Chomsky: ‘VS effende pad voor horror Islamic State’

(Deze vertaling verscheen oorspronkelijk op de website DeWereldMorgen.be, foto: Zoals Amerikaanse inlichtingendiensten hadden voorspeld in 2001 ontstond uit de horror van deze duizenden doden het fanatisme van bewegingen als IS. Hier slachtoffers van een drone-aanval (www.thebureauinvestigates.com))

David Barsamian: Het Midden-Oosten gaat in vlammen op, van Libië tot Irak. Er duiken overal nieuwe jihadi-strijders op. Voor het ogenblik gaat alle aandacht naar één van hen, IS of Islamic State. Wat vind jij van IS, hoe is dat ontstaan?

Noam Chomsky: “Er is net een interessant interview uit van Graham Fuller, een voormalig CIA-officier en één van de leidinggevende mainstream analisten van informatie over het Midden-Oosten. Daarin stelt hij dat de VS er toe hebben bijgedragen om IS te creëren. Dat is inderdaad een van vele samenzweringstheorieën die de ronde doen in het Midden-Oosten.” 

“Dit is echter een bron van een ander kaliber. Deze man zit in het hart zelf van het Amerikaanse establishment. Hij wijst er wel op dat hij niet bedoelt dat de VS letterlijk IS zouden hebben opgericht of zo en het dan zouden hebben gefinancierd. Zijn punt is – en ik denk dat hij daarin gelijk heeft – dat de VS de voedingsbodem hebben gecreëerd waarop ISIS is ontstaan en ontwikkeld. Een deel van de Amerikaanse aanpak was de zware mokerhamer: sla alles plat wat je niet bevalt.”

“In 2003 vielen de VS en Groot-Brittannië Irak binnen: een enorme oorlogsmisdaad. Nog maar recent heeft het Britse parlement opnieuw toestemming gegeven aan de regering om Irak te bombarderen. Die invasie was vernietigend voor Irak. Irak was daarvoor al virtueel kapot, eerst en vooral door de tienjarige oorlog met Iran, waar tussen haakjes de VS de kant van Irak koos, en daarop volgden de tien jaar economische sancties.”

“Die sancties werden omschreven als ‘genocidair’ door de gerespecteerde internationale VN-diplomaten (Dennis Halliday en Hans von Sponeck) die op de uitvoering van die sancties moesten toezien. Allebei namen ze uit protest ontslag uit hun functie. Die sancties hebben de civiele maatschappij vernietigd en de positie van dictator Saddam Hoessein versterkt, omdat de bevolking verplicht werd zich achter hem te scharen om te kunnen overleven. Daarom ook werd hij toen niet afgezet zoals een hele reeks dictators die wel werden omvergeworpen.”

“Uiteindelijk besloten de VS het land binnen te vallen in 2003. Die aanval wordt door vele Irakezen vergeleken met de inval van de Mongolen duizend jaar eerder (1251-1259). Die laatste invasie was net als toen ook zeer vernietigend. Honderdduizenden mensen werden afgeslacht, miljoenen werden op de vlucht gedreven naar het buitenland, miljoenen anderen zijn op de vlucht in hun eigen land, de archeologische rijkdom en welvaart van het land, die teruggaat tot het Sumerische Rijk, werd vernietigd (dat teruggaat tot meer dan 5.000 jaar voor Christus).”

“Een van de eerste onmiddellijke gevolgen van de invasie was de instelling van sektarische verdeling. Een deel van de briljante aanpak van de invasiemacht en zijn civiele leider, Paul Bremer, bestond erin de sekten – Soennieten, Sjiieten en Koerden – te verdelen en ze tegen elkaar op te zetten om elkaar de keel over te snijden. Binnen een tijdspanne van enkele jaren had de invasie een alomvattend sektarisch conflict ontketend in het land.”

“Je ziet dat als je naar (de Iraakse hoofdstad) Bagdad kijkt. Haal daar een kaart van Bagdad uit 2002 bij, dat was een gemengde stad: Soennieten en Sjiieten leefden in dezelfde buurten, er waren gemengde huwelijken. De mensen wisten soms niet eens van elkaar of ze Soennieten of Sjiieten waren. Je kan dat vergelijken met hier, waar je soms ook niet weet of je vrienden bij deze of gene protestantse kerk behoort. Er waren zeker geschillen, maar die waren niet vijandig.”

“Mensen ter plaatse van beide groepen zeiden nog maar een paar jaar geleden: er gaan nooit conflicten zijn tussen Soennieten en Sjiieten. Onze levens lopen door elkaar heen, dat soort argumenten. Tegen 2006 woedde een totale oorlog. Dat conflict is daarop verspreid over de hele regio. Nu is de regio daar compleet verscheurd door de strijd tussen Soennieten en Sjiieten.”

“Het is de natuurlijke dynamiek van dergelijke conflicten dat de meest extremistische elementen het initiatief in handen gaan nemen. De wortels van die extremisten liggen in Saoedi-Arabië, een sterke bondgenoot van de VS.”

“Dat is al een belangrijke bondgenoot van de VS sinds de tijd dat de VS in het Midden-Oosten actief begin te worden (na de Tweede Wereldoorlog), eigenlijk zelfs al sinds de oprichting van de Saoedische staat (1933). Dat is daar een soort familiedictatuur. De reden waarom? Enorme hoeveelheden petroleum.”

“Groot-Brittannië had reeds voor de VS een voorkeur voor radicaal islamisme in plaats van seculier nationalisme. Toen de VS het Midden-Oosten overnam (van de Britse invloedssfeer) nam het land dezelfde houding aan.”

“Het radicale islamisme heeft zijn ontstaanscentrum in Saoedi-Arabië. Dit is de meest extremistische radicaal islamitische staat ter wereld. In vergelijking daarmee lijkt Iran wel een tolerante moderne staat, het grootste deel van het Arabische Midden-Oosten nog meer.”

“Saoedi-Arabië wordt niet alleen geregeerd vanuit een extremistische versie van de islam, de Wahhabi Salafi-versie, maar het is tevens een missionerende staat. Het land gebruikt zijn enorme olievoorraden om zijn religieuze doctrines te verspreiden over de hele regio. Het bouwt en financiert scholen, moskeeën, imams van Pakistan tot Noord-Afrika.”

“Een nog meer extreme versie van die Saoedische extremisme werd nu als doctrine overgenomen door ISIS. ISIS is ideologisch gegroeid uit de meest extremistische vorm van islam, de Saoedische islam. De conflicten die de VS met zijn mokerhamer in Irak heeft ontketend, hebben zich nu over de hele regio verspreid. Dat is wat Fuller bedoelt.”

“Saoedi-Arabië is verantwoordelijk voor de kern van wat tot het radicale extremisme heeft geleid. Het zorgt ook voor de financiering. Dat doet niet de Saoedische regering zelf, maar de rijke Saoedi’s, rijke Koeweiti’s en anderen. Zij geven de fondsen en de ideologische ondersteuning voor deze jihadi-groeperingen die nu overal opduiken. Hun bron van ontstaan is de aanval van de VS en Groot-Brittannië op de regio. Dat is wat Fuller in feite bedoelt wanneer hij zegt dat de VS ISIS hebben gecreëerd.”

“Wees er maar zeker van dat als dit conflict verder uitdijt, dat ze dan nog extremistisch gaan worden. De meest brutale, de meest fanatieke groeperingen gaan alles overnemen. Dat is nu eenmaal wat er gebeurt als geweld de enige mogelijke vorm van interactie wordt. Dat geldt zowel voor achtergestelde buurten hier als in internationale zaken.”

“De dynamiek die daarachter zit, is perfect duidelijk. Dat is wat er aan het gebeuren is. Dat is waar ISIS uit ontstaan is. Als de VS en het Westen er in slagen ISIS te vernietigen, dat gaan ze met nog iets meer extreem te doen krijgen.

David Barsamian: De media volgen braaf. In zijn toespraak van 10 september 2014 noemde president Obama twee landen als succesverhalen van de Amerikaanse strategie van tegenaanvallen (counterinsurgency). Welke twee landen waren dat? Somalië en Jemen. Zowat overal viel de mensen hun mond open, maar in de perscommentaren de volgende dag was het virtuele stilte daarover.

Noam Chomsky: “Vooral het geval Somalië is bijzonder gruwelijk. Jemen is al erg, maar Somalië is een extreem arm land. Ik ga niet de hele geschiedenis oprakelen, maar één van de grote verwezenlijkingen, één van de grootste pocherijen van het beleid van contraterreur van de regering van president Bush was, dat ze erin waren geslaagd een liefdadigheidsorganisatie te vernietigen. Die organisatie heette Barakat en werd verondersteld het terrorisme in Somalië aan te stoken. Grote commotie in de pers. Dat is pas een prestatie.”

“Een paar maand later begonnen de feiten toch door te sijpelen. Die organisatie had niets van doen met terrorisme in Somalië. Wat het wel deed was de banken en de handel terug organiseren, de hulpverlening, de hospitalen. Deze organisatie hield de compleet verarmd en neergeslagen economie van het land in leven. Door de organisatie Barakat effectief te vernietigen heeft de regering Bush daar een eind aan gemaakt.”

“Dat was dus die fameuze verwezenlijking van de contraterreur. Toen die feiten uitkwamen, kreeg dat een paar lijnen in de kranten. Je kan er over lezen in boeken over internationale financiën. Dat is was er dus gebeurd is met Somalië.”

“Er is daar ook een periode geweest met een beweging die zich ‘Islamitische rechtbanken’ noemde. Die organisatie verkreeg een zekere mate van vrede in Somalië. Wat ze installeerden was niet bepaald een zachtaardig regime, maar het was tenminste vreedzaam en de bevolking bleek de situatie min of meer te aanvaarden.”

“Daar moesten de VS absoluut niet van weten. Daarom ondersteunden ze de invasie door Ethiopië om deze beweging te vernietigen, zodat het land terug in complete chaos werd gedompeld. Inderdaad, een geweldige verwezenlijking.”

“Jemen is een ander horrorverhaal”.

Dit is een vertaling van het eerste gedeelte van het interview The World of Our grandchildren dat verscheen bij Jacobinmag.com op 15 februari 2015. In het interview praat Chomsky verder nog over Gaza, Israël, de media over Israël en de redenen voor de steun van de VS aan Israël. Hij beëindigt het interview met een aantal bedenkingen over de wereld zoals wij die momenteel aan onze kleinkinderen achterlaten. Vertaald door Lode Vanoost.