Ga naar de inhoud

WTO-ZIP nr. 20 november 2002

De nieuwe emailnieuwsbrief WTO-ZIP is uit, en als altijd de moeite van het bestuderen meer dan waard.

25 min leestijd
Placeholder image

WTO-ZIP nr. 20 van 20-27 november 2002

Nieuwsbrief van de Werkgroep Globalisering Delft/Den Haag over ontwikkelingen rondom Wereld Handels Organisatie WTO. Verschijnt een- of tweemaandelijks electronisch en gratis, voor abonnement en reakties mail naar:– Vorige nummers en meer achtergrondinformatie te vinden op de website

1. REDACTIONEEL Nodig: meer openbare diskussie over WTO in Nederland
2. LIBERALISERING IN DE LANDBOUW, EEN HEILLOZE WEG!
Op weg naar een compromis tussen internationale solidariteits-, milieu-, landbouw-, en financiële belangen
3. TWEEDE PROTESTBRIEF AAN LAMY OVER GATS-BELEID
Mede-ondertekenen kan nog tot 1 december
4. EUROPESE PETITIE AAN PARLEMENTSLEDEN VOOR DEBATTEN OVER GATS
5. DRINGENDE OPROEP OM INVESTERINGSPETITIE TE TEKENEN! Afwijzing van investeringen door vakbonden onontbeerlijk
6. MINI-MINISTERIAL SYDNEY LEVERT NIET VEEL CONCREETS OP Veelvuldig aangehaald medicijnenvoorstel is lood om oud ijzer
7. ABVAKABO, ONDERWIJSBEZUINIGINGEN EN WTO-ONDERHANDELINGEN Sector Onderwijs & Onderzoek vraagt om GATS-onderzoek en standpunt
8. TENTOONSTELLING POLITIEGEWELD ITALIË IN CONSULAAT AMSTERDAM Protest tegen recente arrestatie van globaliseringsactivisten
9. GAAN DE VS DE EU VOOR DE WTO DAGEN IVM GENETISCH GEMANIPULEERDE ORGANISMEN (GGO’S)?
10. RECENSIE ‘POWER POLITICS IN THE WTO’ VAN AILEEN KWA (uitgever: Focus on the Global South)
11. ATTAC-CURSUS ‘GLOBALISERING’ IN DEN HAAG
12. WIE HAALT VOORDEEL BIJ DE SUPERMERCADO?
Wie boert goed met de FTAA, de vrijhandelszone voor beide Amerika’s? Positief einde van anti-handels protesten en politierebellie in Quito
13. ZUIDELIJKE VISIES OP NOORD-ZUID KWESTIES EN ALTERNATIEVEN VANUIT VOLKSBEWEGINGEN; VAN SYMPTOOMBESTRIJDING NAAR SYSTEMATSCHE AANPAK.
Voordracht Dot Keet tijdens European Social Forum in Florence

———————————————————–

1. REDACTIONEEL
Nodig: meer openbare diskussie over WTO in Nederland

In deze ZIP komen een paar onderwerpen aan de orde die node een openbare diskussie behoeven in Nederland. Het is buiten de diverse kantoormuren nog relatief stil rondom de voortgang in de WTO-onderhandelingen ondanks het grote belang voor zowel de Nederlandse bevolking als voor die in arme staten.WTO.ZIP wil de komende tijd meer aandacht besteden aan standpunten en inzet van Nederlandse regering, van maatschappelijke organisaties en individuen op gebied van investeringen, diensten- en landbouwsector. U bent uitgenodigd bij deze….

Na de beschrijving in de vorige ZIP van een artikel van Guus Geurts volgt hier de gehele weergave ervan. Het is een eerste artikel uit een reeks waarin vanuit verschillende kanten gekeken wordt naar de Nederlandse en Europese landbouw en de relatie met WTO, milieu, sociale en economische vraagstukken. Guus vraagt reacties op zijn stelling en heeft daarvoor op zijn website ruimte ingericht.

Aandacht ook voor een aantal petities van Europese groepen. Het gaat over het WTO-dienstenakkoord (open brief aan Europees Commissaris Lamy; en oproep aan nationale en Europese parlementsleden om debat te eisen in de parlementen) en over het voorstel voor een nieuw investeringsverdrag à la MAI. Gevraagd wordt te ondertekenen en ruim te verspreiden.

Verder:
– een verslag van de ‘mini-ministerial’ en protest in Sydney;- verslag van de inzet van de AbvaKabo bij het studentenprotest van 12 november tegen bezuinigingen en GATS en het wensenlijstje van het sectorbestuur Onderwijs en Onderzoek van de AbvaKabo; een verslag van een expositie over politiegeweld in Italië naar aanleiding van de arrestatie en zware beschuldigingen tegen globaliseringsactivisten aldaar;- een beschouwing over dreigementen van de VS om het EU-Moratorium op nieuwe toelatingen van ggo’ voor de WTO te dagen en over het dilemma van de Europese Commissie; een beschrijving van een pas uitgekomen en erg interessant boekje van Aileen Kwa over machtsmisbruik binnen de WTO; de aankondiging van een cursus van ATTAC Den Haag over globalisering de aankondiging van een politiek café over de FTAA en een verslag van een succesvol protest in Quito tegen ondermeer handelsminister Zoellick uit de VS;

Tenslotte komt in een lang artikel – getiteld “Zuidelijke visies op Noord-Zuid kwesties en alternatieven vanuit volksbewegingen; van symptoombestrijding naar systematische aanpak” – Dot Keet aan het woord met een aantal prikkelende stellingen. Ze analyseert de standpunten van ondermeer het Europese Parlement, VN-organisaties en niet-gouvernementele organisaties en concludeert, dat die op een aantal gebieden een symptomatische in plaats van een systematische aanpak voorstaan wat betreft verbetering van de positie van arme en de meest arme staten.

groeten, Rob Bleijerveld

(2. Het stuk van Guus Geurts is hier overgeslagen omdat het al als apart stuk op globalinfo stond. Zie: hier

3. TWEEDE PROTESTBRIEF AAN LAMY OVER GATS-BELEID
Mede-ondertekenen kan nog tot 1 december

Naar aanleiding van het verschijnen op 12 november van het GATS Consultation Document (1) van de EU stuurden een 50-tal Europese organisaties (2) op 18 november een open brief aan Europees Commissaris Lamy (3). Daarin wordt geprotesteerd tegen het feit, dat genoemd document slechts een incomplete en oppervlakkige opsomming geeft van de voorbereidingen bij de keuze voor het ‘aanbod’ dat de EU wil gaan doen in de huidige fase van de onderhandelingen. De groepen herhalen hun voor de zomer gestelde eisen tot transparantie en demokratie bij het besluitvormingsproces door EU en lidstaten. Tegenwerking en hinderen van parlementsleden in het uitoefenen van hun recht op tijdige en volledige informatie moet stoppen. Belangengroepen moeten eveneens worden voorzien van de gevraagde informatie.

Daarnaast eisen de groepen inzage in de ‘vraaglijsten’ die opgesteld zijn tijdens de voorgaande fase van het GATS-onderhandelingsproces, alsmede inzage in de uitkomsten van de sinds 31 mei gehouden bilaterale gesprekken. De door Lamy aangehaalde ’traditie’ van vertrouwelijkheid mag ook hier deugdelijke informering van parlementen en publiek in Noord en Zuid niet in de weg staan. Lamy’s argument is hypocriet, als zou de gehanteerde ‘vertrouwelijkheid’ de WTO-partners de ruimte geven ruggespraak te houden met de eigen achterban over eventuele herziening van voorstellen. Het is juist de Europese Commissie die ‘vertrouwelijkheid’ misbruikt om inzage en medezeggenschap te verhinderen.

De door Lamy aangehaalde ‘consultaties’ en ‘dialoog’ met ‘civil society’ zijn ad hoc en beantwoorden niet aan de behoefte van organisaties om hun onderhandelingsprioriteiten naar voren te brengen. Daarbij vinden er al sinds 1999 intensieve en beleidssturende gesprekken plaats tussen vertegenwoordigers van bedrijven, ambtenaren en leden van de Commissie, die beduidend meer gewicht in de schaal leggen. Er is absoluut geen sprake van een ‘gebalanceerde input voor de EU-voorbereidingen voor de GATS-onderhandelingen’, zoals Lamy beweert.

Evaluatie
De briefschrijvers verwachten ook dat een grondige evaluatie wordt uitgevoerd naar de economische, sociale en milieu-gevolgen van het huidige maar alle voorgaande voorstellen voor liberalisering van diensten. En ze zijn van mening dat publieke diensten uitgesloten moeten worden van de GATS-onderhandelingen.Echter de nu door de EU uitgevoerde Sustainability Impact Assessment (SIA) kijkt niet naar de gevolgen van bestaande GATS-regels op de mogelijkheden van overheden om op effectieve wijze diensten te reguleren, voorzieningen voor openbare diensten te verbeteren en de ontwikkeling te bevorderen van de nationale dienstenleveranciers in arme staten.Evenmin kijkt de SIA naar de potentiële gevolgen voor beleidsruimte binnen voorgestelde nieuwe ‘algemene verplichtingen’ ten aanzien van nationale regelgeving, overheidsaanbesteding en subsidies. De magere uitkomsten van voorgaande studies naar gevolgen van dienstenliberalisering zijn niet geïntegreerd in het EU-beleid. De uitkomsten hebben alleen betrekking op formulering van ‘flankerende maatregelen’ om eventuele negatieve neveneffecten op te vangen.

Het is nog tot 1 december mogelijk om mede te ondertekenen door een email te sturen (onder vermelding van organisatienaam, websiteadres en contact-email) aan

Rob Bleijerveld
Noten:
(1) GATS: Algemeen Akkoord inzake Handel in Diensten
(2) Lijst van ondertekenaars:
http:www.gatswatch.org/article.php3?id_article=3
(3) Brief: http:www.gatswatch.org/article.php3?id_article=2

4. EUROPESE PETITIE AAN PARLEMENTSLEDEN VOOR DEBATTEN OVER GATS

ATTAC heeft op haar website een petitie geplaatst gericht aan leden van de nationale en Europese parlementen, die oproept tot transparantie door de EU in de Dienstenonderhandelingen. Het doel is om in nationale parlementen en EP debatten af te dwingen over de dienstenonderhandelingen en de standpunten van respectievelijk lidstaten en EU ten aanzien van de ‘aanbodlijsten’ die binnenkort samengesteld worden. Die debatten zouden kunnen leiden tot indiening van moties, waarin de Commissie zich moet verantwoorden voor ondemokratisch en intransparant beleid. Een Nederlandstalige versie van de petitie is te vinden op de website van Attac-France. Er zijn ook voorbeeldbrieven aan te vragen bij Kees Hudig (kh@xminy.nl) welke desgewenst aangepast kunnen worden.

De sluitdatum voor Europarlementariërs om de petitie te ondertekenen is 29 november!!! De SLUITDATUM VOOR TWEEDE KAMERLEDEN om de petitie te tekenen IS 7 DECEMBER! Na ontvangst van de ondertekende petities wordt een gezamelijke persverklaring uitgebracht.

Tot 7 november(6) hadden slechts ongeveer 4 Nederlandse leden van het Europese Parlement de petitie ondertekend(7), maar NOG HELEMAAL GEEN ENKEL LID VAN DE TWEEDE KAMER!! Het is daarom belangrijk dat alle geïnteresseerde organisaties en personen Nederlandse parlementsleden benaderen en aandringen op ondertekening en/of andere initiatieven ondernemen opdat er werkelijk een debat in de Tweede Kamer plaatsvindt. Adressen van Tweede Kamerleden zijn te vinden op hier (Die van Europarlementariërs op: hier)

Op de website van Attac http://france.attac.org kun je ook tips vinden hoe de parlementsleden te benaderen om ze van het belang van de zaak te overtuigen.

Verzoek: antwoorden of reacties van Europarlementsleden doorsturen naar: Harem DesirРco̦rdineert campagne in EP Annabelle ChassagnieuxРregistreert reacties bij Attac Frankrijk Verzoek: antwoorden en reacties van Nederlandse (euro)parlementsleden naar:
Kees Hudig (kh@xminy.nl) Deze reacties worden na verzameling doorgestuurd naar ATTAC Frankrijk.

Rob Bleijerveld

Noot:
(6) Huidige aantal is mij onbekend.
(7) De volgende Nederlandse Europarlementariërs hebben reeds de petitie getekend: Theo Bouwman (GL), Kathelijne Buitenweg (GL), Dorette Corbey (SP) en Joost Laagendijk (GL)

5. DRINGENDE OPROEP OM INVESTERINGSPETITIE TE TEKENEN!
Afwijzing van investeringen door vakbonden onontbeerlijk

Zoals gemeld in de vorige ZIP is er een gezamenlijke verklaring uitgegeven door Europese NGO’s tegen opname van een nieuw investeringsverdrag in de WTO (1). Inmiddels is het aantal ondertekenaars op de lijst (2) gegroeid tot een 81-tal organsaties, maar zijn er welgeteld nog slechts 5 Nederlandse deelnemers te bekennen. Daarom een dringende oproep om te tekenen tegen acceptatie in de WTO van een voorstel dat veel weg heeft van het beruchte MAI uit de 90-er jaren.(3)

Deze oproep is met name gericht aan vakbondsleden en -kaders aangezien de internationale koepels TUAC, ETUC en ICFTU ertoe neigen hun steun te verlenen aan een verdrag onder voorwaarden. Het is daarom belangrijk dat ook vanuit Nederlandse bonden er op aangedrongen wordt die steun in te trekken.

De internationale koepels zijn van mening dat hun standpunt mee zal wegen tijdens de intensieve onderhandelingsrondes achter gesloten deuren en de informele bijeenkomsten in Cancún dat een zg. packet-deal moet opleveren. Het onlangs uitgekomen (en elders in deze ZIP beschreven) boekje ‘Power Politics in the WTO’ van Aileen Kwa maakt duidelijk hoe de WTO-regels tijdens onderhandelingen gehanteerd worden en hoe ambassadeurs van arme staten onder druk gezet worden om te conformeren aan de wensen van VS, Japan, EU en Canada.

Met name op dit moment is het nodig om arme staten een hart onder de riem te steken door ‘investeringen’ massaal af te wijzen. Op 2 en 3 december is er een belangrijke bijeenkomst van de WTO Werkgroep die over investeringen gaat. De Werkgroep zal een eindrapport samenstellen dat op 10 december aan de Algemene WTO-Raad gepresenteerd zal worden. De verwachting is dat zowel tijdens de mini-ministerial in Sydney van vorige week als tijdens recente bilaterale contacten druk opgebouwd is om arme staten op 3 december te doen conformeren aan een gunstig advies over introductie van investeringen als onderhandelingsitem.

Meer informatie over achtergrond en betekenis van ‘investeringen’ in een pas verschenen brochure: zie website Of bij Alexandra Wandel van Friends of the Earth Europe:

Rob Bleijerveld

Noten:
(1)’Joint Statement by European Civil Society Groups against an Agreement on Investment in the WTO’, Network S2B
http://www.s2bnetwork.org/investmentstatement.htm
(2) Inzage in de lijst van ondertekenaars op
http://www.s2bnetwork.org
(3) Ondertekenen kan door een email (vermeld naam organisatie en staat) te sturen aan:
Ondertekenen kan nog tot september 2003.

6. MINI-MINISTERIAL SYDNEY LEVERT NIET VEEL CONCREETS OP Veelvuldig aangehaald medicijnenvoorstel is lood om oud ijzer

Er is weinig bekend gemaakt over de concrete resultaten van de mini-ministerial in Sydney van 14 en 15 november. Een voorstel over TRIPs en gezondheid is veelbesproken in de media, maar over een ander probleem dat belangrijk is voor arme staten, landbouw, is niets naar buiten gebracht.Naast TRIPs en gezondheid zou het zwaartepunt bij deze exclusieve bijeenkomst gelegen hebben bij Implementatie, Special & Differential Treatment en Handels Gerelateerde Technische Assistentie. Verder stonden ook onderwerpen als markttoegang voor landbouw en industriële goederen, een meldsysteemn voor geografische aanduidingen, de “Singapore issues” (concurrentie, investeringen, handelsfacilitatie, overheidsaanbevelingen), handel en milieu, WTO-regels (vooral anti-dumping) en de ‘road to Cancun’ (waaronder deadlines en de betrokkenheid van ministers in het proces) op de agenda.
Volgens de ICTSD (uitgever van Bridges Weekly) grepen de ministers de gelegenheid aan om niet zo zeer in te gaan op de inhoud van de onderwerpen maar meer op de bredere politieke visies hierover in een direkte en ‘off-the-record’ discussie.

Japan wordt verwacht over een paar maanden op te treden als gastheer voor een volgende mini-ministerial.

Artsen Zonder Grenzen en Oxfam zeggen, dat het voorstel over TRIPs en gezondheid dat door de WTO gepresenteerd is als uitkomst van ‘Sydney’ ‘onwerkbaar’ is. Een grote drempel voor arme staten om in andere staten goedkope generische medicijnen te bestellen is nu vervangen door meerdere kleine drempels. Potentiële producenten van die medicijnen kunnen onder druk gezet kunnen worden door EU en VS om patenten juist niet te schenden. Daarmee worden staten die medicijnen nodig hebben afhankelijk van de politieke wil van een andere regering. ndertussen wijzen steeds meer Europese parlementariërs het voorstel van de EU af ten gunste van voorstellen van de arme staten. En in de VS wordt in kranten kritisch geschreven over het standpunt van de VS.

Protesten in Sydney
Op zondag 10 november werd door 50 kerkelijke groepen, vakbonden, milieugroepen, homo- en andere mensenrechtengroepen uit Australië – verenigd in AFTINET – samen met vertegenwoordigers van internationale NGO’s een seminar gehouden getiteld ‘Alternatieven voor de Beleidsagenda van de WTO’. Op de website van Aftinet zijn een aantal van de daar gehouden toespraken te vinden.
Donderdag de 14e was er een succesvolle demonstratie ondanks demonstratieverbod en politieovermacht. Tussen de 1000 en 5000 mensen – georganiseerd in groepen zoals de Radikale Cheerleaders, het Rode Blok, het Homo Blok, Reclaim the Streets en het Onderwijs Blok namen deel aan deze luidruchtige en kleurrijke mars. Een mars die niet alleen gericht was tegen de WTO, maar ook tegen de Irak-oorlog, het immigratiebeleid, voor homorechten en voor het milieu. Afgezien van een paar incidenten (1 gewonde en 35 arrestaties) was de mars overwegend vreedzaam van karakter.

De WTO-ministers die op zo’n 20 kilometer daarvandaan bijeenkwamen werden de volgende dag bezocht door enkele honderden demonstranten. ‘364 dagen per jaar zijn deze mensen de heersers van het universum, maar vandaag gaan we over het hek, want vandaag is het namelijk niet ‘business as usual’!’, aldus een deelnemer. Toch weerhield het hek en vooral de politiehonden deze vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid. Onderwijl werden verscheine radiozenders ‘platgelegd’ door actieve zendpiraten, die het werkelijke karakter van de WTO onthulden over de ether.

Rob Bleijerveld

Bronnen:
– ‘Inching towards compromise on medicines after Sydney Mini-Ministerial’ – Bridges Weekly Trade News Digest (Vol. 6, Nr 40), (20 november 2002) http://www.ictsd.org/
– ‘Report on WTO Sydney meeting from Australia’ – Dr Patricia
Ranald van Public Interest Advocacy Centre, (18 november 2002) http://www.aftinet.org.au/
– Diverse verslagen op http://sydney.indymedia.org/

7. ABVAKABO, ONDERWIJSBEZUINIGINGEN EN WTO-ONDERHANDELINGEN
Sect Onderwijs & Onderzoek vraagt om GATS-onderzoek en standpunt

In de aanloop naar de studentenaktie van 12 november tegen bezuinigingen in het hoger onderwijs en de gevolgen van de GATS-onderhandelingen sloot de AbvaKabo zich met andere bonden aan bij de eisen van de studenten. Ze organiseerden een succesvolle protestkaartenaktie ‘Kennis = Macht’ waarin bij de Vaste Kamercommissie voor Onderwijs geprotesteerd wordt tegen de bezuinigingen. Deze aktie loopt nog tot 5 december wegens de grote respons in onderwijsland, kaarten zijn digitaal te ondertekenen (1)

In Nijmegen, Leiden, Delft, Groningen en andere steden organiseerden leden van AbvaKabo FNV, afgevaardigden van werkgeversorganisatie en studenten gezamenlijke actiebijeenkomsten. Zo werd in Nijmegen een lijkkist vervoerd, ten teken dat het hoger onderwijs ten grave kan worden gedragen als de bezuinigingen doorgaan.Aan de demonstratie in Amsterdam deden ook kaderleden van de AbvaKabo FNV mee en tijdens de manifestatie op het Museumplein hield Arno Lammeretz, landelijk bestuurder van AbvaKabo FNV, een toespraak. Op zijn vraag aan de aanwezige politici of ze wilden tekenen vóór investering in het hoger onderwijs werd, op het CDA na, enthousiast gereageerd.

Sector Onderwijs en Onderzoek

Het sectorbestuur Onderwijs en Onderzoek van de AbvaKabo vindt de GATS-problematiek (2) ernstig en urgent en roept de bondsraad op om zich tijdens haar vergadering in januari uit te spreken over een aantal voorstellen gedaan op 30 oktober (3)(4). Ze geeft aan dat er door O&O, de Landelijke Studenten Vakbond (LSVB) en Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) een onderzoeksgroep gestart wordt om alle relevante informatie te verzamelen en toegankelijk te maken voor leden van de bond. De groep zal ook standpuntsbepalingen voorbereiden. Het hoofdbestuur van de AbvaKabo wordt gevraagd om bij de Nederlandse regering aan te dringen om op de hoogte gebracht te worden van de verschillende voorbereidingen, standpunten en reacties van en over Nederland en de Europese Unie, waaronder over ‘vraag en aanbod’ aan resp. door de EU betreffende verdere marktopening op gebied van hoger onderwijs.

Verder vraagt O&O ondertekening van de verklaring van de internationale vakbondskoepel ICFTU over de GATS-onderhandelingen (5) en om die standpunten met grote indringendheid onder de aandacht te brengen van de Nederlandse regering, de Tweede Kamer, de politieke partijen, de FNV, de zusterbonden zowel in Nederland als in de EU, alsmede de werkgeversverenigingen waaronder de VSNU en het HBO-Raad. Ook vraagt ze aansluiting bij initiatieven van verschillende Nederlandse NGO’s om aandacht te vragen voor de GATS-problematiek en met name voor het belang van een waarlijk democratische mening- en besluitvorming in deze.

Rob Bleijerveld
met dank aan Dr. A. Keune

Noten:
(1)http://www.fnv.nl/onderwijsonderzoek/ [doorklikken naar: ‘digitale kaart’]. Meer info over onderwijsakties op
http://www.fnv.nl/abvakabo/, ondermeer een brede oproep
tot deelname aan de FNV-demonstratie van 10 december in Den Haag tegen de bezuinigingen op de gesubsidieerde arbeid
(WIW/ID), die ook de kwaliteit van het werk in de onderwijssector aantast.
(2) Dienstenonderhandelingen van de Wereld Handels Organisatie
(3) Uit: ‘Enkele conclusies en voorstellen van het bestuur van de Sector Onderwijs en Onderzoek n.a.v. de Themadag ‘De
liberalisering van de Wereldhandel in Onderwijs en Onderzoek’
gehouden aan de Universiteit van Tilburg op 30 oktober 2002′
(4) Het is vooralsnog niet bekend of dit onderwerp inderdaad
door de bondsraad op de agenda gezet zal worden.
(5)’Global Unions/ETUC/WCL Statement on the GATS Negotiations’, 11 juni 2002 http://www.icftu.org/displaydocument.asp?Index=991215489&Language=EN

8. TENTOONSTELLING POLITIEGEWELD ITALIË IN CONSULAAT AMSTERDAM Protest tegen recente arrestatie van globaliseringsactivisten

Op 22 november hebben activisten in Amsterdam als protest tegen de arrestatiegolf van globaliseringsactivisten in Italië, en om de aandacht te vestigen op het geweld door het Italiaanse staatsapparaat een tentoonstelling over politiegeweld geopend in de ontvangsthal van het Italiaanse consulaat aan de Vijzelstraat 79. Tegelijkertijd is aan de gevel een enorm spandoek gehangen waarmee de activisten protesteren tegen het monddood maken van critici. Ook werd de documentaire “Gipfelstürmer, Die Blutigen Tage von Genua” van de Duitse zender WDR vertoond, waarin duidelijk wordt hoe het bloedige politieoptreden in Genua zorgvuldig gepland was, evenals de vervalsing van ‘bewijsmateriaal’ om de repressie te rechtvaardigen.

(&#8230;) Zie verder persverklaring Solidaire Globaliseringsactivisten 22 november 2002<

9. GAAN DE VS DE EU VOOR DE WTO DAGEN IVM GENETISCH GEMANIPULEERDE ORGANISMEN (GGO’S)?

De vraag is opnieuw aktueel geworden nu begin november een groep van 29 agro-industrie belangengroepen uit de VS aan Bush gevraagd hebben om het nog immer voortdurende EU moratorium op nieuwe toelatingen van ggo’s nu maar eens aan een WTO-panel voor te leggen. Hun geduld is op. Ook in de vergadering van de SPS-commissie van de WTO stelden de VS, Canada, Australië en Argentinië het Europese moratorium aan de orde en lieten een serie vragen op de EU los over de houding ten aanzien van ggo’s. Het zijn precies deze 4 landen die er alles aan doen om ggo’s ongecontroleerd te verspreiden en elke regelgeving pogen te frustreren. Niet alleen verwerpen ze het moratorium, ook de EU-regelgeving rond etikettering en traceerbaarheid is in hun ogen volkomen overbodig.

EU Commissaris Lamy riep in reactie de VS op om vooral geen WTO-geschilprocedure te beginnen, “een dergelijke stap zou hoogstwaarschijnlijk averechts werken en het proces van opheffen van het moratorium bevriezen”. Niet dat Lamy het moratorium graag ziet blijven, maar hij is bang dat de groep van zes landen inhet geval van een WTO-klacht de hakken in het zand zullen zetten en met steun van de milieubeweging zoveel mensen mobiliseren dat elke beweging onmogelijk wordt. Op dit moment wordt gewerkt aan EU-richtlijnen met betrekking tot etikettering en traceerbaarheid en de hoop van de commissie is dat als deze zijn afgerond, de lidstaten akkoord gaan met opheffing van het moratorium. Hoop is dan dat het publiek minder afwijzend reageert en de weerstand langzaam verdwijnt.

Het lijkt er nog niet echt op dat de VS de zaak nu op de spits willen drijven, maar mocht dat toch gebeuren dan kan Europa het nog lastig krijgen, immers, de Europese Commissie heeft zelf al vaak geroepen dat men ggo’s niet als onveilig beschouwt. Men stelt dat het moratorium er louter om politieke redenen is. Deze houding kan slechts verklaard worden door de positieve houding van de Commissie over gentechnologie. Recent bezocht een groep Zambiase wetenschappers zowel de VS als de EU op zoek naar bewijs dat ggo’s veilig zijn. Met lege handen keerde de groep huiswaarts waarna hun regering besloot de Amerikaanse voedingshulp te weigeren vanwege de aanwezigheid van ggo’s in de hulp.

Voor de WTO zou de EU echter moeten bewijzen dat het onveilig is en dat is lastiger, vooral als er geen onderzoek naar verricht wordt. Tijdens de Doha-conferentie heeft Lamy bovendien in een brief aan Zoellick aangegeven geen aanscherping van het WTO voorzorgsbeginsel te eisen, dwz niet te vragen om de bewijslast te verleggen naar de aanbieder van een produkt. In ruil voor deze toezegging ging de VS akkoord met het opnemen van een betekenisloze milieuparagraaf in de Doha verklaring.

Wytze de Lange

10. RECENSIE ‘POWER POLITICS IN THE WTO’ VAN AILEEN KWA
(uitgever: Focus on the Global South)

Deze publikatie onderzoekt de retoriek dat de WTO-regels de armen en zwakken beschermen tegen ‘het recht van de sterkste’. Het laat zien, dat er op doorslaggevende punten geen procedure-regels bestaan, met de regels die er wèl zijn wordt op schaamteloze wijze te koop gelopen. Hierdoor worden de uitkomsten van onderhandelingen gebruikt op een manier die ingaat tegen de belangen van ontwikkelingslanden.

Het document opent met de persoonlijke ervaringen van drie afgevaardigden van ontwikkelingslanden over de druk die in Génève op hen uitgeoefend wordt als onderhandelaars. Het vertelt het verhaal van Doha vanuit de visie van afgevaardigden en belicht de strategiën die gebruikt worden om binnen de WTO ‘concensus’ te fabriceren. De belangrijkste strategiën zijn:

1. Gebrek aan regels, het niet toepassen ervan danwel het toepassen op een wijze die de belangen van de meerderheid der WTO-leden ernstig schaadt (zoals de exclusieve besluitvorming tijdens ‘green rooms’, ‘mini-ministerials’ en ‘cocktailparty-deals’, het misbruik maken van de positie van voorzitters, en het laten mislukken van ‘consultaties’).

2. Bilaterale druk (zoals vervanging van ambassadeurs in Génève door middel van misleidende telefoongesprekken met staatshoofden, het doordrukken van beleidswijzigingen door te dreigen met handelssankties, stopzetting van hulpprogramma’s; de gevolgen van de ‘oorlog tegen het terrorisme’ op Doha).

3. Bevoorooordeeldheid van het WTO-secretariaat (zoals tot uiting komt in de weergave van notulen, haar rol bij de ‘mini-ministerials’, de openlijke promotie van controversiële standpunten als officieel beleid).

Het document beslaat 59 pagina’s en is als pdf-bestand op te halen via: webadres En als papieren kopie te verkrijgen door een email (vermeld eigen postadres) te sturen naar:

De titels van de hoofdstukken:
– ‘Inleiding’
– ‘Persoonlijke verslagen van onderhandelaars uit ontwikkelingslanden’
– ‘Van Seattle naar Doha: echte verbeteringen of uitholling van demokratie?’
– ‘Het verhaal van Doha: terugblik door onderhandelaars uit ontwikkelingslanden’
– ‘Consensus fabriceren en wat dat tot gevolg heeft’
– ‘Bokkesprongen na Doha: de basis leggen voor Cancún’
– ‘Kunnen besluitvormingsprocessen worden verbeterd?’

Naar een beschouwing door Linda Hartke, Coordinator Ecumenical Advocacy Alliance; bewerkt door Rob Bleijerveld

11. ATTAC-CURSUS ‘GLOBALISERING’ IN DEN HAAG

Attac Den Haag organiseert een cursus van 4 avonden in februari / maart 2003.

Thema’s:
* 11 februari: Over de Wereldtopconferentie over Duurzame Ontwikkeling in Johannesburg in september j.l (over de bereikte en niet bereikte resultaten).
* 25 februari: Over de haalbaarheid van het basisinkomen.
* 11 maart: Over het ontstaan van de Tobin Tax, de voor- en nadelen en de huidige status (in NL en wereldwijd).
* 25 maart: Over de situatie rond GATS en hoe het anders zou kunnen.

Deze cursus-avonden zullen plaats vinden in de Regentes, Weimarstraat 69, Den Haag. De avonden starten om 20 uur en duren tot 22 uur. Om 19.30 uur gaat de zaal open. De toegang voor de totale cursus bedraagt Euro 25 (dit is inclusief een reader). Deelname per avond is ook mogelijk: kosten Euro 7,50 per avond. Betaling via postbanknummer 9386497 tnv. A.M. van Dorp, Den Haag ovv. ‘cursus Attac’.Voor opgave en meer informatie kunt u contact opnemen met: Attac Den Haag, Gerard v/d Ridder, tel. 070-3462432, email gerardvanderidder@hotmail.com.

De vereniging Attac-Nederland, aangesloten bij de internationale Attac-beweging, heeft tot doel de wereldwijde kapitaalstromen, zowel nationaal als internationaal, aan banden te leggen. Daarmee streeft zij naar een democratisch gecontroleerde economie, die rechtvaardig en ecologisch duurzaam is.

12. Over FTAA (informatie over politiek café is hier weggelaten omdat al achter de rug is)

Hieronder een samengevat artikel van FoodFirst over protesten van sociale bewegingen tegen de FTAA-besprekingen in Quito op 1 november. De daadkracht en samenwerking van deze bewegingen van het Amerikaanse continent werpt zijn schaduwen vooruit naar de 5e ministersconferentie van de WTO in Mexico in september.

‘Een positief einde van anti-handels protesten en politierebellie in Quito. Handelsminister Zoellick van de VS in oncomfortabele positie.’

Quito, 1 november. De protesten tegen het voorstel voor de Free Trade Area of the Americas (FTAA) – en het politiegeweld dat Quito gisteren deed schudden – is ’s avonds op een positieve manier geëindigd voor de demonstranten toen ze de Noordamerikaanse handelsminister Zoellick in een lastig parket brachten.

Op deze derde protestdag sloot een politiepeleton, waaronder verscheidene officieren, zich aan bij eis van de tienduizenden indianen, boeren, studenten en andere leden van civil society uit alle delen van Noord- en Zuidamerika dat de handelsministers van de 34 onderhandelende landen een verklaring tegen de FTAA in ontvangst zouden nemen. Omdat in het verleden al twee Ecuadoraanse presidenten hadden moeten vertrekken na allianties tussen indianenbeweging en rebellerende veiligheidstroepen stuurde de regering enerzijds het leger om de politie te versterken maar drong anderzijds sterk aan op de handelsministers en vooral op minister Zoellick uit de VS om de eisen van de demonstranten in te willigen.

’s Middags boden de handelsministers met tegenzin aan een delegatie te ontvangen bestaande uit 2 demonstranten. Na veel getouwtrek over het aantal van delegatieleden kwam men uiteindelijk overeen dat er 50 mensen naar binnen mochten gaan en dat de rest van de demonstranten hen zou mogen begeleiden tot aan het militaire cordon bij het onderhandelingsgebouw. Evenwel lukte het 65 vertegenwoordigers van sociale bewegingen en niet-gouvernementele organisaties om ’s avonds het hotel in te komen waar ze gelijktijdig met de ministers onder leiding van dhr. Zoellick aankwamen in het auditorium van het hotel.

Peter Rosset van Food First richtte meteen het woord tot dhr. Zoellick. “Neem me niet kwalijk”, zei hij, “bent u Amerikaan?” Dhr. Zoellick keek op en Peter Rosset vervolgde: ” Ik ben ook een Amerikaan en ik ben beschaamd over de manier waarop u en de Bush-regering de Latijnsamerikaanse regeringen probeert te dwingen een handelsovereenkomst te tekenen dat hen alleen maar ellende en armoede zal brengen en dat uiteindelijk hetzelfde zal betekenen voor de Amerikaanse burgers.” Deze afgang van Zoellick – zijn zure gezicht, het applaus van de demonstranten, het gegrijns van enkele Latijnsamerikaanse leiders – was die avond in heel Ecuador te volgen via de televisiezenders.

Parlementariërs uit 11 landen, van Canada tot Bolivia, riepen hun respectievelijke regeringen op om “de FTAA af te wijzen en om meteen de onderhandelingen te stoppen.” Onderwijl werden voor de neus van Zoellick borden opgehouden met de leus “Nee tegen FTAA”.
De voorzitter van de COMIAE legde de ministers uit waarom de FTAA de dood voor de indianen van het Amerikaanse continent betekent. “Heren, ik wil u zeggen (…), dat u niet kunt begrijpen hoe de armen leven op het Amerikaanse continent omdat u geboren bent in gouden kribben.” Daarna werd een gezamelijke verklaring van de demonstranten voorgelezen door de leider van de Nicaraguaanse landwerkers, mv. Siguiera. “Deze bijeenkomst vandaag is niet een consultatie of een dialoog, maar een verklaring van de onverzoenlijke oppositie van alle Amerikaanse volkeren tegen de FTAA.” “Indien u niet luistert naar onze stemmen en die van de miljoenen op het continent zult u verantwoordelijk zijn voor het in gevaar brengen van de toekomst van het Amerikaanse continent.” Ze eindigde met “Ja tegen het leven! Nee tegen de FTAA! Een Ander Amerika is mogelijk!!”

Dat was het moment waarop de ministers veronderstelden dat de delegatie zou blijven voor een fotosessie met hen zodat ze zouden kunnen claimen een “dialoog” gehad te hebben met de demonstranten. Die stonden echter op na de laatste woorden van mv. Siguiera en liepen weg, de ministers als idioten achterlatend voor de tientallen aanwezige verslaggevers in de zaal. Dhr. Zoellick bleef toch een laatste belediging niet gespaard toen dhr. Rosset in een duidelijk voor een ieder hoorbare stem zei: “U weet net als ik dat alle opiniepeilingen in de VS laten zien dat de Amerikanen niet nóg meer vrije handelsakkoorden willen en u zou zich moeten schamen dat u ingaat tegen de wensen van uw eigen mensen.” En een van de demonstranten richtte zich in het Spaans tot de Latijnsamerikaanse ministers met de woorden: “U heeft geen zelfrespect, dat u zich ondergeschikt maakt aan hem terwijl hij niet eens uw taal kan spreken.”

Rosset concludeerde dat “na de Seattle-achtige protesten van vandaag de regeringen van de VS en de transnationale ondernemingen nooit meer zullen kunnen beweren dat oppositie tegen vrijhandel alleen afkomstig is van een kleine groep van milieuactivisten uit het noorden. Het is overduidelijk dat mensen uit alle geledingen van de maatschappij, en vanuit geheel Latijnsamerika, niets te maken willen hebben met de FTAA, de Wereld Handels Organisatie en andere instellingen van handelsliberalisering.

Food First
http://www.foodfirst.org
Samengevat en vertaald door Rob Bleijerveld

13. ZUIDELIJKE VISIES OP NOORD-ZUID KWESTIES EN ALTERNATIEVEN VANUIT VOLKSBEWEGINGEN; VAN SYMPTOOMBESTRIJDING NAAR SYSTEMATSCHE AANPAK.
Voordracht van Dot Keet (Jubilee South) tijdens European Social Forum in Florence

Dit langere stuk is als apart artikel op Globalinfo geplaatst: zie

Steun GLOBALINFO.nl