Eurovegas: wanneer een multimiljardair Europa en Spanje zijn wet wil dicteren
Weldra een Las Vegas in het hart van Europa? De magnaat uit de Verenigde Staten Sheldon Adelson wil het recept uitvoeren dat zijn fortuin gemaakt heeft: reuzencasino’s . In ruil voor de creatie van duizenden jobs eist hij de herziening van het recht op arbeid, van de sociale zekerheid en zelfs het in vraag stellen van de wet die het witwassen van geld bestrijdt. Zal het project Eurovegas toch het licht zien in een Spanje dat al fel getraumatiseerd is door het uiteenspatten van de vastgoedzeepbel? Na Eurodisney, nu Eurovegas, een Las Vegasversie aangepast aan het oude continent. Een project dat door de media voorgeschoteld wordt als een mirakeloplossing, uit de hemel gevallen in Spanje in crisis. Eind 2011 kondigt, Sheldon Adelson, 16de fortuin in de wereld, aan dat hij in Spanje een enorm ontspanningscomplex wil oprichten met 12 vakantiehotels elk met 3000 kamers, met casino’s en golfterreinen. Een totale investering van 26,6 miljard euro. Met als kers op de taart de belofte van 164.000 nieuwe jobs rechtstreeks en 97.000 indirecte nieuwe jobs.
(De vertaling verscheen oorspronkelijk bij Attac Vlaanderen)
Madrid en Barcelona staan op de eerste rij om dit manna uit de hemel in ontvangst te nemen. Maar dit faraonisch project is niet naar de zin van alle Spanjaarden: “Als oplossing voor de crisis verkoopt men ons het model dat precies de crisis veroorzaakt heeft!” zegt verontwaardigd Christina Fernandez, lid van het platform ‘Eurovegas No’ in Madrid.
Opdrijven van het bod
Het toekomstig complex zou werk verschaffen “aan de grote meerderheid van de werklozen” hoopt Esperanza Aguirre, gemeenschapspresidente in Madrid. Met een werkloosheid van 24 % kan men de opwinding begrijpen van de twee agglomeraties die in competitie zijn. De werkloze jongeren herscholen tot croupiers, tot diensters, tot kuispersoneel of tot caddies voor rijke toeristen, het lijkt een interessant perspectief. Madrid en Barcelona zetten hun beste beentjes voor om deze mega-investeerder te charmeren.
Voor het ogenblik houdt Las Vegas Sands (LVS), de maatschappij van Sheldon Adelson, gevestigd in Nevada, het spannend. Deze maatschappij heeft trouwens al vestigingen in Las Vegas, Macao en Singapore. In april mochten Barcelona en Madrid op “casting”. De eerste middellandse zee haven, dat is de troef van Barcelona. De “open liberale economie” met zijn ruim verkeersnet en zijn rijke, verkwistende toeristen dat is het argument dat Aguirre voor Madrid naar voor schuift. Het Catalaans project heeft zijn achillespees, op de site van Barcelona is het immers niet mogelijk wolkenkrabbers te bouwen, gezien de nabijheid van de luchthaven. Alcorcón, gemeente in het Zuiden van Madrid start dus als favoriet. Nochtans is er geen sprake van een beslissing voor de zomer, tijd dus voor Sheldon Adelson om het opbod tussen de twee kandidaten te organiseren.
Belastingsvrijstellingen, onteigeningen, sociale schade: carré van de azen
ijdens de onderhandelingen heeft de 78 jarige magnaat de aanpassing gevraagd van 30 wetten, van de Spaanse staat of van de betrokken regio. Niet meer, niet minder. Sheldon Adelson eist dat het statuut van de werknemers zou herzien worden om “de starheid van de collectieve arbeidsovereenkomsten te verzachten”, de herziening van de wet over de rechten van de vreemdelingen om: “de tijdsduur te beperken nodig om arbeiders naar Spanje te transfereren”, de afschaffing van de sociale bijdrage voor een duur van twee jaar en daarna een halvering van deze sociale bijdragen…
Las Vegas Sands verlangt dat de staat zich garant stelt om een lening van 25 miljard euro aan te gaan bij de Europese Investeringsbank. Bovendien moet de staat voor 60% de kosten betalen voor de vorming van de bedienden, de bouw van een metrostation dat uitgeeft in het complex, de bouw van nieuwe autowegafritten om de toegang tot het casino te vergemakkelijken en de bouw van een helihaven. Een lange lijst van eisen die verder gaat met de vraag om de privé eigenaars van de gronden te onteigenen indien de onderhandelingen mislukken, de afschaffing van de beperking van buitenlandse investeringen in de casino’s, de toegang tot het casino voor minderjarigen en de afschaffing van het rookverbod!
Witwassen van geld: “faites vos jeux”!
Als kers op de taart wordt de herziening geëist van de wet op de preventie van witwaspraktijken. Sheldon Adelson vraagt dat enkel de klanten die voor meer dan 2000 euro’s fiches kopen zouden geïdentificeerd worden, dat de casino’s de spelers krediet zouden mogen verlenen, en dat ook het systeem van “junkets” zou toegelaten worden, die tussenpersonen die de rijke klanten opwachten en hun weddingschappen financieren, om zo de anonimiteit van de spelers te verzekeren.
Wat denken de Spaanse autoriteiten hierover? Dat is de prijs die moet betaald worden voor zo een investering , zegt de regering. “Spanje heeft klare normen en deze klare normen die onderworpen zijn aan de Europese normen,kunnen in de toekomst herzien worden en veranderd, om investeringen aan te trekken en om de jobcreatie te bevorderen door interne en externe investeringen”. Dit verklaarde de minister van de schatkist voor de volksvertegenwoordigers op 28 maart 2012.
Pokerspel
“Adelson vraagt niets minder dan een vrije handelszone, een ruimte zonder wetten. Hij profiteert van de economische crisis die maakt dat Barcelona en Madrid bereid zijn om jobcreaties te onderhandelen ‘sleutel op de deur’”, meent Laura Guillot, expert in de industrie van de kansspelen. Voor haar is het pokerspel van Adelson alleen maar bluf. “Als de wetten aanpasbaar zijn op het niveau van de taksen en de vrijstellingen, zal hij een goedkeuring van een hervorming in functie van witwasoperaties niet kunnen doorvoeren zonder langs Brussel te passeren! Hij eist versnelde veranderingen terwijl de tendens in Spanje altijd eerder talmend is. Misschien is het enkel maar een manier om zijn aandelen te doen stijgen? Vergeten we niet dat hij tezelfdertijd ook in Japan en in New-York aan het onderhandelen is.”
Nieuwe jobs: enkel bluf?
Eerste vraag: de beloofde jobs. Eurovegas No twijfelt aan de voorgestelde cijfers: “Wij hebben aan Madrid herhaaldelijk informatie gevraagd, tevergeefs. De enige cijfers die in de kranten verschijnen komen uit een rapport gerealiseerd door Las Vegas Sands. Wie de site bezoekt begrijpt dat wanneer ze over 34.000 bedienden spreken, het gaat om de totaliteit van de bedienden over al hun casino’s. Dit betekent voor Spanje 5 keer minder dan de beloofde jobcreatie ”, zegt Christina Fernandez, van het Madrileens platform Eurovegas No.
“Las Vegas Sands kondigt een investering aan van 26,6 miljard euro, maar enkel 2 tot 3 miljard zullen in een eerste periode uitgegeven worden voor de constructie van de eerste vier complexen. De twee volgende investeringen zullen gefinancierd worden met de winsten van de eerste investering. Het project kan dus halfweg stilvallen”, stelt de sociologe Maria Fernandez, lid van Eurovegas No. Zullen de toeristen tot dan naar hier komen om verloren te lopen in een bouwwerf? “We berekenden dat de noodzakelijke infrastructuurwerken één miljard euro aan gemeenschapsgeld zullen kosten1. Is dit nu werkelijk het ideaal moment om het geld van de belastingsbetaler door deuren en vensters te gooien voor een privaat project dat weleens dode letter zou kunnen blijven?”
Far West in Aragon
Het zou voor Spanje niet de eerste desillusie zijn, herinnert zich de journalist en schrijver Carles M. Canals: “In 2007, was er enorme media-aandacht voor de Gran Scala, een megaproject met 32 casino’s, 7 thematische parken, hotels, boetieks … Er zouden 26.000 jobs rechtstreeks gecreëerd worden en liefst 65.000 onrechtstreeks met een investering van 17 miljard euro. Vijf jaar later is er niets, nada”. Het consortium ILD (International Leisure Development) een samenwerking van de Franse casino’s Trachant, de Australische constructeur van gokautomaten Aristocrat, de verzekeringsmaatschappij UMA uit het Midden-Oosten en de Libanese vastgoedmakelaar Europtima. Dit consortium verwachtte jaarlijks 25 miljoen bezoekers op de site! Ondertussen heeft het parlement van Aragon een wet gestemd op de pretparken met grote capaciteit. Deze wet voorziet dat een consortium beslissingsmacht kan verwerven betreffend de lokaliteiten die door het project geraakt worden.
Zal Eurovegas hetzelfde lot kennen? In het begin van de economische crisis, moest Sheldon Adelson één miljard euro uit eigen zak halen om de maatschappij terug vlot te krijgen. Ondertussen is de kansspelindustrie terug in goede doen en de winst van de maatschappij kende een record stijging van 37% in 2011. Het zakencijfer van 6,9 miljard dollar in 2010 klom naar 9,4 miljard dollar. Er dreigt helemaal geen bankroet maar er rijzen kritieken over de redenen van dit opmerkelijk zakelijk succes.
Achter de croupiers, de maffia?
In de Verenigde Staten onderzoekt het departement van justitie en de SEC (Security Exchange Commission, het federaal controle orgaan van de financiële markten) al meer dan een jaar of er steekpenningen gegeven werden door Las Vegas Sands. Indien de combine bewezen wordt, zou LVS kunnen aangeklaagd worden voor overtreding van de Foreign Corrupt Practice Act, die verbiedt om buitenlandse officials om te kopen om markten in handen te krijgen.
De verklaringen van Steve Jacobs, ex–directeur van de maatschappij waartegen hij procedeert voor onrechtmatig ontslag, zouden dit onderzoek een heel stuk vooruit kunnen helpen. Steve Jacobs heeft verklaard dat Adelson hem bevolen had te zwijgen over gevoelige kwesties in het casino van Macao. In deze Chinese enclave worden de casino’s van Sheldon Adelson ervan verdacht banden te hebben met de triades, de Chinese maffia. “Het engagement van de triades in de casino’s van Macao, is gecentreerd op onfrisse maar zeer rendabele business van de junkets. De sector van de VIP (Very Important Persons) bracht vorig jaar 9,9 miljard dollar, tweederde van de totale inkomsten van de casino’s van de Chinese enclave.” Dit werd onthuld door een onderzoek van het persagentschap Reuters, tengevolge van de moord op een croupier. In Nevada beginnen de autoriteiten belast met de controle van de kansspelen de wenkbrauwen te fronsen.
—————————–
Te bezoeken: www.bastamag.net
Auteur :Emmanuel Haddad (www.bastamag.net) Met dank voor de vertaling aan Jules Debroux.
—————-
Toegift: Sarah Silverman heeft een aanbod voor Sheldon Adelson