Ga naar de inhoud

weblog (rumoer in) Hong Kong

Een column van Roeline uit Hong Kong. Het werd origineel geschreven voor Wemos (website)

4 min leestijd
Placeholder image

Rumoer in Hong Kong

Gisteravond was ik na een lange dag van meetings even uit het Exhibition and Convention Centre ontsnapt om met iemand in de stad een hapje te gaan eten.
Op de terugweg raakten we verdwaald in de winkelstraten van Hong Kong. Een vriendelijke voorbijgangster wilde ons de weg terug wel wijzen, maar waarschuwde dat we beter uit de buurt van het Wan Chai district konden blijven omdat het daar op dit moment erg gevaarlijk was, vanwege de WTO. Wij hadden het gevoel dat dat toch een beetje overdreven was. Er is de laatste dagen wel gedemonstreerd en actie gevoerd, maar steeds op een heel vreedzame wijze. En als het tot schermutselingen kwam, trad de politie steeds bijzonder terughoudend op.

We waren dan ook stomverbaasd dat de metro Wan Chai met gesloten deuren voorbij reed. En dat we bij de volgende metrohalte onmiddellijk op driedubbele rijen ME stuitten. Zwaaiend met onze WTO-pas kwamen we steeds een straatje verder, om op de volgende straathoek weer op een linie stuk te lopen. Maar toen kwam er een massa demonstratie in zicht: veel vlaggen en een hoop gejoel. En daar stond de politie met gasmaskers op en was het onmogelijk om nog verder te komen.

In het gedrang raakte ik aan de praat met een Argentijnse journalist. Bij hem veel begrip voor de protesten. Want in Argentinië zijn ze door schade en schande wijs geworden. Wij hebben in de jaren negentig onze hele publieke sector opengesteld voor marktwerking en onze financiële diensten geliberaliseerd, vertelde deze man. En toen kwam de financiële crisis. Alle grote bedrijven trokken zich net zo snel terug als ze gekomen waren. Dat schopte de hele publieke dienstverlening onderuit. Niks was er meer van over.

Dat zijn dus de risicos waar je je aan bloot stelt als je diensten bindend liberaliseert onder het WTO/GATS-akkoord. Dat berooft je van alle mogelijkheden om transnationale bedrijven en investeerders te binden aan je eigen economie. Als er een externe prikkel is om de bedrijfsvoering naar elders te verplaatsen, bijvoorbeeld omdat een land gunstiger vestigingsvoorwaarden biedt en hogere winstmarges belooft, zijn ze net zo makkelijk vertrokken. Dat betekent dat landen voortdurend moeten concurreren om die bedrijven binnen te halen. En dat houdt in: steeds meer regels opdoeken die bedrijven hinderlijk vinden, wat steeds minder ruimte laat voor sociale wet- en regelgeving. Die analyse wordt, zeker door derde-wereldlanden, wel gedeeld, maar ze hebben vaak geen keus: ze schroeven noodgedwongen hun publieke dienstverlening terug en stellen sectoren als gezondheidszorg, onderwijs en de watervoorziening open voor internationale concurrentie onder druk van het IMF en de Wereldbank. Die willen dat ze naar goed neoliberaal recept de overheid zo ver mogelijk terugdringen en vooral voor de export gaan produceren. Om hun schulden betaalbaar te houden.

En dus wordt er hier geprotesteerd. Door vakbondsmensen, Koreaanse rijstboeren, NGOs van over de hele wereld. Mensen zijn niet dom. Ze hebben dondersgoed door dat hun wereld, hun bestaan, onder hun kont vandaan wordt verkocht aan de grote multinationals. Ze halen de voorpaginas. En ontmoeten begrip. Zeker bij de gewone Hong-Kongers, die vanaf de overpass over de snelweg een goed zicht op wat er op straat gebeurde en bij elke charge riepen Police, go home. Stop beating Korean people.
De demonstranten zijn hier niet gekomen om confrontaties met de politie uit te lokken. Zij zijn hier omdat ze terechte zorgen hebben over de manier waarop internationale handelsafspraken hen in hun bestaan bedreigen. Omdat de handelsregels die nu worden afgesproken de armoede niet zullen verminderen, maar eerder vergroten. En dit is de enige manier waarop zij hun stem kunnen laten horen. Want in de WTO zijn zij niet vertegenwoordigd. Daar voeren de grote bedrijvenlobbys de boventoon. En die hebben hele andere belangen.

Intussen is het protest de hele nacht doorgegaan. Noodgedwongen, want de mensen waren volledig omsingeld door de oproerpolitie die hen niet wilde laten gaan. Nu rijden er politiebusjes af en aan en lijkt het erop dat de mensen worden afgevoerd. Hoeveel mensen er zijn gearresteerd, weten we niet. Intussen word ik gebeld door mijn thuisfront, dat graag wil weten of ik de dans ontsprongen ben en hoe het met de andere Nederlanders hier is. Jullie kunnen gerust zijn: wij zijn allemaal nog op vrije voeten. En zetten de strijd voort. We zullen vanzelfsprekend ons kritisch commentaar geven als er een slotverklaring kom, en vanmiddag is er weer een demonstratie. La lucha continua.

Roeline Knottnerus, voor Wemos
Hong Kong, 17 december 2005

Roeline is ook coordinator van het GATS-platform (website)

(Dit artikel was oorspronkelijk op GlobalInfo gepubliceerd door Roeline Knottnerus.)