de vraag of Rutte daar nu wel of niet van af wist is het verhaal dat hier achter steekt. Het verhaal waaruit blijkt hoe mannen als Schultz van Haegen en zijn vrinden miljoenen hebben verdiend aan de privatisering van een overheidsbedrijf.
 
Dat ging – zo valt  in de Volkskant te lezen – zo: er was eens een overheidsdienst met de naam Keurings Instituut voor Waterleiding Artikelen (Kiwa), in 1948 opgericht door de waterleidingsbedrijven. In 2005 werd – in het kader van de golf van privatisering en marktwerking – besloten dat Kiwa geprivatiseerd moest worden. Een van de directeuren van Kiwa, Paul Hesseling had een vrindje dat daar wel bij kon helpen. Dat was Haro Schultz van Haegen, partner bij een adviesbureau gespecialiseerd in ‘privat equity, fusies en overnames’.
 
Samen met de andere directeur van Kiwa, Bouke Meekma wisten ze het zo te regelen dat Meekma, Hesseling en Schultz van Haegen in flink deel van de aandelen van Kiwa in handen kregen waarmee ze miljoenen verdienden. Volgens de Volkskrant is de winst voor Meekma en Hesseling inmiddels 15 miljoen per persoon en kan de komende jaren oplopen tot 30 of 50 miljoen. Schultz van Haegen heeft volgens de Volkskrant zo’n 3 miljoen verdiend met deze operatie.
Die miljoenen moesten natuurlijk ergens vandaan komen, en uit het artikel blijkt  dat  dit onder andere is uit de hoge tarieven die Kiwa als monopolist aan haar klanten mag door berekenen voor verplichte keuringen. Die dat ongetwijfeld vervolgens doorberekenen aan de consumenten.
 
Het interessante is dat dit soort praktijken pas in de publiciteit komen als ‘bijvangst’ van journalistiek graafwerk naar iets anders; in dit geval de belangenverstrengeling van het paar  Schultz van Haegen – Maas Geesteranus. Of het komt boven tafel als het op een drama uitloopt zoals bij de onderwijskoepel Amarantis, de woningcorporatie Vestia en dergelijke. Bij verder onderzoek blijkt dan meestal dat dergelijke praktijken in de hele sector gebruikelijk zijn, maar het zijn alleen de graaiers die hun zaken slecht geregeld hebben of die hun hand overspeeld hebben, die in het beklaagdenbankje terecht komen. De grote meerderheid die het slim speelt of iets meer geluk heeft is spekkoper.
We kennen allemaal de verhalen van de privatiseringen in Rusland na het ineenstorten van de Sovjet Unie en hoe voormalige directeuren van staatsbedrijven en hun vrienden daar schat en schatrijk van zijn geworden. In Nederland heeft de privatisering van overheidsdiensten op kleinere schaal het zelfde effect gehad. Zo werkt het dus.
 
Dit verhaal werpt ook een ander licht op de uitspraak van werkgeversvoorzitter Bernard Wientjes een dag eerder. Hij pleitte er toen voor om niet nog zes miljard te bezuinigen, maar in plaats daarvan het nationale tafelzilver waaronder de genationaliseerde ABN-AMRO van de hand te doen. In verschillende commentaren werd er als reactie hierop  opgemerkt dat dit wel een heel slecht plan is omdat ABN-AMRO nu hooguit 13 miljard zal opbrengen, terwijl Wouter Bos daar indertijd 32 miljarden voor heeft betaald. Maar wie zo redeneert begrijpt het niet. Het is Wientjes en de rest van ondernemersland niet te doen om de overheidsfinanciën. Waar het hen om gaat is het creëren van kansen voor het bedrijfsleven. Privatiseren is altijd een kans, als het mis gaat draait de gemeenschap op voor de kosten en als het goed gaat kunnen ondernemers hun zaken vullen. Zo werkt het dus.