Ga naar de inhoud

Weg met het Empire! Laat de lente komen!

Net verschenen, een boek over de ontwikkeling van de radicale milieubeweging in Groot-Brittannie

4 min leestijd
Placeholder image

Aan het begin van de éénentwintigste eeuw moet iedereen kiezen aan welke kant hij of zij staat. Blijven we aan de kant van de industriële beschaving of staan we schouder aan schouder met strijdbare gemeenschappen die voor de aarde opkomen? Earth First!

In de jaren 1990 beleeft de radicale actiebeweging op de Britse eilanden een krachtige opleving. Tegenover een ingeslapen politiek establishment Рbehalve de mainstream partijen en media, ook onder andere de gevestigde milieubeweging neemt een bont assortiment groepen het z̩lf op tegen de wegenbouw, de bioindustrie, de vossenjacht, de praktijken van bedrijven als Shell en McDonalds, de teelt van genetisch gemanipuleerde gewassen, het gebruik van tropisch hardhout en veel meer.

Eén van de grote drijfveren van deze opleving was de Britse Earth First! en Weg met het Empire! Laat de lente komen!, geschreven door een van de oprichters daarvan, blikt uitgebreid terug op deze periode en wat erop volgde. Uit zoveel maatschappelijke praxis valt veel te leren over organisatiestructuren en strijdmiddelen, over solidariteit en repressie, over idealisme en realiteitszin.

Het boek vervolgt met een kritische zelfanalyse van de beweging, weerslag van talloze discussies op Earth First-gatherings en elders. Maar het gaat ook verder.

De klimaatveranderingen zijn nog niet eens in volle hevigheid losgebarsten, overstroomde gifbelten en een tweede golf immuunziekten kunnen ons nog danig verrassen, om nog te zwijgen over de rampen die vooralsnog geen naam hebben… Maar wat we wel weten en kunnen duiden, en wat natuurvolkeren altijd al hebben geweten, is dat wanneer de vissen en vogels, de bonobos en de kikkers het loodje leggen, ook voor ons de tijd dringt.

Dit alles onder ogen zien is niet gemakkelijk. De ernst en de urgentie van de situatie zijn bijna niet te vatten. En toch zullen we de noodtoestand écht onder ogen moeten zien, haar dynamiek doorgronden en samen met anderen een handelingsperspectief en -praktijk ontwikkelen. En dat is precies wat de schrijver van dit boek, vanuit zijn jarenlange ervaring bij de radicale milieubeweging Earth First!, op boeiende en doorwrochte wijze doet. Niet vanuit een idealistisch perspectief (wat zou het toch fijn zijn als) maar door de enorme, existentiële problematiek van onze tijd in haar sociaal-economische, haar materiële en historische, context te plaatsen.

Helder en overtuigend worden de contouren van een mogelijke politieke strategie voor de komende jaren geschetst. Vanuit een analyse van de sterke en zwakke kanten van de tegenbeweging, zoals deze zich de laatste jaren concreet heeft gemanifesteerd, stelt de schrijver dat we nu voor een aantal belangrijke opgaven staan, vanuit de ecologische tijdsdruk en het politieke krachtenveld waarin we nu als activisten moeten leven en opereren. Want, zo zegt hij nuchter: We moeten onszelf niet alleen zien als rebellen tegen het Empire, zoals zo velen vóór ons, maar als rebellen op het meest kritieke moment in de geschiedenis van de mensheid.

Het boek bevat meer, veel meer, en is een boeiend geschreven en geëngageerd relaas dat nergens terugdeinst om dingen bij hun naam te noemen en de huidige strijd in een historisch en daarmee (r)evolutionair perspectief te plaatsen. In dit opzicht is het vertoog een tsoenami die de bagger van alledag met scherpe bewoordingen en aanstekelijk enthousiasme wegspoelt. Het is een stem die ons tot een plek in onszelf wil brengen en vooral face-to-face met elkaar waar we leeflef genoeg kunnen ontwikkelen om de nietserigheid van deze tijd te ontstijgen en een wereld te scheppen die niet alleen duurzaam is, maar ons vooral bevrijdt van de nachtmerrie die beschaving heet. Want dit is wellicht het schrijnendste van onze krankzinnig geworden cultuur: ook wanneer men doet voorkomen alsof er over de crisis wordt gepraat, gaat het louter over impacts en aangrijpingspunten en nooit over structurele drijfveren, laat staan over de pathologische aard daarvan.

Weg met het Empire! Laat de lente komen!
191 paginas; 9,90 euro
Baalprodukties, Sittard [ramp@antenna.nl]
Isbn 90-75852-28-5

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Baal Producties.)