WTO-zip (wekelijks Cancún) nr. 25

WTO-ZIP-(wekelijks Cancún) NUMMER 25

Nieuwsbrief over ontwikkelingen rondom Wereld Handels Organisatie WTO. De wekelijkse uitgave is een initiatief van De Werkgroep Globalisering Delft-Den Haag en XminY Solidariteitsfonds. Aan dit bulletin hebben meegewerkt: Rob Bleyerveld, Martin Hulsing , Kees Stad, Robin van Stokrom.
WTO-zip zal in de aanloop naar Cancún wekelijks verschijnen. De deadine is op maandag. Heb je copy, mededelingen of reacties, stuur deze dan naar:

Ook te lezen (en meer) op de websites https://www.globalinfo.nl en http://www.stelling.nl/trouble/zip/

INHOUD:

A) Overzicht tegenactiviteiten in Cancún
B) Tien goede redenen om je tegen de WTO te verzetten
C) Bové roept op tot anti-WTO demonstraties
D) WTO: onderlinge afspraken tussen VS en EU
E) Info-avond over Landbouw en WTO

Mededeling vooraf: Bij het verzenden van de vorige WTO-Zip (nr. 24) blijkt een stuk te zijn weggevallen. Hoofdstuk 4) (Over de Eerst ministeriele concepttekst voor Cancún) is daardoor incompleet verstuurd. U kunt de integrale tekst teruglezen op: https://www.globalinfo.nl/article/articleview/180/1/2/

********************

A)
2. Overzicht tegenactiviteiten in Cancún(Robin van Stokrom)

Tijdens de WTO-Conferentie in Cancún nemen verschillende bewegingen en organisaties die zich met andersglobalisering bezighouden het initiatief voor talloze acties, fora, debatten en presentaties. Zo is er een vrouwenforum, zijn er veel protesten, demonstraties en debatten door het People\’s Forum, zijn er een International Fair Trade Fair en boerenbijeenkomsten.

* Vrouwenforum over vrouwenrechten en handel

In Cancún discussiëren meerdere vrouwengroepen op 8 en 9 september over de effecten die handelsverdragen hebben op rechten van vrouwen. Dit vrouwenforum wordt georganiseerd door groepen en netwerken uit Latijns-Amerika en is onderdeel van het grotere en bredere \”the People\’s Forum for an Alternative to the WTO.\”

In hun oproep stellen de organiserende vrouwen dat de liberale orde en haar macro-economische politiek, die over de ruggen van gewone mensen wordt doorgedrukt, een \”permanente commerciële oorlog\” veroorzaakt. \”Dit draagt bij tot de verzwakking van de positie van vrouwen omdat handelsregimes van de WTO vrouwrechten vooral zien als iets dat verhandelbaar is.\” Het doel van het forum is om netwerken tussen vrouwengroepen over de wereld te verbeteren, als middel \”om onze mogelijkheden en capaciteiten om te mobiliseren te verbeteren.\”

Voor meer informatie:

* People\’s Forum for an Alternative to the WTO

Het People\’s Forum is een overkoepelend forum van werkgroepen die voorbereidingen treffen voor acties en debatten die in Cancún tijdens de WTO-Conferentie plaatsvinden. Elke dag tussen dinsdag 9 en zondag 14 september heeft haar eigen thema. Zaterdag 13 september is er een grote anti-WTO demonstratie. De meeste anti-WTO groepen zijn hierbij betrokken.

Op 9 en 10 september is er debat over landbouw en \”Violence and Trade\”. Op 11 september wordt er in het forum gesproken over de privatiseringen van publieke voorzieningen die de rijke landen graag opgenomen zien in het GATS-verdrag. Ook is deze dag uitgeroepen tot een internationale rouwdag \”to protest in memory of victims of war, military terrorism and economic violence\”. Zaterdag 13 september is er een grote demonstratie tegen de WTO onder de titel \”tegen militaire en economische oorlogen.\” \’s Avonds is er de verklaring \”of our victory over the WTO.\”

In de werkgroepen is er volop discussie over een aantal strategische en praktische kwesties. Zo vragen de deelnemers zich af hoe ze ervoor kunnen zorgen dat demonstraties niet gecriminaliseerd worden door de Mexicaanse staat. Als de politie toch begint te rellen en geweld gebruikt, of als er iets opeens verboden wordt, dan zal het Forum niet alleen de Mexicaance politiek verantwoordeljk houden, maar ook de WTO-delegatieleden. Belangrijk is ook dat politieprovocateurs en \”trouble-makers\” niet met de vreedzaam-bedoelde demonstraties geassocieerd worden.

Ook vraagt men zich in de werkgroepen af hoe ze ervoor kunnen zorgen dat media niet, zoals vaak gebeurt, negatief over de protesten berichten, maar dat zij ook oog zullen hebben voor de alternatieven en boodschappen die de honderden participerende groepen hebben. Ze verwachten ongeveer tienduizend bezoekers tijdens het People\’s Forum. Voor de grote demonstratie verwachten ze dertigduizend mensen.

Voor meer informatie: http://www.emg.org.za/
Klik op \’Governance\’, daarna op \’Trade & WTO\’. En in de tekst met de kop \’Civil society activities in Cancun\’ klikken op \’provisional programme\’. Dan kun je het volgende Worddocument downloaden:
http://www.emg.org.za/Documents/CancúnActivites2.doc

* Met Heinrich Boll naar een nieuwe consensus

Ook de Heinrich Boll Foundation is van de partij in Cancún. Deze stichting is verbonden aan de Groenen in Duitsland, de partij van Joschka Fischer die met de sociaal-democratische SDP van premier Schröder de regering van Duitsland vormt. Tijdens de Cancún Conferentie houdt de Heinrich Boll Foundation gesloten diners (\”on invitation only\”) en een open conferentie.

De conferentie die ze organiseert kent een aantal \”hoge gasten\”. Zo zullen de Duitse minister Künast en Commissaris Fischler van de EU praten over de relatie tussen WTO-liberaliseringen in landbouw, genetisch gemanipuleerde producten en het wereldvoedselprobleem. Tijdens andere dagen wordt er gediscussieerd over privatisering van watervoorzieningen, de GATS en het verband tussen man/vrouw relaties (gender) en wereldwijde handel zoals de WTO dat graag ziet.

Daarnaast wordt er gedebateerd over \”de verborgen kosten van de internationale handel\” en over de relatie tussen milieu en handel. Hierbij staan de schrikbarende gevolgen centraal die vooral de mechanismen van het vrijhandelsverdrag NAFTA hebben gehad op het gebied van bescherming van milieu. De invloed daarvan gaat zelfs verder dan die van de dispuutmechanismen van de WTO.

Dinner debates

De Heinrich Boll Foundation organiseert een serie van vijf \”dinner debates\”. Het is bedoeld \”om in een rustige en besloten ambiance\” de belangrijkste onderwerpen van de Cancún WTO-conferentie te bespreken, met belangrijke vertegenwoordigers van verschillende regeringen, internationale politieke organisaties, als de Verenigde naties, de WTO en Wereldbank, maatschappelijke organisaties zoals NGO\’s en vakbonden en belangrijke zakenlui.

Het idee is om hiermee tot een \”nieuwe consensus\” te komen voor de onderhandelingen, in de toekomst en tijdens Cancún. Tijdens het eten en de debatten kunnen ze gezamenlijk \”openlijk discussieren over de tegenstrijdige meningen, leren van elkaars benaderingen en perspectieven, en tot nieuwe startpunten komen op basis waarvan de onderhandelingen kunnen beginnen in Cancún en in de toekomst.\”

Zo zal er gepraat worden over het investeringsverdrag (\”een nieuwe MAI of oplossing voor de armoede?\”), hoe handel \”eerlijk\” gemaakt kan worden en wordt er tevens gebabbeld over de relatie tussen de internationale milieuverdragen en de WTO-verdragen (\”Hebben WTO-verdragen voorrang op milieuverdragen van de Verenigde Naties?\”).

Buitenstaanders zullen er niet achterkomen wat er precies besproken is en wie de gasten zijn bij de besloten tafelgesprekken. Dit blijft geheim, meldt de Heinrich Boll Foundation op haar website. Alleen de namen van hen die een voordracht geven, worden vrijgegeven. \”Meddling is the only way to stay relevant\”, aldus de beroemde schrijver Heinrich Boll die in 1985 overleed.

Meer informatie:
Spaans: http://www.Cancún2003.org/
Engels: http://www.Cancún2003.org/en/nav/

* International Fair Trade Fair

Slechts drie busstops van het WTO-conferentieoord verwijderd bevindt zich in Cancún een groot paviljoen met airconditioning, waar een \”International Fair Trade Fair\” zal plaatsvinden. Ook zijn er forumdebatten. De markt en het forum moeten een impuls vormen voor de handel in Fair Trade producten, vooral in Latijns-Amerika.

Naast discussies en debatten tijdens het forum, zijn er talloze stalletjes van maatschappelijke organisaties, boerenorganisaties, ontwikkelingsorganisaties en \”eerlijke handel\”-bedrijven. Het paviljoen is een zogenoemde \”indoor-market\” en een openbaar strand is op loopafstand…

Onderdeel van de informatiemarkt is de \”Fair Trade Strategy of the Americas Forum\”. Dit forum is voor de organisatie een zeldzame mogelijkheid om groepen van boeren en ambachtslieden, NGO\’s, organisaties die voorzien in het labellen van de producten (zoals Fair Trade en Max Havelaar), ondernemingen en regeringen, als ook vertegenwoordigers van internationale politieke organisaties samen te brengen. Het forum zoekt naar nieuwe marktmogelijkheden voor uitbreiding van het Fair Trade systeem, vooral in landen in het Amerikaanse continent.

De International Fair Trade Fair wordt gefinancierd door onder andere Oxfam, de Canadian International Development Agency (CIDA), de Ford Foundation en de Swiss Secretariat for Economic Affairs (SECO). De organisatie is in handen van Comercio Justo Mexico, Oxfam, Equiterre, Institute for Agriculture and Trade Policy en Gerster Consulting.

Meer informatie: http://www.fairtradeexpo.org/

* Boeren wereldwijd: \\\”WTO out of agriculture!\\\”

In Cancún zullen duizenden boeren aanwezig zijn. Zij vinden dat de WTO niets te vertellen heeft over de landbouw. Voor woensdag 10 september roept het overkoepelend forum van boerenorganisaties in Cancún op voor een \”Internationale boerenmars voor boerenrechten en voedselsoevereiniteit\”. Tijdens het People\’s Forum van 11 tot 14 september is er speciale aandacht voor de landbouw en boerenstrijd. Maar van 8 tot 11 september wordt er ook een speciaal Boerenforum gehouden in Cancún, the International Peasant Forum.

De oproep hiervoor is van Via Campesina, een internationale grassroots boerenorganisatie. Onderhandelingen over de landbouw bepalen de resultaten van de Cancún Conferentie en zullen als wisselgeld gebruikt worden door de EU en VS om meer toezeggingen van armere landen te krijgen. \”Landbouw is een handelsproduct geworden wat tijdens de WTO-onderhandelingen gebruikt wordt om de andere punten op de agenda zoals investeringen, concurrentie en aanbestedingen er doorheen te krijgen\”.

\”WTO out of agriculture! Take Food out of the WTO! No Patents on life forms!\”, stelt Via Campesina in haar oproep. Westerse bedrijven zullen door de WTO meer controle en macht krijgen over mondiale handel in landbouwproducten. \”Ze zullen voedselmarkten overspoelen met landbouwproducten en de prijzen doen dalen, tot lager dan de prijs van productie. Dat is in strijd met de voedselsoevereiniteit. Door de intellectuele eigendomsrechten kunnen deze bedrijven zich de biologische hulpbronnen toeëigenen, net zoals ze dit kunnen doen met traditionele kennis van lokale boeren en inheemse gemeenschappen.

De boeren roepen daarom alle boerenorganisaties, boeren, inheemse groepen, vissers, migranten, landloze boeren en plattelandsvrouwen, en alle maatschappelijke organisaties op om te mobiliseren tegen de WTO onderhandelingen in Cancún.

Meer informatie:
http://www.viacampesina.org/IMG/_article_PDF/article_228.pdf

***********************************

B) Tien goede redenen om je tegen de Wereld Handels Organisatie WTO te verzetten
(Tekst van Actie Overleg Cancún)

Dit stuk staat als apart artikel op de website en wel hier

***********************

C) Bové roept op tot anti-WTO demonstraties
(Door Rob Bleyerveld en Kees Stad)

Afgelopen zondag riep José Bové duizenden tegenstanders van globalisering op om begin september anti-WTO demonstraties te houden. \”We moeten de straat op om overal aktie te ondernemen tegen de hoofdkwartieren van WTO en multinationale ondernemingen\”. Massale mobilisatie is volgens hem nodig om de WTO-top te helpen mislukken. \\\”We moeten de 146 lidstaten onder burgerarrest brengen zodat ze geen akkoord kunnen tekenen in Cancún\\\”.

Bové was een van de sprekers tijdens een massale driedaagse bijeenkomst in Milau, in het Zuidfranse Larzac. Naast de WTO kwamen ook diverse andere thema\\\’s aan de orde zoals strijd voor vrede, anti-kernenergie beweging, sociale strijd in Frankrijk…. Door de grote opkomst (tussen 150 en 350.000 deelnemers) en het ruime programma-aanbod (behalve speeches en debatten ook vele concerten en films) wordt dit festival in de pers vergeleken met het Woodstock-festival van 1969.

Het actie- en discussieweekend dat de Franse boerenorganisatie Confederation Paysanne in Millau in de Larzac georganiseerd heeft, is volledig uit zijn voegen gebarsten. In goede zin dan. Zo\\\’n 200.000 mensen bevonden zich op zaterdagmiddag in het stadje. Dat was twee keer zoveel als de meest optimistische inschatting was geweest. Mensen die nog toe kwamen stromen werden in een straal van 50 km. om Millau door de politie tegengehouden en teruggestuurd omdat er niemand meer bij kon.
Een van de voornaamste sprekers in Millau was de besnorde bajesklant José Bové, die nog maar kort geleden door een rechter in voorwaardelijke vrijheid was gesteld. Hij was tot 10 maanden gevangenisstraf veroordeeld wegens betrokkenheid bij het rooien van genetisch gemanipuleerde gewassen. Bové\\\’s organisatie De Conf verzet zich hevig tegen wat zij noemen \\\”industrialisering van de landbouw\\\”. Tegelijkertijd voeren ze – anders dan de meest westerse boerenorganisaties – solidariteit met boeren in de Derde Wereld hoog in het vaandel.

Hoofdonderwerp van de bijeenkomst van Larzac is de komende vergadering van de Wereldhandelsorganisatie WTO in Cancun Mexico, komende september, waartegen Bové ongemeen hard uithaalde. De bijeenkomst in Millau was gepland toen twee jaar geleden negen boerenactivisten, waaronder Bové, in dezelfde plaats berecht werden omdat ze een McDonalds in aanbouw hadden helpen ontmantelen (uit protest tegen het besluit van de WTO dat de EU gedwongen zou moeten worden om Amerikaans vlees dat met groeihormoon geproduceerd was te aanvaarden). Toen kwamen er 50.000 mensen naar het stadje om solidariteit te betuigen. Zie voor meer informatie over het programma in Millau: http://www.monde-solidaire.org/larzac-2003/ Actuele info is vooral te volgen op http://nantes.indymedia.org/
Bron: Bové calls for anti-WTO demos ahead of Cancun Summit (AFP, 10 augustus 2003)

********************************

D) WTO: onderlinge afspraken tussen VS en EU
(door Martin Hulsing)
Brinkhorst erkent gebrek aan democratische besluitvorming
“Maar het is nu even nodig”

In minder dan een maand is er weer een WTO-top in het Mexicaanse Cancún. De afgelopen jaren is de verslaggeving in de media van teleurstellende kwaliteit geweest. Weinig informatie, en veel slogans over het “helpen van de arme landen.”
Wat er voor deze vijfde ministeriële conferentie allemaal op het spel staat is nog volstrekt onduidelijk, althans afgaande op wat er over verschenen is in de Nederlandse media. Alleen NRC had tot op heden een opmerkelijk berichtje.

“We moeten niet in een situatie verkeren waarin we elkaar de zwarte piet toespelen,” het zijn de woorden van minister Brinkhorst van Economische Zaken, die namens de Europese Commissie de rol als vice-voorzitter van de conferentie heeft. NRC legt duidelijk uit wat Brinkhorst precies bedoelt in de kop boven het artikel: “EU en VS moeten op één lijn” (NRC, 2 augustus 2003). Ook over de gevolgen van deze insteek laat Brinkhorst geen twijfel bestaan, met het citaat dat waarschijnlijk nu al het meest typerende zal zijn voor de gang binnen deze WTO-top: “Ik weet dat het ambivalent is omdat de WTO uit 146 leden bestaat en dus Europa en de VS niet zouden mogen domineren. Maar nu is het even noodzaak.”

Oftewel, democratische besluitvorming is prima zolang we onze zin krijgen, anders maken we gebruik van de meer “ambivalente” methoden. Merk op dat alleen de regeringsafgevaardigden van de rest van de wereld buiten spel worden gezet. De rest van de wereldbevolking is totaal geen issue. Wat weet bijvoorbeeld de gemiddelde Nederlandse burger van wat er in de WTO besproken wordt behalve dat het gaat over de “verdere liberalisering van de wereldhandel” en soortgelijke algemene kreten. Ook in dit NRC artikel wordt ons uitgelegd dat het doel is om de “wereldeconomie weer een zet in de goede richting te geven.” Dit zullen we althans maar moeten geloven. De meesten van ons weten er geen snars van af. En als de komende weken de kranten bol staan over het “helpen van de arme landen”, dan zal er geen journalist zijn die het vreemd vindt dat juist die arme landen bij voorbaat al worden buitengesloten van de serieuze besluitvorming.
Het komt er op neer dat vrijwel niemand weet wat er wordt besproken bij de onderhandelingen, die zich grotendeels afspelen achter gesloten deuren. De wijze waarop deze handelsverdragen tot stand komen, is een voorproefje van de toekomst als de markt gaat bepalen hoe de wereld eruit zal zien, in plaats van allerlei verouderde democratische instituten. Er zal bijvoorbeelden in Cancún worden geprobeerd om de “handel in diensten” (GATS) verder te bevorderen. Diensten zijn zo\\\\\\\’n beetje alle zaken die in handen van de overheid zijn, zoals gezondheidszorg, onderwijs, sociale zorg, post, water, openbaar vervoer, enzovoorts. Zolang deze diensten in handen van de overheid zijn, is het mogelijk daar op democratische wijze invloed op uit te oefenen. Volgens de GATS moeten deze diensten worden overgedragen aan het bedrijfsleven, hetgeen feitelijk betekent dat ze worden onttrokken aan democratische besluitvorming. Het geleuter over de prijs van een treinkaartje is wel het minste dat te verwachten is, zoals blijkt uit tientallen gevallen van privatisering in de Derde Wereld.

Hier en daar wordt er wel verslag gedaan door de Nederlandse media van de nadelige gevolgen van privatisering, maar op de één of andere wijze lijkt dat helemaal niets te maken te hebben met de WTO. En dat is nu net het probleem.

**********************

E) Informatie-avond over Landbouw en de WTO

Informatieavond over Landbouw en Globalisering

Donderdagavond 14 augustus, 20.00 uur
In: Het Lab, Jodenbreestraat 24 Amsterdam

Ter ere van de komende top van de Wereldhandelsorganisatie WTO, in september in het Mexicaanse Cancún, wordt in actiewerkplaats Het Lab elke donderdagavond een informatieve bijeenkomst georganiseerd.

Op donderdag 14 augustus zal het centrale onderwerp Landbouw zijn. Dat thema zal de conferentie van Cancún immers gaan beheersen. Op de agenda staan maatregelen die een verdere liberalisering van de internationale handel in landbouwprodukten mogelijk moeten maken. Dit zal vergaande gevolgen hebben voor de situatie van boeren in de EU en de VS, wiens positie door allerhande subsidieregelingen en tarieven altijd zwaar is beschermd. Dit heeft ervoor gezorgd dat boeren in armere landen niet of nauwelijks konden exporteren naar het Westen en in eigen land Westerse landbouwprodukten gedumpt zagen worden. Liberalisering op landbouwgebied wordt dan ook gepresenteerd als een maatregel die arme boeren ten goede zou kunnen komen.

Alternatieve boerenorganisaties waarschuwen er echter voor dat een ontwikkeling van steeds meer productie voor de export, vooral de grote producenten en voedselmultinationals in de kaart zal spelen. Kleine boeren zouden er weinig aan hebben, of er zelfs hoofdzakelijk schadelijke gevolgen van ondervinden. In Europa zou het daarnaast betekenen dat de landbouw grotendeels de nek omgedraaid wordt, met alle gevolgen voor het milieu en de voedselzekerheid.

Maar hoe zou het dan wel moeten? Als \\\\\\\’experts\\\\\\\’ hebben we donderdagavond twee gasten: Donald Pols, mede-auteur van het recent verschenen boekje \\\\\\\’Landbouw en Globalisering in Nederland\\\\\\\’ (zie www.xminy.nl voor details).
En Pieter Smit, onderzoeker/publicist met jarenlange ervaring met positie van kleine boeren in Afrika.

(Volgende WTO-info-avonden zullen gaan over:
21 augustus: Investeringen
28 augustus: De wankele fundamenten van vrijhandel
4 september: De Nederlandse delegatie voor Cancún)