Zembla over Nederland als belastingparadijs
Zondagavond zond de Vara een ouderwets degelijk onderzochte documentaire van Zembla uit, waarvan je soms denkt dat ze in Nederland niet meer gemaakt worden. Over het feit dat multinationals in Nederland niet of nauwelijks belastingen betalen en hoe dit bewust ingestelde beleid in elkaar zit. Het programma wordt dinsdagochtend herhaald.
Zembla zelf kondigt het programma als volgt aan:
Nederland Belastingparadijs’ : zondag 18 oktober om 21.50 uur op Nederland 2.
“President Obama had groot gelijk toen hij Nederland een belastingparadijs noemde”, zegt hoogleraar belastingrecht prof. Dr. G.M.M. Michielse.
In mei van dit jaar noemde het Witte Huis Nederland een belastingparadijs. President Obama kondigde maatregelen aan. Door belastingconstructies lopen de Verenigde Staten miljarden dollars aan belastinggeld mis en moet het gemiddelde Amerikaanse gezin meer betalen.
Het Ministerie van Financiën reageerde geschokt. Nederland was geen belastingparadijs, het zou om een ‘vergissing’ gaan. Het Witte Huis, zo verzekerde een woordvoerder, zou zelfs excuses hebben aangeboden.
Maar de cijfers liegen er niet om. Op papier maakt het Amerikaanse bedrijfsleven 13 procent van hun winst in Nederland. Bedrijven als Boeing, U.S. Steel of Walt Disney bezitten allemaal brievenbusmaatschappijen in Nederland waarmee ze winstbelasting in hun eigen land ontlopen. Ook het Britse bedrijf Johnnie Walker, de Ierse popgroep U2 of het Italiaanse modehuis Prada behalen een groot deel van hun winst zogenaamd in Nederland. Een Noors overheidsrapport van juni 2009 noemt Nederland zelfs het grootste belastingparadijs ter wereld.
Prof. Dr. G.M.M. Michielse, directeur van het Center for Taxation and Public Governance, vindt dat er eens fundamenteel moet worden nagedacht over de belastingheffing van multinationals. “’Het huidige belastingstelsel is nog steeds gebaseerd op de economische concepten uit de jaren twintig van de vorige eeuw en houdt onvoldoende rekening met de effecten van de globalisering”’.Mr. A. Hollander, voorzitter van Tax Justice Nederland, vindt het extra schrijnend dat ontwikkelingslanden honderden miljoenen aan belastinggeld mislopen. “Wat Nederland boven de tafel geeft aan ontwikkelingsgeld, wordt onder de tafel teruggepakt. “
————–
En in een aanvulling op de website:
De mazen in de belastingwet, waardoor Nederlandse multinationals weinig tot geen vennootschapsbelasting betalen, kosten de Nederlandse schatkist 16 miljard euro. Omgerekend betekent dit een lastenverzwaring van 2200 euro per Nederlands huisgezin. Dat heeft de Vakgroep Fiscaal Recht van de Universiteit van Utrecht op verzoek van Zembla berekend.
Hoogleraar belastingrecht G. Michielse van de Universiteit Utrecht leidde het onderzoek. Over de winst van het Nederlandse bedrijfsleven wordt officieel 25,5% vennootschapsbelasting geheven. Op basis van gegevens van o.a. het CBS heeft Michielse berekend wat de grote bedrijven werkelijk hebben betaald. Geen 25,5% maar gemiddeld 6-7%. Uit het onderzoek blijkt dat de Nederlandse multinationals al 30 jaar veel minder betalen. Voor 2007 was dat alleen al 16 miljard euro. Michielse is ook werkzaam bij het IMF en de Wereldbank.
Tweede Kamer lid Paul Tang (PvdA) in reactie op de cijfers: “Je verwacht juist van die grote Nederlandse bedrijven zoals Philips en Unilvever dat zij ook een bijdrage leveren aan de Nederlandse samenleving en aan dus schatkist. Het is een publiek geheim dat multinationals al jaren door de fiscus worden ontzien, Philips en Shell betalen in Nederland geen cent belasting”.
Het veelgehoorde argument dat multinationals zullen vertrekken als ze meer belasting moeten betalen, overtuigt hem niet. Tang: “Nederland biedt een stabiel politiek klimaat, prima faciliteiten en hoogopgeleid personeel. Dat geeft je niet zomaar op”. Ook Michielse is niet bang voor het vertrek van multinationals. De hoogleraar: “Ik zie de directie van Philips nog niet zo snel naar de Kaaymaneilanden verhuizen.”
Het programma is hier online te zien.
De uitzending van zondag voert tot de nodige discussie, waarbij opvallend veel mensen het geen probleem blijken te vinden als landen als Nederland belastinconcurrentie aangaan. Discussies zijn er op sargasso en op het forum van Zembla.
De herhaling is op dinsdag 20 oktober, 10.30 uur Ned. 2