Ga naar de inhoud

Gaza – het economisch belang van tunnels in een gevangeniseconomie

In de discussie rond Gaza wordt niet vaak haar economie beschreven. Gelukkig heeft Michael Roberts, een marxistisch econoom, een interessant artikel over de ‘gevangeniseconomie’ van Gaza gepubliceerd op zijn altijd interessante blog ‘The Next Recession’ genaamd ‘Gaza – the prison economy’

4 min leestijd

(Bron: economielinks)illustratie: wikipedia)

Meer dan alleen wat cijfers over werkloosheid en groei, legt Roberts een belangrijke link tussen de economie van Gaza en het conflict met Israel. Zo beschrijft Roberts bijvoorbeeld hoe groot het economisch belang is van de tunnels. En dus hoe de destructie van deze zogenaamde ‘terreurtunnels’ een economische terreur onder Gaza in stand zal houden.

Het zijn ‘terreur tunnels’ in de woorden van Israëlische president Netanyahu, die de destructie ervan als hoogste prioriteit heeft gesteld van ‘Operation Protective Edge’, het lopende militaire offensief van Israel tegen Gaza waarbij al meer dan 1.900 Palestijnen zijn omgekomen (op 9 augustus). De tunnels worden gebruikt om Israel te infiltreren en aanslagen te plegen en moeten daarom vernietigd worden, zegt Netanyahu.

Dat is zeker waar, zegt Roberts; de tunnels zijn in het huidige conflict gebruikt door strijders van Hamas – Gaza’s leidende partij – om militairen aan te vallen op Israelisch grondgebied. Echter, de meeste tunnels dienen simpelweg om materialen Gaza in te smokkelen, materialen die niet meer over land, lucht of zee Gaza in kunnen sinds Israel toegang tot het gebied blokkeert sinds 2007.

Toen in 2010 de blokkade van Gaza enigszins werd versoepeld na internationale druk en de protestacties van de Gaza Freedom Flotilla, greep Hamas de kans om de tunnels te verbouwen en niet alleen te gebruiken voor de import van consumptiegoederen maar ook voor de import van ruwe grondstoffen, bouwmaterialen en goedkope Egyptische benzine, wat een economische boom veroorzaakte in 2011-12.

27 Procent van de groei in werkgelegenheid in 2011 was toe te schrijven aan de tunnelhandel, aldus Roberts. Werkloosheid viel van 45 naar 28 procent terwijl appartementencomplexen, hotels en winkelcentra gebouwd konden worden.

Het economisch belang van de tunnels werd ook duidelijk toen Egypte de tunnels sloten, legt Roberts uit; de economische groei kromp van 5.9 procent in 2012 tot minder dan 2 procent in 2013 en werkloosheid steeg weer net zo snel als het gedaald was, tot 40 procent begin 2014.

Oftewel; de destructie van de tunnels, volgens Netanyahu bedoeld om terreur in Israel te voorkomen, zal onvermijdelijk de economische terreur onder Gaza inwoners vergroten gezien hun onmisbare functie in een belegerde ‘gevangeniseconomie’.

Roberts merkt op dat ook het IMF stelt dat er geen economische groei in Gaza mogelijk is zolang de restricties op verkeer van mensen en goederen – inclusief het verkeer tussen Gaza en de Westelijke Jordaanoever – niet worden opgeheven.

Je hoeft natuurlijk geen econoom te zijn om te snappen dat de blokkade van Gaza door Israel een hoop schade toebrengt aan het economisch welzijn van mensen, met naast hoge werkloosheidscijfers nog hogere percentages van voedselonzekerheid – rond de 60 procent volgens Roberts.

Kosten voor Israel

Wat Roberts ook opmerkt, is dat er ook in Israel bepaalde mensen economisch lijden onder het militaire beleid van hun eigen land. Immers, “het behoud van gevangenisbewaking met gevangenen vol vurige haat en niet aflatende moed tegenover een overweldigende macht is erg duur”. De militaire kosten zullen zo’n 2.9 miljard bedragen, oftewel 1 procent van het Israëlische BNP, aldus Roberts.

Natuurlijk worden die kosten niet gelijk gedragen, legt Roberts uit. Al voordat de aanval op Gaza begon, kondigde de Centrale Bank aan dat er sterke bezuinigingen en hogere inkomensbelastingen nodig waren om fiscale doelen te halen van zo’n 20 miljard shekel (=4.3 miljard euro).

Oftewel, het zijn “gewone mensen” in Israel die de kosten zullen voelen, aldus Roberts; het toerisme is hard geraakt, de consumptie is gedaald, en dat in een land met al 20 procent armoede – een van de hoogste percentages uit OECD landen. Armoede heerst vooral onder Haredi (orthodoxe Joden) en Arabische Israëliërs. Roberts voorspelt dat dit een probleem wordt voor toekomstige politieke leiders van Israël.

Inderdaad, in 2011 waren er al grote protesten van tienduizenden in Israel tegen hoge prijzen en lage salarissen, meldde The Real News destijds.

Roberts eindigt met de voorspelling: “De gevangenen worden bruut verpletterd. Maar de gevangenisbewakers betalen ervoor met hun eigen toekomst.”

De toekomst zal uitwijzen of niet alleen het Palestijnse volk – en inmiddels een groot deel van de internationale opinie – maar ook de Israëlische bevolking zich uiteindelijk keert tegen de hoge kosten van de blokkade van Gaza en in het algemeen de bezetting van Palestijnse gebieden. Een kwestie waar kosten-baten analyses geen rol mogen spelen.

_______________

Meer over Israël-Palestina