Ga naar de inhoud

Oekraïne, gezien door de Amerikaanse bril

Bij wijze van uitzondering heb ik dit keer een artikel vertaald. Het stuk is van de politiek analist Robert Parry (16 april, 2014). In de jaren tachtig speelde hij als verslaggever voor Newsweek een beslissende rol in de onthulling van het Iran-Contraschandaal tijdens het presidentschap van Ronald Reagan. Nu volgt hij de huidige ontwikkelingen in de Oekraïne voor Consortium News.  In dit artikel analyseert Parry de berichtgeving in de New York Times over de crisis in de Oekraïne. De berichtgeving van deze krant verschilt niet zoveel met de kwaliteitskranten in Nederland en in de rest van Europa. Nog in 2012 veroordeelde het Europees Parlement de Oekraïense Svoboda partij, maar negeert nu haar grote aanwezigheid in regering van de coupplegers in Kiev, en onze ‘kwaliteitsmedia’ doen daar braaf aan mee.

10 min leestijd

(Deze vertaling verscheen oorspronkelijk op konfrontatie.nl foto: Bohan/flickr)

Oekraïne, door de Amerikaanse bril
Consortium News, Robert Parry – woensdag 16 april, 2014

Exclusief: Als het postcoupregime in Oekraïne troepen en paramilitairen stuurt om hard op te treden tegen etnische Russische demonstranten in het oosten, blijven de Amerikaanse nieuwsmedia het Amerikaanse publiek voeden met een stabiele dosis van anti-Russische propaganda, vaak verpakt in beschuldigingen van “Russische propaganda”, bericht Robert Parry.

De waarnemend president van het staatsgreepregime in Kiev kondigt aan dat hij een ‘antiterrorisme’-operatie beveelt tegen pro-Russische demonstranten in het oosten van Oekraïne, terwijl zijn nationale veiligheidchef zegt dat hij rechtse ultranationalistische strijders op hen heeft afgestuurd. Deze strijders speelden een sleutelrol in de staatsgreep van 22 februari die de gekozen president Viktor Janoekovitsj heeft verdreven.

Dinsdag (15 april) verklaarde Andriy Parubiy, hoofd van de Oekraïense Nationale Veiligheidsraad op Twitter: “Reserve eenheid van de Nationale Garde, gevormd uit de Maidan Zelfverdediging vrijwilligers, is vanmorgen naar de frontlinie gestuurd.” Parubiy verwees naar de neonazimilities die de spierkracht verschaften voor de omverwerping van Janoekovitsj, en hem dwong te vluchten voor zijn leven. Sommige van deze milities zijn inmiddels opgenomen in de veiligheidstroepen zoals de Nationale Garde.

Parubiy zelf is een bekende neonazi, die de Sociaal-Nationale Partij van Oekraïne in 1991 oprichtte. De partij mengt radicaal Oekraïens nationalisme met neonazisymbolen. Parubiy vormde ook een paramilitaire spin-off, de Patriotten van de Oekraïne, en verdedigde de uitreiking van de titel ‘Held van Oekraïne’ aan de nazi-collaborateur Stepan Bandera (Tweede Wereldoorlog), wiens eigen paramilitaire krachten duizenden joden en Polen uitroeiden in de jacht naar een raciaal pure Oekraïne.

Tijdens de maandenlange protesten, gericht op het omverwerpen van Janoekovitsj, werd Parubiy de commandant van ‘Euromaidan’, de naam voor de opstand in Kiev, en – na de 22 februari coup – was Parubiy één van de vier extreemrechtse Oekraïense nationalisten die de controle kregen over het ministerie van nationale veiligheid.

Maar de Amerikaanse pers heeft zijn rol gebagatelliseerd omdat zijn neonazisme in strijd is met het officiële verhaal uit Washington dat de neonazi’s weinig of geen rol speelden in de ‘revolutie’. Verwijzingen naar neonazi’s in de ‘interim-regering’ worden afgedaan als ‘Russische propaganda’.

Toch was Parubiy dinsdag aan het opscheppen dat sommige van zijn neonazi stormtroopers – omgedoopt tot ‘Nationale Garde’ – nu werden afgestuurd op het opstandige oosten van de Oekraïne als onderdeel van de ‘antiterrorisme’-operatie van de regering in Kiëv.

De postcoup voorzitter Oleksandr Turchynov waarschuwde ook dat Oekraïne werd geconfronteerd met een ‘kolossaal gevaar’, maar hij stond erop dat de onderdrukking van de pro-Russische demonstranten zou worden behandeld als een ‘antiterrorisme’-operatie en niet als een ‘burgeroorlog’. Iedereen zou nu inmiddels moeten begrijpen dat ‘antiterreur’ buitengerechtelijke executies, marteling en ‘contraterreur’ suggereert.

Toch, met de veelal twijfelachtige loyaliteit van de Oekraïense leger aan het staatsgreepregime, vormt het sturen van de neonazimilities van de west Oekraïense partijen Pravy Sektor en Svoboda een belangrijke ontwikkeling. Niet alleen beschouwen de Oekraïense neonazi’s de etnische Russen als een vreemde aanwezigheid, maar deze rechtse milities worden georganiseerd om straatgevechten te voeren zoals ze dat deden tijdens de opstand in de februari.

Historisch gezien hebben de rechtse paramilitairen cruciale rollen gespeeld in de ‘contra-terreur’-campagnes over de hele wereld. In Midden-Amerika in de jaren tachtig, bijvoorbeeld, rechtse ‘doodseskaders’ deden veel van het vuile werk voor de door de VS gesteunde militaire regimes bij het verpletteren van sociale protesten en guerrillabewegingen.

De samensmelting van het begrip ‘antiterrorisme’ met rechtse paramilitairen vormt een potentieel beangstigende ontwikkeling voor de mensen in het oosten van de Oekraïne. En veel van deze informatie – over de commentaren van Turchynov en Parubiy’s tweet – kunnen in berichtgeving van de New York Times uit de Oekraïne worden gevonden .

Wiens Propaganda?
Echter, op de voorpagina van de Times staat vandaag (woensdag) een bizar verhaal van David M. Herszenhorn waarin hij de Russische regering beschuldigt van het ontplooien van een propagandaoorlog door het maken van veel van dezelfde punten die je al uit de Times kon vernemen – zij het zonder de nuttige context over Parubiy’s neonazistische achtergrond – in dezelfde krant.

In het artikel, getiteld ‘Rusland is snel met verbuigen waarheid over Oekraïne’, bespot Herszenhorn de Russische premier Dmitri Medvedev voor het maken van een Facebook-posting dat ‘somber en vol was van angst’, waaronder de opmerking dat ‘er weer bloed is vergoten in de Oekraïne’ en voegde daaraan toe dat ‘de dreiging van een burgeroorlog opdoemt.’

Het artikel in de Times vervolgt: “Hij [Medvedev] smeekte Oekraïners om over hun eigen toekomst te beslissen ‘zonder overweldigers, nationalisten en bandieten, zonder tanks of gepantserde voertuigen – en zonder geheime bezoeken van de CIA directeur.’ En zo begon weer een dag van gebral en hyperbolen, van de verkeerde informatie, overdrijvingen, complottheorieën, oververhitte retoriek en soms regelrechte leugens over de politieke crisis in Oekraïne die zijn voortgekomen uit de hoogste regionen van het Kremlin en galmde het op de staatgecontroleerde Russische televisie, uur na uur, dag na dag, week na week.'”

Dit beredenerende ‘nieuws’verhaal loopt van de voorpagina over tot halverwege een binnenpagina, maar Herszenhorn slaagde er geen moment in om te vermelden dat er niets vals was aan wat Medvedev zei. Inderdaad, het was de veel verguisde Russische pers die voor het eerst melding had gemaakt van het geheime bezoek van CIA-directeur John Brennan naar Kiev.

Hoewel het Witte Huis dat bezoek heeft bevestigd, citeert Herszenhorn Medvedev’s verwijzing ernaar in een context van ‘desinformatie’ en ‘samenzweringstheorieën.’ Nergens in het lange artikel stelt de Times zijn lezers op de hoogte dat de directeur van de CIA inderdaad een geheim bezoek maakte aan Oekraïne afgelopen weekend. Vermoedelijk is die werkelijkheid nu verdwenen in het grote gat van het geheugen, net als sleutelrol van de neonazimilities in de gebeurtenissen op 22 februari.

De neonazi’s zelf zijn vrijwel uit het Officiële Washington-verhaal verdwenen, die nu de staatsgreep doorgaans uitlegt als gewoon een kwestie van maanden van protesten gevolgd door de beslissing van Janoekovitsj om te vluchten. Slechts af en toe, vaak diep begraven in nieuwsartikelen, waarbij de context is verwijderd, kunt u erkenningen vinden van hoe de neonazi’s een cruciale rol speelden in de staatsgreep.

Een gewonde extremist
Bijvoorbeeld, op 6 april, publiceerde de New York Times een human interest-profiel van een Oekraïner genaamd Yuri Marchuk die gewond was geraakt bij botsingen rond het Maidan plein van Kiev in februari. Je moet ver in het verhaal lezen  om te vernemen dat Marchuk een Svoboda-leider was uit Lviv, waarvan – als je je eigen onderzoek deed – je zou ontdekken dat het een neonazibolwerk is waar Oekraïense nationalisten fakkeloptochten houden ter ere van nazi-collaborateur Stepan Bandera.

Zonder deze context te leveren, meldt de Times dat militanten uit Lviv een wapendepot van de regering hadden geplunderd en 600 militanten een dag voor de strijd in Kiev naar Kiev hadden gezonden. Marchuk beschreef ook hoe deze goed georganiseerde militanten, die bestaan uit paramilitaire brigades van 100 strijders elk, op 20 februari de noodlottige aanval tegen de politie lanceerde, de strijd waarbij Marchuk gewond werd.

Marchuk zei later dat hij zijn kameraden bezocht in het bezette stadhuis. Wat de Times niet vermeldt, is dat het stadhuis was versierd met nazispandoeken en zelfs een Confederale strijdvlag als een eerbetoon aan de blanke suprematie.

The Times komt op 12 april weer in aanraking met de ongemakkelijke waarheid over de neonazi’s in een artikel over de mysterieuze dood van neonazileider Oleksandr Muzychko, die tijdens een vuurgevecht met de politie op 24 maart werd gedood. Het artikel citeerde een lokale leider van Pravy Sektor, Roman Koval, die de cruciale rol van zijn organisatie uitlegt bij de uitvoering van de anti-Janoekovitsj coup.

‘Oekraïne’s februarirevolutie, aldus de heer Koval, zou nooit gebeurd zijn zonder Pravy Sektor en andere militante groepen,’ schreef de Times. Toch, is deze werkelijkheid – hoewel feitelijk gemeld in de New York Times – inmiddels ‘Russische propaganda’ geworden, aldus de New York Times.

Dit upside-down Amerikaanse verhaal gaat ook voorbij aan de goed gedocumenteerde inmenging van vooraanstaande Amerikaanse functionarissen in het aansporen van de demonstranten in Kiev, die in het westelijke deel van Oekraïne is gelegen en is dus meer anti-Russisch dan het oosten van Oekraïne, waar veel etnische Russen wonen en waar Janoekovitsj zijn politieke basis had.

Staatssecretaris voor Europese Zaken Victoria Nuland was een cheerleader voor de opstand en herinnert leidende Oekraïense zakenmensen aan de 5 miljard dollar die de Verenigde Staten had geïnvesteerd in hun ‘Europese aspiraties’, om te bespreken wie Janoekovitsj zou moeten vervangen (haar keuze, Arseniy Yatsenyuk werd de nieuwe premier), en letterlijk koekjes uitdelend aan de demonstranten in de Maidan. (Nuland is getrouwd met neoconservatieve superster Robert Kagan, één van de oprichters van het Project voor de a New American Century.)

Tijdens de protesten besteeg neocon-senator John McCain het podium met de leiders van Svoboda – omgeven door banieren ter ere van Stepan Bandera – en spoorde de demonstranten aan. Nog voordat de demonstraties begonnen, had de prominente neocon Carl Gershman, president van de door de VS gefinancierde National Endowment for Democracy, Oekraïne de titel toegekend van “de grootste prijs.” [Voor meer details, zie Consortiumnews.com ’s “Wat is er met John Kerry?” ]

Sterker nog, in mijn ruim veertigjarige carrière in de journalistiek heb ik nog nooit een grondiger bevooroordeelde en misleidende voorstelling van de grote Amerikaanse media gezien. Zelfs tijdens de dagen van Ronald Reagan – toen een groot deel van de moderne propagandastructuur van de overheid is gemaakt – was er meer onafhankelijkheid bij de grote verspreiders van nieuws. Er waren media die op de vlucht waren geslagen voor de werkelijkheid tijdens de Golfoorlog (1991) van George H.W. Bush en de Irak-oorlog (2003) van George W. Bush, die beide werden gekenmerkt door aantoonbare valse beweringen die gemakkelijk werden geslikt door de grote Amerikaanse nieuwsuitgevers.

Maar er is iets volkomen Orwelliaans in de huidige verslaggeving over de Oekraïne-crisis, waaronder anderen te beschuldigen van ‘propaganda’ wanneer hun verklaringen – hoewel zeker niet perfect – veel eerlijker en nauwkeuriger zijn dan wat het Amerikaanse perskorps produceert.

Er is ook het extra risico dat deze laatste niet-nakoming door het Amerikaanse perskorps plaatsvindt op de grens van Rusland, een nucleair bewapende staat die – samen met de Verenigde Staten – al het leven zou kunnen uitroeien op de planeet. De bevooroordeelde Amerikaanse berichtgeving wakkert nu politieke eisen aan voor het sturen van Amerikaanse militaire hulp naar het Oekraïense staatsgreepregime.

De vanzelfsprekendheid van deze propaganda – zoals het zich verspreidt over het Amerikaanse mediaspectrum van Fox News naar MSNBC, van de Washington Post tot de New York Times – is niet alleen ellendige journalistiek, maar het is een roekeloos misdrijf die het leven van veel Oekraïners en de toekomst van de planeet in gevaar brengt.

—————–

Meer artikelen van Consortium News over de crisis in de Oekraïne, de Amerikaanse hypocrisie over het internationaal recht, en wat de neo-conservatieven hopen te bereiken met meer regimeverandering zijn hier te vinden.

<