Ga naar de inhoud

Turkije: de repressie is erger dan in de jaren tachtig

Sinds de couppoging in 2016 heeft Erdoğan zijn greep op Turkije gestaag uitgebreid en zijn alle sectoren van de samenleving die zijn autoritaire heerschappij in twijfel willen trekken getroffen door zware repressie.

4 min leestijd

(Door Guillaume (AL Paris Nord-Est), bron AL Bruxelles, foto van website Koerdisch Nieuws, vertaling globalinfo.nl en ach toe, wordt u ook donateur?)

In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 31 maart 2019 bereikt de repressie tegen de sociale beweging nog steeds ongekende niveaus in Turkije. In Turks-Koerdistan is de Democratische Volkspartij (HDP), de krachtigste legale progressieve kracht in Turkije, erin geslaagd de belangrijkste Koerdische politieke partijen in een grote electorale coalitie te verenigen. Bovendien is hij in de rest van Turkije dichter bij de linkervleugel van de Republikeinse Volkspartij (CHP) gekomen, de grote centrum-linkse partij die erfgenaam van het Kemalisme is, en deze zou het bestuur van sommige grote steden van het land kunnen winnen. Geconfronteerd met deze verkiezingsdreiging, heeft de Turkse regering, nog steeds onder leiding van president Erdoğan, besloten de repressie te intensiveren. Volgens activisten ter plaatse is de situatie nog slechter dan die in de jaren tachtig, gekenmerkt door een staatsgreep die tot 1983 een militair regime instelde.

De situatie was al aanzienlijk verslechterd na de mislukte coup in 2016 en bereikt nu nieuwe hoogten. er zijn dagelijks arrestaties gericht tegen vakbondsmensen, activisten en politieke personen, of journalisten. Steeds vaker wordt elke afwijkende uitdrukking door de Turkse regering openlijk in verband gebracht met steun aan de strijd van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK), die verboden is in Turkije. Dit is het lot van de HDP, waarvan door Erdoğan is gezegd, dat alle burgemeesters die hij erin slagen te worden gekozen, systematisch zullen worden gearresteerd.

De PKK is illegaal en wordt door de Turkse macht beschouwd als een terroristische organisatie. Ze staat sinds 2002 ook op de lijst van terroristische organisaties die door de Europese Unie is uitgegeven. Het Hof van de Europese Unie heeft zojuist op 15 november een besluit uitgevaardigd dat deze kwalificatie verwerpt, en meent dat het ongerechtvaardigd is dat ze op de lijst staan die om de zes maanden werd verlengd tot eind 2017, de periode die wordt bestreken door de uitspraak. De uitspraak is voornamelijk ingegeven door het gebrek aan bewijzen voor het terroristische karakter van de partij en vormt een steunpunt in de juridische en politieke strijd om de PKK van de EU-lijst te verwijderen.

Arbeidsstakingen en hongerstaking

Terwijl de Turkse economie steeds slechter draait, richt het harde optreden zich ook op de arbeiders en arbeidsters. In september 2018 gingen bijvoorbeeld duizenden werknemers op de bouwplaats van de nieuwe internationale luchthaven van Istanboel in staking. Hun eisen hadden betrekking op veiligheid op de werkplek, onhygiënische huizen en aanzienlijke achterstand in betaling van salarissen. Bijna 500 stakers werden gearresteerd, terwijl de politie de piketten met veel geweld aanviel. Tientallen werknemers wachten nog steeds op een rechtszaak en worden geconfronteerd met aanzienlijke gevangenisstraffen. In november 2018 trof het harde optreden ook 35 stakers in de fabriek in Bursa van de Franse autofabrikant Renault, medeplichtig aan de brutaliteit van Erdogan. Vervolgd voor het “illegale bijeenkomen” kregen velen van hen gevangenisstraffen van enkele maanden voorwaardelijk opgelegd.

Het is onder deze bijzonder moeilijke omstandigheden dat Leyla Güven, lid van de HDP die sinds januari 2018 gevangen zit, vanaf 7 november in hongerstaking ging. Zij wil zo protesteren tegen de onderdrukking van de sociale beweging en de omstandigheden van opsluiting van de Koerdische leider Abdullah Öcalan. Sindsdien hebben zo’n 226 andere politieke gevangenen zich bij haar aangesloten. Terwijl de gezondheid van Leyla Güven met de dag slechter wordt, lijkt Erdoğan de kaart van onverzettelijkheid te willen spelen. Zoals uit de solidariteitsverklaringen uit Ierland, Frankrijk en Duitsland blijkt, houdt de hele progressieve beweging in Turkije en Koerdistan, evenals in de rest van de wereld, zijn adem in. Eindelijk op 25 januari vrijgelaten door de rechtbank van Amed (Diyarbakır), zet Leyla Güven niettemin haar hongerstaking voort.

AL, Le Mensuel, février 2019