Recensie: De slag om de Schinveldse bossen

Een introductie heeft de slag om de Schinveld niet meer nodig. De breed gedragen protesten tegen de bomenkap hebben vooral vanwege het GroenFront! actiekamp veel aandacht gekregen. Dat gebeurde pas na de ontruiming, toen ook Den Haag zich wezenloos schrok van het draagvlak van het verzet en de internationale publiciteit die de acties rond het bos opleverden. De New York Times berichtte erover, evenals televisiestations in landen als China en Canada., aldus journalist Henri Haenen uit Roermond en fotograaf Marcel van Hoorn uit Heerlen. Zij hebben vanaf dag één een intensief contact gehad met alle betrokkenen en zijn bij bijna alle acties aanwezig geweest. Het boek is een persoonlijk getint verslag van feiten en handelingen, staat er op de achterflap te lezen. Het voordeel van het hoge dagboekgehalte is dat het leest als een trein, het nadeel is dat de naïviteit er soms vanaf spat. Zo maken ze onderscheid tussen frontjournalisten en salonjournalisten: in de raadzaal zaten al enkele collega-journalisten. Die maakten een goeie indruk, want die hadden schoon schoeisel aan. Die waren het bos niet in geweest

En zo zijn hun eigen heldendaden soms wat omslachtig. En hun omschrijving van anarchisme is nu ook niet echt alsof ze er vriendjes binnen de beweging mee willen maken. Kortom: anarchisten zijn idealisten pur sang en komen volgens veel mensen daarmee in de buurt van utopisten: goed bedoelende actievoerders, die echter nauwelijks een poot aan de grond krijgen.
Bovenal is het boek een eerbetoon aan de jongens en meisjes van GroenFront!. Ik vroeg aan Peter Polder (door enkele media al omschreven als de leider van GroenFront!, wat voor veel commotie zorgde binnen de eigen gelederen) wat hij van het boek vond. Hij wist niet zo goed wat hij moest zeggen omdat het natuurlijk moeilijk is om een objectief oordeel te vellen. Maar ondanks wat kleine feitelijke onjuistheden leek hij toch wel erg trots te zijn. En ik denk dat hij dat net als vele andere Groenfronters gerust mag zijn. Want dat ze vandaag de dag helden zijn in Schinveld maakt het boek overduidelijk. Nico Trommelen – bestuurslid van Vereniging Stop AWACS – legt uit in het boek: Op een gegeven moment zagen we aankomen dat de juridische acties tegen de boomkap op niets zouden uitlopen. Ergens 2004 besloten we de jongens en meisjes van GroenFront! te benaderen, hen te vragen ons te helpen. Aan de bezetting van het bos zijn anderhalf jaar voorbereiding vooraf gegaan. Henri Haenen doet er nog een schepje bovenop: De mensen waren echt mismoedig. Toen kwam GroenFront! en toen zagen de mensen: er gaat echt iets gebeuren. Nu gebeurde er iets en de mensen dachten: dit gaan we steunen. De bezetting van het bos leverde een nieuwe infrastructuur op, gebouwd op de principes van wederkerig dienstbetoon en solidariteit. Van oudsher anarchistische principes. Ook is er te lezen over het lief en leed van enkele actievoerders. Zo zag Bram tussen de bomen door zijn vriendin niet meer. Zelf ben ik mede door de bosbezetting mijn toenmalige vriendin kwijt geraakt. Persoonlijk vond ik het nogal moeilijk mijn aandacht te verdelen in deze situatie. Mijn vriendin vroeg me wat nu belangrijker voor me was, zij of GroenFront! En het antwoord was duidelijk GroenFront! Achteraf gezien trek ik de pijnlijke conclusie dat ik mijn aandacht niet goed genoeg verdeeld heb in deze situatie. Maar het nastreven van mijn persoonlijke idealen vond ik belangrijker, ik zie het als een morele plicht en dan moet je jezelf natuurlijk de vraag stellen of een relatie daarbij handig is.

Naast vele feiten en persoonlijke beslommeringen laat het boek zien hoe lokale bewoners en actievoerders op een broederlijke wijze de strijd aangaan. Nergens anders en nooit eerder hebben we zoveel warme steun van de bevolking gehad, zei Yvonne van GroenFront! De slag om de Schinveldse bossenis dan ook verplichte kost voor een ieder die nog gelooft in het nut van protest. Zelfs de twijfelaars kunnen naderhand door al het enthousiasme niet meer ontkennen dat directe actie toch echt kan werken! Alleen is het wel te hopen dat er in de volgende editie van de slag om ook nieuwe mensen van GroenFront! het woord zullen voeren. Want wil GroenFront! hun faam blijven behouden dan moet de deur opengehouden worden voor nieuwe geluiden. En laat de nieuwe slag maar komen dan!

De slag om de Schinveldse bossen – Henri Haenen en Marcel van Hoorn
2006 Henri Haenen, Marcel van Hoorn en Uitgeverij TIC. 184 Blz., 14,90 euro.
ISBN-10: 90-76043-99-X
ISBN-13: 978-90-76043-99-9

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Christiaan Verwey.)