Het dollarwapen is super efficiënt
Er bestaan verschillende soorten wapens om macht en invloed op de internationale scène te ontwikkelen. De puur militaire macht, maar ook economische of financiële middelen. De macht van Washington om de wereldwijde dollarvoorraad te beheersen staat gelijk aan een massavernietigingswapen in handen van de Federal Reserve, the US Treasury en Wall Street.
(door Antoine Uytterhaeghe, oorspronkelijk verschenen bij uitpers)
Van easening…
Omdat tien jaar geleden een tekort aan dollars het hele systeem zou hebben doen uiteen spatten besloot Henry Paulson, de Amerikaanse minister van financiën en voormalig bankier van Goldman Sachs, toen om de monetaire middelen te verhogen via het systeem van Quantitive Easening. Eenvoudig gesteld : door het bijdrukken van dollarbiljetten. Lehman Brothers liet men failliet gaan, maar anderen werden op die manier gered. De Europese Centrale Bank kreeg in dit kader honderden miljarden dollars kredietlijnen aangeboden.
Schuldbeheer werd een erg winstgevende bankenactiviteit. De schulden van huishoudens, overheden, bedrijven en de financiële sector van de 30 grootste opkomende markten stegen tot 211% van hun bbp begin 2018. Het was eind 2008 133%. In de minst ontwikkelde economieën van Latijns-Amerika tot Turkije en Azië – exclusief China – is de totale schuld van de opkomende markten (alle valuta door elkaar) bijna verdubbeld, van 15 biljoen in 2007 naar 27 biljoen eind 2017. De schuld van China is in die periode van 6 biljoen naar 36 biljoen gestegen. Voor de groep opkomende landen ging de schuld uitgedrukt in Amerikaanse dollars van 2,8 biljoen in 2007 naar 6,4 biljoen. Turkse bedrijven zijn nu bijna 300 miljard in buitenlandse valuta (grotendeels dollars) verschuldigd, meer dan de helft van het Turkse bbp.
….naar tightening
De nieuwe president van de Amerikaanse Federal Reserve, Jerome Powell, een voormalige partner van de Carlyle Group, meent nu al een tijdje dat de Amerikaanse economie sterk genoeg is om de massa beschikbare dollars te verlagen naar ‘normaal’, waarmee FED begonnen is aan een grote opdroging van beschikbare contanten in dollars in de wereldeconomie. De FED gaat nu in plaats van dollars bij te drukken, dollars uit het systeem halen, o.a. door haar obligatieportefeuille te verminderen, waardoor de dollarliquiditeit in het banksysteem daalt.
Dit alles zal snel leiden tot een echt tekort aan dollars. Bovendien zal de wet van Trump voor belastingsvermindering voor bedrijven nieuwe begrotingstekorten toevoegen die de Amerikaanse schatkist zal moeten financieren door “nieuwe ” obligaties uit te geven. Naarmate de schuldvereisten van de Amerikaanse schatkist toenemen, zal ze hogere rentes moeten beloven om haar obligaties te kunnen verkopen. Een stijgende rente in de VS werkt als een magneet voor dollars over de hele wereld.
tekort
Dit kan een nieuwe economische crisis in de ‘groeimarkten’ veroorzaken, vooral in de grote Euraziatische economieën van Turkije, Iran, Rusland en China.
Zij beginnen het tekort aan dollars te voelen, want de kost om dollars te lenen om de oude dollarschulden te herfinancieren vergroot. De dollarschuld van de opkomende markten piekt in 2019 met meer dan 1,3 biljoen terugbetaalbaar dit jaar.
Sinds het begin van dit jaar is de Turkse lira gehalveerd ten opzichte van de VS-dollar. Dit betekent dat grote Turks bedrijven die goedkope dollars konden lenen, nu het dubbele bedrag moeten vinden om de rente van deze schulden in dollars te betalen. Deze schuld betreft niet in meerderheid de Turkse staat maar wel de Turkse bedrijven en particulieren. Turkse bedrijven zijn ongeveer 300 miljard aan buitenlandse valuta schuldig, meestal in Amerikaanse dollars, bijna de helft van het bbp van het land. Niet alleen de Turkse economie maar ook Aziatische landen zoals Pakistan, India tot Zuid-Amerika – met uitzondering China – hebben ongeveer 2100 miljard dollar geleend.
Tussen 2008 tot 2015 deprecieerde de dollar ten opzichte van deze valuta zodat de rente laag bleef en er geen probleem werd ervaren. Dit alles verandert nu drastisch. De dollar is dit jaar scherp gestegen ten opzichte van andere valuta (7%). Daarnaast zet Washington opzettelijk handelsoorlogen in gang, voert allerhande politieke provocaties uit en schendt eenzijdig het verdrag met Iran. Nieuwe sancties tegen Rusland, Iran en Noord-Korea, Venezuela, vullen de lijst aan.
besluit
Handelsoorlogen, politieke sancties, de nieuwe Amerikaanse belastingwetgeving en de inkrimping van de hoeveelheid dollars, vormen een breed agressief Vs beleid. De dollarstrategie van de FED fungeert als een stil oorlogswapen. Het is een oorlog met andere middelen, een oorlog die niet officieel werd afgekondigd.
Als deze lijn zich door zou zetten, zou dat een serieuze tegenvaller kunnen zijn voor de Euraziatische landen verenigd rond de nieuwe Chinese zijderoute. Ook voor het alternatief op de dollar als internationaal betaalmiddel dat Rusland, China en Iran beogen ten opzichte van het huidig dollarimperium. De rol van de dollar als belangrijkste reservemunteenheid ter wereld en het vermogen van de van de FED-reserve om deze te beheersen is een massavernietigingswapen en een strategische pijler van controle door de Amerikaanse supermacht. De vraag is, zijn de Euraziatische landen of zelf de Europese Centrale Bank klaar om dit probleem doeltreffend aan te pakken?