Ga naar de inhoud

Eddie Conway (1946-2023), waarvan 44 jaar opgesloten

Ter herdenking van het leven en de strijd van een geliefde kameraad en voormalig politiek gevangene.

7 min leestijd

 door TRNN, inclusief foto. Vertaling globalinfo.nl

“Draag je steentje bij. Doe wat je kunt om te helpen veranderen deze omstandigheden. Want we gaan een kritieke periode in… niet alleen voor arme en onderdrukte mensen, zwarte mensen, maar voor de mensheid zelf. Dus je moet je inzetten. Elke kleine bijdrage is goed, maar je moet iets doen.”

-Eddie Conway in 2019, als hij vijf jaar vrijheid viert

Het is met het zwaarste hart dat wij het overlijden aankondigen van onze vriend, medewerker en kameraad Marshall “Eddie” Conway.

Eddie is op 13 februari 2023 toegetreden tot de voorouders, omringd door familie en geliefden. Eddie werd bijna een jaar geleden ziek, terwijl hij nog steeds te maken had met de onmetelijke tol die bijna 44 jaar opsluiting als politiek gevangene van zijn lichaam eiste. Dat is wie hij is, wie hij was en wie hij altijd zal zijn: een vechter. Maar na een levenslange strijd is de tijd eindelijk gekomen dat onze lieve Eddie gaat rusten en dat wij allemaal zijn strijd voortzetten.

Eddie werd op 23 april 1946 geboren in een sterk gesegregeerd Baltimore – een stad die gevormd werd door blockbusting, wegtrekken van witte bewoners en de georganiseerde desinvestering van zwarte gemeenschappen. Op 18-jarige leeftijd nam hij dienst in het Amerikaanse leger, een ervaring die voor Eddie politiek vormend zou blijken te zijn, omdat dat de tegenstrijdigheden scherp in beeld bracht van een land dat was gebaseerd op slavernij, structureel racisme en genocidaal geweld en dat niettemin beweerde de “democratie” te verdedigen met bommen, wapens en eindeloze oorlogen.

Terugkerend naar Baltimore ging Eddie de confrontatie aan met het alomtegenwoordige kwaad van het racisme. Hij werkte in de medische sector en bij Bethlehem Steel toen in 1968 de stad, zoals zovele andere, tot ontploffing kwam na de moord op Martin Luther King Jr. – een explosie van woede, pijn en behoefte aan actie die Eddie in de baan van de ontluikende Black Panther Party bracht, en waarin hij een kernlid werd van de pas opgerichte afdeling Baltimore.

De Baltimore BPP afdeling bouwde, met Eddie’s steun en leiderschap, sterke gemeenschapsbanden op door middel van inspanningen als een gratis ontbijtprogramma, een systeem van stevige interne politieke voorlichting en een steeds groter wordend lokaal distributienetwerk voor de nationale BPP krant – ondanks bijna constante politie-intimidatie en zelfs infiltratie van de afdeling op hoog niveau. Dit was het tijdperk van COINTELPRO, waarin lokale politiediensten door de nationale veiligheidsstaat werden ingezet om de succesvolle systematische uitdaging van de Panthers en andere geassocieerde revolutionaire groepen aan de racistische, uitbuitende status quo van Amerika de kop in te drukken. Op het hoogtepunt van dit tijdperk kreeg Eddie de moord op een politieagent in Baltimore in 1970 in de schoenen geschoven, en werd veroordeeld tot levenslang in 1971, na een zwaar gepolitiseerd proces waarin Eddie behoorlijke juridische verdediging werd geweigerd.

Zelfs in de donkerste tijden, op de meest uitzichtloze plaatsen, was Eddie’s inzet voor het organiseren van bevrijding onwrikbaar. In zijn eerste weken in de penitentiaire inrichting van Maryland had hij zich al ontpopt als leider van de afdeling gevangenen van de BPP. Ondanks de constante, ontmenselijkende en vaak gewelddadige tegenwerking van de gevangenisautoriteiten, zou hij een leidende rol gaan spelen bij de oprichting van organisaties als de United Prisoners Labor Union en het Maryland Penitentiary Intercommunal Survival Collective. Tijdens zijn gevangenschap werkte Eddie onophoudelijk aan de bescherming en uitbreiding van het recht van gevangenen op communicatie en onderwijs; zo hielp hij bij de organisatie van het seminarprogramma “To Say Their Own Word“, dat werd ontwikkeld als een manier om radicale gedachten binnen en buiten de gevangenis met elkaar te verbinden. Hij speelde ook een belangrijke rol bij de oprichting van “Friend of a Friend”, een mentorprogramma om jonge gevangenen te helpen zich voor te bereiden op hun reïntegratie in de gemeenschap na hun vrijlating.

Jaar na jaar, decennium na decennium, ging Eddie niet alleen door met de enorme moed die nodig was om Amerika’s wrede systeem van massale opsluiting aan te vechten terwijl hij er zelf in opgesloten zat, maar ook met een blijvende en misschien verrassende toewijding aan bescheidenheid. Zoals hij schreef in zijn autobiografie, gepubliceerd in 2011:

Organiseren is mijn levenswerk, en hoewel ik er aanvankelijk tegenop zag om gevangenisorganisator te worden, heb ik daar het meeste werk verricht. Vrienden en familie vertellen me dat ik honderden jongeren heb beïnvloed, maar ik weet het niet. Ik zie gewoon de fouten van deze maatschappij van dichtbij en voel me gedwongen er iets aan te doen; ik heb mijn best gedaan om niet verstrikt te raken in de persoonlijkheidscultus die zich vaak rond politieke gevangenen ontwikkelt. Ik heb over het gevangenisterrein gelopen en bewondering gezien in de ogen van anderen, maar moest mezelf eraan herinneren, terwijl ik mijn houding rechtte, dat het gaat om iets groters dan mijzelf. Gevangenissen zijn de plaats waar de samenleving degenen dumpt die overbodig zijn geworden, en op dit moment zijn er misschien geen andere mensen die overbodiger t overbodiger zijn geworden in dit land dan mensen van Afrikaanse afkomst. Op het moment dat wij begonnen op te staan en dit land verantwoordelijk begonnen te stellen voor het vele onrecht dat ons is aangedaan, begonnen de gevangenissen uit te puilen van zwarte vrouwen en mannen. Het is alsof het hele rechtssysteem een beest is dat zwarte lichamen opeet, en de gevangenissen de buik zijn.

Eddie’s naasten en medestanders gaven hem nooit op, hielden een decennialange solidariteitsbeweging gaande en bleven aandringen op zijn vrijlating, maar pas in 2014 – na een beslissing van het Maryland Court of Appeals uit 2012, waarbij veel historische vonnissen door foute juryinstructies ongeldig werden verklaard – kon Eddie eindelijk zijn vrijheid krijgen.

Ondanks de onvoorstelbare tol die 44 jaar opsluiting van hem had geëist, stopte Eddie’s organisatie niet toen hij de gevangenis verliet. Hij werd onze geliefde collega bij The Real News Network, waar hij zijn passie voor onderwijs en het maken van media in dienst van de strijd tegen massale opsluiting voortzette als uitvoerend producent en presentator van Rattling the Bars, zijn wekelijkse videoprogramma. Hij speelde ook een sleutelrol bij de oprichting van Tubman House, dat in de nasleep van de Baltimore Uprising beslag legde op leegstaand vastgoed en land voor de behoeften van de gemeenschap in Sandtown-Winchester, de buurt waar de politie van Baltimore Freddie Gray vermoordde.

Eddie heeft de strijd die hij al zo lang voert nooit opgegeven, zelfs niet toen zijn gezondheid achteruit ging. We zijn hem daar eindeloos dankbaar voor. En we zijn dankbaar dat deze ongelooflijke man, die zoveel heeft doorstaan, ook jaren van vreugde, liefde en troost kon vinden in zijn huwelijk met Dominque Stevenson, een echte kameraad en vrijheidsstrijder die hem zowel binnen als buiten de gevangenismuren steunde.

Hij zal gemist worden door iedereen hier bij The Real News, door de stad die van hem houdt, en door iedereen over de hele wereld die door zijn licht werd geraakt. We zullen zijn stem missen, zijn revolutionaire helderheid en zijn onbreekbare inzet om te vechten aan de kant van de onderdrukten. Wij zullen die strijd voortzetten, want dat is wat Eddie zou doen. We zijn er kapot van dat hij er niet meer is, maar we zijn dankbaar dat we het geluk hadden hem te kennen, en we sturen al onze liefde en solidariteit naar zijn familie.

Ter herinnering aan Eddie Conway, 

The Real News Network

Meer over zijn leven:

Marshall Law: The Life and Times of a Baltimore Black Panther

The Brother You Choose: Paul Coates and Eddie Conway talk about life, politics, and the revolution