Als er één kenmerk is van een echt revolutionair moment dan is het dat conventionele categorieën er in het geheel niet in slagen te beschrijven wat er om ons heen gebeurt, en dan is het een behoorlijk goed teken dat we in revolutionaire tijden leven.

De literatuur over het oplossen van de klimaatcrisis staat bol van min of meer uitgewerkte technische scenario’s. De auteurs hiervan beweren dat ze de manier hebben gevonden om aan de behoeften van de mensheid te voldoen zonder fossiele brandstoffen. Daarbij worden drie aspecten vergeten.

Overheden rekenen zich rijk, ondernemers pakken mooie winsten, burgers de klos. Publieke Private Samenwerkingsprojecten (PPS) worden steeds vaker gepromoot als oplossing voor financieringsproblemen van overheden, bijvoorbeeld om de millennium ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties te halen. Economische infrastructuur zoals spoorwegen, vliegvelden, havens en snelwegen, maar ook dienstverlening zoals gezondheidszorg, scholing, water, elektriciteit en afvalverwerking, worden gerealiseerd met PPS. Dit is een wereldwijde tendens, zowel in de zuidelijke als de noordelijke landen.

‘Alle sociale bewegingen sinds de Middeleeuwen zijn het onderwerp geweest van een intense strijd tussen het dominante en het gedomineerde. Daarbij werd het woord ‘jacquerie’ gebruikt om de opstanden te beschrijven van de boeren, die door de elites ‘jacques’ werden genoemd. Het betrof een term waarmee iets verachtelijks tot uitdrukking kwam en die wees op het zich gedragen als ‘een plompe en domme boer’.’ Aan het woord is hier de Franse kritische historicus Gérard Noiriel die zich als hoogleraar aan een Parijse universiteit vooral bezighoudt met sociale geschiedenis, immigratieproblematiek en machtsrelaties in de 19de en 20ste eeuw.

Er bestaan verschillende soorten wapens om macht en invloed op de internationale scène te ontwikkelen. De puur militaire macht, maar ook economische of financiële middelen. De macht van Washington om de wereldwijde dollarvoorraad te beheersen staat gelijk aan een massavernietigingswapen in handen van de Federal Reserve, the US Treasury en Wall Street.

"Wat wij willen zijn echte oplossingen. En dat zijn de oplossingen van de lokale gemeenschappen. We hebben veel ervaring met het gemeenschappelijk beheer en gebruik van water en bossen, met agro-ecologie en andere vormen van zelfbestuur rond grondbeheer. Dit zijn volgens ons de echte oplossingen. En de overheden moeten zich ertoe verbinden om deze oplossingen te stimuleren en de gemeenschappen middelen en technisch advies te geven. Het zou een politieke prioriteit moeten zijn."

Oproep aan politiek: Herstel eerst het dak, repareer dan het huis (nb: deze tekst verscheen al in mei, onderaan een update uit november) De Vereniging Sociale Advocatuur Nederland (VSAN) komt met een noodplan voor de gefinancierde rechtsbijstand. Op 15 mei a.s. om 13.30 uur biedt de VSAN het manifest “Red de rechtshulp” aan de Tweede Kamer aan. In dit manifest staan drie aanbevelingen: btw-vrijstelling voor rechtsbijstandverlening, meer kwaliteit en efficiency met een preferred-supplierstelsel en het voorkomen van onnodige procedures door betere samenwerking.

Edouard Louis is één van de belangrijkste Franse schrijvers van dit moment. Boeken als 'En finir avec Eddy Bellegueule' en 'Qui a tué mon père' zijn absolute bestsellers in Frankrijk en ver daarbuiten. Louis groeide op in het arme, rurale en vergeten Frankrijk en verwerkt zijn afkomst in zijn romans. Op Twitter schaarde hij zich volmondig achter de beweging van de gele hesjes met deze tekst.

Een klein appartement van 44 vierkante meter dat in Amsterdam vijf jaar geleden voor zo’n 546 euro zou worden aangeboden, wordt tegenwoordig bijna voor het drievoudige verhuurd. Dat komt doordat de huurprijsbescherming in 2015 is gewijzigd. Doordat de WOZ-waarde een grote rol is gaan spelen in het berekenen van de maximale huurprijs van een huurwoning, is de huurgrens in de steden fors gestegen. In populaire steden kunnen kleine appartementen makkelijk overgeheveld worden naar de vrije sector, waar geen enkele huurprijsbescherming geldt, blijkt uit onderzoek van de Woonbond.

De Franse regering heeft nu besloten om een geplande eco-belasting op brandstof op te schorten als reactie op massale protesten. Terwijl de beweging van de 'gele vesten' (gilets jaunes) is uitgegroeid tot een bredere opstand tegen ongelijkheid en de neoliberale hervormingen van Macron, beweert de econoom en klimaatactivist Maxime Combes (Attac Frankrijk) dat als een manier om de klimaatverandering aan te pakken, de belasting noch eerlijk noch effectief is.

Lenin was zijn Staat en revolutie aan het schrijven toen hij ergens onderweg de pen moest neerleggen: er was een revolutie aan de gang. Ze komt zelden gelegen of op een verwacht moment. Eerlijk gezegd heb ik nog niet het gevoel gehad dat de gelehesjesopstand in Frankrijk, die verder de gele hesjes best kan missen – de scholieren die de straat opgaan dragen ze niet – de rommelende donder van de revolutie zou kunnen zijn.

In het nieuwe beleid betekent ‘minder inkomen’ tevens ‘minder recht’, betoogt Bart van Tongeren.

Wat zich op zaterdag 1 december afgespeeld heeft in Frankrijk, had de allures van een regelrechte opstand. Het ziet er niet naar uit dat de woede gauw zal gaan liggen.

Wat een land is Frankrijk toch, dat zo’n initiatief tegen brandstofaccijns het halve land lam kan leggen. De poging om het oproer ook in Nederland populair te maken, leverde vooral een armetierig extreemrechts schouwspel op. Tekenend voor het verschil in politieke cultuur.

Vragen en antwoorden over het voorstel om de Commissie nieuwe bevoegdheden te geven om lokale besluiten nietig te verklaren