Sparking a Worldwide Energy Revolution
Het was in oktober van het vorige jaar dat ik van het gezicht van GroenFront! en de drijvende kracht achter Peak Oil Nederland, Peter Polder, een mailtje ontving over het bovenstaande boek, met de subtitel social struggles in the transition to a post-petrol world. Aan mij en enkele anderen schreef hij:
Beste mensen, mag ik jullie aandacht vestigen op een nieuw boek over energie, klimaat, sociale verhoudingen en arbeidersrechten.
Met bijdrages van activisten van over de hele planeet, voorbeelden en verhalen van campagnes rond energie gerelateerde onderwerpen en een poging van de auteur om het verband te schetsen tussen de grote omslag die de energiesector en ons energiegebruik gaat zien de komende 10 a 20 jaar en de sociale en politieke kansen/bedreigingen die dat oplevert.Met 668 pagina’s geen lichte kost om door te lezen, maar het aanbevelen waard.
Een paar weken geleden wees hij mij onder het genot van een kop koffie nog eens op Sparking a worldwide energy revolution. Volgens Polder laat het door Abramsky samengestelde boek duidelijk zien hoe de klimaatstrijd hand in hand gaat met sociale strijd. ‘Door veel activisten wordt de klimaatstrijd afgedaan als iets onbelangrijks. Dit boek bevat veel voorbeelden van conflicten waar de klimaatstrijd samen gaat met sociale strijd. En volgens mij kan je de klimaatstrijd niet los zien van de sociale strijd. En andersom’, aldus Polder, die in 2008 door de reguliere media is gebombardeerd tot Nederlands bekenste actievoerder.
Alhoewel het boek alweer ruim een half jaar in de boekwinkel verkrijgbaar is, heeft het niet veel aandacht gekregen. En ik ben ook van mening dat het boek geen vonk zal doen overslaan naar een (energie) revolutie. Een aantal interessante hoofdstukken kent het boek echter wel. Zoals de strijd van de lokale bevolking in Oaxaca, Mexico tegen de privatisering van wind. In een bergachtig gedeelte, dichtbij de Stille oceaan, waait het veel en misschien wel het meest heftig ter wereld. Een prachtige plek om windmolens te plaatsen en groene stroom op te wekken zou je denken. Het probleem is echter dat buitenlandse bedrijven hun zinnen op deze plek gezet hebben. Niet met het nobele streven om groene stroom op te wekken. Maar slechts vanwege het feit dat stroom opwekken hier spotgoedkoop is. En het kan dan ook makkelijk uit om een duizenden kilometers lange kabel in de grond te leggen om de opgewerkte stroom naar de Verenigde Staten te importeren (het gaat om bedrijven uit de VS). De lokale bevolking plukt hier geen vluchten van. Die worden enkel voor een paar centen van hun land verdreven. Volgens de auteur Sergio Oceransky wordt hier waarschijnlijk het eerste geval duidelijk van sociale schade die ‘groene’ stroom teweeg kan brengen.
Peter Polder is zelf verantwoordelijk voor de bijdrage A Shortage of Oil to Save Our Climate? On the Permament Oil Crisis, Climate Change, and the Interaction Between the Two. Hierin wijst hij ons nogmaals op het verhaal achter Peak Oil. En volgens hem zijn vliegvakanties over 10 jaar verleden tijd en maken we een overstap naar een oliearme of zelf olievrije wereld waar je je maar beter goed op kan voorbereiden.
Een ander Nederlands artikel komt van Jaap Krater. Samen met Miriam Rose schreef hij Developments of Iceland’s Geothermal Potential for Aluminum Production. Krater die vooral bekend is vanwege zijn inspanningen voor GroenFront!, De Wilde Aarde en zijn bijdragen aan de Buiten de Orde heeft zich de laatste jaren actief ingezet voor Saving Island. Laatst genoemde organisatie heeft redelijk succesvolle campagnes op poten kunnen zetten om de IJslandse natuur te beschermen tegen grote industriële projecten. Over Sparking a Worldwide Energy Revolution is Krater wat minder positief. Zo wist hij mij te vertellen dat hij het vooral een saai boek vindt. ‘Het is een samenraapsel van tientallen artikelen, wat gezamenlijk een taai en saai geheel vormt. En er zit geen rode draad in. Wat dat aangaat een gemiste kans van Abramsky om zijn punt te scoren. Zelf ben ik ook niet verder gekomen dan een paar bladzijdes. En een conclusie? Nee, geloof niet dat die goed naar voren komt.’
Het klopt inderdaad dat het boek een dik pakket van artikelen over energie en klimaatstrijd vormt, waar niet altijd even makkelijk doorheen te komen is. De derde en laatste Nederlandse bijdrage komt van Peer de Rijk die we van Wise kennen. Als een van de uitzonderingen op de regel legt hij in begrijpelijke taal uiteen waarom kerncentrales onze toekomst bedreigen in plaats van verrijken. Helaas kan deze boodschap met de huidige bestuurders in ons land niet vaak genoeg herhaald worden.
Wat Abramsky nu wil bereiken met een energie revolutie komt naar mijn mening te weinig naar voren. En waar wel niet echt overtuigend. Zo worden de Zapatistas weer uit de kast gehaald als het grote voorbeeld. Het Griekse FARMA (Fight for Alternative Renewable Methods and Autonomy) collectief heeft hen geholpen met het plaatsen van enkele windmolens voor het opwekken van energie. Uiteraard klinkt de autonomie die de Zapatistas prediken als iets wat we allemaal na zouden moeten streven, maar helaas ken ik uit eigen ervaring teveel Zapatista projecten die compleet mislukt zijn, om dit nog serieus te nemen.
Het is moeilijk wie ik nu gelijk moet geven. Peter die het een belangrijk boek vindt omdat het de energiestrijd met de sociale strijd verbindt, of Jaap die het maar saai vindt en een gemiste kans waar niet doorheen te komen is. Hoe dan ook, als je geïnteresseerd bent in de klimaat en energiestrijd, is het de moeite waard om er wat interessante hoofdstukken uit te pikken. Maar dan moet je jezelf wel afvragen of je daar de volle pond voor wilt betalen.
———————-
Sparking a Worldwide Energy Revolution social struggles in the transition to a post-petrol world. Edited by Kolya Abramsky
AK Press 2010/ISBN- 13: 9781849350051
668 pages on acid free, recycled paper with union labour