Ga naar de inhoud

Forum3: Op weg naar een mediastrategie

Speciaal voor het NSF is een krantje gemaakt, Forum3 genaamd. Een pdf-versie daarvan is hier te vinden: aankondiging. Maar de stukken in het krantje zijn vaak ingekort. Hierbij de originele langere versie van een van de artikelen.

4 min leestijd
Placeholder image

Nieuws en informatie bepalen de opinie van mensen en je kunt je niet druk maken over een kwestie waar je nog nooit van gehoord hebt. Alleen wanneer mensen zelf vinden dat ze voldoende informatie hebben, vormen ze een opinie. Op basis van zo’n opinie kunnen ze eventueel ook in actie komen. En dat gebeurt natuurlijk alleen als het onderwerp aanspreekt en/of de eigen belangen raakt.

‘Media maken’ is dus zeer verantwoordelijk werk. Streven naar het complete plaatje, hoor en wederhoor, geen laster, enzovoort. Je vormt immers de opinie van anderen.
En daar doet zich een sluipende, maar zeer alarmerende ontwikkeling voor: Ook nieuws en informatie wordt steeds meer gezien als economisch goed, wat je kunt verkopen en waar je zelfs mee kunt speculeren. En als de ‘vrije markt’ haar gang gaat, zijn binnenkort vrijwel alle media-organisaties van enig belang onderdeel van een handvol wereldwijde mega-mediabedrijven. Bedrijven die elkaar op leven en dood bevechten op het gebied van kijkcijfers, oplagen en reclame-inkomsten. Dat is pas ‘globalisering in actie’.

‘Entertainment rules’, informatie staat steeds meer in dienst van de omzet en ook de nieuwsafdeling moet zichzelf commercieel bedruipen. Niet omdat journalisten dat willen, maar omdat een media-organisatie alleen zo kan overleven, zo werkt onze wereldeconomie tegenwoordig. Daardoor verliezen de media wél hun traditionele rol als ‘verdedigers van de democratie’, ‘publieks-platform’ en ‘waakhond voor organisaties, bedrijfsleven en politiek’.

Slechts één voorbeeld: Hoe kan het dat de grootste ramp die de mensheid ooit over zichzelf uitriep, de veel te snelle klimaatverandering, gewoon voortwoekert? Dat zelfs regeringen zich verschuilen achter Kyoto, terwijl wetenschappelijk vast staat dat we minimaal tien keer meer moeten doen dan de Kyoto-afspraken, om onze nakomelingen een reële kans te geven?
Dat komt allereerst omdat de huidige massamedia hun verantwoordelijkheid niet meer (kunnen) nemen. En zo blijft de wérkelijke ernst van de situatie buiten beeld.

Een andere wereld vraagt ander nieuws

Een rampzalige ontwikkeling, vooral voor mensen die nog wel een gat zien in deze wereld en graag wat over laten voor hun kinderen. “Of we in het nieuws aandacht kunnen geven aan jullie initiatief? Nou, misschien als je iets heel ludieks doet, dan plakken we dat aan het eind. Dan blijven er wat meer mensen hangen tijdens het reclameblok.” En als je met enige zekerheid wat in het nieuws wilt krijgen, moet je toch wel Amnesty of Greenpeace heten.

Het probleem: hoe goed je ideeën, acties of alternatieven ook zijn, als te weinig mensen het horen is al je werk vergeefs.
De oplossing is even simpel als moeilijk. Iedereen die wat belangrijks te melden heeft, moet zelf aan de slag, met een nieuw gemeenschappelijk belang: mediastrategie. Dat begint bij het samen opbouwen, ondersteunen en voeden van nieuwe media, die onafhankelijk zijn van commerciële belangen. Een goed zichtbaar alternatief naast de commerciële media kan zelfs concurrerend zijn (het is maar de vraag ‘wat de consument echt wil’).

Stap 1: verzorg zelf nieuws na afloop

Er zijn veel stappen te zetten, onderweg naar een goede mediastrategie. Maar de eerste stap is de belangrijkste: verzorg zelf nieuws na afloop.

Reken er nooit op dat er iemand van de massamedia komt. Zelfs je (grote) demonstratie is niet mislukt als je het journaal niet haalt. Zorg zelf voor een goed verslag of slotpersbericht, zorg voor goede foto’s, een webfilmpje of een podcast met interviews. En weet van te voren waar je dat kwijt kunt.
Vaak wordt vergeten het nieuws ook te verspreiden via de kanalen die gebruikt werden voor de aankondiging. Er is bijvoorbeeld op een mailinglist vele malen nieuws gemeld over een evenement dat eraan kwam, maar op de dag zelf is het ineens doodstil. Voor een boel mensen met interesse, die er niet bij konden zijn, is dat erg frustrerend. En een grote, gemiste kans om mensen geïnteresseerd te houden.

Hoe goed ‘eigen nieuws na afloop’ kan werken, zie ik regelmatig in de praktijk, bijvoorbeeld als webmaster van de Vredessite.nl. Van belangrijke vredes-evenementen vind je daar niet alleen de aankondiging, maar als het even lukt ook het nieuws, direct na afloop. Dat weten mensen al jaren en velen komen al dezelfde dag kijken of er nieuws is. Het aantal bezoekers is dan al snel tien maal hoger dan normaal.
Natuurlijk is de Vredessite een klein, niet professioneel medium en kunnen niet alle verwachtingen waargemaakt worden. En te veel organisaties verzuimen nog steeds na afloop nieuws te sturen. Maar het succes van de Vredessite toont wel een duidelijke behoefte aan.

Het werkt heel simpel: Mensen die zich betrokken voelen bij bepaalde onderwerpen, leren zelf hun nieuws te vinden. Of ze ook jouw nieuws vinden ligt aan jou.

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door redactie forum3.)