Ga naar de inhoud

WTO-Zip nr. 58, 22 september 2005

De zomer overleefd, WTO-top in aantocht, en meer nieuws uit de krochten der macht.

37 min leestijd
Placeholder image

Redactioneel

Het was eind juli spannend met die WTO. Zou het lukken om met de July Approximations een voorschot te nemen op de inhoud van de 6e Ministerstop in Hong Kong. Helaas voor scheidend voorzitter Panitchpakdi bleef de impasse bestaan. Dat wordt hard aanpoten tot december voor Lamy, senior advisors en gedelegeerden! En een drukke tijd voor de lobbyisten, activisten en andere WTO-critici…
In deze wederom volle ZIP onder meer een terugblik op de ontwikkelingen eind juli en een eerste blik in de keuken van Lamy. Verder een voorproefje van een aktieweek tegen de WTO in oktober en een tweetal petities om te ondertekenen.

Een opmerkelijk bericht uit een andere krant: De Metro van 9 september meldt dat een busmaatschappij uit Lotharingen Franse arbeidsters aanklaagt omdat ze sinds kort van en naar werk gaan carpoolen (voorheen gingen de dames steeds met de bus). Op het internet kon ik helaas geen achtergrondinformatie vinden, maar als het gaat om een eigen initiatief van de arbeidsters dan is het toch de vraag wat nou eigenlijk de definitie van publieke diensten is…

Veel leesplezier, Rob Bleijerveld

INHOUD:

A)’July Approximations 2005′ van de baan

Op 29 juli deelde scheidend WTO-voorzitter Panitchpakdi mee dat er geen basis is voor de vaststelling van de beoogde ‘July Approximations’. Hij omschreef de stand van zaken in de Doha Ontwikkelings Ronde als “teleurstellend maar niet rampzalig”. Een vrijhandelsakkoord in december behoort volgens hem nog steeds tot de mogelijkheden. Hier een verslag van de impasse waarin de WTO verkeert en van de kritiek van maatschappelijke groepen en sociale bewegingen op de gang van zaken bij de handelsorganisatie.

B) Lamy zet er na zomerreces flink de wind onder
VS en EU blijven voortgang van agenda bepalen

Na het zomerreces en de mislukte poging om de ‘July Approximations’ vast te stellen, is het WTO-proces in volle vaart hervat. De kersverse voorzitter Lamy dringt aan op daadkracht van de lidstaten en vraagt een grote inspanning van delegaties en WTO-staf. Zijn regiem zal het WTO-proces echter niet wezenlijk veranderen: de VS en de EU geven hun bevoorrechte positie niet op en de G20-top accepteert de speciale status die hen verleend wordt.

C) Europese Unie mede schuldig aan mislukken WTO onderhandelingen Genève
Persbericht Coalitie voor Eerlijke Handel van 29 juli 2005

D) WTO-deadlock niet slecht voor ontwikkeling
Persbericht GATS-Platform en XminY Solidariteitsfonds van 28 juli 2005

E) EU laat ontwikkelingsperspectief varen in GATS
Update van GATS-platform van 29 juli 2005

F) Petitie en oproep voor internationale akties tegen dienstenakkoord GATS en tegen de privatisering van basisvoorzieningen (19 oktober en 14 december)

Een 70-tal Aziatische organisaties en sociale bewegingen roept organisaties elders in de wereld op om de petitie te ondertekenen en te verspreiden. En om deel te nemen aan de aktiedagen tegen de WTO: 19 oktober (rond de zitting van de Algemene Raad van de WTO in Genève) en 14 december (6e Ministeriële Conferentie in Hong Kong).

G) Petitie van parlementariërs met betrekking tot de landbouwvoorstellen
in de WTO

Een groot aantal parlementariërs, boerenorganisaties en maatschappelijke organisaties wereldwijd vraagt parlemenariërs (maar ook maatschappelijke organisaties) om deze petitie te ondertekenen. Het betreft een open brief aan de voorzitter van de Landbouwraad, getiteld “Elke natie zou het recht moeten hebben haar landbouw te beschermen”.

H) Oproep voor internationale demonstratie en aktiedagen in Genève tegen de WTO (van 17 tot en met 21 oktober)

De Geneva People’s Alliance roept vakbonden, NGO’s en sociale bewegingen op mee te doen aan een aktieweek tegen de ondernemersagenda van de WTO. Tijdens deze week wordt een internationale demonstratie gehouden in Genève op 15 oktober en zal een ‘observatorium’ zijn (17 tm 21 oktober) van waaruit de onderhandelingen gevolgd worden, gelobbyd wordt en symbolische akties gehouden zullen worden.

I) 1 oktober: 3e Dag der Alternatieven over de machtsvraag Nederlandse anders-globalisten doorbreken laatste taboe

Op 1 oktober 2005 organiseren XminY Solidariteitsfonds en Voor de Verandering voor de derde keer de Dag van Alternatieven. Dit maal staat het laatste taboe in de wereld van de anders-globalisten, de machtsvraag, centraal. Met inleiding van Yash Tandon, directeur van het South Centre en voormalig vertegenwoordiger van Zimbabwe en Uganda bij de WTO.

J) Publiek debat: ‘Afrika en globalisering – de groeiende controverse rond Economic Partnership Agreements’

Op 30 september gaan Yash Tandon en Kris Douma in Felix Meritis in debat over Globalisering, Afrika en EPA’s. Andersglobalisten, Afrikakenners, WTO-Conferentie-gangers en -niet-gangers, ontwikkelings-deskundigen, journalisten – iedereen wordt van harte uitgenodigd deel te nemen aan het debat.

K) Mag het licht uit?
Of waarom vakbonden, milieubeweging en hulporganisaties zich beter moeten verdiepen in de olie- en gasmarkt.

Een drastische stijgende energierekening en achterblijvende economische groei die banen kost, de roep om meer kernenergie en steenkolencentrales, oplopende geopolitieke spanningen rond vindplaatsen van olie en gas, regenwoud en kleine boeren die plaats moeten maken voor plantages van soja en palmolie ten behoeve van ‘groene’ energieproductie… Deze ontwikkelingen hebben een gemeenschappelijke oorzaak: de wereldwijde productie van olie en gas blijft steeds meer achter bij de vraag. Het wordt hoog tijd dat sociale bewegingen en maatschappelijke organisaties een antwoord formuleren op deze problemen en de bijbehorende dilemma’s aankaarten.

L) Onderhandelingen vrijhandelsverdrag tussen EU-Mercosur weer op gang

De EU en Mercosur zijn begin september overeengekomen om hun besprekingen over een groot gezamenlijk handelsblok voort te zetten tot in 2006. In het duitse tijdschrift Lateinamerika Nachrichten van juli/augustus 2005 beschrijft Sandra Schuster waarom het goed was dat de besprekingen in oktober 2004 in het slop raakten.

A)’July Approximations 2005′ van de baan
(door Rob Bleijerveld)

Op 29 juli deelde scheidend WTO-voorzitter Panitchpakdi mee dat er geen basis is voor de vaststelling van de beoogde ‘July Approximations’. Hij omschreef de stand van zaken in de Doha Ontwikkelings Ronde als “teleurstellend maar niet rampzalig”. Een vrijhandelsakkoord in december behoort volgens hem nog steeds tot de mogelijkheden. Hier een verslag van de impasse waarin de WTO verkeert en van de kritiek van maatschappelijke groepen en sociale bewegingen op de gang van zaken bij de handelsorganisatie.

29 Juli Genève: tweede zittingsdag van de laatste Algemene Raadsvergadering voor het zomerreces. Scheidend WTO-voorzitter Panitchpakdi deelt de WTO-lidstaten mee dat de handelsbesprekingen vastgelopen zijn. Er is geen basis voor de vaststelling van de beoogde ‘July Approximations’ [1]. Deze conclusie was de dag ervoor al getrokken tijdens de evaluatiebijeenkomst van het Trade Negotiation Committee waar de voorzitters van de verschillende onderhandelingsgroepen rapporteerden over de laatste informele onderhandelingen. Panitchpakdi omschrijft de stand van zaken in de Doha Ontwikkelings Ronde als “teleurstellend maar niet rampzalig”. “We are finishing the intensive work this month without major breakthroughs but with a much sharper sense of the key issues for urgent decision and the links between them,” aldus de voorzitter [2]. Het bereiken van een vrijhandelsakkoord in december behoort volgens hem nog steeds tot de mogelijkheden, hoewel er dan wel snel (half oktober) belangrijke politieke spijkers-met-koppen geslagen dienen te worden [3]. Zo moeten de lidstaten op NAMA-gebied zo spoedig mogelijk “een balans vinden tussen ambitie en flexibiliteit door zo veel mogelijk te gaan concretiseren met cijfers en over te gaan tot echte onderhandelingen en tradeoffs” [1].

Sleutelpositie Landbouwdossier

Eens te meer bleek dat vooruitgang in de Doha Ronde niet kan zonder doorbraken op het gebied van Landbouw. Zo voelde voorzitter Johannesson van de NAMA-onderhandelingsgroep zich eind juli genoodzaakt om de besprekingen in zijn groep op te schorten in afwachting van vooruitgang in de Landbouw-onderhandelingen (De NAMA-groep lag inmiddels al ruim achter op schema). Ook bij de GATS-onderhandelingsen was sprake van ernstige stagnatie. Een aantal lidstaten wil op beide terreinen geen verdergaande toezeggingen doen zolang de rijke staten niet daadwerkelijk bereid zijn bindende afspraken te maken over afbouw/stopzetting van hun landbouwsubsidies en -kredieten.
Het belang van een ‘first approximation’-deal op Landbouwgbied wordt versterkt door de laksheid van de meeste lidstaten om haast te maken met het daadwerkelijk tegemoetkomen aan de aloude eisen van Minst Ontwikkelde Landen voor betere en effectievere speciale en gediffentieerde behandeling.

Na de laatste bijeenkomst van de Landbouw-onderhandelingsgroep moest de toenmalige voorzitter, Groser, erkennen dat de impasse niet doorbroken werd. Een doorstart (na het reces) lukt volgens hem alleen indien de lidstaten bereid zijn politieke besluiten te nemen over de verschillende knelpunten in de drie afzonderlijke landbouwpilaren: binnenlandse steun, markttoegang en exportconcurrentie. Tijd voor het verder bediscussiëren van die geschilpunten is er niet meer, aldus Groser [4][5].

Tegentop

Terwijl verschillende sociale bewegingen en maatschappelijke organisaties voorbereidingen troffen voor een tegentop in Genève waren 100 Noorse boeren te voet onder weg van Noorwegen naar het WTO-hoofdkwartier. Op 27 juli voegden ze zich daar bij Zwitserse en Koreaanse collega’s en overhandigden een petitie aan Landbouw-voorzitter Groser [6]. Dezelfde dag hielden ze met leden van arbeiders-, viswerkers-, vrouwen-groepen en NGO’s uit de hele wereld een luidruchtige protestbijeenkomst bij het kantoor van het WTO-secretariaat. Men eiste de stopzetting van de WTO-onderhandelingen [7].
Van 26 tot en met 29 juli werd in Genève de “General Council of Peoples”-tegentop gehouden, een initiatief van de Geneva Peoples Alliance. Behalve genoemde demonstratie waren er diverse openbare debatten over de WTO en akties gericht op de komende Algemene Raadsbijeenkomsten en Hong Kong. Verder was er een festival en een observatorium (voor lobby van WTO-delegaties en het bijhouden van de ontwikkelingen in het WTO-gebouw) [8].

Protestverklaringen

Hier volgen de belangrijkste statements:
* ‘Seattle to Brussels’-netwerk (S2B):
Aan de vooravond van de WTO-bijeenkomst in Genève eisten ontwikkelings-, milieu- en mensenrechten-groepen die deel uitmaken van het ‘Seattle to Brussels’-netwerk dat de EU zijn “aggressieve pogingen” staakt om de markten van ontwikkelingslanden te openen ten gunste van grote Europese ondernemingen [9][10]. De gepriviligeerde relatie van ondernemingen met de Europese Commissie bedreigt de positie van ontwikkelingslanden. Gegeven deze situatie is het mislukken van een WTO-deal (de first approximations) beter dan een slechte deal.
In een interview met IPS naar aanleiding van de S2B-verklaring lichtte Alexandra Wandel, handelscoördinator van Friends of the Earth Europe, toe dat de tijd gekomen is om de Europese handelspolitiek eindelijk eens rechtvaardig, duurzaam en demokratisch te maken. Maar, “with Peter Mandelson as EU trade commissioner, democracy takes another blow from spin and big business. Big corporations will be the big winners, people and the environment the losers of the EU’s trade agenda” [11]. Olivier Hoedeman van Corporate Europe Observatory bevestigde dat de Europese Commissie het ook op GATS-gebied niet gelegen is aan duurzame ontwikkeling maar aan het veiligstellen van commerciële voordelen voor in Europa gevestigde dienstenmultinationals. Hij geeft aan dat het zelfvertrouwen van ontwikkelingsstaten de laatste jaren wel gegroeid is en dat ze in toenemende mate de WTO-eisen van de EU afwijzen die – ten onrechte – worden gepresenteerd als ‘pro-poor’ en ‘pro-duurzame ontwikkeling’.

* Oxfam:
In haar rapport “From Development to Naked Self-Interest” dat tegelijkertijd met de WTO-top werd gepubliceerd, beschuldigt de hulporganisatie Oxfam de rijke staten van het veroorzaken van de stagnatie uit ‘eigen-belang’. Het rapport geeft aan dat een aantal sluitdata in de Doha-onderhandelingen niet gehaald zijn doordat de rijke staten hun toezeggingen voor hervormingen niet zijn nagekomen. “Developing countries were promised that this round of talks would be about development and would redress the massive inequalities that exist in the world trading system. But rich countries have doggedly pursued their own self-interest, breaking promises every step of the way,” aldus Céline Charveriat, hoofd van de Oxfam campagne ‘Make Trade Fair’ [12].

* Greenpeace International:
In een persbericht klaagt Greenpeace [13] de pogingen aan van de VS om via de WTO de beperkingen op genetisch gemodificeerd voedsel onderuit te halen. Ten eerste vanwege de zaak voor het Dispute Settlemnet Body tegen de Europese beperkingen op GMO’s [14]. Maar ook door de indirekt druk die de VS hiermee uitoefent op al die staten die overwegen het Cartagena Protocol on Biosafety van de VN te ondertekenen. Daarin is namelijk het recht opgenomen om GMO’s te reguleren en af te wijzen; ondertekening zou er dan toe kunnen leiden dat de VS ook tegen hen een zaak aanspant bij de WTO.
Een aktie van 20 Greenpeace-activisten voor het WTO-gebouw onderstreepte dit: biotech-giant Monsanto walste met een symbolische ‘WTO stoomwals’ een Europese kaart van non-GMO voedselproducten plat. Overal ter wereld wijzen consumenten GMO’s af maar hun recht om ‘Nee’ te zeggen wordt met voeten getreden.
Volgens Daniel Mittler, adviseur handelsbeleid bij Greenpeace International, zou de WTO op 5 augustus in het geheim de partijen in het WTO-conflict hebben willen inlichten over de voorlopige resultaten van haar onderzoek in de zaak. Dit werd echter uitgesteld.

* Regional Conference on WTO, Development and Migration: Building Migrant and People’s Solidarity in Challenging Neoliberal Development and WTO van 17 tm 19 juli 2005 in Hong Kong:
70 Leden van migranten-, arbeiders-, handels-, ontwikkelings-, vrouwengroepen en sociale aktiegroepen en netwerken uit 16 Aziatische staten verklaarden [15] de ontsporing van de WTO tot het gezamenlijke strategisch doel en kondigden akties aan tegen de WTO-top in Hong Kong. Ze wijzen de neoliberale agenda af zoals die uitgevoerd door de WTO maar ook door IMF/WB, APEC, ASEM, en in het kader van bilaterale en regionale vrijhandelsverdragen. OOk het dienstenakkoord GATS wordt afgewezen omdat het arbeiders, vrouwen en migranten behandelt als verhandelbare goederen; evenzo het Landbouwakkoord van de WTO aangezien zorgde voor de grootschalige ineenstorting van rurale economieën, ontheemding van dorpsgemeenschappen en toename van gedwongen binnen- en buitenlandse migratie.

* Voor verklaringen van Coalitie voor Eerlijke Handel, XminY Solidariteitsfonds en GATS-platform: zie elders in deze ZIP.

Noten:
[1] “What Now for the Doha Round?”, ICTSD, augustus 2005 in Bridges Monthly Year 9 No 8 (http://www.ictsd.org).
[2] “Global trade talks disappointing but not disastrous: WTO chief,” 28 juli 2005 (http://news.xinhuanet.com/english/2005-07/28/content_3281173.htm).
[3] “WTO chief says trade deal possible by year end,” Richard Waddington, 28 juli 2005 (link.)
[4] Voor meer details over knelpunten en ‘perspectieven’ op gebied van Landbouw, NAMA, GATS en S&DT, zie diverse artikelen in Bridges Monthly Year 9 No 8 (http://www.ictsd.org).
[5] Een interessante uitleg over ontstaan en gebruik van landbouw-boxen en een voorstel voor beperking van de effecten van binnenlandse steunmaatregelen in “An end to dumping through Domestic Agricultural Support,” van Pedro Camargo Neto, augustus 2005, Bridges Monthly Year 9 No 8 (http://www.ictsd.org).
[6] “Norwegian, Swiss farmers march to Geneva,” door Uta Harnischfeger, 26 juli 2005 (link.)
[7] “Daily Update #2 on the july 2005 WTO General Council Meetings,” door Geneva Peoples Alliance, 28 juli 2005 (http://www.nadir.org/nadir/initiativ/agp/free/wto/news/2005/0728update.htm).
[8] Meer info op: http://www.omc-wto.org/
[9] Verslag in “Business threatens development at talks,” door Stefania Bianchi, IPS, 28 juli 2005.
[10] Zie ook relevante S2B-verklaring van iets latere datum: “The EU’s trade agenda: serving corporate interests at the expense of development, environment and humand rights,” Seattle to Brussels Network, september 2005 (http://www.s2bnetwork.org/S2B%20Statement%20September%202005.pdf).
[11] In een persbericht van Friends of the Earth van 27 juli 2005: “Geneva trade talks threaten poor people and environment; leaked paper shows UK poised to step op propaganda war” ( link.) Volgens FOE staat het Britse ministerie voor Internationale Ontwikkeling (DFID) op het punt om een propaganda-oorlog te ontketenen tegen NGO’s in de UK om te verhullen dat beoogde liberaliseringsplannen voor handel in industriële goederen en natuurlijke hulpbronnen de beschermende wetgeving in WTO-lidstaten op gebied van milieu, gezondheid en arbeidsomstandigheden ongedaan zal maken.
[12] “Naked self-interest usurping development in WTO trade talks,” Oxfam, 27 juli 2005 (http://www.oxfam.org/eng/pr050727_wto.htm).
[13] “WTO to bulldoze European bans on GMOs?,” persbericht Greenpeace International, 28 juli 2005 (http://www.yubanet.com/artman/publish/article_23254.shtml).
[14] Een meerderheid van Europese lidstaten wees in juni een voorstel van de Europese Commissie van de hand om de bestaande nationale GMO-bannen op te heffen.
[15] “The Hong Kong Declaration on WTO, Development and Migration,” July 2005 (http://www.focusweb.org/Article652.html). Genoemde conferentie werd georganiseerd door het Migrant Forum in Asia (MFA), de Coalition for Migrants Rights (CMR), Focus on the Global South, Jubilee South/Asia-Pacific Movement on Debt and Development (APMDD) en het Asian Migrant Centre (AMC).

B) Lamy zet er na zomerreces flink de wind onder
VS en EU blijven voortgang van agenda bepalen
(door Rob Bleijerveld)

Na het zomerreces en de mislukte poging om de ‘July Approximations’ vast te stellen, is het WTO-proces in volle vaart hervat. De kersverse voorzitter Lamy dringt aan op daadkracht van de lidstaten en vraagt een grote inspanning van delegaties en WTO-staf. Zijn regiem zal het WTO-proces echter niet wezenlijk veranderen: de VS en de EU geven hun bevoorrechte positie niet op en de G20-top accepteert de speciale status die hen verleend wordt.

Op 1 september nam Pascal Lamy het WTO-voorzitterschap over en kondigde oriënterende besprekingen aan met leden van het WTO Secretariaat, de voorzitters van de onderhandelingsgroepen, met handelsafgevaardigden en regionale groepen. In een toelichting voor de pers gaf hij aan dat zijn inzet een succesvol ‘Hong Kong’ is, maar dat er door iedereen hard gewerkt zal moeten worden. Het Secretariaat kan katalysator of makelaar zijn, maar hij, Lamy, heeft geen toverstaf. Het zijn de lidstaten die de besluiten nemen [1].

Op 14 september zat Lamy het Trade Negotiations Committee (TNC) voor waarbij hij de lidstaten voorhield al hun inspanningen te richten op het bereiken van een ambitieus en samenhangend akkoord in december. Dat akkoord zou twee-derde van het werk moeten omvatten dat nodig is om de Doha Ronde voor eind 2006 te beëindigen. Hij waarschuwde dat de Ronde alleen dàn kan slagen indien de “ontwikkelingsdimensie centraal staat bij de onderhandelingen” [2].
Verder gaf hij aan welke de procesmatige stappen en strategische doeleinden zijn die hij nodig acht. Een “nieuwe onderhandelingsfase” is begonnen en de delegaties worden opgeroepen “kort van stof, pragmatisch, practisch en aktiegeörienteerd” te zijn. Lamy vergelijkt de komende periode van “permanente onderhandelingen” als een trainingskamp vlak voor een belangrijke wedstrijd [3].

Lamy’s strategische doeleinden

Vervolgens schetste hij de strategische doeleinden die de WTO uit een welhaast vicieuze circel moeten leiden. Op landbouwgebied gaat het om een besluit in Hong Kong over een einddatum voor exportsubsidies, een “duidelijk begrip” van vermindering van binnenlandse steun, en een tariefreductieformule voor marktoegang die ruimte laat voor flexibiliteiten voor bepaalde goederen.
Op gebied van NAMA moet een “goede balans gevonden worden tussen de tariefreductieformula en flexibiliteiten.” Voor diensten zouden de lidstaten andere benaderingen moeten hanteren die leiden tot meer en een betere kwaliteit van het aanbod. En de onderhandelingsgroep voor Regels zou al voor de Hong Kong-top voorstellen voor een onderhandelingstekst moeten produceren op gebied van anti-dumping, subsidies and countervailing measures, en visserijsubsidies.
Hij ziet het verder als een “uitdaging om de ontwikkelingswaarde in elke sector en in de ronde als geheel te maximaliseren. Daarbij zou het mechanisme van ‘aid-for-trade’ kunnen helpen om het ontwikkelingspakket van deze ronde in de werkelijkheid te vertalen.”
Noodzakelijk is tevens dat er voor Hong Kong een overeenkomst tot stand komt over het TRIPs-amendement voor volksgezondheid.

Procesmatige veranderingen

Het Trade Negotiations Committee dat als doel heeft om de vooruitgang te evalueren op de verschillende onderhandelingsgebieden zal anders gaan fungeren. Zo zal de agendering van de zittingen afhankelijk worden van de ontwikkelingen in de onderhandelingsgroepen. Verder zal Genève tot aan de Hong Kong-top het centrum van de WTO-activiteiten zijn. Andere initiatieven (zoals minitoppen) om de onderhandelingen verder te helpen, zullen het ‘Genève-proces’ wel moeten ondersteunen. Lamy gaf aan zijn eigen funktie zo transparant mogelijk in te willen vullen en beloofde alle lidstaten te betrekken bij en te informeren over de resultaten van zijn informele beraadslagingen [4].
Er komen tot aan ‘Hong Kong’ twee ijkpunten om de vooruitgang te meten. Een Algemene Raadszitting midden oktober [5] voor evaluatie en om duidelijk te krijgen wat de lidstaten hopen te bereiken in Hong Kong. En een zitting midden november waarbij de onderhandelingsgroepen specifieke en uitgebreide resultaten moeten kunnen laten zien. Als het mee zit, kan midden november tevens een concept ministerstekst geproduceerd worden. Tot aan Hong Kong kan men zich dan buigen over de overblijvende verschillen zodat de kansen op een deal midden december maximaal zijn [2][3].

Lobby van multinationals

Na de bijeenkomst van het TNC riep Lamy de VS en de EU op de impasse in de WTO te doorbreken door concessies te doen op landbouwgebied. Ook Brazilië moet zijn steentje bijdragen door zijn tarieven te verlagen voor machines en beperkingen te verminderen voor buitenlandse investeerders. In het algemeen zouden de exporttarieven voor industriële goederen en commodities verlaagd moeten worden en de mogelijkheden voor buitenlandse investeringen in bankwezen en telecommunicatie verruimd [6].

Lamy krijgt steun uit de ondernemerswereld voor zijn eisen. Op 6 september brachten een zestal belangrijke ondernemersorganisaties , verenigd onder de naam ‘World Business Leaders for Growth’ [7][8] een rapport uit getiteld “‘Advancing the Promise of Doha” [9], waarin vier onderhandelingsterreinen genoemd worden die de multinationals van belang achten voor een succesvolle Doha Ronde: landbouw, industriële goederen, diensten [10] en handelsfacilitatie.
De Doha Ronde-besprekingen bevinden zich op het “randje van de afgrond” en Hong Kong mag niet mislukken. De Ronde moet namelijk een bijdrage leveren aan de uitbreiding van de “nog fragiele” wereldeconomie en er moeten weer groeipercentages behaald worden zoals in de 90-er jaren.
Dit rapport was de eerste in een reeks gecoördineerde activiteiten van de zes met betrekking tot Hong Kong [11]. Op 21 september werd tijdens de (eerste) ‘Business Roundtable International CEO Economic Summit’ (Washington D.C.) een videoconferentie belegd met Lamy (in Genève) waarbij de CEO’s een soortgelijke boodschap ten beste gaven [12][8].
In antwoord op de noodroep van 6 september besloot landbouwvoorzitter Falconer de eerste bijeenkomst sessie van de ‘speciale onderhandelingssessie’ van het Landbouw Committee met twee weken te vervroegen (naar 13 tot 16 september)…. [1]

Aid-for-trade

Op initiatief van het Britse ministerie voor Internationale Ontwikkeling (DFID) onderzochten 20 bekende handels- en ontwikkelingsexperts onder leiding van de voormalige Mexicaanse president Zedillo de mogelijkheden om de ‘ontwikkelingsdimensie’ van de WTO te verbeteren. Het rapport van deze Global Trade and Financial Architecture projectgroep [13] werd op 6 september toegestuurd aan alle ministers en Genève-delegaties van de WTO-lidstaten. In het rapport wordt gewaarschuwd voor een impasse in de Doha Ronde. Regeringen moeten nagaan wat dat voor kosten met zich mee brengt en moeten zich realiseren dat de opbrengsten van omvangrijke multinationale liberalisering hoger zijn dan eventuele kosten. In de WTO en bij andere fora zouden steunmaatregelen genomen moeten worden om de ‘verliezende’ partijen in staat te stellen mee te doen en uiteindelijk mee te delen in de winst die liberalisering wereldwijd zal brengen.

Bilaterale financiële steun van ‘voorkeurverleners’ aan ‘voorkeurontvangers’ moet volgens Zedillo c.s. in de plaats komen van de bestaande voorkeursregelingen (zoals het Cotonou-verdrag tussen EU en ACP-staten waarvoor een WTO-uitzonderingsbepaling geldt). Voor lidstaten die niet onder zo’n voorkeursregeling vallen. moet meer geld worden uitgetrokken via ‘aid-for-trade’-regelingen. Zedillo ziet een oplossing voor ‘voorkeurs-erosie’ als een van de sleutelelementen om de impasse in de WTO-onderhandelingen te doorbreken [14].
In haar 12-punten programma van eind augustus wijst de Britse World Development Movement echter integratie in de WTO-onderhandelingen van niet-WTO kwesties als voorkeursregelingen, hulp- en schuldenregelingen af. Het zou de voorbereidingen voor de ministerstop in Hong Kong kunnen gijzelen [4][15].

Landbouw

Op 13 september hielden de EU en de VS in Washinton D.C. een topontmoeting over ‘landbouw’. De betrokken ministers zijn tevreden over de resultaten en zien dit als een goede opstap voor een informeel topoverleg in Parijs op 22 en 23 september met Brazilië en India bedoeld om een doorbraak te forceren in de Doha Onderhandelingen [16]. De samenwerking tussen de VS en de EU is gebaseerd op onderlinge overeenstemming over vermindering van de binnenlandse steun (VS) en verdere marktopening (EU). Voor de vaststelling van omvang en tijdschalen zullen “draaiboeken” ontwikkeld worden. En er komt een EU-draaiboek voor “gevoelige producten. Bij de discussies zullen ze uitgaan van het G20-voorstel voor een “Swiss-like” tariefreductiemodel.

In de media werd – welhaast traditioneel – een voorschot gegeven op de besprekingen doordat de EU en VS van elkaar eisten dat de ander de eerste stap zet. Blair wierp zich daarbij op als ‘vredesrechter’ [17]. Eerder gooide hij al de knuppel in het EU-hoenderhok door te eisen dat de Unie eerder dan afgesproken de exportsubsidies in de Europese landbouw moet afschaffen, namelijk in 2010 in plaats van in 2013 [18]. De ontwikkelingen in de WTO vormen daarvoor een geschikt moment, volgens Blair, en het geld dat vrijkomt kan beter besteed worden. Blair kwam met zijn eis toen voor de zomer bleek dat het lidmaatschap van de EU het Koninkrijk meer geld zou kosten dan voorheen.
Ook vanuit andere hoek kwam de status quo van het Gemeenschappelijke Europese Landbouwbeleid onder druk te staan. Volgens onderzoek van de universiteiten van Newcastle-upon-Tyne en Aberdeen (“CAP and the Regions: The Territorial Impact of the Common Agricultural Policy”) gaat 80% van de landbouwsubsidie naar de rijkere streken in Europa en dan vooral naar grote agro-industriële ondernemingen [19].

Na de eerste onderhandelingssessie van landbouw constateerde voorzitter Crawford Falconer dat de lidstaten het eens zijn over een ‘brede benadering’ van de onderhandelingen door een serie van thema’s tegelijkertijd af te handelen [20]. Dat komt neer op een soort ‘single-undertaking’ [21] die breekt met de ‘bouwstenen’-methode die tot nu toe gehanteerd werd. De onderhandelingen zullen nu vooral gaan over de invulling van landbouwmodaliteiten (percentages voor tarief- en subsidiereducties; reductieformules; criteria voor binnelandse steun; sluitdata; en overgangsperiodes) en niet zo zeer over het inkaderen daarvan. Volgens Falconer kan de bijeenkomst in Parijs de benodigde politieke impact geven.

Diensten

Vooruitlopend op de Parijs-top gebruiken de VS en EU de pers om aan te geven dat landbouwconcessies van hun kant wel wat moet opleveren… Zowel de Amerikaanse handelsminister Portman als de Europese handelscommissaris Mandelson willen daarvoor in ruil meer liberalisering van andere lidstaten op gebied van bankwezen, verzekeringen en andere diensten [22]. Dat is in lijn met de wens van de World Business Leaders for Growth.
Op 14 september stelden een aantal rijke staten tijdens de eerste dienstenbijeenkomst na het WTO-reces voor om een nieuw element in te voeren in de GATS-besprekingen, namelijk ‘benchmarking’ (ook wel: ‘common baselines’) [23]. Het zou aanvullend moeten zijn op de aanbod-vraag methode die de basis vormt van de GATS-onderhandelingen. Daarin kunnen lidstaten aanbieden de markttoegang tot een deel van de 160 sub-dienstensectoren [24] te liberaliseren, maar worden er geen minimum-eisen gesteld zoals in het benchmark-voorstel.
In juni deed de EU een eerste (informele) poging om dit onderwerp geagendeerd te krijgen, hetgeen stuitte op weerstand van met name Brazilië [25]. Maar ook nu was er veel weerstand tegen de (wederom informele) voorstellen. De voorstellen zouden volgens een van de gedelegeerden zelfs kunnen leiden tot een “round for free for developed countries” voor diensten [23].

Noten:
[1] “Trade community searches for way forward in Doha Talks as Lamy takes helm,” Bridges Weekly Trade News Digest, vol 9, nr 29 van 7 september 2005 (http://www.ictsd.org).
[2] “In first TNC address, Lamy announces ‘new phase’ in talks,” ICTSD, Bridges Weekly Trade News Digest, vol 9, nr 30 van 14 september 2005 (http://www.ictsd.org).
[3] Pascal Lamy’s volledige verklaring is te vinden op http://www.wto.org/english/news_e/news05_e/tnc_stat_lamy_14sep05_e.htm.
[4] Op 31 augustus riep De World Development Movement Lamy op zich om zich als WTO-voorzitter te houden aan minimale normen voor transparantie en demokratie. Daartoe stelde WDM een 12-punten programma op. Lamy blijkt echter een andere opvatting te hebben over transparantie. Zie: “Campaigners call on WTO to make trade negotiations fair,” persverklaring WDM, 31 augustus 2005 (http://www.wdm.org.uk/news/presrel/current/lamy.htm).
[5] Hij noemde geen data, maar NGO’s gaan uit van 19 en 20 oktober voor de eerste zitting, overeenkomstig wat de WTO-website meldt (http://www.wto.org/english/thewto_e/gcounc_e/gcounc_e.htm). De WTO-website hanteert echter verouderde data wat de tweede zitting betreft, namelijk 1 en 2 december (inzage 19 september).
[6] “‘WTO must wrap up bulk of trade accord by end of year'”, Financial Express van 15 september 2005 (http://www.financialexpress.com/fe_full_story.php?content_id=102543).
[7] De Nippon Keidanren, de European Round Table of Industrialists, de US Business Roundtable en soortgelijke organisaties uit Australië, Mexico en Canada.
[8] Later deze herfst zal een delegatie van Corporate Executive Officials Genève bezoeken voor een serie topontmoetingen met de voorzitters van de belangrijkste WTO-onderhandelingsgroepen en met diverse vooraanstaande ambassadeurs. Ook zal er een sterke CEO-afvaardiging de Hong Kong-top bijwonen. Op nationaal niveau zijn er direkte contacten zijn met de delegaties. Zie: “International CEOs Urge Progress on Doha Negotiations at Washington Summit,” World Business Leaders for Growth, 21 september 2005 (http://biz.yahoo.com/prnews/050921/dcw012.html?.v=26).
[9] De verklaring van de ondernemersorganisaties is te vinden op:
http://www.businessroundtable.org/pdf/20050905003WBLGJointStatement.pdf
[10] Met name vergaande liberalisering bij NAMA en GATS is in hun ogen economisch veel belangrijker dan die bij Landbouw.
[11] “Business chiefs give blunt warning on Doha talks,” door Alan Beattie, Financial Times van 5 september 2005 (http://news.ft.com/cms/s/4b3584ae-1e2a-11da-a470-00000e2511c8.html). “Alarm bells raised over WTO talks,” door Steven Chase, Global&Mail van 6 september 2005 (link.) “Business organisations worried over success of WTO Round,” PTI, 6 september 2005 (link.)
[12] “International CEOs Urge Progress on Doha Negotiations at Washington Summit,” perbericht World Business Leaders for Growth van 21 september 2005 (http://biz.yahoo.com/prnews/050921/dcw012.html?.v=26).
[13] Het rapport van het Project on Development and the Global Trade Architecture is te vinden op: http://www.ycsg.yale.edu/core/global_trade_architecture.html
[14] “What Now for the Doha Round?”, ICTSD, Bridges Monthly Year 9 No 8, augustus 2005 (http://www.ictsd.org).
[15] Voor een reactie van het GATS-platform op aid-for-trade, zie elders in deze ZIP: “EU laat ontwikkelingsperspectief varen in GATS.”
[16] Deze vier lidstaten worden door het ICTSD aangeduid als de ‘new Quad’. Ne de eerste besprekingen sluit Australië aan, en daarna een beperkte groep van andere staten (samen de FIPs+). Zie: “EU-US bilateral talks pave way for progress in Geneva?” en “Agriculture: WTO members to pursue ‘comprehensive’ approach,” ICTSD, Bridges Weekly Trade News Digest Vol 9, Nr 31 van 21 september 2005 (http://www.ictsd.org). Voor meer achtergrondinformatie over FIP’s: “Opzet van ‘July Approximations’ dreigt te mislukken; WTO-voorzitter slaat alarm – gaan onderhandelingen door?,” door Rob Bleijerveld, in WTO.ZIP nieuwsbrief nr 57 van 27 juli 2005 (http://www.stelling.nl/trouble/050727–00(57).htm).
[17] “Blair to press hard for trade deal by year-end,” door Mike Peacock, 21 september 2005 (link.)
[18] “London keeps up pressure on EU farm reforms,” door Honor Mahony, EUObserver van 15 september (http://euobserver.com/?aid=19871).
[19] Deze kritiek geldt trouwens ook voor de toekenning van landbouwsubsidies in de VS. “CAP reforms fail to diminish gap between rich, poor farmers”, Bridges Weekly Trade News Digest, vol 9, nr 29 van 7 september 2005 (http://www.ictsd.org).
[20] “Agriculture: WTO members to pursue ‘comprehensive’ approach,” ICTSD, Bridges Weekly Trade News Digest Vol 9, Nr 31 van 21 september 2005 (http://www.ictsd.org).
[21] Hierbij besluiten de lidstaten, na de benodigde voorbesprekingen, over een pakket maatregelen zonder dat dit weer opengebroken kan worden.
[22] Zie resp.: “US presses for services market openings in WTO deal,” door Doug Palmer, 20 september 2005 (link.) en “EU trade chief trying to rally support for global talks,” 21 september 2005 (link.)
[23] “‘Benchmarking proposals create controversy in services talks,” ICTSD, Bridges Weekly Trade News Digest Vol 9, Nr 31 van 21 september 2005 (http://www.ictsd.org). Zie ook de reactie op benchmarking van het GATS Platform elders in deze ZIP: “EU laat ontwikkelingsperspectief varen in GATS”.
[24] Voor de lijst, zie: document MTN.GNS/W/120 op http://www.wto.org/english/tratop_e/serv_e/mtn_gns_w_120_e.doc
[25] Zie onder meer: “Services negotiations resume, with corridor talk on ‘benchmarking’,” door Martin Khor, Third World Network, 27 juni 2005 (http://www.twnside.org.sg).

C) Europese Unie mede schuldig aan mislukken WTO onderhandelingen Genève
(Persbericht Coalitie voor Eerlijke Handel [1] [2] van 29 juli 2005)

De WTO onderhandelingen deze week lopen vrijwel zeker op niets uit. In plaats van een voortrekkersrol te vervullen, stelde de Europese Unie de eigen handelsbelangen consequent voorop. De EU zet onverminderd zwaar in op offensieve belangen in industriële goederen en diensten. En alleen in ruil voor concessies op deze ambitieuze agenda is de EU bereid op het terrein van de landbouw concrete stappen te zetten.

Ook de Verenigde Staten eisen brede markttoegang in ontwikkelingslanden in ruil voor concessies op het gebied van landbouwsubsidies. Maar het forceren van omvangrijke markttoegang op het gebied van landbouw, industriële producten en diensten gaat ten koste van de opkomende economieën van ontwikkelingslanden. De houding van beide machtsblokken draagt bij aan de moeizame voortgang van de WTO-onderhandelingen.

De voorstellen van belang voor ontwikkelingslanden worden amper besproken, laat staan dat er al een akkoord over is bereikt. Met het uitblijven van voortgang en gezien de overvolle onderhandelingsagenda ontstaat een onverantwoord hoge druk op de WTO ministeriële conferentie in Hong Kong in december. De Doha ronde, die in 2001 juist in het leven was geroepen om ontwikkeling in de arme landen te stimuleren, raakt zo ondergesneeuwd door de offensieve belangen van de rijke landen.

Door het hoge ambitieniveau van de Europese Unie en de andere rijke landen dreigt in december in Hong Kong eenzelfde scenario als in Cancún, waarin ontwikkelingslanden niet anders kunnen doen dan een overeenkomst die tegen hun belangen ingaat af te wijzen.

De bestaande internationale handelsregels zijn schadelijk voor boeren en producenten in ontwikkelingslanden, die niet sterk genoeg staan tegenover goedkope en vaak gesubsidieerde producten uit rijke landen. Tegelijkertijd bieden de nieuwe voorstelen ontwikkelingslanden te weinig mogelijkheden om zich te beschermen tegen handelsverstorende subsidies en te weinig ruimte om hun eigen economische en industriële ontwikkeling vorm te geven. Ook de Europese boeren zijn de dupe van de huidige plannen. Vooral multinationals hebben hier profijt van.

De Nederlandse NGO’s, verenigd in de Coalitie voor Eerlijke Handel, houden de rijke landen verantwoordelijk voor de impasse in de WTO-onderhandelingen. De rijke landen stellen voortdurend dat de Doha-ronde ten dienste staat van de ontwikkeling van arme landen. Maar feitelijk zetten zij hun eigen belang voorop. Zolang de harde eisen van rijke landen niet van tafel gaan, en de dynamiek van de WTO fundamenteel wordt gewijzigd, zal de Doha ronde nooit de beloofde ontwikkelingsronde worden.

Noten:
[1] De Coalitie voor Eerlijke Handel is een platform waarin 18 ontwikkelings-, boeren-, consumenten- en natuur en milieuorganisaties zich hebben verenigd vanuit hun gezamenlijke bezorgdheid over de gevolgen van de huidige en nog te formuleren WTO-regels voor duurzame ontwikkeling. De Coalitie heeft een tienpuntenplan opgesteld dat wordt onderschreven door: Abvakabo FNV, Both Ends, Hivos, ICCO, Institute for Environmental Security (IES), IUCN-NL, Kerkinactie, Landelijke Vereniging van Wereldwinkels, Milieudefensie, Stichting Natuur en Milieu, Platform Aarde Boer Consument, Novib/Oxfam Nederland, Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO), Oikos, Transnational Institute (TNI), XminY Solidariteitsfonds, Wemos, en de Zuid-Noord Federatie.
[2] Meer informatie: http://www.coalitievooreerlijkehandel.nl

D) WTO-deadlock niet slecht voor ontwikkeling
(persbericht GATS-Platform en XminY Solidariteitsfonds, 28 juli 2005 [1])

Dit staat als apart artikel op globalinfo.

E) EU laat ontwikkelingsperspectief varen in GATS
(update van GATS-platform van 29 juli 2005 [1])

De WTO is bijeen in Genève om voortgang te boeken in de Doha Ontwikkelingsronde, die in december tijdens de Ministeriële Conferentie in Hong Kong afgesloten zou moeten worden. De EU stelt in deze onderhandelingen haar eigen economische belangen onverhuld voorop. De ontwikkelingsagenda van de onderhandelingen lijken naar de achtergrond gedrongen. De EU zet niet alleen hard in op markttoegang voor industriële producten, maar ook op diensten.

In diensten eist de EU met de introductie van benchmarks een nieuwe aanpak, die het ontwikkelingsperspectief van de arme landen volledig uit het oog verliest, doordat het de bestaande flexibiliteit in het GATS-akkoord vergaand ondermijnt. WTO-leden hebben nu nog de vrijheid om in de dienstenonderhandelingen zelf te bepalen of en welke sectoren ze willen liberaliseren en onder GATS willen brengen. [Het onder GATS brengen betekent dat de liberalisering onomkeerbaar wordt.]

De EU is van mening dat de dienstenonderhandelingen niet snel genoeg verlopen. Om deze ‘crisis’ te bezweren, heeft de EU een voorstel gelanceerd om de voortgang op het terrein van de dienstenonderhandelingen te versnellen. De EU wil dat landen zich vastleggen op een liberaliseringquotum uit een vooraf opgestelde lijst van (sub)sectoren in diensten. In dit quotum zou dan een vastgesteld minimumniveau van liberalisering gehaald moeten worden. Dit systeem van benchmarking zou ontwikkelingslanden dwingen tot liberalisering, ongeacht of hun ontwikkelingsniveau dit toelaat. De enige ‘ontwikkelingsconcessie’ is dat rijke landen op een groter aantal sectoren zouden moeten liberaliseren dan ontwikkelingslanden.

De EU wil dus dat er in Hong Kong op GATS wordt onderhandeld aan de hand van vergelijkbare modaliteiten als in landbouw en NAMA (Non-Agricultural Market Access). Eerste doel daarbij is het versneld creëren van ‘nieuwe business opportunities’ voor de grote westerse, transnationale ondernemingen. Onder het motto ‘aid for trade’ gaan er in Nederland ook steeds meer stemmen op om de ontwikkelingsbudgetten in te zetten voor het versterken van de zakelijke infrastructuur. Deze middelen zijn dan niet meer beschikbaar voor sociale doelstellingen op bijvoorbeeld het gebied van gezondheidszorg of de drinkwatervoorziening. Deze door zakelijk belangen gedomineerde agenda bedreigt zo de beleidsruimte van landen om sociale en ontwikkelingsdoelstellingen vorm te geven.

Het beleid van de EU, zo blijkt in Genève, is steeds openlijker gericht op het offensieve eigenbelang. De ontwikkelingsdoelstelling, die de Unie tot op heden zo hoog in het vaandel zegt te hebben, wordt steeds verder naar de achtergrond gedrongen.

Noot:
[1] http://www.gats.nl/nieuws.shtml

F) Petitie en oproep voor internationale akties tegen dienstenakkoord GATS en tegen de privatisering van basisvoorzieningen (19 oktober en 14 december)[1]

Dit staat als apart artikel op globalinfo.

G) Petitie van parlementariërs met betrekking tot de landbouwvoorstellen in de WTO [1]

Onderstaande petitie is een van de middelen om zoveel mogelijk aandacht te vragen voor de ministeriële top van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) op 13 december in Hong Kong. De petitie, met lijst van ondertekenaars, zal op 17 oktober overhandigd worden aan de voorzitter van het WTO-landbouwcommittee voor de zitting van de Algemene Vergadering van de WTO.
Op 1 augustus 2005 was deze petitie al ondertekend door 111 parlementariërs uit diverse landen (India (47), Noorwegen (23), Pakistan (15), UK (10), en Mexico (6)) [2]. Ons doel is om wereldwijd tenminste 500 onderschriften te verzamelen van parlementariërs. Het in de petitie gepresenteerde “positieve alternatief” voor de landbouwvoorstellen die op tafel liggen bij de WTO kan dan niet meer genegeerd worden! U wordt verzocht te helpen bij de verspreiding van de petitie en om de parlementariërs in uw land te vragen het te ondertekenen.

Stuur een kopie van de handtekeningen naar:
– Devinder Sharma (India), email:
of naar:
– Helge Christie (Noorwegen), email:

Noten:
[1] De petitie is opgesteld door een groot aantal parlementariërs, boerenorganisaties en maatschappelijke organisaties wereldwijd. Vertaling: Guus Geurts en Rob Bleijerveld.
[2] Behalve de genoemde 111 parlementariërs was de petitie op 1 augustus ook ondertekend door 1 voormalige premier; 48 burgemeesters; 115 diverse organisaties; 15 organisaties van boeren en vissers; en 97 individuele personen. De lijst van ondertekenaars zal worden bijgewerkt via de volgende websites: http://www.worldfoodpolicy.org/ (Engels, Frans en Spaans; is helaas op dit moment tijdelijk uit de ‘lucht’). De 1 augustus-lijst is te vinden op: http://www.fjellregionen.no/wto/Default.asp?WCI=ViewNews&WCE=820&DGI=68 (op die pagina, onder de Noorse tekst).
………………………………………………………………..

Brief aan Crawford Falconer, voorzitter van het Landbouw Committee van de WTO, in Genève

“ELKE NATIE ZOU HET RECHT MOETEN HEBBEN HAAR LANDBOUW TE BESCHERMEN

Voedsel is een fundamenteel mensenrecht en dient daarom anders behandeld te worden dan andere verhandelbare goederen (‘commodities’). Ongeveer 90 procent van de landbouwproducten in de wereld wordt in eigen land geconsumeerd en maakt in feite geen deel uit van de internationale handelsstromen. Slechts 10 procent van de wereldwijd geproduceerde landbouwproducten wordt internationaal verhandeld. Regels voor internationale handel in landbouwproducten moeten daarom slechts betrekking hebben op de 10 procent die internationaal verhandeld wordt en niet op de overige 90 percent.

We stellen voor dat handelsovereenkomsten met betrekking tot landbouw uitgaan van de onderstaande punten:

Principe:
Elke natie moet het recht en de verplichting hebben om basisvoedsel te produceren voor de eigen bevolking en om voedselveiligheid te verzekeren. Er moet alles aan gedaan worden om armoede te verminderen en honger uit te bannen.

Maatregelen:
1. Herstel van import-bescherming door kwantitatieve importbeperkingen en tarieven. Zodat elke natie of groep van landen (zoals de EU) op effectieve wijze haar speciale, strategische producten kan beschermen en een speciaal garantie-mechanisme kan installeren waarmee het levensonderhoud in rurale gebieden veilig wordt gesteld.
2. Bescherming van het boereninkomen door (eventuele) staatssteun voor producten die bedoeld zijn voor consumptie in eigen land, maar niet voor exportproducten of producten die op de wereldmarkt terecht komen (en dan zorgen voor verborgen of indirekte dumping op andere markten).
3. Exportsubsidies, exportkredieten en kredietverzekering moeten worden verwijderd. Er is behoefte aan een effectief systeem voor marktregulering en productiebeheersing om het dumpen te stoppen.”

H) Oproep voor internationale demonstratie en aktiedagen tegen de WTO (van 17 tot en met 21 oktober)
“Vóór ‘Hong Kong’: de WTO-ondernemersagenda van tafel!” [1]

Met de Ministeriële Conferentie van december in Hong Kong in zicht versnellen de WTO-lidstaten de handelsbesprekingen gericht op een succesvolle uitkomst. Om een nieuwe mislukking van de onderhandelingen zoals in Cancún te voorkomen, heeft de WTO haar onderhandelingsstrategie veranderd. De onderhandelaars zullen proberen om de belangrijkste conflictpunten van te voren op te lossen in Genève tijdens bijeenkomsten van de Algemene Raad. Het is een poging om te voorkomen dat kritisch onderzoek en pressie vanuit de maatschappij bijdraagt aan het vastlopen van de besprekingen zoals eerder is gebeurd. Dat betekent een wijze van besluitvorming die nog minder doorzichtig en demokratisch is dan gebruikelijk. Maatschappelijke organisaties en sociale bewegingen moeten zich hiertegen verzetten.

In het July Framework waartoe de WTO in 2004 besloot, is genoemde strategie-wijziging al opgenomen en tijdens de zitting van de Algemene Raad van juli dit jaar – die eindigde zonder concrete overeenkomst – kwam het werkelijke karakter van de handelsbesprekingen weer duidelijk naar voren. De huidige onderhandelingsronde is een ronde voor grote ondernemingen; er wordt geen rekening gehouden met de belangen van kleine boer(inn)en, van arbeid(st)ers, armen en milieu. Uitgaande van wat er op het ‘spel’ staat bij landbouw, diensten en industriële goederen en van de bestaande machtsverhoudingen in de WTO geven deze ontwikkelingen aanleiding tot grote bezorgdheid. Daarom is het van het groootste belang dat we zorgen voor maatschappelijke druk en internationale aandacht bij de komende bijeenkomsten van de Algemene Raad in Genève. Sociale bewegingen en maatschappelijke organisaties moeten aanwezig zijn om de WTO-lidstaten aan te spreken op hun verantwoordelijkheden en om te zorgen dat de belangen van ontwikkelingslanden, van de bevolking wereldwijd en van het milieu niet nog verder vertrapt worden in de stormloop op handelsliberalisering.

Alle aandacht is nu gericht op de zitting van de Algemene Raad in oktober waar – met betrekking tot de voorbereiding van ‘Hong Kong’ – op elk onderhandelingsterrein belangrijke beslissingen verwacht worden. De Ministeriële Conferentie in Hong Kong zal in die opzet slechts een bijeenkomst zijn voor het opmaken van de stand van zaken.

We roepen vakbonden, NGO’s en sociale bewegingen daarom op mee te doen aan een aktieweek tegen de ondernemersagenda van de WTO [2]. Tijdens deze week wordt het volgende georganiseerd:

* Een internationale demonstratie in Genève op 15 oktober (start 14 uur voor het WTO-kantoor aan de Avenue de la Paix);
* en een ‘observatorium’ van 17 tot en met 21 oktober van waaruit de onderhandelingen gevolgd worden, gelobbyd wordt en symbolische akties gehouden zullen worden.

Noten:
[1] Vertaling: Rob Bleijerveld. Deze oproep als originele titel: “Call for international mobilizations in ‘Geneva’: STOP the WTO corporate agenda before ‘Hong Kong’!” en is afkomstig van de Geneva People’s Alliance (zie: http://www.omc-wto.org) Contact-email:
[2]Inmiddels hebben zich ruim 65 nationale en internationale organisaties aangesloten bij dit inititief. Voor de lijst van ondertekenaars: link.)

I) Nederlandse anders-globalisten doorbreken laatste taboe
1 oktober: 3e Dag der Alternatieven (over de machtsvraag)

Zie aankondiging.

J) Publiek debat: ‘Afrika en globalisering – de groeiende controverse rond Economic Partnership Agreements (EPA’s)’

Zie aankondiging.

K) Mag het licht uit?
Of waarom vakbonden, milieubeweging en hulporganisaties zich beter moeten verdiepen in de olie- en gasmarkt.
(door Peter Polder en Pieter Cornelissen [1])

Dit staat als apart artikel op Globalinfo

L) Onderhandelingen vrijhandelsverdrag tussen EU-Mercosur weer op gang
(door Kees Hudig)

Dit staat als apart artikel op globalinfo

Colofon
Nieuwsbrief over ontwikkelingen rondom Wereld Handels Organisatie WTO en de Europese Unie. Het is een initiatief van de Werkgroep Globalisering Delft-Den Haag. Aan dit bulletin hebben meegewerkt: Renate Ebner, Peter Polder, Pieter Cornelissen, Kees Hudig, Guus Geurts en Rob Bleijerveld.
Stuur mededelingen, copy of reacties naar:
Nieuwsbrief WTO.ZIP (en meer over globalisering) is te vinden op https://www.globalinfo.nl, op http://www.indymedia.nl en op http://www.stelling.nl/trouble. Voor een gratis email-abonnement, mail naar

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door redactie WTO.Zip.)