Ga naar de inhoud

Retailers willen zonder hindering grensoverschrijdend inkopen

In deze tijd van hoge inflatie en gestegen voedselprijzen willen grote Europese retailers zonder belemmering levensmiddelen inkopen over de landsgrenzen heen. Volgens hen dalen dan ook de kosten voor hun klanten, bijvoorbeeld in Nederland en België. Ze willen dat de EU actie onderneemt om de fabrikanten te dwingen de hindernissen weg te halen.

5 min leestijd

(Door Matt Hermers, overgenomen van supermacht.nl fot verlaten winkel VS door Udo S, Flickr CC2.0)

Veel levensmiddelen uit de fabriek kosten in de Duitse of Franse winkel meer dan in de Nederlandse. Inkopen over de grenzen heen is volgens de Nederlandse supers echter bijna onmogelijk (of in geval veel duurder) door de eisen (´territorial supply constraints´) die de fabrikanten stellen.

Hindernissen

Een supermarktbedrijf dat producten uit het buitenland wil invoeren en in eigen land wil verkopen, moet ze vaak voorzien van een nieuw label, een tekst in de moedertaal van het land en soms ook van een andere verpakking of een ander volume. En flessen met statiegeldvergoeding zijn alleen in het land van herkomst in te leveren. En tenslotte kan een fabrikant domweg weigeren om producten over de grens te leveren, zoals Picnic-directeur Beckers ervoer.

Ook Albert Heijn ceo Kok wil grensoverschrijdend kunnen inkopen. Volgens hem zal dat lagere prijzen voor de klant opleveren. Nodig is een ¨goed functionerende interne markt,¨ aldus Kok.

Uit onderzoek door de Europese Commissie in 2020 blijkt dat de consumenten door het weghalen van de ´territorial supply constraints´ voor 14,1 miljard euro minder kunnen winkelen. Mits de supermarktbedrijven hun voordeel bij de inkoop een-op-een doorgeven aan de consument…
Lagere prijzen komen goed uit in deze tijd van hoge inflatie en met de verwachting dat de kosten van energie, grondstoffen en transport nog niet gaan dalen.

Grote druk op de Europese Unie

De Europese retailorganisatie EuroCommerce en de consumentenorganisatie BEUC willen dat de EU nu structureel ingrijpt en het niet laat bij individuele gevallen zoals chocolade en koekjes van Mondelez en bier van AB InBev. Ook de Benelux-landen willen dat de Europese Commissie de marktbelemmeringen structureel aanpakt. Dat kan bijvoorbeeld door het verbod op ‘geoblocking’ (dat is het verschillend behandelen van inkopers uit verschillende lidstaten) ook te laten gelden voor bedrijven onderling.

Maar tussen de Europese departementen die er over gaan – Mededinging, Interne Markt en Landbouw – heerst als jaren een ´stammenstrijd´. Volgens BEUC-expert Reyna treedt Mededinging wel streng op maar alleen in individuele zaken terwijl Interne Markt en Landbouw vooral uit gaan van de belangen van de producenten. De sector is volgens hem erg invloedrijk en elke vorm van ingrijpen levert weerstand op. Hij ziet een gebrek aan politieke wil bij de Commissie, maar actie is noodzakelijk om interne markt goed te laten functioneren.

Volgens ceo Gibbons van de branchevereniging van grote levensmiddelenproducenten in Europa, AIM, geeft het Europese recht aan producenten en retailers de keuze met wie zij zaken doen, tegen welke prijs en onder welke voorwaarden. De producenten hebben op hun beurt last van een ¨gefragmenteerde Europese regelgeving¨ die hen hindert bij het verkopen over de Europese landsgrenzen heen. Ze moeten voldoen aan de wettelijke regels van lidstaten voor labels, verpakking, recycling en andere aspecten die onderling erg verschillen, aldus Gibbons.

Vanuit de Benelux Unie komt de kritiek dat producenten gebruik kunnen maken van de beste vestigingsvoorwaarden in een lidstaat om daarna de interne Europse markt weer op te knippen om de inkopers te verdelen. Veel fabrikanten zouden vanuit één fabriek in de EU producten voor meerdere landen maken om schaalvoordeel te genereren maar tegelijkertijd wel onderscheid maken bij de grensoverschrijdende verkoop ervan.

Gibbons van de AIM werpt tegen dat eenderde van de internationale retailers, denk aan Ahold Delhaize en Carrefour) de consumentenprijzen méér hebben verhoogd dan de prijzen die ze onderhandeld hebben met de merkproducenten, zoals uit een enquête onder de Europese levensmiddelenbedrijven blijkt. Daarbij hanteren retailers in sommige landen (als België) verschillende prijzen per regio, aldus Gibbons.

De jaarlijkse prijzenoorlog

Het is niet toevallig dat deze kwestie nu speelt: het is de tijd van de jaarlijkse prijsonderhandelingen tussen leveranciers en afnemers. Om een beeld te krijgen van de oorlog die zich daarbij achter gesloten deuren afspeelt, beveelt Supermacht de documentaire ´Auslaufmodell Supermarkt?´ (´Hypermarchés, la chute de l’empire´) van Rémi Delescluse aan. Deze Franse docu is Duits ondertiteld en te zien via deze links:
ARTE tv
YouTube-D
YouTube-F

Meer lezen:
– ¨Winkelketens zetten huismerkleveranciers onder druk,,¨ en ¨‘Hard gevecht tussen huismerkleveranciers en inkopers’,¨ Financieele Dagblad, 21 juli 2010.
– ¨Eyes on the price: inkoopgroepen van supermarkten in beeld gebracht,¨ Supermacht, 18 maart 2017.
– ¨CBL: Europa bedreigt inkoopkracht supers,¨ Distrifood, 29 oktober 2018
– ¨Voorlopig akkoord over Europese richtlijn tegen oneerlijke handelspraktijken in de voedselketen -update,¨ Supermacht, 24 december 2018.
– ¨Pakken supermarkten de grote merken in of is het precies omgekeerd?,¨ Foodlog, 1 maart 2021
– ¨Nederland betaalt meer voor boodschappen dan andere Europese landen,¨ BNR, 6 jan 2023.

Bron:
– ¨Europa snakt naar goedkopere boodschappen maar stuit op inkoopmuren,¨ Financieele Dagblad, 6 jan 2023.

(Verkorte weblink: https://www.supermacht.nl/?p=11323)